[Café Cuối tuần] Từ Thanh Oai đến Thủ Thiêm - Những cơn sốt đất giả tạo thiếu phác đồ điều trị

THÁI NGUYÊN
08:28 17/08/2024

Những bài học từ các quốc gia khác cho thấy rằng, chỉ có sự minh bạch, công bằng và chế tài nghiêm khắc mới có thể ngăn chặn được tình trạng "thổi giá" trong đấu giá tài sản, góp phần vào việc duy trì sự ổn định và phát triển bền vững của thị trường bất động sản trong nước

Hình ảnh khu đấu giá đất tại xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai vào ngày 10/8 vừa qua. Ảnh: T.T

Công ty Đấu giá hợp danh Trường Sơn vừa có thông báo dừng tổ chức đất huyện Thanh Oai, Hà Nội đợt 1 đối với 57 thửa đất tại xã Cao Dương vào ngày 17/8 và trả lại tiền mua hồ sơ, tiền đặt trước cho khách hàng. Việc dừng đấu giá này được cho rằng để chính quyền xác định lại mức giá khởi điểm, khi mà vụ đấu giá một tuần trước đó với mức trúng giá lên tới cả trăm triệu đồng/m2 đã làm dấy lên nhiều lo ngại về sự lặp lại của kịch bản "thổi giá" đất tương tự như vụ Tân Hoàng Minh đấu giá ở Thủ Thiêm năm 2021.

Cả hai vụ việc đều có điểm chung là mức giá trúng đấu giá vượt xa giá trị thực tế, gây ra những tác động tiêu cực đối với thị trường bất động sản và nền kinh tế.

"Lỗ hổng" chính sách?

Vụ đấu giá đất tại Thanh Oai diễn ra với mức giá khởi điểm chỉ hơn 10 triệu đồng/m2, nhưng kết quả trúng giá cuối cùng lại lên tới hàng trăm triệu đồng/m2. Dư luận xã hội địa phương cũng như các chuyên gia đều có chung nhận định đây là một mức giá cao bất thường, gấp nhiều lần so với giá trị thực tế của thị trường.

Tình trạng này làm người ta nhớ lại vụ đấu giá "sốt đất" ở Thủ Thiêm, khi Tân Hoàng Minh đưa ra mức giá 2,4 tỷ đồng/m2 – một con số cao chưa từng có trong lịch sử đấu giá đất tại Việt Nam. Mặc dù mức giá này sau đó không được thực hiện do Tân Hoàng Minh bỏ cọc, nhưng hậu quả của nó đã gây ra nhiều xáo trộn trong thị trường. Ngay lập tức, các chuyên gia pháp lý vào cuộc và dẫn chiếu Luật Đấu giá tài sản 2016 và các quy định liên quan.

Dù luật yêu cầu quá trình đấu giá phải đảm bảo tính công khai, minh bạch và công bằng; Các cá nhân, tổ chức tham gia đấu giá phải tuân thủ các quy định về nộp tiền đặt cọc và thực hiện nghĩa vụ thanh toán sau khi trúng đấu giá. Tuy nhiên, thực tế cho thấy những lỗ hổng trong quy định pháp luật vẫn tồn tại, đặc biệt là thiếu các chế tài đủ mạnh để ngăn chặn hành vi "thổi giá" và bỏ cọc.

Do đó, trong cả hai vụ việc, mặc dù pháp luật quy định rõ về trách nhiệm của người trúng đấu giá, nhưng việc bỏ cọc không chỉ gây thiệt hại cho Nhà nước mà còn làm méo mó thị trường, gây ra tình trạng "sốt đất" giả tạo. Nhưng những người tham gia đấu giá lại được đánh giá là không vi phạm pháp luật khi đưa ra mức giá cao, dù hành động bỏ giá quá cao của họ đã gây ra nhiều hệ lụy tiêu cực.

Kinh nghiệm quốc tế và bài học cho Việt Nam

Các nước phát triển như Hoa Kỳ, Úc, Hàn Quốc và Singapore đều đã gặp phải tình trạng thao túng giá trong đấu giá tài sản. Tuy nhiên, họ đã có những biện pháp mạnh mẽ để đối phó với vấn đề này, từ việc áp dụng các chế tài nghiêm khắc đến tăng cường giám sát và minh bạch hóa thông tin.

Ở Hoa Kỳ, cơ quan giám sát như Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Hoa Kỳ (SEC) được trao thẩm quyền điều tra và xử phạt các hành vi thao túng giá trong đấu giá tài sản. Các hành vi gian lận nếu bị phát hiện có thể dẫn đến các hình phạt nặng, bao gồm cả truy cứu trách nhiệm hình sự.

Còn tại Úc, Chính phủ có các quy định chặt chẽ về công khai giá bán cuối cùng của tài sản và yêu cầu báo cáo chi tiết về các cuộc đấu giá. Nếu phát hiện có hành vi gian lận hoặc thổi giá, các bên liên quan có thể bị phạt nặng, bao gồm cả phạt tiền và cấm tham gia các cuộc đấu giá khác.

Chính phủ Hàn Quốc cũng đã từng gặp phải tình trạng cấu kết nhau "thổi giá" nên họ đã áp dụng các biện pháp giới hạn tăng giá bất động sản trong một số khu vực và yêu cầu báo cáo định kỳ về giá trị thực tế của tài sản, từ đó ngăn ngừa các hành vi thổi giá không phù hợp.

"Hàng xóm" Việt Nam, Singapore yêu cầu mọi cuộc đấu giá tài sản phải được thực hiện công khai và minh bạch. Bất kỳ sự thao túng giá nào đều bị coi là vi phạm pháp luật và sẽ bị xử lý nghiêm. Các cơ quan quản lý cũng thường xuyên kiểm tra và giám sát các hoạt động đấu giá.

Từ những kinh nghiệm quốc tế này, theo các chuyên gia, Việt Nam có thể rút ra một số bài học quan trọng để ngăn chặn tình trạng "thổi giá" đất trong đấu giá, như:

Tăng cường các biện pháp chế tài mạnh mẽ hơn để xử lý hành vi bỏ cọc sau khi trúng đấu giá, bao gồm phạt tiền lớn, cấm tham gia đấu giá và truy cứu trách nhiệm hình sự khi cần thiết.

Mặt khác cần nâng cao sự giám sát từ các cơ quan nhà nước đối với các cuộc đấu giá, đảm bảo tính công khai, minh bạch và hạn chế các hành vi thao túng giá.

Cạnh đó nhiều chuyên gia đề xuất xem xét áp dụng các biện pháp giới hạn tăng giá bất động sản trong các khu vực nhạy cảm để ngăn ngừa tình trạng "sốt đất" không thực tế. Đặc biệt, phải đảm bảo mọi thông tin liên quan đến đấu giá đất đều được công khai và dễ dàng tiếp cận để người dân và các nhà đầu tư có thể giám sát và đánh giá độc lập.

Vụ đấu giá đất tại Thanh Oai, cũng như vụ Tân Hoàng Minh ở Thủ Thiêm, là những dấu hiệu cho thấy sự cần thiết phải điều chỉnh và hoàn thiện hệ thống pháp luật liên quan đến đấu giá tài sản tại Việt Nam.

Những bài học từ các quốc gia khác cho thấy rằng, chỉ có sự minh bạch, công bằng và các chế tài nghiêm khắc mới có thể ngăn chặn được tình trạng "thổi giá" trong đấu giá tài sản, góp phần vào việc duy trì sự ổn định và phát triển bền vững của thị trường bất động sản trong nước

  • Cùng chuyên mục
 Tối đa hóa nguồn lực cho chuyển đổi xanh

Tối đa hóa nguồn lực cho chuyển đổi xanh

Để thực hiện lộ trình phát thải ròng bằng 0 đến năm 2040 nhu cầu tài chính của Việt Nam ước tính lên tới 368 tỷ USD. Tối đa hóa nguồn lực cho chuyển đổi xanh đang là mối quan tâm của nhiều quốc gia trong đó có Việt Nam.

Sự kiện - 18/04/2025 16:41

Thủ tướng: Việt Nam đã cơ bản giải quyết những quan tâm của Mỹ

Thủ tướng: Việt Nam đã cơ bản giải quyết những quan tâm của Mỹ

Thủ tướng khẳng định Việt Nam sẵn sàng trao đổi, đàm phán với Mỹ trên cơ sở hai bên cùng có lợi, hướng tới cân bằng thương mại bền vững.

Sự kiện - 18/04/2025 16:02

Viện GGGI sẽ huy động 1 tỷ USD tài chính xanh cho Việt Nam

Viện GGGI sẽ huy động 1 tỷ USD tài chính xanh cho Việt Nam

GGGI sẽ thúc đẩy hợp tác mạnh mẽ, chặt chẽ hơn giữa Việt Nam và Hàn Quốc trên các lĩnh vực chuyển đổi xanh, công nghệ thông tin, nông nghiệp, năng lượng.

Sự kiện - 18/04/2025 08:32

EuroCham: Việt Nam có cơ hội chiến lược để khác biệt so với các điểm đến đầu tư khác

EuroCham: Việt Nam có cơ hội chiến lược để khác biệt so với các điểm đến đầu tư khác

Các đại biểu kêu gọi tăng cường hợp tác công – tư, ứng dụng đổi mới sáng tạo và thúc đẩy các sáng kiến phát triển bền vững.

Sự kiện - 18/04/2025 07:31

Đà Nẵng sẽ còn 18 đơn vị hành chính cấp xã và một đặc khu

Đà Nẵng sẽ còn 18 đơn vị hành chính cấp xã và một đặc khu

TP. Đà Nẵng dự kiến điều chỉnh một phần diện tích các xã, phường để thành lập 15 phường, 3 xã và một đặc khu Hoàng Sa.

Sự kiện - 18/04/2025 06:45

Hội nghị thượng đỉnh P4G bế mạc, ra Tuyên bố Hà Nội

Hội nghị thượng đỉnh P4G bế mạc, ra Tuyên bố Hà Nội

Thủ tướng khẳng định Việt Nam cam kết tiếp tục đồng hành cùng các nước thành viên và đối tác quốc tế trong việc hiện thực hóa các cam kết, sáng kiến được đưa ra tại Hội nghị.

Sự kiện - 18/04/2025 05:33

Đại biểu quốc tế 'hiến kế' để Việt Nam giải 'cơn khát' tài chính xanh

Đại biểu quốc tế 'hiến kế' để Việt Nam giải 'cơn khát' tài chính xanh

Việt Nam ước tính cần tới 368 tỷ USD để thực hiện lộ trình phát thải ròng bằng 0 đến năm 2040, nhưng hệ thống tài chính còn nhiều hạn chế.

Sự kiện - 17/04/2025 16:33

Những chính sách đặc thù nào cho Khu Thương mại tự do Hải Phòng?

Những chính sách đặc thù nào cho Khu Thương mại tự do Hải Phòng?

Chính phủ đề xuất các cơ chế, chính sách trong Khu Thương mại tự do Hải Phòng nhằm đẩy mạnh thu hút đầu tư, thúc đẩy sản xuất kinh doanh....

Sự kiện - 17/04/2025 11:55

Sau mua lại MovianAI, Qualcomm muốn xây dựng trung tâm R&D lớn về AI tại Việt Nam

Sau mua lại MovianAI, Qualcomm muốn xây dựng trung tâm R&D lớn về AI tại Việt Nam

Tập đoàn Qualcomm đã nghiên cứu, phân tích và mong muốn xây dựng một trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D) công nghệ AI lớn tại Việt Nam.

Sự kiện - 17/04/2025 06:36

Tổng Bí thư: Việt Nam đi đầu ASEAN trong cung ứng năng lượng tái tạo

Tổng Bí thư: Việt Nam đi đầu ASEAN trong cung ứng năng lượng tái tạo

Nhìn về tương lai, Việt Nam đang nhanh chóng thúc đẩy các đột phá chiến lược, nỗ lực chuẩn bị tốt nhất cho quá trình phát triển vừa nhanh, vừa xanh, bao trùm và bền vững.

Sự kiện - 16/04/2025 17:55

Tổng Bí thư: Không có chỗ cho những cán bộ cơ hội, ngại đổi mới, thu vén cá nhân

Tổng Bí thư: Không có chỗ cho những cán bộ cơ hội, ngại đổi mới, thu vén cá nhân

Tổng Bí thư nêu rõ trong tình hình hiện nay, không có chỗ cho những cán bộ cơ hội, bon chen, trung bình chủ nghĩa, lừng chừng, ngại đổi mới, thu vén cá nhân. Những ai tự thấy mình không đáp ứng yêu cầu thì tự nguyện rút lui, nhường chỗ cho người xứng đáng hơn.

Sự kiện - 16/04/2025 15:42

Chủ tịch Quốc hội: Dự kiến bầu cử sớm, vào ngày 15/3/2026

Chủ tịch Quốc hội: Dự kiến bầu cử sớm, vào ngày 15/3/2026

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn cho biết dự kiến, ngày bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 là ngày Chủ nhật, 15/3/2026 và ngày 6/4/2026 họp phiên họp thứ nhất của Quốc hội.

Sự kiện - 16/04/2025 12:38

[Gặp gỡ thứ Tư] Giám đốc ADB: Khu vực tư nhân là tương lai của Việt Nam

[Gặp gỡ thứ Tư] Giám đốc ADB: Khu vực tư nhân là tương lai của Việt Nam

Giám đốc quốc gia ADB khuyến nghị cần có quy định pháp lý chắc chắn và cơ chế phân bổ rủi ro chặt chẽ để thu hút thêm vốn FDI vào lĩnh vực hạ tầng.

Sự kiện - 16/04/2025 10:08

Việt Nam khuyến khích Hàn Quốc đầu tư vào điện tử công nghệ cao, chất bán dẫn

Việt Nam khuyến khích Hàn Quốc đầu tư vào điện tử công nghệ cao, chất bán dẫn

Việt Nam hoan nghênh sự tham gia, mở rộng đầu tư của các công ty Hàn Quốc vào các dự án LNG, các dự án dầu khí trên nguyên tắc đảm bảo hiệu quả đầu tư và hài hòa lợi ích.

Sự kiện - 16/04/2025 07:08

Quảng Ninh dẫn đầu chỉ số PAPI 2024, khẳng định hiệu quả quản trị công

Quảng Ninh dẫn đầu chỉ số PAPI 2024, khẳng định hiệu quả quản trị công

Ngày 15/4, Chương trình Phát triển Liên Hiệp Quốc (UNDP), phối hợp với các cơ quan liên quan, đã tổ chức lễ công bố kết quả Chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công cấp tỉnh (PAPI) năm 2024. Tỉnh Quảng Ninh đứng đầu toàn quốc với điểm số PAPI cao nhất.

Sự kiện - 16/04/2025 06:50

Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam lần thứ 8: Điểm nhấn mới hạng mục 'Tôn vinh cá nhân'

Giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam lần thứ 8: Điểm nhấn mới hạng mục 'Tôn vinh cá nhân'

Nhà báo Nguyễn Bá Kiên, Tổng biên tập Tạp chí điện tử VietTimes cho biết, hạng mục "Tôn vinh cá nhân" là điểm nhấn mới quan trọng của giải thưởng Chuyển đổi số Việt Nam lần thứ 8.

Sự kiện - 15/04/2025 17:45