[Gặp gỡ thứ Tư] Rút mạnh tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước, ngân hàng cũng đang cần dự trữ tiền mặt
TS. Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng, hiện tượng các ngân hàng rút mạnh tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và các ngân hàng cùng hệ thống cho thấy các ngân hàng đang lo ngại về vấn đề thanh khoản trước tình hình dịch bệnh.
Hầu hết các ngân hàng đã công bố báo cáo tài chính quý 1/2020. Ngoài những điểm nổi bật như lợi nhuận có xu hướng tăng trưởng chậm lại so với cùng kỳ năm 2019, tăng trưởng tín dụng và huy động đều ở mức thấp, nợ xấu có xu hướng tăng nhanh, thì một điểm đáng lưu tâm là các ngân hàng đang rút mạnh tiền gửi tại Ngân hàng Nhà nước (NHNN) và gửi tại các nhà băng cùng hệ thống.
Cùng với hiện tượng các ngân hàng đang ồ ạt thu tiền về trong quý 1 thì tháng 4 vừa qua các nhà băng cũng đua nhau phát hành trái phiếu với tổng lượng trái phiếu phát hành đạt hơn 8 nghìn tỷ đồng, gấp gần 10 lần lượng phát hành cả quý 1/2020. Đây là những hiện tượng mang tính "đột biến". Để làm rõ hơn điều gì đang xảy ra với hệ thống ngân hàng trong thời gian vừa qua và thời gian tới, Nhadautu.vn đã có cuộc trao đổi trực tiếp với TS. Nguyễn Trí Hiếu - chuyên gia tài chính ngân hàng về vấn đề này.

TS. Nguyễn Trí Hiếu, Chuyên gia Tài chính ngân hàng
Trong quý 1/2020 có hiện tượng các ngân hàng rút mạnh tiền gửi tại NHNN và các ngân hàng cùng hệ thống. Điều này là khó hiểu khi tăng trưởng tín dụng trong quý 1 rất thấp, theo thống kê của NHNN là khoảng 1,3% (chỉ bằng 1/3 cùng kỳ 2019). Xin ông cho biết ý kiến về vấn đề này?
TS. Nguyễn Trí Hiếu: Thực tế 2 vấn đề kể trên không hề mâu thuẫn với nhau mà nó là những mắt xích cùng nằm trong chuỗi hoạt động của cả nền kinh tế đang bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh. Điều đó cho thấy thanh khoản ngân hàng đang căng thẳng.
Nền kinh tế chịu tác động của dịch bệnh là người vay tiền không có tiền trả nợ, người có tiền gửi thì rút về. Ngay cả ngân hàng cũng vậy, có tiền ở đầu thì rút về để "dự phòng". Đó là hiện tượng phòng vệ của tất cả các thành phần kinh tế trước dịch bệnh chưa biết sẽ đưa nền kinh tế đi về đâu.
Khi doanh nghiệp không có tiền trả nợ ngân hàng, nợ xấu ắt hẳn sẽ tăng lên, tác động tới tính thanh khoản của cả hệ thống, vì dù dòng tiền không quay lại nhưng ngân hàng vẫn phải có tiền để trả lãi và gốc cho khách hàng gửi tiền. Nó buộc ngân hàng phải rút tiền gửi từ các nhà băng cùng hệ thống hoặc phát hành trái phiếu để bù đắp thiếu hụt do khách hàng không trả được nợ. Đó cũng là lý do vì sao tăng trưởng tín dụng quý 1 rất thấp nhưng các ngân hàng vẫn cần huy động vốn bằng trái phiếu.
Vậy theo ông, tình trạng này có được cải thiện vào quý 2 và lời khuyên cho các ngân hàng là gì?
TS. Nguyễn Trí Hiếu: Quý 2 có lẽ tình hình sẽ còn tệ hơn quý 1 vì dịch bệnh chỉ bắt đầu tác động tới kinh tế từ tháng 3/2020. Cho đến thời điểm hiện tại Việt Nam đã không ghi nhận ca mắc mới COVID-19 nào trong cộng đồng, nhưng trên thế giới tình hình lây nhiễm vẫn rất nghiêm trọng và chưa thể kiểm soát khi chưa có thuốc đặc trị và thuốc phòng bệnh. Theo tin tức cập nhật mới nhất, một số nhà khoa học cho rằng dịch bệnh COVID-19 có thể kéo dài tới 2 năm và sẽ tác động nghiêm trọng tới nền kinh tế thế giới, Mỹ thậm chí tăng trưởng âm. Vì vậy có thể nói rằng, quý 2 năm nay không thể khá hơn quý 1 và có thể ảnh hưởng cả tới năm 2020.
Lời khuyên cho các ngân hàng là đầu tiên cần quan tâm tới thanh khoản. Đây là một vấn đề vô cùng quan trọng, hơn cả sức khoẻ tài chính và lợi nhuận của ngân hàng. Có ngân hàng sức khoẻ tài chính rất tốt, vốn tự có lớn, lợi nhuận cao nhưng chỉ cần rơi vào tình trạng mất thanh khoản là có thể "chết" ngay lập tức.
Tuy nhiên, đây cũng chính là vấn đề lớn nhất của các ngân hàng Việt Nam ở thời điểm hiện tại. Cũng giống như các doanh nghiệp trên thị trường, thanh khoản của hệ thống đang rất thấp. Vì vậy, các ngân hàng cần có kế hoạch bảo vệ tính thanh khoản của mình.
Các nhà băng đang làm việc cần phải làm là rút tiền từ các tổ chức tín dụng khác để "dự phòng" nhưng có lẽ thế vẫn chưa đủ và các ngân hàng cần phải làm nhiều hơn thế, cần có kế hoạch với NHNN, các TCTD nước ngoài, rồi các nhà đầu tư để khi cần thanh khoản thì có kế hoạch ngay để huy động nguồn vốn cần thiết để "cứu" ngân hàng.
Tiếp theo, sau bảo vệ thanh khoản các ngân hàng cần lưu tâm tới tăng trưởng tín dụng, cần cẩn trọng trong cho vay. Tuy điều này mâu thuẫn với yêu cầu của Chính phủ để giúp DNNVV nhưng mục tiêu của các ngân hàng luôn phải là tự bảo vệ mình trước, không thể cho vay dưới chuẩn. Vì nếu để xảy ra tình trạng bùng nổ nợ xấu trong thời gian tới, bao nhiêu tội nợ sẽ là do một mình các ngân hàng gánh chứ không phải ai khác.
Cuối cùng, dù nói thế nào ngân hàng cũng vẫn phải có trách nhiệm xã hội, cần vận dụng trong khả năng để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân trong lúc khó khăn.
Còn về khả năng các ngân hàng tiếp tục phát hành trái phiếu trong năm 2020 thì sao, thưa ông?
TS. Nguyễn Trí Hiếu: Tại thời điểm này một điều lạc quan là các ngân hàng vẫn hoạt động bình thường mà không bị gián đoạn hay dao động mạnh. Các ngân hàng chưa có dấu hiệu khủng hoảng dù tính thanh khoản đang dần siết lại. Đó là điều tốt và các ngân hàng cần duy trì được tình trạng này.
Còn xu hướng phát hành trái phiếu trong thời gian tới thì tôi tin rằng các ngân hàng vẫn muốn phát hành nhiều trái phiếu trung và dài hạn hơn trong thời gian tới. Nhưng liệu doanh nghiệp ngoài kia có hấp thụ được không khi tính thanh khoản của cả nền kinh tế đang ngày càng xuống thấp thì vẫn còn là một câu hỏi.
Xin cảm ơn ông!
- Cùng chuyên mục
Dự án ‘sống còn’ Aqua City của Novaland hoàn tất gỡ vướng pháp lý
Dự án Aqua City của Novaland vừa hoàn tất gỡ vướng pháp lý sau 3 năm. Đây là tín hiệu tích cực nối dài chuỗi gỡ khó cho các dự án của tập đoàn.
Tài chính - 18/06/2025 14:56
Đàm phán thuế quan đang đến hồi kết, nhà đầu tư nên hành động thế nào?
Kết quả đàm phán thuế quan là ẩn số, nhà đầu tư cần quản trị danh mục hợp lý, thay vì dự đoán thị trường thì nên tập trung vào chọn cổ phiếu.
Tài chính - 18/06/2025 14:01
HHS chính thức trở thành công ty mẹ Bất động sản CRV
Với việc mua vào thành công gần 50,1 triệu cổ phần HHS Capital, HHS đã nâng tỷ lệ sở hữu tại Bất động sản CRV lên 51,03% kể từ ngày 18/6/2025.
Tài chính - 18/06/2025 09:02
Gọi tên cổ phiếu bán lẻ khi giảm VAT đến hết năm 2026
Triển vọng cổ phiếu bán lẻ đang được củng cố bởi tiêu dùng tăng khi giảm thuế VAT cùng các giải pháp khác của Chính phủ hay việc thanh lọc hàng giả, hàng nhái.
Tài chính - 18/06/2025 07:00
Doanh nghiệp chưa đại chúng nợ quá 5 lần vốn không được phát hành trái phiếu
Quốc hội vừa thông qua quy định yêu cầu doanh nghiệp chưa đại chúng muốn phát hành trái phiếu riêng lẻ thì nợ phải trả không được vượt quá 5 lần vốn chủ sở hữu.
Tài chính - 17/06/2025 11:25
TCH lần thứ 2 gọi vốn từ cổ đông sau 10 năm niêm yết
Mục tiêu huy động vốn của TCH là để rót vào 2 dự án lớn gồm Hoàng Huy Green River và tòa nhà chung cư H2 thuộc Hoang Huy Commerce, tổng đầu tư 6.249 tỷ.
Tài chính - 17/06/2025 09:32
Xếp hạng tín nhiệm giúp củng cố niềm tin thị trường
Sự xuất hiện của các tổ chức xếp hạng tín nhiệm nội địa với tiêu chuẩn toàn cầu như VIS Rating sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển của ngành xếp hạng tín nhiệm, cũng như hoàn thiện cơ sở hạ tầng thị trường tài chính.
Tài chính - 17/06/2025 07:00
Tập đoàn CRV lên kế hoạch lãi 'khủng', dự kiến lên sàn HoSE nửa cuối năm 2025
Tập đoàn CRV lên kế hoạch lãi đậm 1.600 tỷ - 2.000 tỷ đồng cho 2025 và 2026. Doanh nghiệp kỳ vọng niêm yết trên HoSE trong quý III và IV.
Tài chính - 16/06/2025 16:24
CEO Đạm Cà Mau: Xung đột Iran và Israel sẽ khiến giá phân bón tăng
CEO Đạm Cà Mau tiết lộ lượng hàng công ty chốt đơn bán đã vượt sản lượng, nửa cuối năm tiếp tục khả quan, đảm bảo hoàn thành kế hoạch năm.
Tài chính - 16/06/2025 15:39
Thêm 2 cổ phiếu chuẩn bị rời sàn HoSE
Vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ công bố thông tin, cổ phiếu PSH và KPF bị HoSE đưa ra quyết định xem xét hủy niêm yết bắt buộc.
Tài chính - 15/06/2025 08:10
Phú Tài giữ mức cổ tức 25% năm thứ hai
CTCP Phú Tài sẽ chi hơn 100 tỷ đồng để trả cổ tức còn lại năm 2024. Với việc đã tạm ứng 10% trước đó, tổng cổ tức doanh nghiệp chi trả đạt 25% và năm thứ hai duy trì tỷ lệ này.
Tài chính - 14/06/2025 11:52
Đầu tư thế nào trong bối cảnh chứng khoán có nhiều biến động?
Sau một giai đoạn phục hồi tốt từ phiên "đáy" của năm 2025 (9/4/2025), VN-Index trong giai đoạn gần đây đang rơi vào trạng thái điều chỉnh với 6/8 phiên giảm điểm tính từ phiên 4/6 đến 13/6.
Tài chính - 14/06/2025 06:45
Giá dầu tăng mạnh, cổ phiếu dầu khí ‘rực sáng’
Nhóm cổ phiếu dầu khí trở thành điểm sáng trên thị trường khi đồng loạt tăng mạnh, trong đó PLX gây chú ý khi tăng hết biên độ.
Tài chính - 13/06/2025 17:26
Lập Sở giao dịch vàng quốc gia: Nhà đầu tư được hưởng lợi gì?
Với việc triển khai Sở giao dịch vàng quốc gia, người dân, nhà đầu tư không chỉ được phép mua vàng vật chất tại các cửa hàng, mà quan trọng hơn là có thể mở tài khoản vàng tại ngân hàng hoặc các tổ chức tài chính trung gian, thực hiện các giao dịch mua, bán vàng tương tự như cổ phiếu…
Tài chính - 13/06/2025 15:43
PVTrans chuẩn bị chia cổ tức cao kỷ lục
PVTrans sẽ phát hành gần 114 triệu cổ phiếu để trả cổ tức năm 2024, tương ứng tỷ lệ 32%. Vốn điều lệ dự kiến tăng lên 4.699 tỷ đồng.
Tài chính - 13/06/2025 13:27
Tôn Đông Á sẽ niêm yết HoSE, trả cổ tức tỷ lệ 40%
Trong bối cảnh thị trường xuất khẩu gặp khó, Tôn Đông Á sẽ tập trung hơn cho thị trường nội địa, mục tiêu nâng tỷ trọng sản lượng lên 75%.
Tài chính - 12/06/2025 15:32
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago