Trong suốt 4 năm cầm quyền của mình, cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã không ít lần làm chao đảo thị trường chứng khoán Mỹ với những dòng tweet chỉ vỏn vẹn vài chục chữ về một vấn đề mang tầm quốc gia hoặc quốc tế.

Với quyền lực to lớn của mình, những phát ngôn của vị cựu Tổng thống có tính cách thất thường và khó đoán định này được giới truyền thông của nền kinh tế lớn nhất thế giới và những nhà đầu tư Phố Wall theo dõi rất sát sao.

Ngoài ra, giới tài chính Mỹ cũng hết sức quan tâm tới những thông báo hay phát ngôn của người giữ cương vị Chủ tịch Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed), bởi những chính sách và động thái của cơ quan này có tác động sâu rộng tới thị trường tài chính Mỹ nói riêng và nền kinh tế Mỹ nói chung. Thậm chí tầm ảnh hưởng của nó còn vượt ra ngoài biên giới nước Mỹ, tới thị trường tài chính toàn cầu.

Đó là những gì diễn ra tại Mỹ. Còn tại thị trường tài chính Việt Nam thì sao?

Sự cố nghẽn lệnh và cách thức truyền thông của HoSE

Với thị trường chứng khoán Việt Nam, giới đầu tư cũng chưa bao giờ bỏ qua những phát biểu của Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam về chính sách tiền tệ quốc gia. Họ càng không thể bỏ qua những thông điệp về điều hành chính sách hay thị trường của người đứng đầu Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) hay những quan chức cao cấp của Ủy ban này và Sở giao dịch chứng khoán.

Thực tế đã cho thấy, trong những năm qua, mỗi khi thị trường chứng khoán trong nước đột ngột giảm sâu, tâm lý nhà đầu tư bị lung lay mạnh, người đứng đầu UBCK đều đăng đàn ngay ngày hôm đó để đưa ra những thông điệp nhằm ổn định tâm lý nhà đầu tư, từ đó giúp chặn đà giảm của các chỉ số chứng khoán.

Trong những tháng qua, thị trường chứng khoán Việt Nam nổi lên câu chuyện nghẽn lệnh giao dịch trên HoSE mỗi khi thanh khoản thị trường đạt mức 15-16 ngàn tỷ đồng. Điều này làm các nhà đầu tư nản lòng, thậm chí tức giận. Bởi vấn nạn này làm ảnh hưởng tới giao dịch và hiệu suất đầu tư - tức túi tiền của nhà đầu tư.

Thế nhưng theo quan sát, trong suốt nhiều tháng kể từ khi sự cố này diễn ra, gần như không có những lời giải thích nào thỏa đáng từ cơ quan quản lý, chưa nói tới việc một kế hoạch hành động khẩn cấp, được chuyển tải tới thị trường và nhà đầu tư.

Thậm chí nhiều ý kiến còn nhìn nhận một cách nặng nề, rằng những nhà điều hành HoSE đã thiếu minh bạch về mặt thông tin đối với nhà đầu tư. Họ còn phê phán cách phản ứng chậm chạp của cơ quan này trong việc đưa ra giải pháp để giải quyết một cách căn cơ vấn đề.

Trước sức ép của công luận và nhà đầu tư, một lãnh đạo HoSE đã đưa ra một tút Facebook gây sóng gió trong cộng đồng mạng. Đã có những lời đáp trả mạnh mẽ, thậm chí tới mức cay nghiệt, của cộng đồng mạng đối với tút này của ông.

Tờ Tin nhanh chứng khoán đã bình luận, phải nói một cách sòng phẳng, kể từ khi sự cố nghẽn lệnh xảy ra, HoSE chưa tổ chức một cuộc họp báo nào, không có một thông cáo báo chí chính thức nào hay chưa có một lời xin lỗi nào dành cho nhà đầu tư. Trong khi lỗi hệ thống vẫn thể hiện trên bảng điện gây bức xúc cho nhà đầu tư thì status của vị lãnh đạo HoSE như đổ thêm dầu vào lửa.

Chỉ tới gần đây vị lãnh đạo HoSE này mới thông qua báo chí để nêu ra những giải pháp mà cơ quan này đang cân nhắc để tạm thời giải quyết sự nghẽn mạch của hệ thống giao dịch của HoSE trong khi chờ đợi hệ thống mới được đưa vào vận hành.

Ông này còn nhấn mạnh tới giải pháp nâng lô giao dịch lên 1.000 cổ phiếu/lệnh như là cứu cánh cho vấn đề này. Tất nhiên, đề xuất này không thể đáp ứng được kỳ vọng của nhà đầu tư. 

Sự vào cuộc của cơ quan quản lý

Trước những bức xúc của nhà đầu tư và công luận, cuối cùng thì cơ quan điều hành thị trường chứng khoán Việt Nam là UBCKNN đã buộc phải vào cuộc. Hôm 3/3 vừa qua, cơ quan này đã gửi một công văn hỏa tốc tới HoSE, HNX và Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam VSD về việc tạm thời chuyển giao dịch cổ phiếu niêm yết từ HoSE sang HNX.

Thậm chí công văn này còn yêu cầu HoSE và HNX thực hiện thông tin truyền thông rộng rãi đến doanh nghiệp và công chúng đầu tư.

Việc “cứu giá” của cơ quan cấp trên của HoSE đã phần nào xoa dịu được công luận và nhà đầu tư.

Nhưng một vấn đề còn bỏ ngỏ là liệu giải pháp nâng lô giao dịch lên 1.000 có được cân nhắc áp dụng? Bởi công văn hỏa tốc nói trên của UBCK không hề đề cập tới vấn đề này, trong khi tinh thần của công văn là để các doanh nghiệp tự nguyện xung phong chuyển sàn. Mà đã là tự nguyện thì nó nằm ngoài ý chí và tầm tay của cơ quan quản lý thị trường.    

Lâu nay các công ty chứng khoán đều chung một nhận định rằng, nhà đầu tư nhỏ lẻ, đặc biệt là làn sóng nhà đầu tư mới mà cộng đồng lâu nay đã gán cho cái tên là F0, đã góp phần làm nên một năm khởi sắc cho thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2020, cứu thị trường này khỏi một năm thảm họa do tác động của dịch COVID-19.

Nếu việc nâng lô trở thành hiện thực thì rất nhiều nhà đầu tư nhỏ lẻ sẽ bị đẩy vào việc phải chấp nhận rủi ro cao hơn do họ không đủ khả năng tài chính để đầu tư vào những cổ phiếu có giá trị cao, trong đó phải kể đến các cổ phiếu bluechips. Điều lớn hơn là họ sẽ mất niềm tin vào thị trường và cơ quan quản lý. Một khi niềm tin đã mất thì rất khó hoặc phải đòi hỏi rất nhiều nỗ lực để lấy lại.

Kế hoạch của Chính phủ nhằm thu hút 5% dân số Việt Nam bỏ vốn vào thị trường chứng khoán để giảm gánh nặng cung cấp vốn cho nền kinh tế của hệ thống ngân hàng thành hay bại phụ thuộc rất nhiều vào niềm tin của nhà đầu tư đối với thị trường chứng khoán và cơ quan quản lý thị trường.  

Bài liên quan

Chứng khoán tuần 8/3-12/3: Tiếp tục giằng co 'chờ' mốc 1.200 điểm?

Tìm lực đẩy cho chứng khoán Việt

Chứng khoán đang hút tiền - khác gì so với đỉnh 2007 ?

Nhiều Công ty chứng khoán đồng thuận dự báo VN-Index sớm vượt đỉnh 1.200 điểm