Quảng Nam muốn thu hút các tập đoàn lớn đầu tư vào Sâm Ngọc Linh

UBND tỉnh Quảng Nam cho hay vừa có tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ kiến nghị, đề xuất một số chủ trương về chương trình phát triển sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh.

Nhiều rào cản phát triển Sâm Ngọc Linh

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, tổng diện tích cho thuê môi trường rừng để trồng Sâm Ngọc Linh là 1.428,96ha (trong đó: Hộ gia đình, cá nhân 428,96ha; tổ chức, doanh nghiệp 1.000 ha). Qua đó, diện tích trồng cây Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh Quảng Nam là 1.243ha (chủ yếu tập trung tại huyện Nam Trà My).

Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh có 2 đơn vị sự nghiệp công lập nhà nước đang thực hiện chăm sóc và bảo vệ vườn Sâm giống gốc tại xã Trà Linh, huyện Nam Trà My là Trung tâm Phát triển Sâm Ngọc Linh và Dược liệu Quảng Nam và Trung tâm Kỹ thuật nông nghiệp huyện Nam Trà My.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có trên 10 doanh nghiệp thu mua và chế biến Sâm Ngọc Linh. Các doanh nghiệp tập trung vào các sản phẩm chế biến từ Sâm Ngọc Linh gồm: Trà túi lọc Sâm Ngọc Linh, nước uống Sâm Ngọc Linh, mật ong Sâm Ngọc Linh, rượu Diệp linh sâm, dung dịch uống Sâm Ngọc Linh, viên ngậm Sâm Ngọc Linh... với lượng nguyên liệu tiêu thụ khoảng 50 - 60 kg/năm.

Mặc dù công tác bảo tồn, phát triển cây Sâm Ngọc Linh trong thời gian qua đã đạt được một số kết quả bước đầu, song vẫn còn rất nhiều khó khăn, vướng mắc.

Tỉnh Quảng Nam cho rằng, ngày 18/01/2024, Quốc hội thông qua Luật Đất đai số 31/2024/QH15, trong đó có sửa đổi một số điều của Luật Lâm nghiệp năm 2017.

Theo quy định tại khoản 7, khoản 8 và khoản 9, Điều 248, Luật Đất đai năm 2024 có quy định nội dung cho thuê môi trường rừng trong rừng đặc dụng, rừng phòng hộ, rừng sản xuất để nuôi, trồng phát triển cây dược liệu.

Tuy nhiên, chưa có quy định về trình tự thủ tục về hồ sơ, quy định về thời gian thuê, mức giá thuê và hạn mức thuê để nuôi, trồng phát triển, thu hoạch cây dược liệu trong rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và rừng sản xuất, làm cơ sở để tổ chức triển khai thực hiện tại địa phương.

Bên cạnh đó, hiện chưa có văn bản hướng dẫn, quy định cụ thể để xác định thế nào là Sâm Ngọc Linh (tự nhiên) và Sâm Ngọc Linh nuôi trồng nhân tạo.

Do đó, rất khó khăn trong việc tham mưu, đề xuất cấp mã số cho cơ sở nuôi, trồng đối với Sâm Ngọc Linh (tự nhiên) và triển khai phát triển sản xuất, kinh doanh, hướng đến xuất khẩu đối với Sâm Ngọc Linh nuôi trồng nhân tạo. Ảnh hưởng đến việc phát triển sản xuất, quản lý cây Sâm Ngọc Linh trên địa bàn tỉnh.

Theo UBND tỉnh Quảng Nam, dù tỉnh đã có nhiều cơ chế chính sách nhằm phát triển Sâm Ngọc Linh tại địa phương nhưng chưa đủ mạnh; khả năng thu hút đầu tư, phát triển, xây dựng hình thành các nhà máy, khu công nghiệp dược còn nhiều hạn chế. Chưa hình thành được các vùng sản xuất dược liệu nguyên liệu tập trung theo GACP.

Về chế biến, chỉ mới ở mức sơ chế ban đầu, chưa có chế biến sâu; sản phẩm chưa có thương hiệu nên chưa tạo được lòng tin của người tiêu dùng trong việc sử dụng các sản phẩm từ Sâm Ngọc Linh.

Vấn đề mấu chốt là chưa có sự tham gia của tập đoàn kinh tế lớn với tiềm lực đủ mạnh trong việc trồng, phát triển và chế biến cây Sâm Ngọc Linh…

Kêu gọi ông lớn đầu tư vào Sâm

Để phát triển sâm Ngọc Linh, UBND tỉnh Quảng Nam đề nghị Chính phủ quan tâm chủ trì sơ kết thực hiện Quyết định số 611/QĐ-TTg ngày 1/6/2023 của Thủ tướng Chính phủ về Chương trình phát triển Sâm Việt Nam đến năm 2030, định hướng đến năm 2045.

Từ đó, làm cơ sở cho các tỉnh đánh giá kết quả đạt được và có những kiến nghị về khó khăn, vướng mắc trong thời gian tới để thực hiện.

Đồng thời, đề nghị Chính phủ chủ trương đầu tư hạ tầng thủ phủ vùng Sâm Ngọc Linh. Trong đó, nâng cấp quốc lộ 40B (đoạn huyện Bắc Trà My - giáp tỉnh Kon Tum, dài 45km), tỉnh Quảng Nam chịu kinh phí giải phóng đền bù; dự kiến kinh phí khoảng 1.500 tỷ đồng. Đầu tư xây dựng tuyến đường chiến lược vùng Sâm Ngọc Linh (dài 60km); dự kiến kinh phí khoảng 911 tỷ đồng.

Tỉnh Quảng Nam đề nghị Chính phủ có chủ trương trình Quốc hội ban hành Luật Sâm Việt Nam. Đặc biệt, kêu gọi và thu hút các tập đoàn lớn vào đầu tư phát triển Sâm tại Quảng Nam (Vingroup, TH True milk...). Chọn 1 ngày trong năm người dân Việt Nam dùng Sâm Việt Nam (đề xuất ngày 1/8 hằng năm)…

Quảng Nam cũng đề xuất Bộ NN-PTNT quan tâm hướng dẫn việc thuê dịch vụ môi trường rừng trồng sâm Ngọc Linh và dược liệu. Bộ VH-TT-DL thống nhất tổ chức Lễ hội sâm quốc gia tại Quảng Nam vào năm 2025; Chương trình phát triển du lịch sâm Việt Nam.

Ngoài ra, Bộ Y tế sớm thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án phát triển và hình thành Trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực, có cơ chế đưa sản phẩm sâm Việt Nam vào bảo hiểm y tế…

Bài liên quan

Quảng Nam ra mắt sàn thương mại điện tử về sâm Ngọc Linh

Quảng Nam đưa sâm Ngọc Linh vươn ra thế giới

Độc lạ cây sâm Ngọc Linh hơn 20 năm được rao bán 700 triệu đồng

Từng bừng phiên chợ sâm Ngọc Linh ở Quảng Nam