Năm Quý Mão nói chuyện võ mèo

Mèo là loài động vật gần gũi với đời sống con người Việt Nam. Từ xa xưa mèo đã trở thành hình tượng của nhiều môn nghệ thuật như hội hoạ, văn học, điêu khắc…và trong cả võ thuật.

Ở làng tranh Đông Hồ - Hà Nội có một bức hoạ nổi tiếng về loài vật này mà mỗi người dân Việt Nam ai ai cũng đều biết đến đó là bức "đám cưới chuột".

Trong đời sống dân gian cũng có rất nhiều những câu chuyện cổ tích, những câu tục ngữ, ca dao nói về loài vật này.

" Con mèo mà trèo cây cau, hỏi thăm chú chuột đi đâu vắng nhà.

Chú chuột đi chợ đường xa, mua mắm mua muối giỗ cha con mèo…"

Mèo là một trong thập nhị chi (12 con giáp) của văn hoá cổ truyền Việt Nam, nó đứng sau loài cọp (dần).

Mèo có tố chất thông minh, nhanh nhẹn, tinh ranh do vậy, từ xa xưa, các bậc đại sư trong võ thuật phương Đông đã biết tìm hiểu, nghiên cứu các tố chất và kỹ năng chiến đấu của loài vật này để tạo ra một môn võ độc đáo, một vũ khí chiến đấu hiệu quả - võ mèo (Miêu quyền).

Tại Hàn Quốc, các võ sư vẫn thường lưu lại câu chuyện… Vào thời Goryeo, có một kiếm sư lừng danh tên là Taebaek. Ông có nuôi một con mèo. Sau những giờ dạy kiếm pháp cho các môn sinh, Taebaek thường lui về thư phòng bầu bạn với chú mèo yêu quý của mình, đọc sách và luyện công.

Có một điều bí mật mà vị sư phụ này không tiết lộ cho ai biết cả đó là ông đã nhận ra con linh miêu của mình có một bản lĩnh võ công cực cao nên ông đã ngấm ngầm theo dõi từng cử động của nó để luyện tập theo. Nhờ vậy, ông có một thân pháp khinh công siêu phàm khó ai sánh bằng.

Trong võ thuật, mèo được xem là con vật nhanh nhẹn. Bộ pháp (bước chân) của mèo linh hoạt, nhẹ nhàng, uyển chuyển và mềm mại. Trước khi tấn công đối thủ nó thường bắt đầu bằng thế rình rập, tấn pháp thấp, thủ pháp kín kẽ, tập trung, không chút sơ hở. Khi xuất đòn thì rất quyết đoán, chớp nhoáng, bất ngờ, có lực, chính xác và rất mãnh liệt.

Mèo áp sát con mồi, căn chính xác khoảng cách rồi dùng đôi chân linh hoạt của mình bật nhảy lên, sử dụng những móng vuốt "tát" vào đối thủ. Khi đã vồ chụp lấy được đối thủ nó còn dùng 2 chân ghì vào cổ và kết liễu đối thủ bằng cách cắn vào các điểm yếu chết người.

Trong võ thuật, thân thủ pháp của mèo được hình tượng hoá bằng lối thủ thấp, kín kẽ, trọng tâm trải đều trước mũi bàn chân, ngón chân nhấc nhẹ – hay còn gọi là miêu tấn (một trong 8 bộ tấn căn bản của võ cổ truyền Việt Nam, Karate gọi là Neko Ashi Dachi), sẵn sàng áp sát, tiến lùi hay đảo sấn…

Thủ pháp (cánh tay) "mềm mại", linh hoạt, không ngay đơ. Các ngón tay co lại và khép chặt như đòn hổ trảo, tấn công bằng các đầu ngón mạnh mẽ vào các yếu huyệt như yết hầu, mắt, mang tai, ngực...

Những chiêu thức lấy hình tượng mèo nổi tiếng trong giới võ lâm được biết đến nhiều như "linh miêu tẩy diện", "linh miêu bãi vị", "hoàng miêu quá hải"…Các bài quyền thì có "linh miêu quyền công", "linh miêu hý thử"…

Trong võ cổ truyền Việt Nam, võ phái họ Lý (thị xã An Nhơn, Bình Định) có bài quyền được mệnh danh là tuyệt kỹ công phu - "miêu tẩy diện" (mèo rửa mặt) rất nổi tiếng. Bài quyền này được mô phỏng theo thế đánh nhu nhuyễn, linh hoạt của loài mèo, tính đến nay đã trên trăm năm tuổi. Truyền nhân môn phái hiện nay là lão võ sư Lý Xuân Hỷ.

Theo ông Hỷ, để tập thuộc bài quyền này chỉ cần 2-3 ngày, nhưng để đánh có "hồn" và thuần thục được bộ pháp, thân pháp thì phải mất thời gian rất lâu.

Truyền thuyết võ học kể rằng, mèo là thầy dạy võ công cho loài cọp, nhưng để phòng thân, mèo giữ lại một bí kíp cho riêng mình là "công phu leo cây". Có thể, đây chỉ là một truyền thuyết, nhưng những sự kiện lịch sử gắn liền với môn võ công cao thủ này thì đã trở thành một huyền thoại.

Bậc kỳ nhân võ thuật được lịch sử võ học mệnh danh là "người mèo" đó là võ sư, bác sĩ Gogen Yamaguchi - ngoài danh vị võ sư Karate, GogenYamaguchi còn là một cử nhân luật học, và là tiến sĩ y khoa).

Gogen Yamaguchi sinh năm 1907 tại Kyushu, Nhật Bản. Từ nhỏ, ông đã kinh qua tập luyện nhiều võ phái. Đến khi 20 tuổi, ông theo gia đình về sống ở Kyoto. Tại đây, ông bái sư và theo học Karate Goju Ryu của võ sư Chojun Miyagi.

Ông được mệnh danh "người mèo" sau trận tử chiến với cọp đói tại Mãn Châu - Trung Quốc năm 1939.

Trong những ngày bị cầm tù tại nhà ngục Mãn Châu, có lần ông bị bọn cai ngục và đám tù nhân lột truồng ném vào chuồng cọp.

Chúng tin rằng khi bị tống vào đó, ông sẽ trở thành miếng mồi ngon cho con cọp. Nhưng không chút sợ hãi, Yamaguchi hét lên một tiếng kinh hồn, rồi ông lao vào tấn công ...

Mọi người chưa kịp thất thần khi ông bị ném vào chuồng cọp, thì ngay lúc đó ông đã tung một đòn kim tiêu cước vào mũi con mãnh thú. Con vật lạng quạng vì trúng đòn, chưa kịp phản ứng thì nó đã lãnh thêm một đòn cùi chỏ trí mạng vào mang tai, khuỵu hẳn xuống.

Tiếp đó, Yamaguchi phóng thẳng lên lưng, vận hết nội công siết chặt cổ con vật cho đến chết. Trận đấu diễn ra chớp nhoáng trong sự kinh hoàng tột độ của đám tù nhân và cai ngục…

Võ thuật ngày nay đang bước vào giai đoạn "trăm sông đổ về một bể", dần dà, các môn võ sau quá trình tranh tài, giao lưu, học hỏi lẫn nhau đã bắt đầu có sự biến đổi nhiều về kỹ thuật để thích ứng với thời đại mới, lối đánh mới.

Tuy vậy, có những tuyệt kỹ vẫn mãi được lưu giữ như một nét bản sắc riêng. Trong võ thuật phương Đông, bao gồm cả Võ cổ truyền Việt Nam, võ mèo hay còn gọi là Miêu Quyền là một trường hợp như thế!

Bài liên quan

Linh vật mèo ở Đà Nẵng bị tố 'đạo nhái': Sở Xây dựng chỉ đạo tháo dỡ

Người dân rộn ràng check-in với 'gia đình mèo' ở phố biển Quy Nhơn

Đường hoa Nguyễn Huệ Tết Quý Mão sẽ diễn ra từ 19/1 - 26/1/2023

Du khách trải nghiệm văn hóa di sản tại Nhà ga quốc tế Đà Nẵng