Theo ông Ngọ Duy Hiểu - Phó Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam, tổ chức Công đoàn Việt Nam với tư cách là cơ quan đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, trong những năm qua đã luôn chủ động trong việc tham gia, góp ý kiến xây dựng và triển khai thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm; huy động và phối hợp nhiều nguồn lực khác nhau để cùng thực hiện việc tuyên truyền, phổ biến, tham gia thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện pháp luật BHXH, BHYT, BHTN để đoàn viên, người lao động tham gia BHXH, BHYT, BHTN được hưởng đúng, đủ, kịp thời chế độ, quyền lợi của mình.

Đối vướng mắc trong việc Công đoàn khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH, nguyên nhân do chưa có sự đồng nhất giữa các quy định của Luật BHXH, Bộ Luật Lao động, Luật Tố tụng Dân sự... Bởi có luật thì quy định Công đoàn cơ sở được khởi kiện, có luật quy định phải có chữ ký uỷ quyền của từng người lao động. Trong khi đó có những doanh nghiệp có tới hàng vạn lao động. Do đó khi Công đoàn tiến hành khởi kiện, nộp hồ sơ, nhưng nhiều nơi toà án từ chối thụ lý vụ án.

Ông Ngọ Duy Hiểu - Phó Chủ tịch Tổng liên đoàn Lao động Việt Nam

Để người lao động có thể tự bảo vệ quyền và lợi ích về BHXH, BHYT, BHTN cũng như thực hiện đúng các nghĩa vụ của mình theo quy định của pháp luật, các cấp công đoàn thường xuyên cập nhật các tài liệu tuyên truyền về BHXH, BHYT, BHTN để cung cấp cho công đoàn cơ sở và người lao động.

Đặc biệt, chỉ đạo các công đoàn cơ sở quan tâm tập hợp, phản ánh các ý kiến của người lao động về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện Luật BHXH, Luật BHYT, Luật Việc làm; kịp thời kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung, hướng dẫn cho phù hợp với thực tế.

Tổng Liên đoàn thường xuyên chỉ đạo các cấp công đoàn chủ động, quan tâm tổ chức thực hiện tốt các hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật lao động nói chung, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN nói riêng cho đoàn viên, người lao động càng được đẩy mạnh, quan tâm, đạt kết quả tốt.

Bên cạnh đó, Liên đoàn Lao động tỉnh, thành phố, Công đoàn ngành Trung ương, công đoàn cơ sở đã tổ chức được trên 20.000 cuộc tuyên truyền, tập huấn, hội nghị, cuộc đối thoại chính sách nói chung và chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN nói riêng; đăng tải các tin, bài, phóng sự về công tác BHXH, BHYT, BHTN trên Bản tin nội bộ, các Trang tin điện tử của tổ chức công đoàn... góp phần thực hiện tốt các chính sách, quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN...

Trước tình hình các doanh nghiệp nợ đọng BHXH ngày càng tăng cao, năm 2014, Tổng Liên đoàn đã chủ trì ký kết Chương trình phối hợp với Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Thanh tra Chính phủ, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội và BHXH Việt Nam về giám sát việc thực hiện pháp luật BHXH trong các loại hình doanh nghiệp. Từ đó đến nay, bình quân mỗi năm, Đoàn giám sát liên ngành cấp Trung ương do Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam chủ trì đã thực hiện giám sát tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN tại 15 - 20 doanh nghiệp thuộc 4 – 6 tỉnh, thành phố.

Trong thời gian qua, tại 5 địa phương được Đoàn giám sát liên ngành thực hiện giám sát có tổng số tiền nợ BHXH, BHYT, BHTN lên tới trên 332 tỷ đồng. Có 7/14 doanh nghiệp được giám sát thường xuyên chậm đóng, nợ đóng tiền BHXH, BHYT, BHTN (trong khoảng 1 – 3 tháng) với tổng số tiền chậm đóng và nợ đóng BHXH trên 28 tỷ đồng. Tại 14 doanh nghiệp được giám sát, có trên 1.200 người lao động thuộc đối tượng tham gia BHXH, BHYT, BHTN bắt buộc nhưng chưa được doanh nghiệp thực hiện các thủ tục để tham gia theo quy định của pháp luật...

Kết thúc giám sát, Đoàn giám sát liên ngành đã đưa ra trên 130 kết luận, kiến nghị đối với các doanh nghiệp và các cơ quan chức năng của 5 tỉnh, thành phố nhằm nâng cao hiệu quả việc thực hiện các quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN. Tại thời điểm giám sát, gần 11 tỷ đồng tiền nợ đóng BHXH, BHYT, BHTN đã được các doanh nghiệp khắc phục.

Bên cạnh đó, hàng năm Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đều tham gia với Thanh tra Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội thanh tra việc tuân thủ pháp luật về lao động tại các địa phương, trong đó có các quy định của pháp luật về BHXH, BHYT, BHTN.

Về khó khăn trong khởi kiện doanh nghiệp nợ đọng BHXH, Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam Đào Việt Ánh thông tin, nợ đọng, trốn đóng BHXH ảnh hương nghiêm trọng đến quyền lợi của người lao động. Tuy nhiên, đến nay Cơ quan BHXH đã gửi 150 doanh nghiệp nợ BHXH cho Công đoàn khởi kiện nhưng đến đến nay vẫn chưa có doanh nghiệp được tòa án thụ lý giải quyết.

Đối vướng mắc trong việc Công đoàn khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH, theo ông Ngọ Duy Hiểu, nguyên nhân do chưa có sự đồng nhất giữa các quy định của Luật BHXH, Bộ Luật Lao động, Luật Tố tụng Dân sự... Bởi có luật thì quy định Công đoàn cơ sở được khởi kiện, có luật quy định phải có chữ ký uỷ quyền của từng người lao động. Trong khi đó có những doanh nghiệp có tới hàng vạn lao động. Do đó khi Công đoàn tiến hành khởi kiện, nộp hồ sơ, nhưng nhiều nơi toà án từ chối thụ lý vụ án. Ngoài ra, rất ít cán bộ Công đoàn cơ sở đứng ra để khởi kiện chủ sử dụng lao động, bởi họ sợ ảnh hưởng đến quyền lợi của mình… 

Để việc khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH được diễn ra thuận lợi, trong thời gian tới, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam mong muốn được làm việc với Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, Toà án Nhân dân Tối cao, Bộ LĐTBXH, BHXH Việt Nam để tìm ra giải pháp, điều chỉnh, những vướng mắc hiện nay; sớm có văn bản hướng dẫn cụ thể về việc Công đoàn đại diện người lao động khởi kiện chủ doanh nghiệp nợ BHXH, để các cấp Công đoàn khi chuyển hồ sơ sang, toà án sẽ tiếp nhận và các cơ quan tiến hành khởi tố hình sự đối với doanh nghiệp nợ BHXH.

Về phía tổ chức Công đoan với chức năng đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp chính đáng của người lao động, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam sẽ giao cho Công đoàn cấp trên cơ sở để khởi kiện doanh nghiệp nợ BHXH, bảo đảm quyền lợi cho người lao động.

Bài liên quan

Chuyển hồ sơ hơn 200 đơn vị nợ BHXH sang cơ quan điều tra

Nam Định: Hàng trăm doanh nghiệp nợ BHXH kéo dài

Hà Nội: Tòa án đã thụ lý 75 hồ sơ doanh nghiệp nợ BHXH

Công ty CP Sông Đà 3: Nợ BHXH đầm đìa