[Tìm 'phác đồ' điều trị cơn sốt vàng miếng] Bài 1: Trận 'kéo co' mang tên 'bình ổn giá'

LAM SƠN
06:30 13/06/2024

Biện pháp bán vàng dự trữ để bình ổn giá có thể mang lại hiệu quả tạm thời trong ngắn hạn, nhưng để đảm bảo hiệu quả dài hạn, cần có các cải cách kinh tế và chính sách toàn diện nhằm tăng cường niềm tin của người dân vào đồng tiền quốc gia và các biện pháp quản lý kinh tế của Chính phủ.

Bình ổn vẫn xếp hàng

Vài ngày gần đây, nếu ai có việc đi qua ngã tư Láng Hạ - Giảng Võ, Hà Nội chắc không khỏi ngạc nhiên khi từtờ mờ sáng đã có cả đoàn người xếp hàng, chầu chực trước Hội sở chính của Agribank. Cảnh xếp hàng tương tự đã diễn ra ở toà nhà Vietcombank, phía bên đối diện. Từ sáng ngày 12/6, Vietcombank đã nhanh chân "chuyển đổi số" cho người dân "xếp hàng online", tức đăng ký theo hình thức trực tuyến tại website của bank, nên đã giảm hẳn kiểu "xếp hàng vật lý" như cũ.

4b1cacf71b83b8dde192

Nhiều người dân chen chúc chờ mua vàng tại điểm bán vàng bình ổn giá thuộc Ngân hàng Vietcombank. Ảnh: Thái Sơn

Người nghèo có thể không rõ lý do nhưng dân có tiền đều biết từ đầu tháng 6/2024, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã triển khai biện pháp bình ổn giá vàng bằng cách cho phép 4 ngân hàng thương mại nhà nước (Vietcombank, VietinBank, BIDV, Agribank) và Công ty SJC tham gia bán vàng miếng với giá thấp hơn thị trường. Mục tiêu là kiểm soát sự biến động giá vàng, giảm bớt áp lực tăng giá và hạn chế tình trạng găm giữ vàng trong dân, hay còn gọi là "bình ổn giá" vàng miếng!

Dĩ nhiên hơn 10 ngày chưa đủ để đánh giá về một can thiệp chính sách, song theo các phát biểu của các vị chức sắc và một số chuyên gia thì biện pháp này đã giúp giảm bớt tình trạng "sốt vàng" tạm thời. Cụ thể, trong các đợt bán vàng miếng của SJC, giá vàng đã hạ nhiệt từ trên 92 triệu đồng/lượng xuống sát 77 triệu đồng/lượng và người dân có cơ hội mua vàng với giá hợp lý hơn. Tuy nhiên, tất cả các phát biểu đều tỏ ra thận trọng khi đánh giá hiệu quả dài hạn của biện pháp can thiệp này, bởi chưa biết Nhà nước còn bán vàng miếng với giá "bình ổn" đến khi nào và bao giờ người dân mới thôi xếp hàng mua?

Nói tóm lại giống như cuộc chơi kéo co mà một bên là cơ quan bán vàng "bình ổn" và một bên là các nhà đầu tư, đầu cơ... các loại!

Nỗi lo về "lạm phát"

Thực tế trong các phân tích từ trước đến nay, đa số đều nhấn mạnh đến các yếu tố độc quyền - cạnh tranh; cung - cầu vàng miếng mà ít ai nói đến nguyên nhân chính dẫn đến tâm lý găm giữ vàng hiện nay là lo ngại lạm phát.

Ngoài thói quen của người Việt, có ba yếu tố chính tác động đến tâm lý này. Đầu tiên là việc tăng lương từ 1/7/2024, với nguồn cung tiên "phục vụ cải cách tiền lương" theo Nghị quyết của Quốc hội là 470 ngàn tỷ (chưa kể 11,1 ngàn tỷ chi tăng lương hưu). Với lượng cung tiền lớn như vậy sẽ tạo ra áp lực lạm phát rất lớn.

Yếu tố thứ hai chính là việc lãi suất tiền gửi ngân hàng giảm và đứng ở mức "đáy" trong thời gian dài, trong bối cảnh các kênh đầu tư khác như trái phiếu, chứng khoán, nhà đất... rất bấp bênh và rủi ro khiến người dân tìm kiếm các kênh đầu tư an toàn và sinh lời cao hơn, trong đó vàng là lựa chọn phổ biến.

Yếu tố thứ ba chính là việc Chính phủ tăng cường chi tiêu công, riêng năm 2024 tổng số vốn đầu tư vào các dự án cơ sở hạ tầng lên đến 657 ngàn tỷ, phấn đấu giải ngân tới 95%, dẫn đến lượng tiền lưu thông tăng, góp phần tạo áp lực lạm phát.

Và như vậy, trong bối cảnh một xã hội Á Đông, đặc biệt là người Việt Nam, có truyền thống găm giữ vàng như một tài sản an toàn thì dễ hiểu tại sao "Vàng giảm vẫn xếp hàng mua". Đặc biệt hơn, trong bối cảnh một thế giới đầy bất ổn với dịch bệnh, thiên tai và nay là xung đột vũ trang thì vàng không chỉ được coi là một loại hàng hóa tiêu dùng, cất trữ mà còn là một dạng tiền tệ.

Chống lạm phát có phải bằng "bình ổn" giá vàng?

Theo lý thuyết cơ bản về kinh tế thì "lạm phát" là do tiền nhiều hơn hàng dẫn đến tình trạng tăng giá liên tục của hàng hóa và dịch vụ trong một nền kinh tế qua một khoảng thời gian. Khi lạm phát xảy ra, sức mua của đồng tiền giảm xuống, nghĩa là với cùng một lượng tiền, người tiêu dùng có thể mua được ít hàng hóa và dịch vụ hơn so với trước đây.

Vậy điều quan tâm là làm sao "giải" được các yếu tố tâm lý đó để người dân không cần, không muốn, không thể tham gia vào cuộc "kéo co" vàng miếng "bình ổn giá" với Nhà nước nữa?

Kinh nghiệm trên thế giới cho thấy, một số Chính phủ đã sử dụng biện pháp bán vàng dự trữ ra thị trường với giá thấp nhằm bình ổn giá và làm giảm nhu cầu tích trữ vàng. Đây là một trong những biện pháp của chính phủ Ấn Độ từng thực hiện thông qua cách thức xuất vàng dự trữ ra bán để kéo giá xuống nhằm giảm nhập khẩu vàng, giảm thâm hụt tài khoản vãng lai và kiểm soát lạm phát.

Báo chí Ấn Độ cho biết, Ngân hàng Dự trữ Ấn Độ (RBI) dù sở hữu hơn 822 tấn vàng mới đây đã di chuyển khoảng 100 tấn vàng trong số hơn 410 tấn gửi ở nước ngoài để mang về nước, điều chưa từng xảy ra từ 1991, dù trước đó RBI đã liên tục mua vào. Chưa có một đánh giá cụ thể, song xét về ngắn hạn việc đưa thêm vàng dự trữ ra thị trường đã tạm thời làm giảm giá vàng và giảm áp lực mua vàng tích trữ. Điều này giúp ổn định giá vàng trong ngắn hạn và giảm áp lực lên tỷ giá hối đoái do nhu cầu nhập khẩu vàng giảm. Ngoài ra khi cung vàng tăng lên do chính phủ bán ra, giá vàng trên thị trường nội địa có thể giảm, giúp người dân giảm bớt tình trạng tích trữ vàng.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo nếu Chính phủ tiếp tục bán vàng để bình ổn giá mà không có chiến lược dài hạn, dự trữ vàng quốc gia có thể bị cạn kiệt, gây ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng tài chính và niềm tin của quốc tế đối với nền kinh tế của quốc gia đó.

Do đó để đạt hiệu quả dài hạn, việc bán vàng cần đi kèm với các cải cách kinh tế, tăng cường minh bạch và cải thiện các chính sách tài khóa và tiền tệ để xây dựng lại niềm tin của người dân vào đồng tiền quốc gia và chính sách kinh tế.

Biện pháp bán vàng dự trữ để bình ổn giá có thể mang lại hiệu quả tạm thời trong ngắn hạn, nhưng để đảm bảo hiệu quả dài hạn, cần có các cải cách kinh tế và chính sách toàn diện nhằm tăng cường niềm tin của người dân vào đồng tiền quốc gia và các biện pháp quản lý kinh tế của chính phủ.

(Còn tiếp)

  • Cùng chuyên mục
Doanh nghiệp bảo hiểm ước chi trả trên 14,2 tỷ đồng cho nạn nhân vụ lật tàu Vịnh Xanh 58

Doanh nghiệp bảo hiểm ước chi trả trên 14,2 tỷ đồng cho nạn nhân vụ lật tàu Vịnh Xanh 58

Cục Quản lý giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) cho biết, tính đến 11h ngày 22/7, qua số liệu báo cáo từ doanh nghiệp bảo hiểm, tổng số tiền bồi thường, trả tiền bảo hiểm liên quan đến thiệt hại về người và của do lật tàu Vịnh Xanh 58 dự kiến khoảng 14,27 tỷ đồng.

Sự kiện - 22/07/2025 17:10

'Bơm' hơn 33.600 tỷ vốn đầu tư công cho 21 bộ, ngành và địa phương

'Bơm' hơn 33.600 tỷ vốn đầu tư công cho 21 bộ, ngành và địa phương

Phó Thủ tướng giao bổ sung hơn 33.600 tỷ đồng dự toán chi đầu tư phát triển và kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách Trung ương năm 2025 từ nguồn tăng thu ngân sách Trung ương năm 2024 cho 21 bộ, ngành và địa phương.

Sự kiện - 22/07/2025 13:28

Cộng đồng doanh nghiệp Quảng Ninh chia sẻ nỗi đau vụ đắm tàu Vịnh Xanh 58

Cộng đồng doanh nghiệp Quảng Ninh chia sẻ nỗi đau vụ đắm tàu Vịnh Xanh 58

Cộng đồng doanh nghiệp Quảng Ninh đã chung tay hỗ trợ gia đình các nạn nhân và lực lượng cứu hộ vụ đắm tàu du lịch Vịnh Xanh 58.

Sự kiện - 21/07/2025 16:56

Mức chi trả bảo hiểm cho hành khách bị tử nạn vụ đắm tàu Vịnh Xanh 58 là bao nhiêu?

Mức chi trả bảo hiểm cho hành khách bị tử nạn vụ đắm tàu Vịnh Xanh 58 là bao nhiêu?

Công ty Bảo hiểm Bảo Long dự kiến chi khoảng 1,2 tỷ đồng cho các nạn nhân tử vong trong vụ đắm tàu Vịnh Xanh 58 trên Vịnh Hạ Long.

Sự kiện - 21/07/2025 16:53

'Nóng' với đề xuất đánh thuế bất động sản mới của Bộ Tài chính

'Nóng' với đề xuất đánh thuế bất động sản mới của Bộ Tài chính

Mỗi lần xuất hiện thông tin về việc đánh thuế bất động sản, dư luận lại được phen dậy sóng với nhiều ý kiến trái chiều.

Sự kiện - 21/07/2025 16:38

VAFIE trao chứng nhận hội viên cho ACAC

VAFIE trao chứng nhận hội viên cho ACAC

Ngày 21/7, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài (VAFIE) đã trao Giấy chứng nhận hội viên cho Công ty TNHH Tư vấn và Kiểm toán Anh (ACAC).

Sự kiện - 21/07/2025 13:39

Giải ngân vốn đầu tư công: Thước đo cán bộ, công chức sau phân cấp, phân quyền

Giải ngân vốn đầu tư công: Thước đo cán bộ, công chức sau phân cấp, phân quyền

Với việc phân cấp, phân quyền, kỳ vọng giải ngân vốn đầu tư công trong 6 tháng cuối năm 2025 sẽ được đẩy mạnh, góp phần tăng trưởng kinh tế.

Sự kiện - 21/07/2025 07:52

'Tàu du lịch trên vịnh Hạ Long có chất lượng an toàn cao hơn quy chuẩn'

'Tàu du lịch trên vịnh Hạ Long có chất lượng an toàn cao hơn quy chuẩn'

Đó là khẳng định của Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Ninh tại hội nghị thông tin báo chí về việc đắm tàu du lịch trên vịnh Hạ Long vào chiều 19/7.

Sự kiện - 20/07/2025 20:42

Thủ tướng: Có chính sách đặc biệt để thu hút ít nhất 100 chuyên gia công nghệ hàng đầu

Thủ tướng: Có chính sách đặc biệt để thu hút ít nhất 100 chuyên gia công nghệ hàng đầu

Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Nội vụ xây dựng, ban hành cơ chế, chính sách thu hút nguồn nhân lực, nhân tài khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong và ngoài nước; có chính sách đãi ngộ đặc biệt để thu hút ít nhất 100 chuyên gia hàng đầu về nước làm việc, hoàn thành trong tháng 8.

Sự kiện - 20/07/2025 18:45

Chủ tịch TP. Hà Nội yêu cầu hỗ trợ kịp thời các nạn nhân vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh

Chủ tịch TP. Hà Nội yêu cầu hỗ trợ kịp thời các nạn nhân vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh

Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Trần Sỹ Thanh yêu cầu Sở Y tế chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, các đơn vị liên quan khẩn trương tham mưu chính sách hỗ trợ nạn nhân tử vong và người bị thương trong vụ lật tàu du lịch Vịnh Xanh 58.

Sự kiện - 20/07/2025 18:33

Ra mắt hai công ty hỗ trợ kết nối doanh nghiệp trong và ngoài nước

Ra mắt hai công ty hỗ trợ kết nối doanh nghiệp trong và ngoài nước

Sáng 20/7, Công ty CP Xúc tiến Thương mại & Đầu tư toàn cầu Việt Anh (Công ty Việt Anh) cùng Công ty GIV LAW & Associates (Công ty GIV LAW) khai trương văn phòng mới tại phường An Khánh, TP.HCM.

Sự kiện - 20/07/2025 15:18

Tân Tổng Giám đốc Petrolimex là ai?

Tân Tổng Giám đốc Petrolimex là ai?

Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) vừa bổ nhiệm ông Lưu Văn Tuyển giữ chức vụ Tổng Giám đốc Petrolimex với thời hạn 5 năm. Ông Tuyển là người gắn bó và trải qua nhiều vị trí chủ chốt của tập đoàn.

Sự kiện - 20/07/2025 09:52

Bế mạc Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Bế mạc Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII

Chiều 19/7, tại Trụ sở Trung ương Đảng, sau 2 ngày làm việc với tinh thần khẩn trương, nghiêm túc, dân chủ, trách nhiệm cao, Hội nghị lần thứ 12 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã họp phiên bế mạc. Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì và có bài phát biểu quan trọng.

Sự kiện - 19/07/2025 16:27

[Cafe Cuối tuần] Bài học truyền thông trong khủng hoảng: từ vụ đánh cô gái Việt đến cái 'ồ' muộn màng trong nước

[Cafe Cuối tuần] Bài học truyền thông trong khủng hoảng: từ vụ đánh cô gái Việt đến cái 'ồ' muộn màng trong nước

Vụ ẩu đả tưởng như đơn giản tại tiệm photobooth trở thành casestudy đắt giá về quản trị khủng hoảng xuyên biên giới: sự cố xảy ra trong đời sống thường nhật, nhưng tác động đến hình ảnh doanh nghiệp và quốc gia. Nó nhắc chúng ta nhớ rằng: mỗi cá nhân trong tổ chức là đại sứ thương hiệu; và rằng quy chế nội bộ cùng truyền thông chủ động là lá chắn đầu tiên.

Sự kiện - 19/07/2025 09:25

Ông Trần Đức Thắng được giao quyền Bộ trưởng NN&MT

Ông Trần Đức Thắng được giao quyền Bộ trưởng NN&MT

Thủ tướng Phạm Minh Chính điều động ông Trần Đức Thắng, Phó Tổng Thường trực Thanh tra Chính phủ về công tác tại Bộ NN&MT và giao quyền Bộ trưởng.

Sự kiện - 18/07/2025 17:05

Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến'

Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến'

Ngày 18/7, Hội nghị Trung ương 12 - khóa XIII đã khai mạc tại trụ sở Trung ương Đảng tại Thủ đô Hà Nội. Tạp chí Nhà đầu tư trân trọng giới thiệu toàn văn phát biểu khai mạc của Tổng Bí thư Tô Lâm.

Sự kiện - 18/07/2025 11:05