Trong hạng mục giải thưởng cuối cùng của mùa giải Nobel năm nay, Viện Hàn lâm khoa học hoàng gia Thụy Điển đã vinh danh hai giáo sư của Đại học Stanford, lần lượt là các ông Paul R. Milgrom và Robert B. Wilson.

Năm nay, nhà tổ chức giải Nobel thông báo tăng mức thưởng cho những người đoạt giải từ 9 lên 10 triệu crown Thụy Điển (hơn 26 tỷ đồng), nhờ vào tình hình tài chính ổn định.

Hai nhà kinh tế Mỹ đã giành giải Nobel hôm thứ Hai vì đã cải thiện cách thức hoạt động của các cuộc đấu giá, nghiên cứu của họ làm nền tảng cho hầu hết các hoạt động của nền kinh tế hiện nay, từ cách Google bán quảng cáo đến cách các công ty viễn thông được cấp phát tần số từ chính phủ.

Các khám phá của Paul R. Milgrom và Robert B. Wilson, cả hai đều thuộc Đại học Stanford, "đã mang lại lợi ích cho người bán, người mua và người nộp thuế trên khắp thế giới", Ủy ban Nobel cho biết.

Theo đuổi những ý tưởng điên rồ

Ông Wilson và ông Milgrom được quốc tế biết đến với công việc nghiên cứu và giảng dạy về thiết kế thị trường đấu giá, định giá, đàm phán và các chủ đề khác liên quan đến tổ chức công nghiệp và kinh tế học thông tin.

Cặp đôi này đã đóng một vai trò quan trọng trong các loại hình đấu giá và chiến lược đấu thầu cạnh tranh cho các ngành công nghiệp truyền thông, dầu mỏ và năng lượng, cũng như trong việc thiết kế các chương trình định giá sáng tạo. Ông Wilson cũng đã ảnh hưởng đến một thế hệ các nhà kinh tế trẻ hơn, bao gồm cả ông Milgrom.

Ông Wilson và ông Milgrom được ghi nhận là những người đã định hình nên toàn bộ ngành công nghiệp viễn thông hiện đại, vốn hình thành từ một định dạng đấu giá mà họ đã phát triển, cùng với nhà kinh tế học người Mỹ Preston McAfee, cho các cuộc đấu giá phổ vào năm 1994 của Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC). Các cuộc đấu giá sử dụng thiết kế của họ đã được sử dụng trên toàn thế giới với khả năng phân bổ giấy phép trị giá hơn 100 tỷ USD.

Ông Milgrom cho biết ông rất vinh dự bởi sự công nhận công việc của ông và Wilson đã vượt qua ranh giới kỷ luật của họ và hy vọng giải thưởng sẽ giúp mở đường cho việc xem xét các ý tưởng cấp tiến khác.

"Có những lúc tôi có những ý tưởng và mọi người nghĩ, điều đó quá mới lạ, thật điên rồ, chúng tôi sẽ không thử điều đó. Tôi nghĩ rằng một trong những tác động của giải thưởng như thế này chính là giúp mọi người suy nghĩ thấu đáo hơn. Họ sẽ xem xét mọi thứ nghiêm túc hơn và điều đó sẽ thúc đẩy tôi biến những điều mới lạ thành hiện thực", ông Milgrom, người có bằng Giáo sư Shirley R. và Leonard W. Ely, Jr. tại Trường Khoa học và Nhân văn, cho biết.

"Nghiên cứu quan trọng của Milgrom trong lĩnh vực kinh tế tạo ra kiến ​​thức mới và sau đó sử dụng kiến ​​thức đó để giúp chúng tôi hiểu rõ hơn và giúp giải quyết các vấn đề trong thế giới thực bao gồm cách phân phối tốt nhất các nguồn tài nguyên khó bán theo cách truyền thống", Hiệu trưởng Trường Khoa học và Nhân văn nói.

Ông cũng nhấn mạnh rằng: "Ngoài việc là nhà thiết kế đấu giá hàng đầu thế giới, cùng với Robert Wilson, ông ấy còn là một nhà lý thuyết phi thường trong kinh tế vi mô. Công việc của ông ấy là một ví dụ tuyệt vời về việc nghiên cứu lý thuyết cơ bản có thể dẫn đến những ứng dụng thực tế đáng kinh ngạc như thế này".

"Paul Migrom và Robert Wilson là những người khổng lồ trong lĩnh vực đấu giá và thiết kế thị trường. Những đóng góp của họ nổi bật về chiều sâu lý thuyết, qua đó cho phép tạo ra và cải thiện thị trường trên khắp thế giới", Jonathan Levin, Giáo sư Philip H. Knight và Trưởng khoa Kinh doanh Đại học Stanford cho biết.

Paul Milgrom

Ông Milgrom đã làm việc tại Stanford từ năm 1987. Ông là giám đốc sáng lập của Viện Kinh tế Lý thuyết Stanford và là giám đốc của Chương trình Thiết kế Thị trường tại SIEPR, hỗ trợ nghiên cứu cách thức, các quy tắc của một cuộc đấu giá, trao đổi hoặc thị trường ảnh hưởng đến hiệu suất của nó.

Giống như ông Wilson, ông Milgrom cũng đã hướng dẫn cho nhiều nhà kinh tế trẻ nổi tiếng, bao gồm Susan Athey, người đã giành được Huy chương John Bates Clark năm 2007 với tư cách là nhà kinh tế dưới 40 tuổi xuất sắc ở Bắc Mỹ; Joshua Gans, người đã giành được giải thưởng tương ứng dành cho các nhà kinh tế Úc cùng năm, và Yeon-Koo Che, người đã giành được giải nhà kinh tế Hàn Quốc xuất sắc nhất năm 2008.

Sinh ngày 20/4 năm 1948, tại Detroit, ông Milgrom lấy bằng cử nhân toán học tại Đại học Michigan năm 1970, MS ngành thống kê và Tiến sĩ kinh doanh tại Stanford năm 1978 và 1979. Ông đã dạy tại Northwestern và Yale trước khi đến Stanford. Ông được bầu vào Viện Hàn lâm Khoa học và Nghệ thuật Hoa Kỳ năm 1992 và Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia năm 2006, được Trường Kinh tế Stockholm trao bằng tiến sĩ danh dự năm 2001 và là người đoạt giải Nemmers năm 2008 về kinh tế.

Robert Wilson

Mặc dù đã xuất bản nhiều bài báo trên các tài liệu kinh tế học, ông Wilson được biết đến nhiều nhất với việc áp dụng các lý thuyết về đấu giá vào các vấn đề thị trường trong thế giới thực. Trong những năm 1970, ông đã làm việc với Bộ Nội vụ Hoa Kỳ về các chính sách đấu giá các hợp đồng thuê thăm dò dầu khí. Một sự đổi mới sau đó là một hệ thống đấu giá để bán các hóa chất công nghiệp. Sau đó, ông và Milgrom tham gia vào chương trình thiết kế của họ cho cuộc đấu giá phổ FCC năm 1993.

Sinh ngày 16/5 năm 1937, tại Geneva, Neb., ông Wilson có bằng cử nhân toán học, bằng Thạc sĩ Quản trị Kinh doanh và bằng Tiến sĩ Quản trị Kinh doanh tại Đại học Harvard từ năm 1959 đến năm 1963.

Ông gia nhập khoa Kinh doanh Cao học Stanford năm 1964. Ông từng là giám đốc Trung tâm Xung đột và Đàm phán của Stanford năm 1990 và Viện Kinh tế Lý thuyết từ năm 1993 đến 1995. Ông được giới thiệu vào Học viện Khoa học Quốc gia năm 1994. Ông Wilson cũng được nhận giải thưởng Giảng dạy Xuất sắc của Khoa Kinh doanh Trường Kinh doanh Stanford năm 2001 và được vinh danh là Thành viên Xuất sắc của Hiệp hội Kinh tế Hoa Kỳ năm 2006.

Năm 2018, ông Milgrom và ông Wilson đã cùng được trao Giải thưởng John J. Carty 2018 cùng với David M. Kreps.

Wilson đã từng là người hướng dẫn luận án tiến sĩ cho Milgrom và hai người cũng là hàng xóm của nhau. Khi được CBS News phỏng vấn qua điện thoại tại nhà riêng ở California, Milgrom cho biết ông đã nhận được tin họ đoạt giải Nobel theo "một cách kỳ lạ".

"Giữa đêm, Bob Wilson đã đến và gõ cửa nhà tôi, ông nói với AP.

Ông Milgrom, người năm nay đã 72 tuổi nói sinh viên, bạn bè và đồng nghiệp từ lâu nay đã nói rằng ông và ông Wilson (83 tuổi) rất xứng đáng để nhận được giải thưởng Nobel Kinh tế.

"Thật tuyệt khi chúng tôi nhận được sự kính trọng và tình cảm của họ dành cho chúng tôi", ông nói.

Hai người đàn ông đã giải quyết vấn đề khó khăn nhất giúp cho các cuộc đấu giá hoạt động hiệu quả. Ủy ban cho biết công trình của Wilson cho thấy "lý do tại sao những người đặt giá thầu hợp lý có xu hướng đặt giá thầu thấp hơn ước tính tốt nhất của họ về giá trị chung" - điều này có nghĩa là mặt hàng đó có giá thấp hơn giá trị của nó và có lẽ không phải đối với người muốn mua nó nhất, cả hai đều sẽ không xảy ra nếu cuộc đấu giá hoạt động tốt.

Những ảnh hưởng từ nghiên cứu của họ có thể được nhìn thấy ở khắp nơi. David Warsh, người chuyên theo dõi các nghiên cứu kinh tế với trang Economic Principals cho biết: “Quảng cáo trực tuyến được bán đấu giá. Do vậy Google có thể áp dụng phương pháp này nhanh chóng và liền mạch hoàn toàn phụ thuộc vào lý thuyết được Milgrom, các đối thủ cạnh tranh của ông và sinh viên của họ nghiên cứu và phát triển''

Nghiên cứu của họ không chỉ mang đến mỗi tiền bạc, mà còn có tác động ở nhiều lĩnh vực khác. Ví dụ, một số chính phủ bán đấu giá quyền gây ô nhiễm với hy vọng giảm phát thải; các công ty sạch hơn có thể bán lại các quyền này cho các công ty bẩn hơn, tạo động lực tài chính cho các công ty để làm cho hoạt động của họ xanh hơn. Ingrid Werner, thành viên Ủy ban Nobel cho biết: “Mục tiêu không phải lúc nào cũng là tối đa hóa doanh thu cho người bán mà còn có thể có mục tiêu xã hội".

Một vấn đề đối với người bán trong các cuộc đấu giá là cái gọi là lời nguyền của người chiến thắng. Nếu người mua tranh giành quyền đánh bắt cá, chẳng hạn, họ phải trả giá mà không biết giá cá trong tương lai sẽ như thế nào. Họ bắt đầu lo lắng rằng họ sẽ chỉ chiếm ưu thế bằng cách trả quá nhiều và họ có thể phản ứng bằng cách thu bớt lại các đề nghị của mình.

Theo nghiên cứu của Wilson và Milgrom, một giải pháp được đưa ra là người bán nên cung cấp càng nhiều thông tin càng tốt trước khi cuộc đấu giá bắt đầu, điều này giúp mang tới một đánh giá độc lập về món hàng đang được bán đấu giá.

Wilson cho biết họ cũng đã giải quyết được chiến lược "con rắn trong đám cỏ", liên quan đến việc một công ty giữ bí mật về mặt hàng được bán trong hầu hết các cuộc đấu giá và sau đó đưa ra giá thắng vào phút cuối cùng.

Wilson nói với AP: “Nó giống như một cuộc bắn tỉa khi đấu giá trên eBay, đồng thời nói thêm rằng họ đã thiết kế các quy tắc buộc những người tham gia đấu giá phải tiết lộ sự quan tâm của họ sớm hơn.

Milgrom và Wilson là những người đoạt giải Nobel còn sống thứ 18 và 19 trong cộng đồng các học giả của Stanford. Wilson là giảng viên thứ tư của Trường Kinh doanh Stanford đoạt giải Nobel. Cựu Hiệu trưởng Michael Spence của trường đã được vinh danh vào năm 2001 vì những đóng góp của ông trong việc phân tích thị trường có thông tin bất cân xứng. Myron Scholes được vinh danh vào năm 1997 vì đã phát triển một phương pháp mới để xác định giá trị của các công cụ tài chính phái sinh. William Sharpe nhận giải thưởng năm 1990 vì những đóng góp của ông cho lý thuyết kinh tế tài chính.

Bài liên quan

3 cấp bậc của tư duy: Người hạ đẳng chỉ nghĩ đến mình, người tầm trung theo số đông, người thượng đẳng làm gì?

Cảnh giới sống cao nhất của người trưởng thành: Cắt lỗ kịp thời

Triệu phú Trung Quốc từ bỏ tài sản để đi tu

Đời người lụi bại hay thăng hoa không nằm ở số mệnh, mà ở công thức “Hiệu ứng cánh bướm” này