M&A ngành y dược Việt Nam tăng trưởng nhờ khối ngoại

Ngành y dược hút vốn ngoại

Tháng 5 vừa qua, Lian SGP Holding Pte. Ltd., công ty con do tập đoàn dược phẩm Livzon của sở hữu 100% vốn dự chi hơn 5.730 tỷ đồng tiền mặt để mua lại gần 65% cổ phần Công ty Dược phẩm Imexpharm (HoSE: IMP). Khi giao dịch được hoàn tất, Imexpharm sẽ trở thành công ty con gián tiếp của Livzon.

Theo thỏa thuận ký ngày 22/5, Livzon sẽ mua lại 64,81% cổ phần Imexpharm từ ba cổ đông lớn hiện tại gồm SK Investment Vina III (thuộc SK Group - Hàn Quốc), Sunrise (Công ty cổ phần Đầu tư Bình Minh Kim) và Công ty cổ phần Đầu tư KBA.

Tổng giá trị chuyển nhượng lên tới hơn 5.730 tỷ đồng; trong đó, SK Investment dự kiến nhận hơn 4.210 tỷ đồng, Sunrise nhận 862,5 tỷ đồng và KBA nhận gần 652 tỷ đồng.

Livzon hoạt động trong ngành dược phẩm, là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực thuốc hóa dược, dược phẩm sinh học, dược chất (API), y học cổ truyền Trung Quốc (TCM)… Hiện Tổng công ty Dược Việt Nam vẫn nắm 22,04% vốn tại Imexpharm, doanh nghiệp đặt mục tiêu tăng trưởng doanh thu gộp bình quân 15% mỗi năm trong giai đoạn 2024 - 2030.

Trước đó, hồi tháng 3, Quỹ Mekong Enterprise Fund IV (MEF IV) thuộc Mekong Capital lần đầu mở rộng sang lĩnh vực y tế tư nhân khi rót vốn cho Tập đoàn Bệnh viện TNH.

Ông Chris Freund, nhà sáng lập, kiêm CEO Mekong Capital cho biết lựa chọn đầu tư vào TNH vì lãnh đạo có tầm nhìn đột phá.

"Chúng tôi đã dành hơn 10 năm tìm kiếm cơ hội đầu tư vào các bệnh viện tiềm năng, nhưng chưa tìm được đối tác phù hợp. Lựa chọn TNH vì chúng tôi nhận thấy ban lãnh đạo có tầm nhìn đột phá", đại diện Mekong Capital nói.

Không riêng Mekong Capital, rất nhiều vốn ngoại đã đổ vào TNH suốt thời gian qua. Đơn cử, Quỹ đầu tư Blooming Earth (Singapore) vừa mua hơn 6,72 triệu cổ phiếu TNH, nâng sở hữu lên 13,74%.

Trước đó, Access S.A., SICAV-SIF - Asia Top Picks (Luxembourg) cũng gom vào hơn 1,6 triệu cổ phiếu TNH, nâng tỷ lệ sở hữu tại đây lên 8,05%.

Hai thương vụ "gom hàng" trên cho thấy, thị trường M&A, nhất là M&A ngành y dược tại Việt Nam vẫn tăng nhiệt nửa đầu năm 2025, tiếp nối mạch sôi động trước đó. Tính từ 2023, ngành y tế, dược phẩm Việt Nam liên tục lọt tầm ngắm của các thương hiệu quốc tế.

Đơn cử, thương vụ "bắt tay" hợp tác chiến lược giữa FPT Long Châu và tập đoàn IHH Healthcare Singapore hồi cuối tháng 1/2024.

Giá trị thương vụ hợp tác không được tiết lộ. Song, đây được xem là bước khởi đầu, đánh dấu sự hiện diện tại Việt Nam của một trong những tên tuổi của ngành chăm sóc sức khoẻ châu Á, IHH Healthcare Singapore. Trước đó, trong năm 2023 hai ông lớn khác cũng đến từ Singapore là Thomson Medical và Raffles Medical đã công bố những thoả thuận mua cổ phần, hợp tác chiến lược toàn diện với Bệnh viện FV và Bệnh viện quốc tế Mỹ (AIH) của Việt Nam, hay Dongwha Pharm thâu tóm hơn một nửa vốn chuỗi nhà thuốc Trung Sơn.

Một động thái M&A đáng chú ý gần đây là việc quỹ ngoại KWE Beteilgungen AG đến từ Thụy Sỹ thông báo mua thêm 79.500 cổ phiếu DBD, nâng sở hữu từ 9,93% lên 10,01%. KWE Beteilgungen AG là cổ đông lớn thứ 2 tại Công ty cổ phần Dược - Trang thiết bị y tế Bình Định, sau cổ đông nhà nước (nắm 13,34% vốn).

M&A y dược quốc tế giảm, Việt Nam vẫn tăng

Loạt động thái gom hàng của khối ngoại trong nửa đầu năm 2025 cho thấy sức tăng trưởng bền vững và tiềm năng to lớn của lĩnh vực y dược, chăm sóc sức khoẻ ở thị trường trăm triệu dân, bất chấp khối lượng và giá trị M&A trên toàn cầu giảm.

Cụ thể, PwC, trong báo cáo mới nhất cho biết, , khối lượng và giá trị M&A toàn cầu trong các ngành công nghiệp y tế đã giảm trong khoảng thời gian từ nửa đầu năm 2024 đến nửa đầu năm 2025, lần lượt là khoảng 22% và 25%.

Khối lượng giao dịch trong lĩnh vực dược phẩm và khoa học đời sống giảm khoảng 19%, nhưng giá trị giảm đáng kể hơn, 33%, do quy mô giao dịch trung bình giảm. Khối lượng giao dịch trong lĩnh vực dịch vụ chăm sóc sức khỏe giảm khoảng 25%, trong khi giá trị giao dịch tăng khoảng 50%.

Trong nửa đầu năm 2024, không có giao dịch nào trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe được công bố có giá trị lớn hơn 1 tỷ đô la, điều này đã ảnh hưởng đến giá trị giao dịch chung trong giai đoạn đó. Kể từ đó, cả nửa cuối năm 2024 và nửa đầu năm 2025 đều chứng kiến ​​số lượng giao dịch cao hơn với giá trị hơn 1 tỷ USD.

Xét theo khu vực, châu Mỹ chứng kiến ​​mức giảm lớn nhất về khối lượng và giá trị giao dịch trong nửa đầu năm 2025, dẫn đến mất thị phần chủ yếu do châu Âu, Trung Đông và châu Á (EMEA) chiếm giữ.

"Hai yếu tố cốt lõi đang định hình lại cơ bản bối cảnh chăm sóc sức khỏe là trí tuệ nhân tạo (AI) và thay đổi nhân khẩu học. Làn sóng M&A tiếp theo sẽ được thúc đẩy bởi sự kết hợp giữa yếu tố công nghệ, và các yếu tố lấy khách hàng làm trung tâm, để định vị ngành chăm sóc sức khoẻ toàn cầu trong một thập kỷ tới", chuyên gia PwC đánh giá.