Chuyến bay của hãng hàng không quốc tế Ukraine đã bị rơi ở Iran hôm thứ Tư, làm thiệt mạng tất cả 176 người trên máy bay, do "sự nhầm lẫn" của quân đội Iran.

Mặc dù vụ tai nạn của chuyến bay 752 là một thảm kịch đau buồn, nhưng nguyên nhân dẫn đến vụ việc này lại không hề khiến các nước trong khu vực và quốc tế ngạc nhiên. Yếu tố chủ chốt dẫn đến vụ tai nạn là do các mối đe dọa và các cuộc tấn công "ăn miếng trả miếng" giữa Mỹ và Iran trong tuần qua.

Hiện tại, du lịch hàng không dân sự được coi là rất an toàn. Mặc dù vậy, ngành hàng không vẫn có một lịch sử lâu dài liên quan đến nhiều trường hợp máy bay dân sự đã vô tình bị bắn hạ trong thời gian xung đột.

Trên thực tế, cả Ukraine và Iran đều có lịch sử bi thảm của riêng mình về việc máy bay dân sự bị bắn hạ trong các cuộc xung đột địa chính trị. Vào tháng 7/2014, 298 người đã thiệt mạng khi chuyến bay 17 của Malaysia Airlines bị bắn rơi ở khu vực Ukraine Don Donetsk của phe ly khai Nga. Năm 1988, 290 người đã thiệt mạng khi một tàu của Mỹ bắn hạ chuyến bay 655 của Iran Air.

Hãy cùng nhìn lại về một số cuộc tấn công nguy hiểm nhất vào máy bay dân sự trong lịch sử ngành hàng không.

Chuyến bay 114 của Hãng hàng không Arab Libya

Ngày 21/2/1973, hơn 100 người đã thiệt mạng khi một chuyến bay của Libya đi từ Tripoli qua Benghazi đến Cairo đã bị máy bay chiến đấu của Israel bắn hạ và rơi xuống sa mạc Sinai.

Israel tuyên bố máy bay đã bay vào không phận Israel trong lãnh thổ Ai Cập bị Israel chiếm đóng và các máy bay của Israel đã ra lệnh và hướng dẫn máy bay hạ cánh, nhưng máy bay đã không trả lời.

Một phi công sống sót sau vụ tai nạn sau đó cho biết máy bay đã biết rằng các máy bay của Israel đã yêu cầu họ hạ cánh, nhưng họ đã quyết định từ chối vì mối quan hệ xấu giữa Libya và Israel, mặc dù hồ sơ trên máy bay cho thấy phi công đã nghĩ rằng anh ta đang ở Ai Cập và các máy bay tiếp cận cũng là của Ai Cập.

Tình hình tại thời điểm đó ở Sinai không là không hề đơn giản. Quan hệ giữa Ai Cập, Libya và Israel là rất căng thẳng và mối đe dọa chiến tranh luôn luôn hiện hữu. Điều này chính là nguyên nhân chính dẫn đến thảm kịch này.

Chuyến bay 007 của Korean Airlines

Ngày 1/9/1983, trong thời điểm căng thẳng nhất của Chiến tranh Lạnh, một chiếc máy bay chiến đấu của Liên Xô đã bắn hạ chuyến bay 007 của Korean Airlines, đang đi từ New York đến Seoul qua thành phố Anchorage, Alaska. Tất cả 269 người trên máy bay, bao gồm chính trị gia của Mỹ, Larry McDonald, đã thiệt mạng. Chuyến bay đã đi hơn 300 dặm ngoài khơi và mạo hiểm bay vào không phận của Liên Xô, nơi nó bị bắn rơi gần Moneron phía tây của đảo Sakhalin.

Liên Xô tại thời điểm đó khẳng định rằng chiếc máy bay đã được gửi đi trong một nhiệm vụ gián điệp, và chiếc máy bay đã cố tình đi vào không phận Liên Xô, tờ New York Times đưa tin. Tuy nhiên, chính phủ Mỹ đã phủ nhận hoàn toàn cáo buộc đó.

Chuyến bay 655 của Iran Air

Ngày 3/7/1988, giữa cuộc chiến tranh Iran - Iraq, Mỹ và Iran đã đối đầu với nhau trong Chiến dịch Praying Mantis, một trận hải chiến kéo dài giữa các lực lượng Mỹ và Iran ở Vịnh Ba Tư, do một tàu hải quân của Mỹ đã tấn công một khu mỏ của Iran.

Tàu tuần dương tên lửa của Hải quân Mỹ USS Vincennes đã bắn hạ chuyến bay 655 của Iran Air đi từ Bandar-e Abbas, Iran, đến Dubai khi nó đi qua eo biển Hormuz, một eo biển giữa Vịnh Ba Tư và Vịnh Ô-man. Tất cả 290 người trên máy bay đều thiệt mạng. Máy bay dân sự đang bay trên không phận Iran đã bị xác định nhầm là máy bay chiến đấu, theo chính phủ Mỹ.

Trong khi Mỹ khẳng định rằng chiếc máy bay nằm ngoài hành lang dân sự, điều này đã được chứng minh là không đúng sự thật. Chính phủ Mỹ sau đó đã phải xin lỗi và bồi thường cho các gia đình nạn nhân, theo tờ Associated Press.

Chuyến bay 1812 của Siberia Airlines

Ngày 4/10/2001, không phải tất cả các vụ bắn hạ máy bay đã xảy ra trong thời gian chiến tranh. Không quân Ukraine đã bắn hạ chuyến bay 1812 của Siberia Airlines trên Biển Đen trong một tai nạn rõ ràng, làm 78 phi hành đoàn và hành khách thiệt mạng. Chuyến bay đã bị bắn hạ trên đường bay từ Israel đến thành phố Novosibirsk, Nga và trong đó, nhiều hành khách là người Israel gốc Nga, theo Associated Press.

Quân đội Ukraine ban đầu từ chối trách nhiệm về vụ việc, nhưng sau đó họ đã thừa nhận rằng một quả tên lửa "sai lầm" từ một cuộc tập trận quân sự trên bán đảo Crimea đã có thể gây ra vụ tai nạn. Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, Oleksander Kuzmuk, thừa nhận rằng các lực lượng Ukraine có liên quan đến vụ tại nạn và chính phủ nước này cũng đã xin lỗi gia đình các nạn nhân.

Máy bay vận tải Ilyushin II-76 của Belarus Airlines

Vào ngày 23/3/2007, một máy bay vận tải Ilyushin II-76 của một hãng hàng không Belarus đã bị một tên lửa bắn rơi ngay sau cất cánh từ sân bay Mogadishu, thủ đô Somalia, làm 11 người chết.

Khi gặp nạn, máy bay đang chở các kỹ sư và chuyên gia Belarus tới Somalia để giúp sửa chữa một máy bay khác bị trúng tên lửa 2 tuần trước đó.

Chuyến bay 17 của Malaysia Airlines

Ngày 17/7/2014, Ukraine một lần nữa là nơi xảy ra thảm kịch, lần này là giữa cuộc xung đột với Nga. Phe ly khai Nga đã bắn hạ chuyến bay 17 của Malaysia Airlines khi nó đi qua khu vực Donetsk ở miền Đông Ukraine, làm chết toàn bộ 298 người trên máy bay. Một cuộc điều tra sau đó cho thấy chiếc máy bay đã bị bắn hạ bởi một đầu đạn được phóng ở phía đông Ukraine bởi một hệ thống tên lửa Buk.

Cơ quan công tố Hà Lan tuyên bố hồi tháng 6 năm ngoái rằng họ sẽ truy tố bốn nghi phạm, tất cả đều liên kết với phe ly khai Nga, vì đã gây ra vụ tai nạn và giết người trên tàu. Tuy nhiên, các quan chức Nga đã phủ nhận vai trò của nước này trong vụ tai nạn.

Bài liên quan

CEO Boeing thừa nhận lỗi phần mềm trong hai tai nạn máy bay

[Ảnh] Toàn cảnh vụ tai nạn máy bay Boeing 373 Max của Ethiopian Airlines

Vụ tai nạn máy bay của Ethiopian Airlines: Thiết bị ghi âm được tìm thấy ở hiện trường

Trung Quốc ngưng sử dụng Boeing 737 Max sau tai nạn máy bay Ethiopia