Cần tổ chức độc lập để xác định phân loại xanh

KHÁNH AN
08:09 31/08/2024

Hiện tại, các ngân hàng thương mại đang thực hiện việc thẩm định dự án đi kèm thẩm định dự án xanh theo hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước, song điều này cũng có thể dẫn đến việc "vừa đá bóng, vừa thổi còi". Do đó, một số ý kiến cho rằng cần có tổ chức độc lập tham gia.

Việc chưa có danh mục phân loại xanh được giới chuyên gia coi là nguyên nhân dẫn đến tỷ trọng tín dụng xanh mới chiếm 4,5% dư nợ nền kinh tế. Nguồn ảnh Thị trường tài chính tiền tệ.

Hiện nay, việc xây dựng tiêu chí phân loại xanh là một yếu tố quan trọng trong phát triển thị trường tín dụng xanh và trái phiếu xanh. Xu hướng này đang lan rộng trên toàn cầu, với sự tham gia ngày càng tăng của các quốc gia phát triển cùng các tổ chức tài chính quốc tế đáng kể như Ngân hàng Thế giới (WB), Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), và Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB)…

Dù vậy, Việt Nam hiện vẫn chưa có danh mục phân loại xanh quốc gia, chưa có sự thống nhất về việc phân loại lĩnh vực xanh của các bộ, ngành khác. Việc chưa có danh mục phân loại xanh được giới chuyên gia coi là nguyên nhân dẫn đến tỷ trọng tín dụng xanh mới chiếm 4,5% dư nợ nền kinh tế.

"Cần có quy định chung về danh mục phân loại xanh quốc gia phù hợp với phân loại ngành kinh tế và thông lệ quốc tế. Từ đó, các TCTD có cơ sở để đánh giá cụ thể đối với từng khách hàng, doanh nghiệp trong quá trình thẩm định cho vay; tập trung, ưu tiên bố trí nguồn vốn hợp lý tài trợ cho các dự án thuộc danh mục phân loại xanh", bà Phạm Thị Thanh Tùng, Phó Vụ trưởng, Vụ Tín dụng các ngành kinh tế, Ngân hàng Nhà nước nhìn nhận.

Dẫn chứng từ thực tế, TS. Cấn Văn Lực - Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV cho biết từng có một quỹ đầu tư quốc tế đã dành riêng 15,5 tỷ USD để đầu tư vào Việt Nam nhưng chưa thể xúc tiến vì chưa có danh mục phân loại xanh. Ông Lực cũng nhấn mạnh việc ban hành danh mục phân loại xanh là cần thiết và sau khi ban hành cũng cần cập nhật đầy đủ kịp thời.

Trong khi đó, PGS-TS. Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách tài nguyên và môi trường, Bộ Tài nguyên và Môi trường ước tính cần huy động khoảng 400 tỷ USD đến năm 2040 để thực hiện chuyển đổi xanh. Việt Nam đã có tuyên bố chung với các nước trên thế giới về chuyển đổi xanh, các nước cam kết tài trợ 15,5 tỷ USD cho Việt Nam hỗ trợ chuyển đổi.

"Ban hành danh mục phân loại xanh là bức thiết. Theo đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn như ESG (môi trường, xã hội và quản trị) là bắt buộc. Báo cáo của doanh nghiệp thời gian tới không chỉ là kế toán mà còn là báo cáo phát thải bền vững, carbon, dấu chân nhựa và các tiêu chí môi trường, xã hội. Chất lượng tín chỉ carbon hiện nay cũng liên quan tới chất lượng xã hội, như công ăn việc làm, đời sống đối tượng tham gia", ông Thọ nói.

Vướng mắc của phân loại xanh

Dù vậy, một khó khăn, vướng mắc lớn nhất khi xây dựng Danh mục phân loại xanh là bên nào sẽ xác nhận phân loại này?

Ông Thọ cho biết hiện tại có 3 đề xuất tổ chức xác nhận phân loại xanh. Phương án 1 là thông qua tổ chức độc lập - hiện được các tổ chức quốc tế, NHNN, Bộ Tài chính ủng hộ.

Phương án 2 là thông qua cơ quan quản lý Nhà nước. Ông Thọ nói:”Chúng tôi đề xuất dự thảo các dự án đánh giá tác động môi trường, thì sẽ giao Sở TN&MT các địa phương xác định. Với các dự án 1 tỉnh, liên tỉnh, thì giao các đơn vị thuộc Bộ TN&MT. Với các dự án không cần đánh giá, giao Phòng TN&MT với các dự án trong 1 quận huyện, và Sở TN&MT với dự án thuộc nhiều hơn 1 quận huyện. 2 phương án đầu tiên thì dùng cơ quan chức năng, đơn vị độc lập”.

Phương án thứ 3 là dùng các TCTD trực tiếp trong quá trình thẩm định các dự án tín dụng. Thông qua các nội dung trên, đã có những vướng mắc lớn nhất về trình dự thảo phân loại xanh. Theo đó, tập quán chung trên thế giới là dùng các tổ chức độc lập.

Ở Việt Nam, cần xác nhận từ các cơ quan quản lý để xác định không có sự lợi dụng, sử dụng sai mục đích. Đối với tín dụng có sự thuận lợi nhất định, việc thẩm định dự án đi kèm thẩm định dự án xanh thì NHNN và 47 NHTM đang thực hiện theo hướng dẫn NHNN. Nhưng cũng có thể dẫn đến việc "vừa đá bóng, vừa thổi còi", mong có tổ chức độc lập.

Đáng chú ý, ông Thọ cũng chỉ ra một số dự án cấp tín dụng xanh, trái phiếu xanh, nhưng có thể sau đó không còn xanh nữa. Hoặc có sự gian lận cấp tín dụng xanh, trái phiếu xanh thì tổ chức xác nhận thực hiện thế nào. Hoặc tổ chức vi phạm xử lý ra sao?

Ông Thọ cho rằng đây là vấn đề cần phải giải quyết, nhất là khi Việt Nam tham gia các hiệp định thương mại tự do thế hệ tới. Trong năm 2023, châu Âu đã áp dụng biên giới carbon thí điểm, hiệu lực từ năm 2026, ảnh hưởng tới nhiều ngành ở Việt Nam như thép, phân bón… Hoặc, từ 1/1/2025, các mặt hàng xuất khẩu sang châu Âu không có nguồn gốc từ phá rừng. Hay, Việt Nam sắp tới tham gia ký kết Hiệp ước Nhựa toàn cầu.

Có thể thấy, châu Âu đưa tiêu chí xanh xếp số 1, chất lượng số 2 và giá cả đứng thứ 3. Cùng với đó, hệ thống ngân hàng nếu không áp dụng quy định quản lý rủi ro trong lĩnh vực môi trường, thì các doanh nghiệp có thể phải đối mặt rủi ro với việc phải rời khỏi thị trường đột ngột, ví dụ điển hình nhất là nhóm dệt may.

Đóng góp ý kiến về vấn đề lựa chọn tổ chức thẩm định dự án xanh, TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng ngân hàng BIDV cho rằng "về thẩm định, tư vấn với danh mục xanh thì nên thuê tư vấn độc lập. Việt Nam nên xây dựng cơ chế thẩm định mạch lạc gồm đơn vị tư vấn định giá đất và hội đồng thẩm định".

Trong khi đó, TS. Nguyễn Thanh Hải, đại diện GIZ Việt Nam nêu quan điểm: "Điều vướng mắc để một tổ chức đánh giá độc lập giữ uy tín thì phải có giám sát, kiểm tra, đăng ký với một cơ quan thuộc Nhà nước để tuân thủ tiêu chí. Đó là tiêu chí môi trường, tiêu chí quản lý dòng vốn… Tuy nhiên, trước hết là danh mục phân loại xanh cần được bàn hành trước, ban hành sớm và nên theo thông lệ quốc tế và để đảm bảo chuẩn mực".

  • Cùng chuyên mục
Chính phủ chỉ đạo nóng, yêu cầu tăng cường thanh tra, không để xảy ra đầu cơ, thao túng thị trường vàng

Chính phủ chỉ đạo nóng, yêu cầu tăng cường thanh tra, không để xảy ra đầu cơ, thao túng thị trường vàng

Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản số 3332/VPCP-KTTH ngày 18/4/2025 truyền đạt ý kiến chỉ đạo của Phó thủ tướng Hồ Đức Phớc về diễn biến giá vàng trong nước.

Sự kiện - 19/04/2025 10:02

[Café Cuối tuần] Quảng cáo 'thổi phồng' trong lĩnh vực sức khỏe: Mất bò mới lo rào chuồng

[Café Cuối tuần] Quảng cáo 'thổi phồng' trong lĩnh vực sức khỏe: Mất bò mới lo rào chuồng

Tại Việt Nam, dù đã có Luật Quảng cáo (2013), Luật An toàn thực phẩm (2010), và các nghị định xử phạt như Nghị định 38/2021/NĐ-CP, mức phạt từ 60–80 triệu đồng lại quá nhẹ so với lợi nhuận thu được từ hành vi gian dối. Việc thực thi lỏng lẻo, thiếu tính răn đe đã khiến các hành vi "thổi phồng" tiếp tục tồn tại, thậm chí ngày càng tinh vi hơn trong môi trường mạng xã hội.

Sự kiện - 19/04/2025 09:32

 Tối đa hóa nguồn lực cho chuyển đổi xanh

Tối đa hóa nguồn lực cho chuyển đổi xanh

Để thực hiện lộ trình phát thải ròng bằng 0 đến năm 2040 nhu cầu tài chính của Việt Nam ước tính lên tới 368 tỷ USD. Tối đa hóa nguồn lực cho chuyển đổi xanh đang là mối quan tâm của nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam.

Sự kiện - 18/04/2025 16:41

Thủ tướng: Việt Nam đã cơ bản giải quyết những quan tâm của Mỹ

Thủ tướng: Việt Nam đã cơ bản giải quyết những quan tâm của Mỹ

Thủ tướng khẳng định Việt Nam sẵn sàng trao đổi, đàm phán với Mỹ trên cơ sở hai bên cùng có lợi, hướng tới cân bằng thương mại bền vững.

Sự kiện - 18/04/2025 16:02

Viện GGGI sẽ huy động 1 tỷ USD tài chính xanh cho Việt Nam

Viện GGGI sẽ huy động 1 tỷ USD tài chính xanh cho Việt Nam

GGGI sẽ thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ, chặt chẽ hơn giữa Việt Nam và Hàn Quốc trên các lĩnh vực chuyển đổi xanh, công nghệ thông tin, nông nghiệp, năng lượng.

Sự kiện - 18/04/2025 08:32

EuroCham: Việt Nam có cơ hội chiến lược để khác biệt so với các điểm đến đầu tư khác

EuroCham: Việt Nam có cơ hội chiến lược để khác biệt so với các điểm đến đầu tư khác

Các đại biểu kêu gọi tăng cường hợp tác công – tư, ứng dụng đổi mới sáng tạo và thúc đẩy các sáng kiến phát triển bền vững.

Sự kiện - 18/04/2025 07:31

Đà Nẵng sẽ còn 18 đơn vị hành chính cấp xã và một đặc khu

Đà Nẵng sẽ còn 18 đơn vị hành chính cấp xã và một đặc khu

TP. Đà Nẵng dự kiến điều chỉnh một phần diện tích các xã, phường để thành lập 15 phường, 3 xã và một đặc khu Hoàng Sa.

Sự kiện - 18/04/2025 06:45

Hội nghị thượng đỉnh P4G bế mạc, ra Tuyên bố Hà Nội

Hội nghị thượng đỉnh P4G bế mạc, ra Tuyên bố Hà Nội

Thủ tướng khẳng định Việt Nam cam kết tiếp tục đồng hành cùng các nước thành viên và đối tác quốc tế trong việc hiện thực hóa các cam kết, sáng kiến được đưa ra tại Hội nghị.

Sự kiện - 18/04/2025 05:33

Đại biểu quốc tế 'hiến kế' để Việt Nam giải 'cơn khát' tài chính xanh

Đại biểu quốc tế 'hiến kế' để Việt Nam giải 'cơn khát' tài chính xanh

Việt Nam ước tính cần tới 368 tỷ USD để thực hiện lộ trình phát thải ròng bằng 0 đến năm 2040, nhưng hệ thống tài chính còn nhiều hạn chế.

Sự kiện - 17/04/2025 16:33

Những chính sách đặc thù nào cho Khu Thương mại tự do Hải Phòng?

Những chính sách đặc thù nào cho Khu Thương mại tự do Hải Phòng?

Chính phủ đề xuất các cơ chế, chính sách trong Khu Thương mại tự do Hải Phòng nhằm đẩy mạnh thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất kinh doanh....

Sự kiện - 17/04/2025 11:55

Sau mua lại MovianAI, Qualcomm muốn xây dựng trung tâm R&D lớn về AI tại Việt Nam

Sau mua lại MovianAI, Qualcomm muốn xây dựng trung tâm R&D lớn về AI tại Việt Nam

Tập đoàn Qualcomm đã nghiên cứu, phân tích và mong muốn xây dựng một trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) công nghệ AI lớn tại Việt Nam.

Sự kiện - 17/04/2025 06:36

Tổng Bí thư: Việt Nam đi đầu ASEAN trong cung ứng năng lượng tái tạo

Tổng Bí thư: Việt Nam đi đầu ASEAN trong cung ứng năng lượng tái tạo

Nhìn về tương lai, Việt Nam đang nhanh chóng thúc đẩy các đột phá chiến lược, nỗ lực chuẩn bị tốt nhất cho quá trình phát triển vừa nhanh, vừa xanh, bao trùm và bền vững.

Sự kiện - 16/04/2025 17:55

Tổng Bí thư: Không có chỗ cho những cán bộ cơ hội, ngại đổi mới, thu vén cá nhân

Tổng Bí thư: Không có chỗ cho những cán bộ cơ hội, ngại đổi mới, thu vén cá nhân

Tổng Bí thư nêu rõ trong tình hình hiện nay, không có chỗ cho những cán bộ cơ hội, bon chen, trung bình chủ nghĩa, lừng chừng, ngại đổi mới, thu vén cá nhân. Những ai tự thấy mình không đáp ứng yêu cầu thì tự nguyện rút lui, nhường chỗ cho người xứng đáng hơn.

Sự kiện - 16/04/2025 15:42

Chủ tịch Quốc hội: Dự kiến bầu cử sớm, vào ngày 15/3/2026

Chủ tịch Quốc hội: Dự kiến bầu cử sớm, vào ngày 15/3/2026

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết dự kiến, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 là ngày Chủ nhật, 15/3/2026 và ngày 6/4/2026 họp phiên họp thứ nhất của Quốc hội.

Sự kiện - 16/04/2025 12:38

[Gặp gỡ thứ Tư] Giám đốc ADB: Khu vực tư nhân là tương lai của Việt Nam

[Gặp gỡ thứ Tư] Giám đốc ADB: Khu vực tư nhân là tương lai của Việt Nam

Giám đốc quốc gia ADB khuyến nghị cần có quy định pháp lý chắc chắn và cơ chế phân bổ rủi ro chặt chẽ để thu hút thêm vốn FDI vào lĩnh vực hạ tầng.

Sự kiện - 16/04/2025 10:08

Việt Nam khuyến khích Hàn Quốc đầu tư vào điện tử công nghệ cao, chất bán dẫn

Việt Nam khuyến khích Hàn Quốc đầu tư vào điện tử công nghệ cao, chất bán dẫn

Việt Nam hoan nghênh sự tham gia, mở rộng đầu tư của các công ty Hàn Quốc vào các dự án LNG, các dự án dầu khí trên nguyên tắc đảm bảo hiệu quả đầu tư và hài hòa lợi ích.

Sự kiện - 16/04/2025 07:08