Hiểu đúng quy định về mục đích phát hành trái phiếu doanh nghiệp

LS. Nguyễn Văn Phúc - LS. Nguyễn Nhật Dương
07:56 08/03/2023

Các cơ quan có thẩm quyền đẩy mạnh thanh tra quy trình phát hành trái phiếu tại nhiều doanh nghiệp. Một số tập đoàn lớn bị điều tra, xử lý vi phạm. Điểm chung trong các vụ việc này là việc doanh nghiệp phát hành trái phiếu có dấu hiệu giả mạo hồ sơ, tài liệu liên quan đến mục đích sử dụng vốn.

TPDN-QD

Trong khi đó, hàng loạt doanh nghiệp khác phải hủy bỏ kế hoạch phát hành trái phiếu, hoặc phải mua lại trái phiếu trước hạn. Tình hình đã ảnh hưởng không nhỏ đến thị trường trái phiếu được xem là một trong những kênh huy động vốn chính của doanh nghiệp.

Một vấn đề mà cho đến nay nhiều doanh nghiệp vẫn băn khoăn đó là: sử dụng vốn từ phát hành trái phiếu như thế nào là đúng mục đích theo quy định?

Theo Nghị định 65/2022/NĐ-CP được Chính phủ ban hành ngày 16-9-2022 (NĐ65, nhằm sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 153/2020/NĐ-CP về chào bán, giao dịch trái phiếu doanh nghiệp), doanh nghiệp chỉ được phát hành trái phiếu cho các mục đích: (i) thực hiện các chương trình, dự án đầu tư; (ii) cơ cấu lại nợ của doanh nghiệp; (iii) mục đích phát hành trái phiếu theo quy định của pháp luật chuyên ngành.

Có thể thấy, ngoài việc loại bỏ mục đích “tăng quy mô vốn hoạt động”, NĐ65 còn sửa đổi mục đích “cơ cấu lại nguồn vốn” thành “cơ cấu lại nợ” của doanh nghiệp phát hành trái phiếu.

Cũng theo nghị định này, về phương án phát hành trái phiếu, trường hợp phát hành trái phiếu để thực hiện các chương trình, dự án đầu tư, doanh nghiệp cần nêu cụ thể về tình trạng pháp lý và các rủi ro đầu tư của chương trình, dự án; trường hợp để cơ cấu lại nợ, doanh nghiệp cần nêu cụ thể giá trị, kỳ hạn của khoản nợ được cơ cấu. Ngoài ra, hiện vẫn chưa có quy định, hướng dẫn nào cụ thể hơn về mục đích phát hành trái phiếu.

Hiểu sao cho đúng về mục đích “thực hiện chương trình, dự án đầu tư”?

Luật Đầu tư 2020 quy định đầu tư kinh doanh là việc nhà đầu tư bỏ vốn đầu tư để thực hiện hoạt động kinh doanh, thông qua các hình thức: (i) đầu tư thành lập tổ chức kinh tế; (ii) đầu tư góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp; (iii) thực hiện dự án đầu tư; (iv) đầu tư theo hình thức hợp đồng BCC; và (v) các hình thức đầu tư, loại hình tổ chức kinh tế mới theo quy định của Chính phủ.

Nếu áp dụng nội dung quy định này vào mục đích phát hành trái phiếu tại NĐ65 nêu trên thì chỉ có trường hợp “thực hiện dự án đầu tư” của chính doanh nghiệp phát hành trái phiếu là thực sự rõ ràng.

Ngoài ra, không có quy định nào cụ thể về “thực hiện các chương trình đầu tư” nêu ở NĐ65, do đó, không thể chắc chắn liệu rằng một chương trình đầu tư có thể bao gồm việc doanh nghiệp đầu tư thành lập tổ chức kinh tế mới, hoặc góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp tại doanh nghiệp khác, hoặc hợp tác thông qua hợp đồng BCC hay không.

Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu không phải để thực hiện dự án đầu tư của chính doanh nghiệp đó mà có thể thực hiện dự án đầu tư thông qua việc thành lập công ty dự án, góp vốn vào công ty con (công ty dự án) hoặc góp vốn với một hoặc nhiều bên trong hợp đồng BCC.

Phạm vi hoạt động đầu tư theo pháp luật đầu tư là rất rộng, đơn cử trường hợp doanh nghiệp thành lập tổ chức kinh tế và hoạt động kinh doanh sau đó của tổ chức cũng chính là hoạt động đầu tư của doanh nghiệp. Do đó, việc để ngỏ mục đích “thực hiện chương trình, dự án đầu tư” có thể khiến cho các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn trong việc xác định mục đích phát hành trái phiếu.

Theo chúng tôi, ở thời điểm hiện tại, khi vận dụng quy định này vào thực tế, gần như các cơ quan có thẩm quyền đang hiểu rằng doanh nghiệp chỉ được sử dụng tiền huy động từ kênh trái phiếu để tự mình thực hiện và quản lý hoạt động đầu tư, mà không thể thông qua một đơn vị trung gian để thực hiện hoạt động này. Đây là một cách hiểu mà chúng tôi cho rằng cần phải điều chỉnh để không hạn chế quyền được đầu tư, kinh doanh hợp pháp đã được ghi nhận tại Luật Đầu tư 2020.

Hiểu sao cho đúng về “cơ cấu lại nợ doanh nghiệp”?

Tương tự, đối với mục đích cơ cấu lại nợ của doanh nghiệp, NĐ65 cũng không làm rõ các khoản nợ mà doanh nghiệp có thể cơ cấu. Trong quá trình kinh doanh, doanh nghiệp có thể phát sinh nhiều khoản nợ, như đến từ nghĩa vụ đối với người lao động, nhà cung cấp; các khoản nợ từ hợp đồng hợp tác; các khoản nợ vay, thậm chí là nợ trái phiếu.

Do đó, liệu doanh nghiệp có thể hiểu rằng “nợ” mà NĐ65 đề cập bao gồm tất cả các khoản nợ phải trả áp dụng theo chế độ kế toán doanh nghiệp hay không, vẫn là một câu hỏi lớn.

Đồng thời, việc liên tục xuất hiện những thông tin trái chiều về trái phiếu doanh nghiệp hiện nay làm cho các nhà đầu tư cá nhân hoang mang, dẫn đến việc không ít người yêu cầu doanh nghiệp mua lại trái phiếu trước hạn.

Điều này khiến doanh nghiệp đang khó lại càng thêm khó khi phải xoay xở nguồn tài chính để mua lại trái phiếu từ nhà đầu tư. Liệu rằng một doanh nghiệp phát hành lô trái phiếu sau nhằm trả lãi hoặc mua lại trái phiếu từ các lô trước có được NĐ65 chấp nhận hay không, khi mà việc này không khác gì một hình thức đảo nợ.

Có thể thấy, mặc dù Chính phủ đã có những sửa đổi, điều chỉnh đối với hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp theo hướng siết chặt hơn, nhưng việc để mở và chưa có những hướng dẫn cụ thể về mục đích phát hành trái phiếu khiến cho không ít doanh nghiệp đang phải loay hoay với nhiều cách hiểu khác nhau.

Cho đến khi chưa hiểu đúng về mục đích phát hành trái phiếu, doanh nghiệp vẫn tiềm ẩn rủi ro bị xử phạt vi phạm hành chính cũng như trách nhiệm hình sự trong một số trường hợp đối với các cá nhân liên quan.

Do vậy, Bộ Tài chính cần sớm ban hành thông tư để hướng dẫn doanh nghiệp hiểu đúng về mục đích phát hành trái phiếu, bảo đảm việc phát hành và sử dụng nguồn vốn tuân thủ chặt chẽ quy định pháp luật. Chỉ khi đó, doanh nghiệp mới có thể phát huy hết tiềm năng của kênh huy động vốn từ trái phiếu, góp phần đưa doanh nghiệp cũng như nền kinh tế vượt qua giai đoạn khó khăn hậu Covid-19 này.

(Theo Thời báo Kinh tế Sài Gòn)

  • Cùng chuyên mục
Đằng sau sự lao dốc của cổ phiếu GKM Holdings

Đằng sau sự lao dốc của cổ phiếu GKM Holdings

Cổ phiếu GKM Holdings đã bị thao túng trong giai đoạn tăng nóng cuối 2021 và đầu 2022. Đây cũng là khoảng thời gian Chứng khoán APG gom mua thành cổ đông lớn.

Tài chính - 17/11/2024 14:15

LPBank báo lãi gần 10.000 tỷ 10 tháng đầu năm

LPBank báo lãi gần 10.000 tỷ 10 tháng đầu năm

Chia sẻ tại EGM năm 2024, lãnh đạo LPBank cho biết lợi nhuận ngân hàng 10 tháng đầu năm 2024 đạt xấp xỉ 10.000 tỷ đồng. Ngân hàng cũng tự tin sẽ vượt kế hoạch được ĐHĐCĐ giao cho từ đầu năm.

Tài chính - 16/11/2024 17:09

Nhựa Đà Nẵng lãi trở lại trong quý III/2024

Nhựa Đà Nẵng lãi trở lại trong quý III/2024

Sau thời gian thua lỗ, tình hình kinh doanh của CTCP Nhựa Đà Nẵng đã tích cực hơn trong quý III/2024 khi lợi nhuận sau thuế đạt 460,9 triệu đồng.

Tài chính - 16/11/2024 14:42

Chứng khoán liệu có tiếp tục giảm sâu?

Chứng khoán liệu có tiếp tục giảm sâu?

Chuyên gia chứng khoán cho rằng xác suất thị trường chứng khoán giảm sâu trong các phiên tới khá thấp trừ khi xuất hiện các thông tin biến động bất ngờ về căng thẳng địa chính trị.

Tài chính - 16/11/2024 14:09

Lãnh đạo Bamboo Capital: Mảng năng lượng có nhiều tiến triển về chính sách

Lãnh đạo Bamboo Capital: Mảng năng lượng có nhiều tiến triển về chính sách

Lãnh đạo Bamboo Capital cho biết trong quý II và III mảng năng lượng tái tạo có chính sách như Nghị định 80 và Nghị định 135 mở ra nhiều cơ hội, song bất động sản còn chậm.

Tài chính - 16/11/2024 08:55

Ngân hàng nào đang huy động vốn kỳ hạn 6 tháng cao nhất hệ thống?

Ngân hàng nào đang huy động vốn kỳ hạn 6 tháng cao nhất hệ thống?

Tháng 11, Ngân hàng Bắc Á xếp vị trí đứng đầu trong việc huy động lãi suất tiền gửi kỳ hạn 6 tháng. Ngân hàng này cũng đang là nơi áp dụng lãi suất tiết kiệm kỳ hạn 1 tháng và 3 tháng cao nhất trong hệ thống.

Tài chính - 16/11/2024 08:53

Cơ hội cho doanh nghiệp niêm yết mới

Cơ hội cho doanh nghiệp niêm yết mới

Sau một năm im ắng thương vụ IPO cũng như niêm yết mới, doanh nghiệp và các bên tư vấn đều kỳ vọng sẽ có những chuyển động tích cực trong năm 2025.

Tài chính - 16/11/2024 08:52

VN-Index tiếp đà rơi, khối ngoại vẫn mạnh tay bán ròng

VN-Index tiếp đà rơi, khối ngoại vẫn mạnh tay bán ròng

Thị trường chứng khoán trong nước kết phiên tuần tiếp tục giảm mạnh, trong bối cảnh tâm lý nhà đầu tư yếu và khối ngoại gia tăng cường độ bán ròng.

Tài chính - 15/11/2024 15:53

VCCI: Cần thiết giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu để hỗ trợ doanh nghiệp

VCCI: Cần thiết giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu để hỗ trợ doanh nghiệp

Theo VCCI việc giảm thuế bảo vệ môi trường đối với xăng dầu là cần thiết nhằm giúp doanh nghiệp và người dân vượt qua giai đoạn khó khăn.

Tài chính - 15/11/2024 15:28

DXY lên mức cao nhất 1 năm, chứng khoán Việt về gần mốc 1.200

DXY lên mức cao nhất 1 năm, chứng khoán Việt về gần mốc 1.200

Tỷ giá tăng cao đang ảnh hưởng tiêu cực đến thị trường chứng khoán, VN-Index mất hơn 27 điểm trong vòng 2 phiên và về gần mốc 1.200 điểm.

Tài chính - 15/11/2024 15:16

DRH Holdings buông KSB sau 8 năm ‘đeo bám’?

DRH Holdings buông KSB sau 8 năm ‘đeo bám’?

DRH Holdings đăng ký bán tiếp 2 triệu cổ phiếu KSB sau khi bán xong 3 triệu vào tháng 6. Cổ phiếu KSB hiện giảm về vùng 17.500 đồng/cp, thấp hơn giá mua bình quân của DRH Holdings.

Tài chính - 15/11/2024 13:52

Dự báo tác động chính sách của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ mới đối với nền kinh tế toàn cầu và Việt Nam

Dự báo tác động chính sách của ông Donald Trump trong nhiệm kỳ mới đối với nền kinh tế toàn cầu và Việt Nam

Việc ông Donald Trump tái đắc cử và áp dụng các chính sách kinh tế bảo hộ đặt ra nhiều thách thức cho kinh tế thế giới, trong đó có Việt Nam. Trong bối cảnh đó, Việt Nam có thể tận dụng cơ hội để nâng cao vị thế trong chuỗi cung ứng toàn cầu, thu hút đầu tư và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.

Tài chính - 15/11/2024 10:20

Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh chi 236 tỷ tạm ứng cổ tức năm 2024

Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh chi 236 tỷ tạm ứng cổ tức năm 2024

CTCP Thủy điện Vĩnh Sơn - Sông Hinh sẽ chi 236 tỷ đồng để tạm ứng cổ tức năm 2024 bằng tiền mặt cho cổ đông. Mới đây, doanh nghiệp này cũng đã bỏ ra hơn 472 tỷ đồng để trả cổ tức đợt 2 năm 2023 cho cổ đông.

Tài chính - 15/11/2024 07:31

Keyword đầu tư năm 2025

Keyword đầu tư năm 2025

2025 được hứa hẹn sẽ là một năm đầy biến động với thị trường chứng khoán (TTCK), nơi mà cơ hội và thách thức đan xen, tạo nên một cuộc chơi cân não cho các nhà đầu tư. Không còn quá sớm để chuẩn bị cho những kịch bản cho năm tới.

Tài chính - 15/11/2024 07:30

Lãi suất tiền gửi VND kỳ hạn từ 1 đến dưới 6 tháng là 4,75%/năm

Lãi suất tiền gửi VND kỳ hạn từ 1 đến dưới 6 tháng là 4,75%/năm

Tại Quyết định 2411/QĐ-NHNN, Ngân hàng nhà nước giữ nguyên mức lãi suất tối đa đối với tiền gửi VND kỳ hạn từ 1 đến dưới 6 tháng là 4,75%/năm

Tài chính - 14/11/2024 17:22

Becamex IDC khởi động ‘bom tấn’ đấu giá trên HoSE

Becamex IDC khởi động ‘bom tấn’ đấu giá trên HoSE

Becamex IDC sẽ đấu giá 300 triệu cổ phiếu giá không thấp hơn 50.000 đồng/cp qua HoSE. Thời điểm thực hiện trong quý IV/2024 và năm 2025.

Tài chính - 14/11/2024 16:17