Hợp thức hoá bằng liên danh, liên kết

Sau khi UBND tỉnh Quảng Bình kêu gọi xã hội hóa các dự án nhà ở thương mại - quỹ đất vào đầu năm 2017, nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp khắp nơi đã nộp hồ sơ đề xuất đăng ký đầu tư các dự án. Tính đến cuối năm 2021, trên địa bàn tỉnh có tổng cộng 37 dự án nhà ở thương mại, khu đô thị, trung tâm dịch vụ khách sạn và nhà ở kết hợp kinh doanh của các nhà đầu tư được chấp thuận chủ trương đầu tư.

Đáng chú ý, bên cạnh những tập đoàn lớn có thương hiệu trong lĩnh vực địa ốc, có không ít doanh nghiệp địa phương trong tỉnh có quy mô nhỏ, chủ yếu hoạt động trong lĩnh vực xây lắp công trình đầu tư công cũng tham gia "cuộc đua" đầu tư bất động sản.

Đa phần, đây là những dự án nhà ở thương mại, khu dân cư có quy mô dưới 10ha, nằm tại các huyện thị nơi doanh nghiệp này đóng trụ sở; thuộc khu vực có hiện trạng ruộng lúa hoặc hoa màu; được lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu sau khi chỉ có một nhà đầu tư duy nhất tham gia và vượt qua vòng sơ tuyển.

Để có thể đủ điều kiện pháp lý, các doanh nghiệp thường liên doanh, liên kết hồ sơ với các doanh nghiệp lớn khác. Tuy vậy, vai trò "cầm trịch" vẫn là các doanh nghiệp này.

Đơn cử như dự án Dự án Khu nhà ở thương mại phía Đông sông Lệ Kỳ, phường Phú Hải, TP. Đồng Hới. Dự án có quy mô 9,8ha; tổng mức đầu tư 472 tỷ đồng. Dự án này do Liên danh Tổng Công ty Xây dựng số 1 - CTCP (TP. HCM) và CTCP Xây dựng số 1 Việt Phong (Đồng Hới, Quảng Bình) làm chủ đầu tư.

Tại huyện Lệ Thuỷ, có 2 dự án tiêu biểu cho việc liên kết, liên danh hồ sơ. Dự án thứ nhất là Dự án Khu nhà ở thương mại thị trấn Nông trường Lệ Ninh, có quy mô 6,6ha; tổng mức đầu tư 250 tỷ đồng, do Liên danh CTCP Xây dựng Địa ốc 501.9 (Hà Nội) và Công ty TNHH Xây dựng tổng hợp Linh Lân (Lệ Thuỷ, Quảng Bình) thực hiện. Dự án thứ hai là dự án Khu nhà ở thương mại tại thị trấn Kiến Giang và xã Liên Thủy, huyện Lệ Thuỷ do Liên danh Công ty TNHH Xây dựng Minh Tiến (Lệ Thuỷ, Quảng Bình) và CTCP Đầu tư CIC (Hà Nội) thực hiện. Dự án có quy mô 9,9ha; tổng mức đầu tư 460 tỷ đồng…

Băn khoăn kinh nghiệm, năng lực

Trong số các dự án bất động sản do các doanh nghiệp xây lắp trong tỉnh Quảng Bình thực hiện, một số dự án rơi vào cảnh trầy trật tiến độ. Nguyên nhân được xác định là do thiếu kinh nghiệm, gặp khó trong giải tỏa mặt bằng, năng lực tài chính yếu kém.

Điển hình như tại dự án Khu nhà ở thương mại phía Bắc kênh Phong Thủy, phường Đồng Phú, TP. Đồng Hới. Dự án do Liên danh Công ty TNHH Tư vấn Xây dựng Xuân Quang và Hợp tác xã Đầu tư, Xây dựng, Quản lý và Khai thác chợ Hải An (Bắc Giang) thực hiện; được lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu vào tháng 6/2018 sau khi liên danh này là đơn vị duy nhất tham gia và vượt qua vòng sơ tuyển.

Dự án có tổng mức đầu tư trên 485,235 tỷ đồng, quy mô 9,9 ha; thời gian thực hiện 48 tháng, trong đó đầu tư hạ tầng kỹ thuật là 18 tháng. Tuy vậy, thực tế triển khai dự án sau đó đã bị kéo dài ra. Trong đó, phải đến tháng 1/2021 vừa qua, dự án mới được UBND tỉnh Quảng Bình giao đất. Sở dĩ việc giao đất cho nhà đầu tư chậm là do trong quá trình thực hiện, dự án gặp rất nhiều khó khăn trong công tác đền bù, giải tỏa mặt bằng.

Một dự án khác là Khu nhà ở thương mại tại thị trấn Kiến Giang và xã Liên Thủy, huyện Lệ Thủy do Liên danh Công ty TNHH Xây dựng Minh Tiến và CTCP Đầu tư CIC làm chủ đầu tư. Dự án được UBND tỉnh Quảng Bình phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức chỉ định thầu vào tháng 9/2018 với tổng mức đầu tư là 460,6 tỷ đồng. Dự án được thực hiện trong vòng 42 tháng (dự kiến sẽ hoàn thành vào cuối 2021).

Dự án có vị trí hết sức đắc địa, hội tụ nhiều thuận lợi, nhưng đến hết năm 2021 - thời hạn cuối phải hoàn thành theo quyết định đầu tư nhưng dự án vẫn chưa thành hình. Trong đó, suốt 2 năm 2020-2021, dự án gần như đứng yên sau khi xong phần san nền. Phải đến đầu tháng 3/2022, trước việc cơ quan chức năng đưa ra cảnh báo thu hồi, nhà đầu tư mới rục rịch triển khai trở lại.

Được biết, Công ty TNHH Xây dựng Minh Tiến có trụ sở tại xã Mỹ Thuỷ, huyện Lệ Thuỷ, được thành lập vào tháng 6/2001. Tháng 9/2018, doanh nghiệp này tăng vốn điều lệ từ 20 tỷ đồng lên 60 tỷ đồng và đến tháng 8/2020 thì tăng vốn điều lệ lên 75 tỷ đồng. Tuy được chỉ định nhà đầu tư thực hiện dự án có quy mô lên đến hơn 460 tỷ đồng, nhưng thực tế Minh Tiến chưa có kinh nghiệm thực hiện đầu tư dự án bất động sản mà chỉ thi công các dự án xây dựng thuộc các gói đầu tư công trên địa bàn tỉnh. Đến cuối 2021, Công ty CIC cũng đã chuyển lại hết số cổ phần trong doanh nghiệp dự án cho phía Công ty Minh Tiến để doanh nghiệp này thuận lợi trong việc vay vốn ngân hàng và tìm đối tác mới thực hiện dự án.

Thạc sĩ Lê Ngọc Đoàn, Công ty Luật TNHH Lê Thị Hồng Thanh Và Các Cộng Sự (Đoàn Luật sư Đà Nẵng) cho hay: "Thực trạng "vay mượn" hồ sơ năng lực khi đi dự thầu bằng tư cách liên danh hiện nay là không hiếm. Do đó, các địa phương cần xem xét điều kiện năng lực tài chính của doanh nghiệp theo quy định pháp luật trong tham gia đấu thầu, cam kết của doanh nghiệp và cần quyết liệt hơn trong việc thực hiện thu hồi các dự án chậm tiến độ theo quy định của Luật Đất đai để tránh tình trạng nhiều dự án "đầu voi, đuôi chuột" ì ạch kéo dài, chậm thực hiện".

Bài 3: Nghịch lý tại nhiều dự án bất động sản

Bài liên quan

Quảng Bình phê duyệt quy hoạch chi tiết Khu phức hợp Ba Đồn

Quảng Bình - Quảng Trị đảm bảo đủ vật liệu cho cao tốc Bắc Nam

Quảng Bình đẩy nhanh dự án đường ven biển và cầu Nhật Lệ 3

Khách du lịch tới Quảng Bình - Thừa Thiên Huế tăng đột biến