Thưa ông, đặc điểm vùng miền, tình hình kinh tế tại địa phương Núi Thành có ảnh hưởng như thế nào đối với việc phát triển người tham gia, thực hiện chính sách BHXH, BHYT?

Ông Ngô Đức An: Núi Thành là huyện đồng bằng ven biển phía Nam của tỉnh Quảng Nam, có diện tích tự nhiên 533,96 km2, hệ thống giao thông khá thuận lợi, có Cảng biển Kỳ Hà, Sân bay Chu Lai, đường cao tốc, Quốc lộ 1A, đường sắt Bắc - Nam, là địa bàn trọng điểm của Khu kinh tế mở Chu Lai, thu hút nhiều doanh nghiệp đầu tư, sản xuất, kinh doanh.

Dân số hiện nay khoảng trên 150 nghìn người, số người trong độ tuổi có việc làm gần 75 nghìn người; trong những năm qua Cơ cấu kinh tế của huyện chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng giá trị công nghiệp, thương mại, dịch vụ, giảm tỷ trọng giá trị nông nghiệp.

Nhìn chung, Núi Thành là địa phương có nhiều điều kiện thuận lợi trong phát triển kinh tế, tạo nhiều việc làm, nhất là việc làm có quan hệ lao động, đây là tiềm năng để phát triển đối tượng tham gia BHXH bắt buộc.

Tính đến nay số người tham gia BHXH: 30,5 nghìn người, tỷ lệ 39,74% số người trong độ tuổi có việc làm; số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp 24,3 nghìn người chiếm 32,5% số người trong độ tuổi có việc làm; số người tham gia BHYT trên 146 nghìn người chiếm 97,36% số người dân tham gia BHYT và số người hưởng lương hưu 3.520 người.

Ngoài ra trên địa bàn huyện có nhiều lao động trong lĩnh vực nông nghiệp, tự do có tiềm năng để phát triển người tham gia BHXH tự nguyện.

Đối với BHYT, nhận thức và sự tham gia của người dân có nhiều chuyển biến tích cực, hiện nay độ bao phủ BHYT khá lớn hơn 97%.

Thời gian qua, các cấp, các ngành, các địa phương trong huyện đã quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về BHXH. Đại đa số các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, hợp tác xã trên địa bàn huyện đã thực hiện đầy đủ các quy định về chính sách BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động, qua đó đã góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân.

Ngày 31/3/2023 vừa qua Huyện ủy Núi Thành tổ chức sơ kết 5 năm thực hiện Nghị quyết này, qua 5 năm việc triển khai thực hiện có nhiều kết quả tích cực, số người tham gia BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện và bảo hiểm thất nghiệp được mở rộng. Số người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH, BHTN tăng lên cả về số người và số tiền được hưởng từ chính sách BHXH. Công tác cải cách hành chính, giao dịch điện tử, thực hiện dịch vụ công trực tuyến được đẩy mạnh, tạo thuận lợi cho các tổ chức, cá nhân khi tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHTN.

Bên cạnh đó Ban Chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT từ huyện đến xã được thành lập và ban hành quy chế hoạt động, do Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND các cấp làm Trưởng ban; phân công cụ thể từng thành viên, đã tăng cường chỉ đạo, triển khai thực hiện chính sách BHXH trên địa bàn huyện tạo nhiều chuyển biến tích cực.

Ông có thể cho biết những khó khăn, vướng mắc trong quá trình chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn? 

Ông Ngô Đức An: Trong những năm gần đây, tình hình kinh tế trong nước và thế giới gặp nhiều khó khăn do đại dịch COVID-19, cạnh tranh thương mai, xung đột Nga-Ucraina... các hoạt động sản xuất, kinh doanh và phát triển kinh tế - xã hội của huyện bị đình trệ, cùng với đó việc thực hiện các chỉ tiêu BHXH, BHYT, BHTN cũng bị ảnh hưởng rất lớn.

Nhất là các chỉ tiêu thu BHXH bắt buộc, phát triển người tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình… dẫn đến việc mở rộng nguồn thu BHXH, BHYT, số người tham gia BHXH bắt buộc, BHYT hộ gia đình có xu hướng giảm trong năm, số người tham gia BHXH tự nguyện còn thấp so với tiềm năng.

Do suy thoái kinh tế, thiếu nguồn hàng sản xuất, thiếu thị trường tiêu thụ một số đơn vị doanh nghiệp trên địa bàn huyện thu hẹp quy mô sản xuất, giảm lao động (Công ty Minh Dương Chu Lai giảm gần 500 lao động, Công ty Vinh Gia: giảm 122 lao động, Công ty Hoàng Huy Hưng giảm 43 lao động, Công ty Hữu Toàn Group giảm 29 lao động…).

Tình trạng vi phạm pháp luật về BHXH còn xảy ra, nhất là tình hình nợ BHXH, BHTN kéo dài ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Một số doanh nghiệp để nợ đọng BHXH không có khả năng trả nợ, doanh nghiệp không còn hoạt động nhưng vẫn chưa được xử lý, giải quyết dứt điểm nhằm đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

Tình hình người lao động tham gia BHXH dừng đóng và đề nghị hưởng BHXH một lần tăng mạnh thời gian qua, đa số người hưởng BHXH một lần là người lao động ngừng đóng BHXH sau một năm nghỉ việc hoặc không tham gia đóng BHXH tự nguyện.

Bên cạnh đó, tỷ lệ người lao động phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm tỷ lệ thấp so với lực lượng lao động trong độ tuổi của huyện. Điều này làm ảnh hưởng nhiều đến mục tiêu BHXH toàn dân.

Phương hướng triển khai những tháng cuối năm như thế nào, thưa ông?

Ông Ngô Đức An: Để tháo gỡ các tồn tại, khó khăn này, UBND huyện, BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT huyện cũng đã chỉ đạo với nhiều giải pháp. Trước hết chỉ đạo UBND các xã, thị trấn; các tổ chức chính trị xã hội, các ngành liên quan tiếp tục quán triệt và thực hiện Chương trình số 26-CTr/HU của Huyện Ủy Núi Thành về chương trình thực hiện Nghị Quyết 28 của BCH TW  ngày 29/03/2018 về cải cách chính sách BHXH.

Căn cứ chỉ tiêu BHXH tự nguyện, BHYT và chỉ tiêu BHYT hộ gia đình được giao, UBND các xã xây dựng kế hoạch, phối hợp với BHXH huyện tăng cường công tác thông tin tuyên truyền chính sách pháp luật BHXH, BHYT đa dạng dưới nhiều hình thức để người dân hiểu rõ sự cần thiết, vai trò, lợi ích, ý nghĩa của chính sách BHXH, BHYT. Bên cạnh đó, đẩy mạnh các hoạt động truyền thông trực tiếp tới người dân về lợi ích khi tham gia BHXH, BHYT, nhất là những chính sách nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện theo Luật BHXH và mức hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện trên địa bàn tỉnh Quảng Nam theo Nghị Quyết số 41/2021/NQ-HĐND tỉnh Quảng Nam.

Phát huy hiệu quả hoạt động của BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT của các địa phương. Gắn trách nhiệm người đứng đầu địa phương trong việc chỉ đạo thực hiện tốt chính sách BHXH, BHYT đảm bảo quyền lợi cho người tham gia; mở rộng người tham gia BHXH, BHYT, đặc biệt là tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình.

Chỉ đạo Phòng LĐTB XH chủ trì và phối hợp với các ngành liên quan, BHXH Huyện, UBND các xã, thị trấn thành lập Đoàn kiểm tra liên ngành, kiểm tra tình trạng vi phạm pháp luật ở các đơn vị doanh nghiệp về chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHYT, các đơn vị nợ BHXH, BHYT từ 3 tháng trở lên. Cần thiết lập hồ sơ đề nghị xử lý vi phạm theo quy định của pháp luật.

Ngoài ra, phối hợp với UBND xã, thị trấn thực hiện việc rà soát, đối chiếu danh sách người được ngân sách nhà nước đóng BHYT (người nghèo, bảo trợ xã hội, cựu chiến binh, người tham gia kháng chiến, trẻ em dưới 6 tuổi…) nhưng chưa được cấp thẻ BHYT để lập danh sách cấp thẻ BHYT đầy đủ, kịp thời, không bỏ sót đối tượng theo quy định.

Tại địa phương có huy động các mạnh thường quân ủng hộ thẻ BHYT cho người có hoàn cảnh khó khăn?

Ông Ngô Đức An: Hiện nay số người tham gia BHYT ở huyện đạt tỷ lệ khá cao, trên 97%. Người dân có hoàn cảnh khó khăn (người nghèo, cận nghèo, người thoát nghèo, bảo trợ xã hội, các nhóm đối tượng xã hội yếu thế khác, người dân xã đảo Tam Hải, dân tộc thiểu số xã Tam Trà…) đã được nhà nước đóng, hỗ trợ đóng BHYT.

Tỷ lệ người dân còn lại chưa tham gia thuộc nhóm lao động tự do, có thay đổi về công việc hoặc quên mua gia hạn thẻ BHYT kịp thời, nên huyện hiện nay huyện chưa có kế hoạch huy động mạnh thường quan hỗ trợ mua thẻ BHYT cho số người chưa tham gia còn lại.

Xin cảm ơn ông!

Bài liên quan

Quảng Nam phát động cuộc thi báo chí viết về bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế

Trong 7 tháng, Bảo hiểm xã hội tỉnh Quảng Nam thu hơn 2.723 tỷ đồng

Hằng năm, thực hiện chi trả các chế độ bảo hiểm xã hội cho hơn 10 triệu người lao động

Nghệ An có hơn 3 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội