Dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2 (Metro số 2) có tổng mức đầu tư sau khi điều chỉnh là hơn 47.890 tỷ đồng từ nguồn vốn vay ODA của nhà tài trợ là Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Ngân hàng Tái thiết Đức (KfW), Ngân hàng Đầu tư châu Âu (EIB) và vốn đối ứng trong nước.

Theo kế hoạch, dự án sẽ tổ chức thi công giai đoạn 2022-2026, kiểm tra, vận hành chạy thử và bàn giao khai thác vào cuối năm 2026. Tuy nhiên, hiện nay, mặt bằng bàn giao cho dự án vẫn còn đang ì ạch và chưa rõ ngày hoàn thành.

Tuyến Metro số 2 (Bến Thành - Tham Lương) đi qua quận 1, 3, 10, 12, quận Tân Bình và quận Tân Phú, có tổng diện tích thu hồi 251.136 m2, với 603 trường hợp bị ảnh hưởng. Hiện các quận cơ bản đã hoàn tất thủ tục ban hành quyết định bồi thường cho 601 trường hợp (trừ quận 3).

Ban quản lý đường sắt đô thị TP.HCM(MAUR) cho biết tỷ lệ bàn giao mặt bằng tại dự án Metro Số 2 (Bến Thành - Tham Lương) đạt hơn 83%. Tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư cho dự án hơn 4.350 tỷ đồng.

Cụ thể, tính đến cuối năm 2021, quận 1 với 29 trường hợp đã bàn giao mặt bằng cho địa phương. Tại quận 10, trong 74 trường hợp ảnh hưởng hiện còn một hộ chưa bàn giao. Quận 12 và Tân Phú, tổng cộng 31 hộ cũng hoàn tất giao đất. Trong khi tại Tân Bình - quận có diện tích thu hồi nhiều nhất với 356 trường hợp, hiện 17 hộ chưa đủ điều kiện lập phương án bồi thường. Với 339 trường hợp còn lại đã có 307 hộ bàn giao.

Riêng mặt bằng dự án tại quận 3 chưa rõ ngày bàn giao do hệ số giá đất điều chỉnh tại quận này chưa được phê duyệt. Hiện, đoạn qua quận 3 có 113 trường hợp cần giải tỏa và mới có 37 trường hợp bàn giao mặt bằng.

Theo MAUR, năm 2021 tiến độ bàn giao mặt bằng cho Metro Số 2 bị chậm lại so với trước, chỉ tăng 29 trường hợp. Một số trường hợp chưa chấp nhận giá bồi thường, đồng thời, dịch bệnh cũng ảnh hưởng lớn đến quá trình làm việc, vận động người dân bàn giao mặt bằng...

Nói về việc chậm bàn giao mặt bằng ở quận 3, năm 2020, UBND TP.HCM duyệt chính sách bồi thường lần thứ 2 áp dụng cho 5 quận (trừ quận 3), với giá bồi thường cao hơn và nhiều quy định có lợi hơn cho người dân. Tuy nhiên, giá bồi thường khu vực quận 10 lại cao hơn quận 3 khoảng 30% dù 2 địa bàn này giáp ranh với nhau. Phía quận 3 cho rằng, trong cùng một dự án nhưng áp dụng chính sách bồi thường, mức giá khác nhau là không bảo đảm tính thống nhất pháp lý. Do đó, UBND quận 3 kiến nghị UBND TP.HCM xác định lại giá đất bồi thường trên địa bàn quận 3 để bảo đảm công bằng cho người dân bị thu hồi đất. Sau khi được phê duyệt giá bồi thường mới, tính toán của UBND quận 3 cho biết, khoảng 90 ngày sẽ hoàn thành việc bồi thường, bàn giao mặt bằng cho tuyến Metro số 2.

Trước tình hình trên, MAUR đã kiến nghị UBND TP.HCM chỉ đạo Sở TN&MT TP.HCM khẩn trương giải quyết việc phê duyệt hệ số điều chỉnh giá đất tại quận 3. Đồng thời, các quận tăng cường vận động người dân bàn giao mặt bằng để thu hồi đất thực hiện dự án.

Trong khi đó, KTS Ngô Viết Nam Sơn đánh giá không chỉ ì ạch, kế hoạch giải phóng mặt bằng tuyến Metro số 2 còn đang đi theo “vết xe đổ” của Metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), tức là, công trình thi công đến giai đoạn cuối mới tính đến xây dựng các dự án khả năng tiếp cận và tổ chức kết nối các tuyến xe buýt với nhà ga. Vị kiến trúc sư cho rằng, metro không chỉ là phương tiện đi lại thuần túy mà phải là tổ hợp đa chức năng, vừa phục vụ đi lại, phục vụ giãn dân, vừa là nút giao thông và cả nút thương mại… Do đó, công tác này phải được tính toán ngay trong thiết kế ban đầu.

“Giải phóng mặt bằng không phải chỉ lấy đất làm nhà ga mà còn cần tính toán đến đất để xây dựng cả mạng lưới xe buýt kết nối. Tuyến này đi qua khu vực dân cư đông đúc, mật độ xây dựng cao, nếu không sớm có kế hoạch chuẩn bị đất, sau này không có đường cho phương tiện kết nối thì hiệu quả khai thác sẽ rất thấp”, KTS Nam Sơn lưu ý.

Bài liên quan

Tuyến metro số 2 vẫn đang ở khâu hoàn thiện hồ sơ mời thầu

Giải phóng mặt bằng cho tuyến Metro số 2 sẽ xong trong năm 2021

Metro số 2 dời ngày khởi công sang giữa năm 2022

Dự án vận hành tuyến metro số 2 TP.HCM được điều chỉnh hoàn thành vào năm 2026