Doanh nghiệp Thương hiệu quốc gia: ‘Chìa khóa’ từ đổi mới, sáng tạo

Kích hoạt Tuần lễ Thương hiệu quốc gia

Với chủ đề: "Thương hiệu quốc gia (THQG) Việt Nam: Bứt phá từ đổi mới, sáng tạo (ĐMST)", sáng 16/4, Bộ Công Thương đã chính thức khai mạc Tuần lễ THQG và Diễn đàn quốc tế THQG Việt Nam 2025.

Phát biểu tại sự kiện, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh: “THQG là tài sản vô hình có giá trị chiến lược, phản ánh năng lực cạnh tranh tổng thể và vị thế của một quốc gia trong tiến trình hội nhập…”

Thứ trưởng cho biết, trong những năm gần đây, với sự lãnh đạo của Đảng, điều hành của Chính phủ và sự đồng hành của doanh nghiệp (DN), THQG Việt Nam đã có bước tiến ấn tượng.

Theo Brand Finance, năm 2024, giá trị THQG Việt Nam được định giá 507 tỷ USD, xếp hạng 32 thế giới – tăng 1 bậc so với năm 2023.

“Đây là kết quả đáng tự hào, khẳng định hiệu quả của chính sách phát triển kinh tế và hội nhập sâu rộng mà chúng ta đã kiên định theo đuổi…”- Thứ trưởng khẳng định.

Chương trình THQG Việt Nam sẽ tiếp tục là bệ phóng chiến lược, giúp DN nâng cao nhận thức về giá trị thương hiệu, từ đó chủ động đầu tư cho ĐMST, nâng cao chất lượng sản phẩm, quản trị thương hiệu và phát triển bền vững. Khi DN xây dựng được thương hiệu mạnh, uy tín không chỉ trong nước mà còn trên thị trường quốc tế, đó sẽ là tài sản vô hình có giá trị lâu dài, giúp nâng cao khả năng cạnh tranh, thu hút đầu tư và mở rộng thị trường

Chương trình THQG Việt Nam – được Chính phủ phê duyệt từ năm 2003 và giao Bộ Công Thương chủ trì triển khai – là chương trình xúc tiến thương mại đặc thù, dài hạn và duy nhất ở cấp quốc gia.

Với các giá trị cốt lõi: “Chất lượng – ĐMST – Năng lực tiên phong”, Chương trình đã góp phần hỗ trợ DN xây dựng thương hiệu mạnh, nâng cao uy tín hàng hóa và dịch vụ Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Theo báo cáo của Ban thư ký Chương trình THQG Việt Nam, sau 9 năm triển khai, đến nay cả nước đã có 861 lượt DN được công nhận DN THQG. Mặc dù số lượng DN THQG tăng dần qua các năm song so với tổng số DN của Việt Nam hiện nay, con số này còn rất khiêm tốn.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân, trong bối cảnh chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa trên khoa học – công nghệ và ĐMST, vai trò của THQG càng trở nên cấp thiết.

Để tiếp tục khẳng định tư duy chiến lược, tầm nhìn dài hạn trong xây dựng THQG thời kỳ mới, Chương trình THQG năm nay có chủ đề “THQG Việt Nam – Bứt phá từ ĐMST”

“ĐMST là chìa khóa nâng cao năng suất, chất lượng, đồng thời tạo ra sự khác biệt bền vững trong môi trường toàn cầu cạnh tranh gay gắt. Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, kinh tế số lan tỏa, xu hướng tiêu dùng xanh – sạch – thông minh lên ngôi, DN Việt Nam cần chủ động thích ứng và tiên phong sáng tạo…”- Thứ trưởng nhấn mạnh.

Nhằm hưởng ứng Ngày Thương hiệu Việt Nam và chào mừng kỷ niệm 17 năm ngày Thủ tướng Chính phủ chính thức chọn ngày 20/4 là Ngày Thương hiệu Việt Nam (20/4/2008 - 20/4/2025), Bộ Công Thương phối hợp với các cơ quan, tổ chức và địa phương trên cả nước tổ chức Tuần lễ THQG Việt Nam 2025 sẽ diễn ra từ ngày 15 đến ngày 21/4/2025, với nhiều hoạt động ý nghĩa trên phạm vi toàn quốc.

Doanh nghiệp cần được hỗ trợ để bứt phá đổi mới sáng tạo

Ông Hoàng Minh Chiến - Phó Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) cho biết, số lượng DN quan tâm đến Chương trình THQG Việt Nam, thông qua việc tham gia, tương tác với các hoạt động cụ thể của Chương trình tăng đều qua các năm.

Năm 2024, kỳ xét chọn lần thứ 9 đã có 190 DN có sản phẩm đạt THQG, tăng hơn 6 lần so với năm 2008 - là năm đầu tiên tổ chức việc xét chọn DN có sản phẩm đạt THQG Việt Nam.

Với sự hỗ trợ của Chương trình THQG, nhiều DN Việt Nam đã ý thức được ý nghĩa, vai trò và sự cần thiết của thương hiệu nên đã đầu tư nghiêm túc cho xây dựng, phát triển thương hiệu sản phẩm và thương hiệu của DN.

Kết quả là, trong Top 50 Thương hiệu giá trị nhất Việt Nam năm 2024, có sự góp mặt của 23 thương hiệu sản phẩm đạt THQG Việt Nam, tăng 15% so với năm 2023. Đặc biệt, trong Top 10 thương hiệu giá trị nhất Việt Nam, số lượng thương hiệu sản phẩm đạt THQG Việt Nam chiếm tới 8 vị trí dẫn đầu, giá trị chiếm tới 88,8%.

Tuy nhiên, đại diện Cục Xúc tiến thương mại cho biết, tỷ lệ chi tiêu trung bình R&D (nghiên cứu và phát triển) trên doanh thu của các DN THQG mới là 2,62% (tỷ lệ này ở các DN Việt Nam nói chung là 1,6%)

Đáng chú ý, mức đầu tư R&D của Việt Nam mới chiếm 0,4% GDP, trong khi các nước như Thái Lan là 1,3%, Singapore là 2,2%, Malaysia là 1%, Trung Quốc 2,64%, Nhật Bản 3,7%.

Theo Sách trắng Khoa học, công nghệ và ĐMST Việt Nam 2023, 100% DN THQG có bộ phận R&D và thường xuyên nghiên cứu và cải tiến sản phẩm hiện có, 85% DN THQG có sản phẩm mới ra mắt trong năm 2022 – 2023. Trong khi đó, theo khảo sát của Bộ KH&CN năm 2023, chỉ có 29,7% DN được điều tra có ĐMST.

Ông Nguyễn Việt An - Giám đốc Trung tâm ĐMST, Cục ĐMST, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng chỉ ra những thách thức trong ĐMST mà DN đang gặp phải và cho rằng cần có sự phân loại DN để hỗ trợ.

“DN lớn cần nhất là hỗ trợ tài chính. Chúng tôi sẽ thông qua cơ chế chi. Tuy nhiên, bản thân cơ chế chi cũng phải đổi mới để không chậm tiến độ của DN. Còn với các DN vừa và nhỏ cần nhất là tăng cường sự hiểu biết, tập trung đào tạo nâng cao năng lực..”- Đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ chia sẻ.

Khẳng định ĐMST chính là “chìa khóa” để không chỉ tồn tại mà còn phát triển bền vững trong bối cảnh mới, ông Lê Hồng Quang - Tổng Giám đốc Công ty CP MISA, DN vừa có 2 sản phẩm được công nghệ THQG năm 2024 lưu ý: “ĐMST không chỉ là việc áp dụng công nghệ mới, mà còn là một cuộc cách mạng trong cách thức quản trị, vận hành và phát triển DN…”

Chia sẻ những thách thức mà cộng đồng DN đang gặp phải, từ chi phí đầu tư cao vào công nghệ cho đến sự khó khăn trong việc triển khai và áp dụng các giải pháp số, Tổng giám đốc MISA cho biết, MISA đã phát triển nền tảng quản trị DN giúp DN dễ dàng tiếp cận các công cụ quản trị chuyên nghiệp, toàn diện, giảm bớt chi phí đầu tư ban đầu và tối ưu hóa quy trình vận hành.

“Chúng tôi đang tập trung vào việc phát triển và làm chủ công nghệ AI như đã nhận nhiệm vụ với Chính phủ. MISA cam kết sẽ chi 2.500 tỷ đồng trong 5 năm để xây dựng mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) cho AI "Make in Viet Nam" với tối thiểu 100 tỷ tham số, chuyên sâu cho xử lý văn bản pháp luật nhà nước, kế toán, thuế và quản trị DN, chuyên sâu nông nghiệp hỗ trợ người dân phát triển chăn nuôi và trồng trọt…”- Tổng Giám đốc MISA Lê Hồng Quang thông tin.

Theo PGS.TS Nguyễn Quốc Thịnh – Giảng viên cao cấp Trường Đại học Thương mạ, thành viên Ban Chuyên gia của Chương trình THQG Việt Nam, không có công thức chung, nhưng mỗi DN cần tìm ra “chìa khóa riêng” của mình để giải bài toán thương hiệu.

“Việc học hỏi kinh nghiệm là cần thiết, song quan trọng hơn là sáng tạo ra con đường phù hợp với chính mình. Trong kỷ nguyên số, các DN cần tận dụng tối đa công nghệ để đưa thương hiệu đến gần hơn với khách hàng trong và ngoài nước…”- ông đưa ra lời khuyên.

Đồng thời lưu ý, có sản phẩm tốt là chưa đủ – quy trình cung ứng, dịch vụ khách hàng, giao tiếp thương hiệu và trách nhiệm xã hội cũng cần được đầu tư tương xứng…

Theo Quyết định 1320/QĐ-TTg về việc phê duyệt Chương trình THQG Việt Nam từ năm 2020 đến năm 2030, trong giai đoạn từ 2020 đến 2030 phấn đấu:
- Thực hiện có hiệu quả Chương trình trên cơ sở thống nhất, đồng bộ với chiến lược xuất nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ; kim ngạch xuất khẩu của nhóm sản phẩm đạt THQG Việt Nam đạt mức tăng cao hơn mức tăng bình quân cả nước;
- Góp phần tăng giá trị THQG Việt Nam bình quân 20% mỗi năm theo thống kê, đánh giá của các tổ chức xếp hạng uy tín trên thế giới;
- Trên 1.000 sản phẩm đạt THGQ Việt Nam;
- Mỗi năm tăng 10% số lượng DN được vào danh sách DN có giá trị thương hiệu cao nhất của các tổ chức xếp hạng uy tín trên thế giới;
- 90% số lượng DN trên cả nước có nhận thức về vai trò của thương hiệu trong sản xuất, kinh doanh, đầu tư;
- 100% sản phẩm đạt THQG Việt Nam được quảng bá trong nước và tại các thị trường xuất khẩu trọng điểm.