Triết lý ‘ngược đời’ của người thợ Hà thành 40 năm làm khuôn bánh Trung thu
“Nhà nào cũ kỹ, sập xệ nhất phố, đấy là nhà tôi”, ông Phạm Văn Quang (57 tuổi), chủ cửa hàng khuôn gỗ thủ công ngắn gọn giới thiệu về nơi gắn liền hơn 40 năm tên tuổi của mình với nghề đúc khuôn bánh Trung thu tại phố Hàng Quạt (Hà Nội).
Đúc khuôn cũng như làm nghệ thuật
Cửa hàng của ông Quang vỏn vẹn 10m2, cũ kỹ, lọt thỏm trên con phố đắt đỏ trung tâm Thủ đô, bảng hiểu ngắn gọn 4 chữ “Khuôn, bánh, xôi, oản”, vừa đủ để người qua lại biết ở đây bán gì. Cửa ra vào, tường nhà, hay lủng lẳng treo dưới biển hiệu, tất cả mọi ngóc ngách nơi này đều được tận dụng để trưng bày sản phẩm.
Từ chỗ cả phố Hàng Quạt san sát nhau những cửa hiệu đồ mộc, đúc khuôn, thấm thoát 40 năm, chỉ còn ông Quang là người thợ duy nhất vẫn làm khuôn và sống được với nghề.

Biển hiệu cửa hàng ông Quang là 4 chữ vẽ tay, lọt thỏm trên con phố Hàng Quạt, Hà Nội
“Ở đây không có cái giá chung nào cả, cũng không hẹn khách ngày giao hàng, quảng cáo, hay danh thiếp thì càng không. Đúc khuôn cũng như làm nghệ thuật, có thể ý tưởng bất chợt sáng lên, nhưng cũng khi, nghĩ vài ngày không ra. Vì thế, khách đặt hàng chỉ cần để lại số điện thoại, khi nào xong tôi sẽ báo, tuỳ độ phức tạp của mẫu mới tính được giá trị”, ông Quang cho hay.
Mọi khâu đúc thô sẽ được các thợ phụ hoàn thiện ở xưởng (ngoại thành Hà Nội), sau đó, chuyển đến cửa hàng để ông Quang hoàn chỉnh sản phẩm. Ông Quang đùa vui rằng, việc chính của mình bây giờ là trò chuyện với khách hàng. Nghe thì đơn giản, nhưng với người thợ lão luyện ấy, để bắt chắp nối từng mẩu chuyện, đúc thành chiếc khuôn thì chưa bao giờ là dễ dàng.

Mọi ngóc ngách trong nhà đều được tận dụng trưng bày khuôn
Mỗi khách hàng đến với cửa hàng ông Quang lại đem đến một câu chuyện, yêu cầu khác nhau. “Cũng tới làm khuôn, nhưng người thì muốn đúc chữ thanh xuân để lưu giữ kỉ niệm, người khác lại muốn khắc hoạ 36 phố phường để gửi đi nước ngoài làm quà tặng Việt kiều xa quê. Các công ty, doanh nghiệp thì cần đóng logo, biểu tượng trên bánh để tặng khách hàng”, ông Quang nhớ lại từng vị khách.

Ông Quang đùa vui rằng, việc chính của mình bây giờ là trò chuyện với khách hàng.
Sản phẩm của ông Quang đã chu du đi nhiều nơi trên thế giới, được các đại sứ quán, tổ chức quốc tế đặt làm mỗi dịp đặt biệt. Mới đây, đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam Daniel J.Kritenbrink đã ghé thăm cửa hàng của ông, đặt khuôn bánh để dùng vào dịp kỷ niệm 25 năm quan hệ Việt - Mỹ. Ngoài ra, ông Quang đã từng đúc khuôn theo biểu tượng núi Phú Sỹ của Đại sứ quán Nhật Bản, hay hình tượng con hổ từ yêu cầu của Văn phòng Văn hoá và Kinh tế Đài Bắc (Trung Quốc).

Mẫu khuôn "Hà Nội 36 phố phường" ông Quang làm theo ý tưởng người khách Hà Nội xa quê
Lựa ý khách ăn bánh để đúc khuôn
40 năm qua, số lượng các nhà làm bánh, thương hiệu bánh trung thu lớn nhỏ trên thị trường sử dụng khuôn đúc của ông Quang liên tục tăng lên. Tuy nhiên, ông luôn tâm niệm rằng: .
Ông Quang giải thích: “Những thay đổi thị trường cùng nhu cầu của thực khách khiến người mua khuôn tìm tới cửa hàng tôi để đặt đúc khuôn mới, cải tiến mẫu mã. Nếu người làm bánh dùng khuôn này mà ế hàng, thì họ cũng chẳng mua tiếp. Đừng hỏi tôi năm nay có mẫu nào đắt hàng, hãy hỏi thực khách”.

Triết lý làm nghề 40 năm ông Quang đúc kết: “Khách của tôi thực ra chính là người ăn bánh”
Không giấu nghề, ông Quang thẳng thắn chia sẻ, loại gỗ thích hợp nhất cho đúc khuôn là gỗ xà cử, thứ gỗ vừa chắc lại dẻo, đảm bảo giữ được hoa văn chạm khắc, thuận tiện đóng bánh. Ông cho hay: “Dùng gỗ chắc quá như gỗ mít thì lấy ra bánh dễ bị nứt, sứt góc. Gỗ mềm quá dùng qua thời gian sẽ mòn mất hoa văn. Gỗ xà cừ dung hòa được tất cả, dễ mua, hợp lý cả giá thành và chất lượng”.
Tuổi thọ cho những chiếc khuôn gỗ được ông Quang ước tính dài hơn tuổi nghề của chính o ông, chỉ cần bảo quản tránh ẩm mốc là có thể sử dụng gần như là mãi mãi. Người thợ 40 năm kinh nghiệm hướng dẫn: “Dùng xong vệ sinh sạch, để nơi khô thoáng, quấn trong giấy báo và bọc thêm một lớp nilon. Chỉ cần làm thế thì tôi đảm bảo, khuôn cứ truyền từ đời này sang đời khác vẫn dùng tốt”.

Ngoài khuôn, ông Quang còn chế tác bài vị, dấu gỗ, ... Những mẫu tâm đắc, ông lưu lại trong cuốn sổ kỷ niệm
Là người đời cuối giữ nghề trong gia đình, con cái đều đã trưởng thành và không ai theo nghiệp bố nhưng ông Quang không lấy đấy làm lo lắng. Vì với ông, làm cái nghề này không phải cứ muốn là được, làm mà qua loa, đại trà thì thà không làm còn hơn. Chẳng nhớ nổi số khuôn mình đã làm mỗi mùa trăng rằm, nhưng chưa một sản phẩm nào, ông Quang cho phép mình lơ là, cẩu thả.
“So với hàng công nghiệp, về số lượng, thời gian sản xuất, … chắc chắn mình thua. Phải làm ra cái khác biệt, không máy móc nào làm được. Khách chỉ cần nhìn vào khuôn là biết chất, không cần ghi tên tuổi gì trên khuôn, lời giới thiệu truyền miệng sẽ tự đưa họ tới với mình”, ông Quang tâm niệm.
(Theo Tiền phong)
- Cùng chuyên mục
Hà Nội kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám bằng chương trình nghệ thuật đặc biệt
Chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên "Hà Nội - Từ mùa thu lịch sử năm 1945" được dàn dựng công phu, hoành tráng ghi lại những lát cắt lịch sử quan trọng trong suốt 80 năm kể từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công đến nay của Hà Nội.
Phong cách - 13/08/2025 14:55
Đại Dũng - người xây mái vòm thép kỷ lục thế giới
Triết lý của ông Đại Dũng giản dị: "Muốn thay đổi thế giới, hãy thay đổi từ bên trong bạn". Đầu tư cho con người, công nghệ tự động hóa và quản trị số là chiến lược dài hạn.
Phong cách - 13/08/2025 10:34
Sau khi bị phá hoại, ngai vàng vua Nguyễn ở Huế được phục chế thế nào ?
Ngai vàng vua Nguyễn sẽ được phục chế đúng hiện trạng ban đầu, giữ nguyên tính chất, hình dáng, màu sắc, bảo đảm tính chính xác, trung thực về mặt lịch sử.
Phong cách - 13/08/2025 06:45
AI đổ bộ, tỷ phú xuất hiện như 'nấm sau mưa'
Trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ thay đổi thế giới công nghệ mà còn đang tạo ra một thế hệ tỷ phú mới với tốc độ kỷ lục. Chỉ trong vài tháng, các vòng gọi vốn khổng lồ từ Anthropic, OpenAI, Anysphere và loạt startup AI khác đã tạo ra hàng chục tỷ phú mới, đẩy định giá doanh nghiệp lên mức chưa từng thấy.
Phong cách - 12/08/2025 11:10
'Hết giờ làm, sếp đừng có gọi tôi': Lằn ranh mong manh giữa tự do và áp lực
Một khái niệm đang nổi lên trong xu thế làm việc toàn cầu, đó là “work-life integration', khiến ranh giới thời gian giữa công việc và cuộc sống bị xoá nhoà.
Phong cách - 12/08/2025 08:34
Giám đốc Meta: 'Bằng đại học là chưa đủ để nổi bật'
Giám đốc Meta khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho biết bằng đại học chỉ là "tấm vé vào cửa" ngành công nghệ. Tinh thần ham học hỏi, các chứng chỉ phù hợp mới giúp ứng viên ghi điểm.
Phong cách - 11/08/2025 10:35
Chơi chứng khoán năm 14 tuổi, thanh niên bỏ đại học, bán kem mỗi năm thu 17 tỷ
Dù không theo học đại học nhưng thanh niên người Mỹ Nico Vergara vẫn thành công vang dội khi lựa chọn con đường khởi nghiệp từ món kem trái cây, mang lại doanh thu hàng triệu USD và mở rộng sang nhiều lĩnh vực.
Phong cách - 10/08/2025 13:23
Cận cảnh món quà ‘có một không hai’ Tim Cook tặng Tổng thống Trump
Bên cạnh việc công bố mở rộng đầu tư vào Mỹ lên 600 tỷ USD, CEO Apple Tim Cook đã trao tặng Tổng thống Donald Trump một món quà mang đậm dấu ấn "Made in USA".
Phong cách - 10/08/2025 07:22
Siêu đô thị Hạ Long Xanh - Cú hích cho sự phát triển của phường Hà An
Sau khi hợp nhất thành đơn vị hành chính mới, phường Hà An (tỉnh Quảng Ninh) đang đứng trước cơ hội bứt phá, trở thành cực tăng trưởng công nghiệp – đô thị ven biển phía Tây tỉnh, với điểm nhấn là dự án Khu đô thị phức hợp Hạ Long Xanh.
Phong cách - 10/08/2025 06:12
Ông Trương Gia Bình: 'Hy Vọng là ngôi trường biến đau thương thành sức mạnh'
Đó là chia sẻ của ông Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT tại lễ khánh thành Trường Hy Vọng ở Khu đô thị công nghệ FPT Đà Nẵng vào chiều 8/8.
Phong cách - 09/08/2025 08:47
Taxi sẽ bay ở Nhật Bản từ năm 2027
Taxi bay ở Nhật Bản được thiết kế để chở một phi công và tối đa 4 hành khách với tốc độ lên tới 320km/h.
Phong cách - 08/08/2025 08:50
Vân Đồn được kỳ vọng trở thành đặc khu kinh tế đa ngành
Đặc khu Vân Đồn được kỳ vọng là một cực tăng trưởng chiến lược của tỉnh Quảng Ninh và cả nước, trở thành đặc khu kinh tế đa ngành, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế.
Phong cách - 07/08/2025 14:09
Sắp diễn ra giải golf thiện nguyện Hoiana Brighter Path Charity Invitational
Giải golf thiện nguyện Hoiana Brighter Path Charity Invitational với chủ đề "Mở đường đến Tương lai" sẽ chính thức diễn ra tại Hoiana Shores Golf Club (HSGC) vào ngày 20/9.
Phong cách - 06/08/2025 15:10
Đặc khu Cô Tô sẽ trở thành trung tâm du lịch, dịch vụ của Quảng Ninh
Đây là mục tiêu trong trong nhiệm kỳ 2025 - 2030 của đặc khu Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh) nhằm tiếp tục khai thác tối đa dư địa phát triển du lịch biển đảo.
Phong cách - 06/08/2025 14:05
Rộ làn sóng thanh niên tuổi 20 bỏ học, làm chủ startup triệu đô
Nhiều người trẻ bỏ dở việc học tại các trường danh tiếng như M.I.T., Georgetown và Stanford để theo đuổi giấc mơ làm chủ các startup triệu đô.
Phong cách - 06/08/2025 07:00
Quảng Ninh phát triển kinh tế di sản, công nghiệp văn hoá: Góc nhìn từ Yên Tử
Yên Tử – vùng đất vừa được UNESCO ghi danh – đang trở thành điểm nhấn cho chiến lược phát triển kinh tế di sản, công nghiệp văn hóa của Quảng Ninh.
Phong cách - 05/08/2025 19:45
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 2 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 2 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 4 month ago
- Ý kiến
-
[Gặp gỡ thứ Tư] Đại sứ Hoa Kỳ Daniel Kritenbrink: 'Chúng tôi muốn một Việt Nam mạnh mẽ và thịnh vượng'
-
Từ Brexit nghĩ về Cộng đồng kinh tế ASEAN
-
Mã Pí Lèng: Hãy bình tĩnh - tỉnh táo trong xử lý
-
[CAFÉ cuối tuần] Phải xây sân bóng đá mới, Mỹ Đình chật quá rồi!
-
Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết tiết lộ ‘văn hoá 5 không’ trong đầu tư
-
'Doanh nghiệp càng lớn, thanh, kiểm tra càng nhiều'