Hiểu đúng về chính sách BHXH để tiến tới BHXH đa tầng

Hiểu đúng chính sách BHXH để tiến tới BHXH đa tầng

Phát biểu tại hội nghị, ông Dương Mạnh Hùng- Trưởng đại diện Văn phòng BHXH Việt Nam tại TP.HCM cho biết: “Thời gian qua, việc tham gia BHXH, BHYT cho NLĐ đã được nhiều đơn vị, DN quan tâm thực hiện. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn một số tồn tại cần khắc phục. Do đó, BHXH Việt Nam đã quyết định tổ chức hội nghị này nhằm giúp các đơn vị, DN và NLĐ hiểu rõ hơn các quy định của Luật BHXH, Luật BHYT; từ đó tích cực thực hiện tốt chính sách”.

Cũng tại hội nghị, ông Nguyễn Duy Cường- Vụ phó Vụ BHXH (Bộ LĐ-TB&XH) đã giới thiệu tới các đại biểu về Nghị quyết 27-NQ/TW về cải cách chính sách tiền lương và Nghị quyết 28-NQ/TW về cải cách chính sách BHXH. Theo ông Cường, đây là hai Nghị quyết đóng vai trò quan trọng để chúng ta tiến tới BHXH đa tầng (trợ cấp hưu trí xã hội, BHXH, BH hưu trí bổ sung), nhằm hướng đến mục tiêu mọi NLĐ đều được chăm lo cuộc sống thông qua BHXH.

"Thông qua BHXH đa tầng, mục tiêu BHXH toàn dân có thể sẽ về đích sớm hơn. Ðiều đó sẽ có ý nghĩa rất lớn trong bảo đảm an sinh xã hội, nâng cao đời sống người dân. Tuy nhiên, để thực hiện được điều này, trước mắt DN và NLĐ cần hiểu thấu đáo về chính sách BHXH, BHYT"- ông Cường nói; đồng thời nhấn mạnh, những hội nghị như thế này là hết sức cần thiết, giúp NLĐ cũng như DN nắm bắt chính sách một cách cụ thể hơn.

Cũng nhân dịp này, ông Cường đã trả lời trực tiếp cũng như trả lời qua email hàng trăm câu hỏi, thắc mắc của DN với nội dung liên quan đến việc tham gia, giải quyết và thụ hưởng các chế độ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Đơn cử như: Việc kê khai tham gia BHXH cho NLĐ; loại HĐLĐ và hình thức trả lương; những thay đổi về mức hưởng chế độ BHXH từ ngày 1/7/2019; xác định đối tượng thuộc diện tham gia BHXH bắt buộc; xác định tiền lương tháng đóng BHXH bắt buộc; giao kết HĐLĐ; mức đóng vào các quỹ BHXH; các chế độ BHXH bắt buộc; những sai phạm thường gặp tại DN; tham gia BHXH cho lao động là người nước ngoài...

Ông Cường lưu ý các đơn vị, DN trong việc kê khai hồ sơ tham gia BHXH cho NLĐ. Bởi, DN có kê khai đúng thì mới thực hiện đúng và NLĐ mới được hưởng đầy đủ các quyền lợi. Đặc biệt, có những chế độ BHXH mà 30-40 năm sau NLĐ mới được hưởng (như chế độ hưu trí)- nếu lúc đó mới phát hiện hồ sơ sai thì rất khó điều chỉnh... Bên cạnh đó, các đơn vị, DN cũng không được nhầm lẫn giữa HĐLĐ và hình thức trả lương, bởi thực tế giữa DN và NLĐ có mối quan hệ lao động thì phải ký HĐLĐ; và HĐLĐ chỉ có 3 loại: HĐLĐ xác định thời hạn, HĐLĐ không xác định thời hạn và HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng. Do vậy, DN không được giao kết HĐLĐ theo mùa vụ hoặc theo một công việc nhất định có thời hạn dưới 12 tháng để làm những công việc có tính chất thường xuyên từ 12 tháng trở lên, trừ trường hợp phải tạm thời thay thế NLĐ đi làm nghĩa vụ quân sự, nghỉ theo chế độ thai sản, ốm đau, TNLĐ hoặc nghỉ việc có tính chất tạm thời khác.

Giải tỏa nhiều khúc mắc

Mặc dù nhiều quy định của Luật BHXH đã có hiệu lực từ đầu năm 2018, nhưng đến nay, vẫn có nhiều DN vẫn lúng túng trong thực hiện, như việc tham gia BHXH cho NLĐ mới vào làm việc. Theo ông Trần Dũng Hà- Trưởng phòng Chế độ BHXH (BHXH TP.HCM), người SDLĐ ký HĐLĐ có thời hạn từ 1 tháng đến dưới 3 tháng phải đóng BHXH cho NLĐ; không phải đóng BHYT, BH thất nghiệp. Ngoài ra, mức tiền lương làm căn cứ để đóng BHXH sẽ bao gồm mức lương, phụ cấp lương và các khoản bổ sung khác có ghi mức tiền cụ thể trong HĐLĐ. Các khoản tiền thưởng sáng kiến, thưởng theo năng suất lao động, tiền ăn giữa ca, tiền hỗ trợ xăng xe, điện thoại sẽ không tính vào mức lương đóng BHXH.

Đối với NLĐ là người nước ngoài làm việc tại Việt Nam, ông Hà dẫn chứng quy định tại Điều 2 Nghị định 143/2018/NĐ-CP khi cho biết, NLĐ nước ngoài thuộc đối tượng tham gia BHXH bắt buộc khi có giấy phép hoạt động, chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề do cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cấp; có HĐLĐ không xác định thời hạn, xác định thời hạn từ đủ 1 năm trở lên với người SDLĐ tại Việt Nam. Ngoại trừ các trường hợp nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia, lao động kỹ thuật của DN nước ngoài đã thành lập hiện diện thương mại tại Việt Nam, di chuyển tạm thời trong nội bộ DN sang hiện diện, và được DN nước ngoài tuyển dụng trước ít nhất 12 tháng.

Tại hội nghị, rất nhiều DN đặt câu hỏi việc NLĐ ốm đau từ 14 ngày trở lên có phải đóng BHXH hay không? Về vấn đề này, ông Hà cho biết, NLĐ ốm đau 14 ngày trở lên không phải đóng BHXH, nhưng vẫn phải giải quyết chế độ cho NLĐ. Tuy nhiên, các đơn vị, DN lưu ý NLĐ phải nghỉ việc mới được hưởng. Bởi trên thực tế, BHXH TP.HCM đã nhiều lần phát hiện đơn vị, DN báo giảm lao động (do ốm đau), nhưng khi đi kiểm tra thì những NLĐ này vẫn đi làm và được chấm công. Đây là dấu hiệu trục lợi BHXH- ông Hà nhấn mạnh.

Chị Lê Thị Hằng- cán bộ phụ trách nhân sự của một DN may mặc tại quận Tân Bình hỏi: “Công ty tôi có một số trường hợp nghỉ thai sản, nhưng sau 3 tháng muốn đi làm. Vậy có phải tham gia BHXH cho họ khi đi làm việc?”. Về vấn đề này, ông Hà chỉ rõ, Luật BHXH cho phép NLĐ đi làm sớm khi nghỉ thai sản, nhưng ít nhất phải đủ 4 tháng mới được đi làm. Còn việc thỏa thuận làm như thế nào là việc của DN và NLĐ, nhưng nếu đã đi làm có hưởng lương thì phải tham gia BHXH.

Về việc NLĐ đăng ký KCB BHYT tại BV 30/4, nhưng thực tế lại đi KCB ở Trung tâm Hòa Hảo và không được cơ quan BHXH thanh toán, bà Trịnh Thị Thêu- Phó Trưởng phòng Giám định 1 (BHXH TP.HCM) cho biết: "Trung tâm Hòa Hảo chỉ ký hợp đồng với BHXH TP.HCM về các xét nghiệm, chứ không ký hợp đồng KCB BHYT". Đồng thời, lưu ý các đơn vị, DN cần thông báo cho NLĐ biết tại TP.HCM hiện 2 cơ sở của BV Bưu Điện là 2 BV riêng biệt (có mã đăng ký riêng biệt) là BV Bưu Điện 1 và BV Bưu Điện 2. Vì vậy, để được hưởng đầy đủ các quyền lợi khi KCB BHYT, thì NLĐ đăng ký ở BV Bưu Điện nào thì nên đến BV đó để KCB, tránh tình trạng không được hưởng đầy đủ các quyền lợi.

Kết luận hội nghị, ông Dương Mạnh Hùng cho biết, thời gian tới, BHXH Việt Nam cũng như BHXH các tỉnh, thành sẽ tăng cường tổ chức các hội nghị như thế này để giúp các đơn vị, DN hiểu rõ hơn về chính sách BHXH, BHYT; đồng thời đề nghị các đơn vị, DN hợp tác để việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT ngày càng tốt hơn.

Bài liên quan

Sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế quản lý và cấp mã số BHXH

Tiếp tục nhân rộng tập thể, cá nhân điển hình tiên tiến trong toàn ngành BHXH

BHXH Việt Nam hướng dẫn tổ chức Hội nghị điển hình tiên tiến các cấp

Tuyên truyền chính sách BHXH, BHYT tới 300 cán bộ chủ chốt