Ngày 9/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù về đầu tư xây dựng công trình giao thông đường bộ.

Liên quan đến các dự án của Nhà nước thực hiện theo phương thức đối tác công tư (PPP), đại biểu Quốc hội Vũ Tiến Lộc (đoàn TP. Hà Nội) quan tâm về tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia. Đại biểu ủng hộ quan điểm, nếu như TP. Hà Nội hay TP.HCM có thể đề ra yêu cầu không vượt quá 70%.

Tuy nhiên, đối với những dự án ở vùng xa xôi, vùng núi như khu vực Tây Nguyên hay là Tây Bắc cũng nên được hưởng điều kiện ưu tiên như vậy, thậm chí ở mức cao hơn. "Đối với những vùng xa xôi cần có sự cộng tác giữa Nhà nước và tư nhân thì tỷ lệ có thể là 80%, 85% cũng là hợp lý", đại biểu nói.

Bên cạnh đó, đối với việc triển khai các dự án, vị đại biểu đoàn TP. Hà Nội đề nghị, việc đánh giá tác động môi trường của dự án nên giao cho chủ đầu tư, không nên giao cho nhà thầu.

"Hiện nay, nhiều nhà thầu không thể giải tỏa mặt bằng và giá phát sinh rất cao, không có cơ sở để thực hiện quyết toán trong quá trình quyết toán với cơ quan nhà nước, điều đó trở ngại rất lớn cho có việc triển khai các dự án. Do đó, tôi đề nghị nên bổ sung vào trong nghị quyết những yêu cầu này", đại biểu cho hay.

Báo cáo, giải trình và làm rõ thêm Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng, tỷ lệ vốn tham gia vào các dự án PPP là một vấn đề rất khó và nhạy cảm. "Trước đây chúng ta không quy định tỷ lệ, khi sửa đổi Luật PPP thì đã đưa vào tỷ lệ là 50%. Việc chúng ta xây dựng tỷ lệ 50% là đều có cơ sở nhưng giờ chúng ta lại thấy nó không còn phù hợp, xuất phát từ một vài nguyên nhân", Bộ trưởng nói.

Theo Bộ trưởng, có những dự án đi qua các địa phương mà lưu lượng xe thấp, nhu cầu vận tải không cao thì khả năng thu hồi vốn thấp. Các nhà đầu tư không quan tâm. Hay như một số dự án đi qua các đô thị lớn nhu cầu giải phóng mặt bằng rất lớn. Ban đầu, kiến nghị nên tách giải phóng mặt bằng riêng nhưng Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉ đạo không tách riêng mà tính cộng vào và nâng tỷ lệ của vốn Nhà nước tham gia.

"Ví dụ ở các tỉnh miền núi phía Bắc hay ở Tây Nguyên, tất cả các dự án này lưu lượng xe không đủ tính toán để ra phương án tài chính để có thể thu hồi vốn. Khi nhà đầu tư không tham gia thì các ngân hàng cho vay cũng không tham gia. Khi ngân hàng không cho vay, nhà đầu tư không tham gia thì không còn tính hấp dẫn và không còn tính khả thi, đòi hỏi tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia phải cao hơn", Bộ trưởng phân tích.

Bộ trưởng đánh giá, việc nâng tỷ lệ vốn tham gia của Nhà nước vào các dự án PPP là cần thiết, nhưng nâng lên bao nhiêu thì cần phải bàn và phải giữ được nguyên tắc hài hòa giữa Nhà nước, nhà đầu tư và người dân.

"Nếu tỷ lệ vốn thấp quá thì các nhà đầu tư hay các tổ chức tài chính không cho vay. Nhưng tỷ lệ này mà cao quá thì không còn ý nghĩa của dự án PPP nữa. Bởi vì, còn lãi định mức, lãi ngân hàng, chúng ta cộng vào, nhà đầu tư tham gia không nhiều nữa thì làm đầu tư công còn hơn", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Bộ trưởng cũng bày tỏ đồng tình với ý kiến các đại biểu đó là tùy tính chất của dự án, tỷ lệ vốn Nhà nước tham gia có thể cao hơn. Song, cũng cần phải phụ thuộc vào khả năng cân đối vốn của Nhà nước.

Bài liên quan

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội bàn cơ chế cho các dự án PPP giao thông đường bộ

Đoàn đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: Hạn chế tình trạng 'dìm giá' trong đấu giá tài sản

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội Vũ Tiến Lộc: Sửa Luật PPP để tháo gỡ cho các dự án đang bế tắc

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội Dương Minh Ánh chất vấn Bộ trưởng Tài chính vướng mắc quản lý tài sản công