Sáng 11/3, tại phiên họp thứ 32, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự án Luật Sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Kiểm toán Nhà nước (KTNN) năm 2015.

Tổng Kiểm toán kiểm tra tài khoản đơn vị được kiểm toán

Trình bày tờ trình dự án luật, Tổng KTNN Hồ Đức Phớc cho hay Luật KTNN năm 2015 mới có hiệu lực thi hành từ năm 2016. Tuy nhiên, một số quy định bộc lộ những bất cập cần phải được sửa đổi, bổ sung cho phù hợp, như phạm vi, đối tượng kiểm toán và đơn vị được kiểm toán chưa đồng bộ, thống nhất với hệ thống pháp luật, chưa đảm bảo sự tương thích giữa Luật KTNN với các luật khác có liên quan.

Do đó, Tổng KTNN cho rằng cần thiết phải sửa, do nhiều vấn đề mới phát sinh cần phải giải quyết. Việc sửa luật còn để khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lắp trong công tác kiểm toán và thanh tra, kiểm tra, làm ảnh hưởng tới hoạt động của cơ quan, tổ chức liên quan...

Theo ông Hồ Đức Phớc, Luật KTNN được sửa đổi, bổ sung sẽ góp phần hoàn thiện chức năng, nhiệm vụ của KTNN, của Tổng KTNN; làm rõ và đầy đủ phạm vi, đơn vị được kiểm toán phù hợp với đối tượng kiểm toán theo quy định của Hiến pháp.

Đồng thời nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của KTNN, bảo đảm sự đồng bộ với các luật khác có liên quan; đáp ứng ngày càng tốt hơn yêu cầu quản lý tài chính công, tài sản công, góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu, rộng.

Quy định mới đáng chú ý của dự luật này là cho phép đối tượng bị kiểm toán có thể khiếu nại, kiện KTNN ra tòa. Dự luật bổ sung quyền kiến nghị, khiếu nại đối với báo cáo kiểm toán cho các cơ quan, tổ chức, đơn vị có liên quan đến việc sử dụng, quản lý đất đai, quản lý tài chính công, tài sản công.

Dự luật cũng dự kiến trao thêm quyền cho Tổng KTNN như: Quyết định việc niêm phong tài liệu, kiểm tra tài khoản của đơn vị được kiểm toán hoặc cá nhân có liên quan; ra quyết định về việc phải nộp ngân sách nhà nước của tổ chức, cá nhân có liên quan theo kết quả kiểm toán của KTNN...

Khiếu nại Tổng Kiểm toán thì ai giải quyết?

Thẩm tra dự án luật, Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội nhận thấy, Luật KTNN năm 2015 mới ban hành được 3 năm, mặc dù có bộc lộ một số bất cập nhưng về cơ bản các quy định vẫn còn phù hợp với thực tiễn, phần lớn các vướng mắc không thực sự đặt ra yêu cầu phải sửa đổi, bổ sung.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải nhấn mạnh trong 18 nội dung mà KTNN đưa ra thì chỉ có 5 nội dung Thường trực Ủy ban đồng tình với dự thảo luật

"2 nội dung đề nghị chỉnh sửa lại và 11 nội dung là các vấn đề lớn thì đa số ý kiến tromg Thường trực Ủy ban không đồng tình vì chưa thực sự cần thiết và không đảm bảo công bằng và đề nghị giữ như Luật hiện hành. Hơn nữa, nhiều đề xuất sửa đổi, bổ sung chưa nhận được sự đồng tình của các bộ ngành liên quan", ông Nguyễn Đức Hải nói.

Do vậy, đơn vị thẩm tra đề nghị KTNN tiếp tục rà soát, hoàn chỉnh lại dự thảo Luật theo hướng chỉ sửa đổi, bổ sung những nội dung thực sự cần thiết; nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung theo chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, phạm vi hoạt động để tránh chồng chéo với cơ quan thanh tra.

Đối với những nội dung thuộc phạm vi điều chỉnh của các luật chuyên ngành nếu phát sinh vướng mắc thì đề xuất sửa đổi, bổ sung luật có liên quan, không thể hiện các nội dung này trong Luật KTNN để tránh chồng chéo, đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Cho ý kiến về dự luật, Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải đồng ý quy định quyền khiếu nại và khởi kiện ra tòa đối với các kết luận và báo cáo kiểm toán (hiện nay chưa có quy định). 

"Luật cần quy định cụ thể, ví dụ khiếu nại cấp dưới của Tổng KTNN thì Tổng KTNN giải quyết. Nhưng, người ta khiếu nại chính Tổng KTNN thì ai giải quyết?", bà Nguyễn Thanh Hải đặt vấn đề.

Nói về việc xử phạt vi phạm hành chính, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga phân tích trước đây KTNN được thành lập trên yêu cầu là phải có cơ quan độc lập, chỉ tuân theo pháp luật, do Quốc hội thành lập. 

"Một cơ quan độc lập, chỉ tuân theo pháp luật, nếu không trao quyền cho họ được xử phạt thì rất băn khoăn. Chúng tôi đề nghị nên cho phép KTNN có quyền xử phạt", bà Lê Thị Nga nêu quan điểm.

Theo Chủ nhiệm Ủ ban Tài chính - ngân sách của Quốc hội Nguyễn Đức Hải, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban này đề nghị cân nhắc nội dung trên. Ông nói: "Theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính, cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền quản lý hành chính nhà nước ở lĩnh vực nào thì có thẩm quyền xử lý vi phạm hành chính ở lĩnh vực đó, trong khi KTNN không phải là cơ quan quản lý hành chính nhà nước".

Phát biểu kết thúc phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển khẳng định, việc ban hành dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật KTNN rất cần thiết. Tuy nhiên, ông đề nghị KTNN cần nghiên cứu, rà soát lại các nội dung đề xuất sửa đổi bám sát thực tiễn; tránh tối đa sự trùng lắp, đảm bảo không phá vỡ sự thống nhất của hệ thống pháp luật và nghiên cứu thật kỹ để chỉ sửa đổi, bổ sung vào những nội dung thực sự cần thiết.

Ngoài ra, Phó Chủ tịch Quốc hội Phùng Quốc Hiển đề nghị KTNN tiếp thu đầy đủ các ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và có báo cáo giải trình tiếp thu ngay sau phiên họp và hoàn thiện tài liệu của hồ sơ dự án luật đúng quy định.

Bài liên quan

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về xử lý tiền nợ thuế

Phó Thủ tướng: Đẩy nhanh thanh toán vốn đầu tư công

Đề xuất nâng vốn dự án quan trọng quốc gia lên 35.000 tỷ

Kiểm toán kiến nghị truy thu ngân sách hơn 20 nghìn tỷ đồng