Quyết định của Tổng thống Vladimie Putin đối với việc điều quân đến miền Đông Ukraine là "sự khởi đầu cho cuộc xâm chiếm của Nga", Tống thống Mỹ Joe Biden phát biểu.

Trước tình hình này, Tổng thống Biden thông báo rằng Mỹ sẽ gửi 800 binh sĩ đã được triển khai ở châu Âu, cũng như máy bay chiến đấu và máy bay trực thăng đến các thành viên của NATO ở các nước Baltic gần với cuộc xung đột.

Tuy nhiên, ông còn đáp lại bằng cách tung ra các lệnh trừng phạt tài chính đối với các ngân hàng và giới tài phiệt Nga, đồng thời hứa sẽ hành động quyết liệt hơn nếu Putin tiếp tục tấn công Ukraine.

Theo một tuyên bố từ Nhà Trắng, Tổng thống Biden đã nhắm mục tiêu vào 5 nhân vật trong giới thượng lưu và các thành viên gia đình của họ, cùng với 2 ngân hàng lớn của Nga là Vnesheconombank và Promsvyazbank, và các công ty con của họ, nơi nắm giữa khối tài sản hơn 80 tỷ USD.

Theo Bộ Tài chính Hoa Kỳ, tầng lớp thượng lưu mà ông Biden nhắm tới là những người bị nghi ngờ là “tham gia vào chế độ kleptocracy (chuyên quyền) của Nga”. Những người này sẽ bị cấm truy cập vào bất kỳ tài sản nào hoặc tham gia vào bất kỳ giao dịch nào ở Hoa Kỳ.

Khi áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế đối với Nga, Tổng thống Hoa Kỳ đã cùng với 27 thành viên Liên minh châu Âu nhất trí vào hôm thứ Hai (21/2) về một loạt các biện pháp trừng phạt mới đối với các quan chức, tài phiệt và tỷ phú Nga về các hành động của họ ở Ukraine.

Và giới thượng lưu mà Thủ tướng Anh Boris Johnson nhắm tới sẽ bị đóng băng tài sản và bị cấm nhập cảnh vào nước này, hay thực hiện bất kỳ hoạt động kinh doanh nào ở Vương quốc Anh theo một thông báo hôm thứ Ba (22/2).

Dưới đây là những nhân vật trong tầng lớp thượng lưu và tỷ phú Nga phải chịu ảnh hưởng trong cuộc xung đột này.

Các lệnh trừng phạt của Hoa Kỳ

1. Ông Aleksandr Bortnikov là Giám đốc Dịch vụ An ninh Liên bang của Nga, cơ quan phản gián và an ninh của đất nước, đồng thời là thành viên trong vòng nội bộ của Putin. Ông Bortnikov là giám đốc tình báo của Nga từ năm 2008 và từng làm việc trong Ủy ban An ninh Quốc gia Liên Xô (KGB).

Đây không phải là lần đối mặt đầu tiên của ông với các lệnh trừng phạt của phương Tây. Vào tháng 10/2020, tài sản của Bortnikov và 5 chính khách cấp cao khác của Nga đã bị đóng băng do vụ đầu độc nhà lãnh đạo đối lập, ông Alexei Navalny, người hiện đang bị bỏ tù.

2. Con trai của ông Bortnikov, Denis, cũng đang là mục tiêu của các lệnh trừng phạt này. Anh là Phó chủ tịch kiêm chủ tịch hội đồng quản trị của Ngân hàng nhà nước VTB, ngân hàng lớn thứ hai của Nga.

Quyết định của Tổng thống Biden khi áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với các thành viên gia đình của các cố vấn thân cận nhất của Putin nhằm mục đích gây bất an cho các gia đình Nga có quan hệ chặt chẽ với nhà lãnh đạo, và những người cho rằng mình được cách ly và an toàn nhờ khối tài sản tích lũy của họ.

3. Ông Sergei Kiriyenko là Phó Chánh văn phòng thứ nhất của Văn phòng Tổng thống, người được coi là một trong những cố vấn thân cận nhất của Putin. Theo Bộ Tài chính Hoa Kỳ, ông còn là người có công trong việc định hình chính sách đối nội của Nga.

Ông Kiriyenko có thời gian ngắn giữ chức Thủ tướng Nga vào năm 1998 dưới thời Tổng thống Boris Yeltsin. Ông cũng là nhà chính trị gia trẻ nhất từng giữ chức vụ này. Trước khi trực tiếp phục vụ trong văn phòng của Tổng thống Putin, ông Kiriyenko đã có 11 năm làm Giám đốc Rosatom, một tập đoàn nhà nước chuyên phát triển các dự án năng lượng hạt nhân và công nghệ hạt nhân phi năng lượng.

Vào năm 2020, Trung tâm Carnegie Moscow, một tổ chức tư vấn khu vực tập trung vào chính sách đối nội và đối ngoại của Nga, đã chọn Kiriyenko như một nhà kỹ trị chính trị trong việc ổn định và thực hiện các chính sách của chính quyền Putin.

4. Con trai của ông Kiriyenko, Vladimir, là Giám đốc điều hành của VK Group, công ty truyền thông xã hội và internet lớn nhất của Nga. VK Group quản lý Vkontakte, nền tảng mạng xã hội phổ biến nhất của đất nước, cũng như một số ứng dụng email và nhắn tin.

Kirienko cũng tham gia vào công ty nhà nước Rostelecom, nhà cung cấp dịch vụ kỹ thuật số và viễn thông lớn nhất của Nga. Ông từng là phó chủ tịch cấp cao về phát triển và quản lý kinh doanh từ năm 2016 và là phó chủ tịch thứ nhất kể từ năm 2017.

Đối với Denis Bortnikov, các lệnh trừng phạt áp dụng đối với ông Kiriyenko sẽ cắt đứt khả năng tiếp cận thị trường quốc tế của gia đình thông qua công ty mà ông sở hữu.

Một quan chức cấp cao của chính quyền Biden nói với CNN hôm thứ Tư  (23/2) rằng: "Chúng tôi đang mở rộng phạm vi trừng phạt của Hoa Kỳ để ngăn chặn giới thượng lưu thân cận với Putin sử dụng con cái của họ để che giấu tài sản, trốn tránh chi phí và lãng phí nguồn lực của người dân Nga. Đây là một cách tiếp cận mới".

5. Petr Fradkov là Chủ tịch kiêm CEO của Công ty Cổ phần Đại chúng Promsvyazbank (PSB) và là con trai của cựu Thủ tướng Nga cùng cựu Giám đốc Cơ quan Tình báo Đối ngoại Nga (SVR), Mikhail Fradkov. Ông đã tổ chức các cuộc gặp với Tổng thống Putin và dự báo chiến lược của PSB trong việc hỗ trợ ngành công nghiệp quốc phòng Nga, theo Bộ Ngân khố Hoa Kỳ.

Ông Fradkov bị coi là vi phạm Sắc lệnh 14024 vì “điều hành hoặc đã hoạt động trong lĩnh vực quốc phòng và liên quan đến các lĩnh vực dịch vụ tài chính và vật chất của nền kinh tế Liên bang Nga".

Các lệnh trừng phạt của Vương quốc Anh

6. Ông Boris Rotenberg cùng cháu trai của ông là Igor, và Gennady Timchenko là ba người thuộc tầng lớp thượng lưu của Nga bị Anh nhắm tới trong các lệnh trừng phạt của Vương quốc Anh. Cả ba tỷ phú sẽ bị đóng băng tài sản, cấm nhập cảnh hoặc kinh doanh với bất kỳ cá nhân và tổ chức nào ở Vương quốc Anh.

Đây không phải là lần đầu tiên ông Rotenberg bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt. Ông là một trong 16 quan chức Nga bị Mỹ trừng phạt và đóng băng tài sản sau khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014 và được đánh giá là thành viên trong vòng tròn nội bộ của Putin, theo Bộ Tài chính Mỹ.

Boris Rotenberg cùng với anh trai của mình, Arkady là đồng sở hữu của SGM Group, một tập đoàn xây dựng lớn với khối tài sản ròng trị giá 1,2 tỷ USD, theo Forbes. Anh em nhà Rotenberg đã tích lũy được khối tài sản đáng kể trong thời kỳ ông Putin cầm quyền và nhận được khoảng 7 tỷ USD hợp đồng cho Thế vận hội Olympic Sochi, theo Bộ Tài chính Hoa Kỳ.

7. Igor Rotenberg là con trai của tỷ phú Arkady Rotenberg - đồng sở hữu của tập đoàn SGM, và là cộng sự thân cận của ông Putin. Cha anh bắt đầu tập judo với vị tổng thống khi cả hai còn ở tuổi vị thành niên, theo Bloomberg.

Người đàn ông 48 tuổi này nắm giữ Gazprom Bureniye, một công ty khoan có giá trị 1,1 tỷ USD, theo Forbes. Ngoài ra, Igor Rotenberg còn là Chủ tịch Hội đồng quản trị của National Telematic Systems, theo Yahoo Finance.

8. Anh đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với tỷ phú Gennady Timchenko vào hôm thứ 3 (22/2) sau khi lực lượng quân đội Nga triển khai ở Ukraine.

Chính phủ Anh tuyên bố rằng Timchenko là một cổ đông lớn của Ngân hàng Rossiya, ngân hàng đã gây ra sự bất ổn ở Ukraine sau khi Nga sáp nhập Crimea vào năm 2014, theo U.S. News and World Report.

Gennady Timchenko sẽ bị cấm nhập cảnh và giao dịch với bất cứ cá nhân và tổ chức nào ở Vương quốc Anh. Ngoài ra, ông Timchenko còn nắm giữ Tập đoàn Volga, một trong những công ty đầu tư lớn nhất ở Nga, tập trung vào năng lượng, vận tải và xây dựng.

Ông được coi là đồng minh thân cận của Tổng thống Putin và là thành viên thường xuyên của “giải khúc côn cầu trên băng vào ban đêm” của Putin, một giải đấu nghiệp dư được công khai rộng rãi với sự góp mặt của nhiều nhà lãnh đạo Nga.

Hôm thứ Năm (giờ nước Anh), Thủ tướng Boris Johnson đã công bố bộ lệnh trừng phạt lớn nhất từ ​​trước đến nay của Vương quốc Anh nhằm vào Nga, nhắm vào các ngân hàng, tỷ phú và hãng hàng không quốc gia của nước này để đáp trả cuộc tấn công Ukraine của Nga. Các biện pháp trừng phạt bổ sung vào một loạt các biện pháp hạn chế hơn được công bố hồi đầu tuần.

Các biện pháp trừng phạt của Vương quốc Anh công bố hôm thứ Năm là: Đóng băng tài sản đối với tất cả các ngân hàng lớn của Nga, bao gồm cả việc đóng băng ngay lập tức đối với VTB, ngân hàng lớn thứ hai của Nga.

Anh cũng đưa ra các qui định pháp luật mới nhằm ngăn chặn tất cả các công ty lớn của Nga huy động tài chính trên các thị trường ở Vương quốc Anh và cũng cấm nhà nước Nga tăng nợ có chủ quyền trên các thị trường ở Vương quốc Anh. Các qui định mới này sẽ có hiệu lực vào thứ Ba tuần tới.

Anh cũng đưa ra các biện pháp trừng phạt đối với hơn 100 cá nhân, tổ chức và công ty, bao gồm cả Rostec, công ty quốc phòng lớn nhất của Nga.

Những người giàu có ở Nga nằm trong danh sách bị trừng phạt gồm: Kirill Shamalov, tỷ phú trẻ nhất nước Nga và là con rể cũ của ông Putin; Petr Fradkov, người đứng đầu Promsvyazbank, con trai của cựu lãnh đạo FSB; Denis Bortnikov, Phó Chủ tịch VTB; Yury Slyusar; Giám đốc United Aircraft Corp. ; Elena Georgieva, Chủ tịch hội đồng quản trị của Ngân hàng Novicom

Anh cũng sắp cấm các máy bay của Aeroflot hạ cánh ở Vương quốc Anh, cấm ngay lập tức đối với tất cả các hàng hóa xuất khẩu có thể được sử dụng trong quân sự, chẳng hạn như linh kiện điện và phụ tùng xe tải.

Anh cũng sẽ ra các qui định luật pháp để cấm một loạt mặt hàng xuất khẩu công nghệ cao như chất bán dẫn và các bộ phận máy bay cũng như hàng hóa cho các ngành công nghiệp khai thác, chẳng hạn như thiết bị lọc dầu.

Giới hạn tiền gửi của công dân Nga vào tài khoản ngân hàng của Vương quốc Anh ở mức 50.000 bảng Anh (67.000 USD).

Tất cả các lệnh trừng phạt trên cũng áp dụng cho Belarus.

Anh cũng dự kiến đẩy nhanh việc thông qua dự luật tội phạm kinh tế nhắm vào nguồn tiền bất hợp pháp của Nga tại Vương quốc Anh.

***

Sáng 24/2, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố mở "chiến dịch quân sự đặc biệt" nhằm vào miền Đông Ukraine, với lý do đáp lại yêu cầu giúp đỡ từ "Cộng hòa Nhân dân Donbass" và "Cộng hòa Nhân dân Lugansk", hai nước tự xưng của lực lượng ly khai tại đây.

Ông Putin khẳng định "không có kế hoạch chiếm lãnh thổ Ukraine", kêu gọi binh sĩ Ukraine buông vũ khí.

Tổng thống Ukraine tuyên bố thiết quân luật trên toàn đất nước.

Tổng thống Mỹ Joe Biden lên án "cuộc chiến phi lý" do Nga phát động, cho biết sẽ sớm công bố trừng phạt. 

(Theo Fortune)

Bài liên quan

Kim loại tăng giá kỷ lục sau khi Nga tấn công Ukraine

Căng thẳng Nga-Ukraine leo thang, Bitcoin có còn là nơi trú ẩn an toàn?

'Cộng đồng người Việt ở Ukraine bình tĩnh theo dõi chiến sự'

Xung đột quân sự Nga - Ukraine sẽ ảnh hưởng đến chuỗi cung ứng ra sao?