Hồi tháng 3/2017, Ban quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông Hà Nội có văn bản báo cáo Thành ủy Hà Nội , Chủ tịch UBND Hà Nội nội dung liên quan đến dự án xe buýt nhanh BRT. Theo Ban quản lý, trước đó, báo chí đăng tải thông tin về việc xe buýt nhanh “đội giá”. Cụ thể, liên danh Công ty cổ phần Thiên Thành An - Công ty cổ phần ôtô Trường Hải (THACO) cung cấp xe với giá bình quân 5,03 tỷ đồng mỗi xe, trong khi giá xe 47 chỗ cao cấp nhất hiện nay chỉ khoảng 4,2 tỷ mỗi chiếc...

Giám đốc Ban QLDA Đầu tư xây dựng công trình giao thông TP. Hà Nội Phạm Hoàng Tuấn từng cho báo chí biết: "Tuyến buýt BRT 01 Kim Mã - Bến xe Yên Nghĩa là một trong 3 hợp phần của Dự án đầu tư phát triển giao thông đô thị Hà Nội, sử dụng vốn vay ODA của Ngân hàng Thế giới (WB). Do đó, quá trình thực hiện phải tuân thủ đầy đủ các quy định của luật pháp Việt Nam cũng như yêu cầu và sự giám sát nghiêm ngặt của WB. Đặc biệt, Dự án đã được Kiểm toán Nhà nước kiểm toán toàn diện theo đề nghị của chủ đầu tư trước khi lập hồ sơ thanh quyết toán".

Vị này cũng từng nói: "Xe buýt BRT được đặt hàng làm riêng theo công nghệ hiện đại, đáp ứng những tiêu chuẩn đặc thù như số tự động, phanh thủy lực, sàn thấp, động cơ Nhật Bản… Tôi cho rằng, việc giá thành xe buýt BRT cao hơn buýt thường là chấp nhận được".

Theo Ban quản lý, thực tế giá xe buýt BRT do Nhà thầu Trường Hải (THACO) cung cấp theo quyết định phê duyệt trúng thầu khoảng 5,03 tỷ đồng/xe. Trong đó, giá xe đã bao gồm thuế là 4,91 tỷ đồng/xe, còn lại là các chi phí vận hành, đào tạo lái xe và nộp thuế VAT..

Xe sử dụng hộp số tự động và trang bị các thiết bị công nghệ tiện ích như camera giám sát hành trình, hệ thống nhận dạng thẻ từ, thẻ thông minh, Wi-Fi phục vụ hành khách, có hệ thống sàn phẳng, bằng với cốt nền của nhà chờ giúp hành khách và cả người đi xe lăn tiếp cận dễ dàng.

Xe buýt thường cửa lên xuống bên phải nhưng buýt nhanh BRT được cải tiến với lối lên xuống bên trái để đón trả khách ở nhà chờ.

Trước các thông tin liên tiếp cho rằng xe buýt nhanh (BRT) đội giá cả tỷ đồng/chiếc, nhà cung cấp xe BRT là Liên danh Công ty cổ phần Thiên Thành An và Công ty cổ phần Ô tô Trường Hải (Thaco) đã có phản hồi về vấn đề này trên báo chí. Thực tế, xe buýt BRT được thiết kế theo đơn đặt hàng riêng của Hà Nội với động cơ Hino (nhập khẩu từ Nhật Bản), áp dụng tiêu chuẩn khí thải Euro III.

Đồng thời, xe cũng sử dụng hộp số tự động 6 cấp, hệ thống cầu trước - sau với cơ cấu phanh đĩa tại 4 bánh xe (Công nghệ Đức). Hệ thống treo khí nén kết hợp với hệ thống nâng hạ sàn tự động (Công nghệ Đức). Bên cạnh đó, khung gầm kết cấu monocoque và các đặc tính kỹ thuật khác đều đảm bảo theo đúng yêu cầu thiết kế, như cửa mở bên trái để tiếp cận nhà chờ; hệ thống cơ cấu bậc tự động tiếp cận bậc nhà chờ; cơ cấu 26 chỗ ngồi và 64 vị trí đứng; bảo hành 36 tháng thay vì 12 tháng so với mẫu xe Hyundai Universe… 

Đặc biệt, việc sản xuất xe buýt chuyên dụng với công năng sử dụng và cấu hình như trên tại Việt Nam, Thaco chỉ nghiên cứu và phát triển riêng cho dự án BRT Hà Nội. Vì xe được sản xuất theo dự án với tiêu chuẩn về thông số kỹ thuật riêng, có sự khác biệt so với thông số và tiêu chuẩn kỹ thuật của một xe thông thường cùng chủng loại. 

Thaco cũng từng cho báo chí biết, việc đơn vị trúng thầu dự án này đã được Sở GTVT Hà Nội phê duyệt vào ngày 5/11/2015. Cụ thể, Liên danh Công ty cổ phần Thiên Thành An và Công ty cổ phần Ô tô Trường Hải đã trúng thầu với tổng giá trị 176,29 tỷ đồng, tương đương 7,9 triệu USD; trong đó chi phí cho 35 xe (chưa gồm VAT) là 156,55 tỷ đồng, tương đương 4,45 tỷ đồng/xe. Phần còn lại bao gồm chi phí vận hành, đào tạo và chuyển giao công nghệ là 3,12 tỷ đồng; chi phí kiểm tra xe 0,6 tỷ đồng; thuế VAT là 16,02 tỷ đồng.

Tuy nhiên theo khảo sát thì những giòng xe tương đương được bán trên thị trường có giá chỉ từ 1,5 tỷ đồng đến khoảng 2,5 tỷ ở thời điểm này, những loại xe giường năm hiện đại 2 tầng cũng chỉ có giá như trên. Nếu so với thời điểm trước thì không thể khẳng định được về giá, bởi thời điểm hiện này khác hơn so với một hoặc 2 năm trước đây.

Thế nhưng, có thể thấy những nghi ngờ của dư luận là hoàn toàn có cơ sở vì giá mỗi chiếc xe buýt trên 5 tỷ đồng là quá cao, và bất kỳ lý do gì đi nữa hay hiện đại đến mấy thì thực tế vẫn là vậy.

Nếu đã từng ngồi trên chuyến xe buýt nhanh bạn cũng có thể cảm nhận được một vài điểm khác biệt nho nhỏ, còn lại nó cũng như những chiếc xe buýt bình thường khác đang vận hành.

Mới đây có thông tin cho rằng, sáng 4/10 vừa qua, đoàn công tác của UBND TP. Hà Nội đã đến và làm việc tại trụ sở Thanh tra Chính phủ để giải trình những vấn đề liên quan đến dự án BRT. Giám đốc Sở GTVT Hà Nội có mặt trong đoàn công tác này…

Gói mua sắm đoàn xe 35 chiếc được tổ chức đấu thầu quốc tế rộng rãi trong năm 2014. Kết quả đấu thầu được Sở Giao thông vận tải Hà Nội (chủ đầu tư) phê duyệt ngày 20/10/2014 với giá trúng thầu là trên 11,6 triệu USD (gồm cả chi phí vận hành, đào tạo và chuyển giao công nghệ; chi phí kiểm tra xe và thuế). Nhà thầu trúng thầu là Liên danh Openasia Equipment Limited – Volvo Bus. Nhưng do việc thương thảo, đàm phán hợp đồng với nhà thầu liên danh này không thành nên ngày 18/3/2015, Sở Giao thông vận tải Hà Nội đã phải hủy kết quả thầu để tổ chức đấu thầu lại lần hai.

Kết quả đấu thầu lần hai, bên trúng thầu là Liên danh Công ty cổ phần Thiên Thành An và Công ty cổ phần ô tô Trường Hải, giá trị trúng thầu là 176,29 tỷ đồng (tương đương 7,9 triệu USD). 

Với mức giá này, mỗi xe buýt nhanh BRT có giá là trên 5,03 tỷ đồng, tuy nhiên Ban Quản lý cho biết giá trúng thầu nói trên đã bao gồm cả chi phí vận hành, đào tạo và chuyển giao công nghệ; chi phí kiểm tra xe và thuế.

Được biết, Dự án đầu tư phát triển giao thông đô thị Hà Nội được phê duyệt từ năm 2007, sử dụng vốn vay ODA của Ngân hàng Thế giới, gồm 3 hợp phần: xe buýt nhanh (BRT); xây dựng đường vành đai 2; và tăng cường thể chế.

Tại quyết định phê duyệt dự án lần đầu, tổng mức đầu tư dự án là 452,42 triệu USD (vốn vay Ngân hàng Thế giới là 134,35 triệu USD; Quỹ môi trường toàn cầu (GEF) viện trợ không hoàn lại là 11,15 triệu USD; vốn ngân sách thành phố Hà Nội là 306,92 triệu USD).

Bài liên quan

Xót của buýt nhanh BRT ngàn tỷ mát lạnh chỉ vận chuyển vài người

Buýt nhanh BRT được đầu tư từ những nguồn vốn nào?

Thanh tra Chính phủ vào cuộc vụ giá xe buýt nhanh BRT

Buýt BRT đang giải trình với Thanh tra Chính phủ có gì khác biệt so với dòng xe khác?