[Café Cuối tuần] Nỗi lo đằng sau cơn sốt giá vàng
Giá vàng và USD tăng mạnh đặt Ngân hàng Nhà nước vào một thách thức ngay từ đầu năm là làm thế nào để ổn định hai thị trường này mà không làm xáo trộn quá nhiều các mục tiêu vĩ mô chính.

Giá vàng và USD tăng cao thách thức mục tiêu duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng thúc đẩy kinh tế. Ảnh: Trọng Hiếu
Bình ổn được trong thời gian ngắn, giá vàng lại đang tăng trở lại và lên mốc cao nhất mọi thời đại. Ngày 7/3, giá vàng miếng SJC lên vùng 79,8-81,8 triệu đồng/lượng và vàng nhẫn cũng lập kỷ lục mới lên 66,85 – 68,1 triệu đồng/lượng.
Cơn sốt giá vàng trong dân dường như đang quay trở lại trong bối cảnh các kênh đầu tư khác chưa thực sự hấp dẫn. Lãi suất huy động thấp kỷ lục, chứng khoán bấp bênh trong khi bất động sản vẫn chưa có dấu hiệu rã băng. Do đó, tâm lý người dân là chuyển sang một kênh đầu tư mang tính tích trữ và kỳ vọng hưởng lợi vào việc giá vàng thế giới sẽ tiếp tục tăng mạnh khi Fed bắt đầu giảm lãi suất trong nửa cuối năm.
Nhu cầu mua vàng gia tăng trong dân cư tác động không nhỏ đến áp lực tỷ giá. Mặc dù Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã kiểm soát chặt chẽ việc nhập vàng chính ngạch nhưng vàng lậu bằng cách nào đó vẫn có thể tuồn vào Việt Nam theo nhiều đường để hưởng chênh lệch giữa giá vàng trong nước và quốc tế. Xu hướng tỷ giá thị trường chợ đen tăng cao có lúc cao hơn tỷ giá ngân hàng niêm yết đến 1.000 đồng/USD có thể là một trong những minh chứng cho nhu cầu nhập khẩu tiểu ngạch tăng cao trong đó có vàng.
Cơn sóng vàng và USD hiện tại đặt NHNN vào một thách thức ngay từ đầu năm là làm thế nào để ổn định hai thị trường này mà không làm xáo trộn quá nhiều các mục tiêu vĩ mô chính như tăng trưởng và kiểm soát lạm phát. Việc xử lý quá nhanh hay quá chậm đều có thể để lại những hệ lụy cho nền kinh tế, đặc biệt là về tăng trưởng.
Việc người dân rút tiền mua vàng có thể làm giảm nguồn vốn huy động từ các ngân hàng, từ đó ảnh hưởng đến thanh khoản của các ngân hàng. Lãi suất bình quân liên ngân hàng trong thời gian qua đang có dấu hiệu tăng cũng có thể cho thấy thanh khoản của các ngân hàng đã không còn dồi dào như trước. Nếu như xu hướng này vẫn còn tiếp diễn thì lãi suất huy động ở thị trường 1 theo nguyên tắc liên thông giữa thị trường 1 và 2 sẽ tăng. Việc này kéo theo lãi suất cho vay tăng và ảnh hưởng đến mục tiêu của NHNN là duy trì lãi suất thấp để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Còn việc USD tăng giá cũng ảnh hưởng khá nhiều đến xuất nhập khẩu, nhưng tác động sẽ ngắn hạn vì Việt Nam vẫn là một quốc gia xuất siêu cũng như các áp lực rút vốn từ khối ngoại thực sự không quá lớn.
Tuy nhiên việc vàng hóa nền kinh tế và khiến cơn sốt vàng quay trở lại mạnh mẽ sẽ gây ra không ít khó khăn trong việc điều hành chính sách tỷ giá trong thời gian tới. Khi chúng ta phải mất đi 1 lượng ngoại tệ cho nhu cầu về vàng trong dân chúng (đương nhiên dưới dạng nhập vàng tiểu ngạch không chính thức).
Ở những thời điểm căng thẳng thì NHNN có thể phải sử dụng dự trữ ngoại hối để bình ổn tỷ giá. Việc tung USD ra cũng đồng nghĩa với việc hút VND về. Điều này sẽ gây áp lực đến thanh khoản của nền kinh tế vốn đang rất cần vốn để phục hồi kinh tế. NHNN có thể thực hiện chính sách vô hiệu hóa bằng cách mua giấy tờ có giá của NHTM để tiếp tục bơm thêm tiền cho nền kinh tế. Nhưng nếu việc bơm hút không nhịp nhàng cũng dễ dẫn đến các cú sốc trong ngắn hạn.
Nhìn chung tác động của cơn sốt vàng đến chính sách tiền tệ và các mục tiêu kinh tế vĩ mô có thể làm đảo lộn các kế hoạch của NHNN ngay từ đầu năm, cũng như ảnh hưởng trực tiếp đến việc hoàn thành các mục tiêu chính là tăng trưởng và kiểm soát lạm phát trong năm nay.
Nhu cầu vàng hiện tại mặc dù có tác động nhưng chưa thực sự lớn và ảnh hưởng đến chính sách tiền tệ cũng như các biến số vĩ mô sẽ chưa nhiều. Nhưng nếu như NHNN không phát đi thông điệp cùng động thái rõ ràng về bình ổn thị trường vàng trong thời gian tới thì tình trạng vàng hóa có thể gia tăng trong nền kinh tế, kèm với đó là tác động đến thị trường tài chính tiền tệ sẽ lớn hơn.
Xu thế giá vàng trong nước và thế giới liên tiếp phá đỉnh mới và vẫn còn được kỳ vọng tăng tiếp trong thời gian tới tạo nên rủi ro tiềm ẩn rất lớn buộc NHNN phải có biện pháp xử lý.
* PGS-TS Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP.HCM.
- Cùng chuyên mục
Nhiều nhóm cổ phiếu 'sáng cửa' tăng trưởng
Năm 2025, thị trường chứng khoán Việt Nam có triển vọng tích cực đến từ sự tăng trưởng mạnh mẽ của nền kinh tế và lợi nhuận các doanh nghiệp niêm yết. Bên cạnh đó, kỳ vọng nâng hạng cũng sẽ giúp thị trường thu hút được dòng vốn từ nhà đầu tư nước ngoài lẫn sự quan tâm của dòng tiền trong nước.
Tài chính - 25/01/2025 12:27
Bán một phần dự án 23 Lê Duẩn, Techcombank lãi 473 tỷ đồng
BCTC quý IV/2024 của Techcombank cho thấy ngân hàng này lãi gần 473 tỷ đồng từ giao dịch bán một phần dự án số 23 Lê Duẩn (tổng diện tích sàn chuyển nhượng 5.776m2) cho The Sherpa, công ty con của Masan.
Tài chính - 25/01/2025 10:13
Doanh thu của Vingroup vượt 7,6 tỷ USD
Tính cả năm 2024, tổng doanh thu thuần hợp nhất của Vingroup đạt 192.159 tỷ đồng (khoảng 7,6 tỷ USD), tăng 19% so với năm trước và cũng là mốc doanh thu cao nhất lịch sử.
Tài chính - 25/01/2025 10:10
Vì sao công ty quản lý quỹ của nhà chủ VNDirect bị phạt 260 triệu đồng?
IPAAM – công ty liên quan đến nhà chủ VNDirect, đã bị UBCKNN xử phạt 260 triệu đồng do một số sai phạm.
Tài chính - 25/01/2025 07:00
Cổ đông không đồng ý, thương vụ KIDO bán KIDO Foods sẽ ra sao?
Cổ đông Tập đoàn KIDO đã thông qua việc không đồng ý giao dịch bán hơn 24% vốn KIDO Foods, không đồng ý chuyển nhượng nhãn hiệu Celano, Merino và KIDO.
Tài chính - 24/01/2025 15:30
FPT Retail báo lãi 527 tỷ đồng, cổ phiếu liên tục phá đỉnh
FPT Retail công bố lợi nhuận trước thuế năm 2024 đạt 527 tỷ đồng, gần sát mức kỷ lục thiết lập 2021. Cổ phiếu FRT phá đỉnh lên vùng 200.000 đồng/cp.
Tài chính - 24/01/2025 11:41
Đạt Phương báo lãi hơn 303 tỷ đồng, tăng 7,3%
Kết thúc năm 2024, Tập đoàn Đạt Phương ghi nhận lợi nhuận sau thuế hơn 303 tỷ đồng, tăng 7,3% so với cùng kỳ năm trước.
Tài chính - 24/01/2025 11:14
YeaH1 báo lãi đột biến quý IV
YeaH1 cán mốc doanh thu 1.000 tỷ đồng trong năm 2024 nhờ các chương trình, sự kiện giải trí ăn khách. Lợi nhuận tăng cao nhờ hoạt động thoái vốn công ty con.
Tài chính - 24/01/2025 08:38
VNDirect bị xử phạt 651 triệu đồng tiền thuế
VNDirect cho biết đã nộp đủ số tiền nêu trên vào ngân sách nhà nước, hoàn thành nghĩa vụ vào cùng ngày.
Tài chính - 23/01/2025 18:39
VN-Index tăng mạnh trước kỳ nghỉ Tết
Lực mua dâng cao trong phiên 23/1 giúp VN-Index bứt phá mạnh, kết phiên chỉ số này tăng 17,1 điểm (+1,38%), lên 1.259,63 điểm.
Tài chính - 23/01/2025 15:54
Lãnh đạo bị bắt vì đánh bạc, Phú Tài trấn an cổ đông
Phú Tài cho biết ông Đỗ Xuân Lập không tham gia điều hành doanh nghiệp nên không làm ảnh hưởng đến công tác điều hành sản xuất kinh doanh tại công ty.
Tài chính - 23/01/2025 09:19
Biên lợi nhuận gộp PNJ đạt mức cao nhất trong 5 năm
Doanh thu quý IV giảm nhưng lợi nhuận tăng so với cùng kỳ năm trước. Biên lợi nhuận gộp PNJ quý IV đạt mức cao nhất trong vòng 5 năm với 20,9%.
Tài chính - 23/01/2025 07:00
Nhìn lại 2 năm tái cấu trúc của Novaland
Sau 2 năm tái cấu trúc, người đứng đầu Novaland - ông Bùi Thành Nhơn cho biết mục tiêu quan trọng là giải quyết dứt điểm công nợ, thực hiện đầy đủ cam kết với khách hàng.
Tài chính - 22/01/2025 16:32
Dư nợ margin quý IV tăng mạnh, vì sao thanh khoản 'mất hút'?
Top 10 công ty chứng khoán đứng đầu thị phần sàn HoSE đã công bố báo cáo tài chính quý IV/2024 với dư nợ cho vay ký quỹ (margin) hầu hết đều tăng mạnh.
Tài chính - 22/01/2025 13:08
Chứng khoán lình xình kéo dài, nhà đầu tư kiên nhẫn sẽ có ‘quà’?
Chứng khoán ghi nhận phục hồi trong nửa cuối tháng 11 và nửa đầu tháng 12, sau đó quay lại trạng thái lình xình. Diễn biến này thử thách lòng kiên nhẫn của nhà đầu tư.
Tài chính - 22/01/2025 09:09
BAOVIET Bank 2024: Tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh chuyển đổi số hướng tới phát triển bền vững
Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) vừa công bố kết quả kinh doanh năm 2024, ghi nhận sự phát triển ổn định và chiến lược kinh doanh linh hoạt, hiệu quả.
Ngân hàng - 21/01/2025 18:01
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Phó Đức Nam - Mr.Pips, đằng sau sự hào nhoáng xa hoa tuổi 30
Pháp luật - Update 1 month ago
Doanh nhân Chu Lập Cơ - Từ đỉnh cao đến vực sâu
Pháp luật - Update 1 month ago
Bộ Tài chính Mỹ: Việt Nam không thao túng tiền tệ
Thị trường - Update 2 month ago