Ông Nguyễn Hữu Cầu - Giám đốc Công an Nghệ An chia sẻ ấn tượng khi 12 chỉ tiêu kinh tế xã hội năm 2018 đều đạt và vượt. Nhắc lại những khó khăn của kinh tế Việt Nam ở thời điểm đầu nhiệm kỳ, ông Cầu nói khá lo lắng khi "không biết Chính phủ có vượt qua được những lực cản đó hay không; giờ đứng trên thành công thì cảm thấy khâm phục với tốc độ tăng trưởng vừa qua". 

Tuy nhiên, ông Cầu cho rằng vẫn còn những băn khoăn, thất thoát lãng phí trong đầu tư công, như các dự án thua lỗ nghìn tỷ của Bộ Công Thương; và hiện giờ là một số dự án hạ tầng Giao thông.

Ông dẫn chứng, dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi hơn 34.000 tỷ đồng vừa mưa vài trận đã hỏng; dự án đường sắt Hà Đông - Cát Linh đội vốn hơn 18.000 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành 2013 nhưng đã quá 6 năm vẫn chưa vận hành.

Còn dự án đường sắt đô thị tuyến Bến Thành - Suối Tiên (TP.HCM) cũng đội vốn hơn 47.320 tỷ, tăng 273%, và hiện mới hoàn thành 52% khối lượng công việc. Theo Kiểm toán Nhà nước, Bộ Giao thông Vận tải có 27/42 dự án điều chỉnh tăng thêm vốn, tương đương 97,2 triệu USD.

"Tình trạng điều chỉnh vốn như vậy, thời gian kéo dài, thất thoát lãng phí là điều có thể xảy ra. Cử tri đòi hỏi Chính phủ xử lý nghiêm những sai phạm này, nếu không tới đây Nhà nước giao Bộ Giao thông xây dựng dự án sân bay Long Thành, đường cao tốc Bắc Nam với vốn đầu tư cả trăm nghìn tỷ đồng thì thất thoát lớn là điều khó tránh", ông nói.

Đại biểu Cầu cũng điểm ra một số khó khăn khác tồn tại trong nền kinh tế, như thu ngân sách 2018 tuy tăng 3% so với dự toán, song sụt giảm mạnh so với những năm gần đây. Hai thành phố lớn là Hà Nội, TP.HCM đều hụt thu; nợ thuế lớn lên tới hơn 83.000 tỷ đồng. 

Với giáo dục đào tạo, ông Cầu nói, năm 2017 đề thi quá dễ đã tạo ra những "cơn mưa điểm 10", nhưng năm 2018 quá khó, dẫn tới việc phát hiện gian lận trong thi cử ở nhiều tỉnh, thành. 

"Đây là những vấn đề cần có giải pháp căn cơ thời gian tới", ông Cầu đề nghị.

Đề xuất tăng cường hợp nhất một số chức danh

Đại biểu Phạm Xuân Thăng nhận xét, vừa qua Chính phủ triển khai Nghị quyết về tinh giản biên chế của Quốc hội khá quyết liệt, Thủ tướng cũng ban hành nhiều quyết định liên quan.

Việc giảm số lượng cấp phó, giảm đầu mối bên trong các đơn vị, giảm biên chế người hưởng lương từ ngân sách Nhà nước... tạo ra chuyển biến tích cực. Tính chung thời gian qua đã tinh giản được trên 16.000 biên chế, trong đó có hơn 12.000 biên chế công chức. 

Tuy nhiên đối chiếu các Nghị quyết của Quốc hội, Trung ương, ông Thăng cho rằng tinh giản biên chế sau 3 năm còn thấp so với mục tiêu; số đơn vị tự chủ tài chính mới chiếm 0,2%; tổ chức trong bộ máy cơ quan Chính phủ, HĐND các tỉnh, địa phương còn nhiều tầng nấc. 

"Đề nghị sửa đổi, bổ sung hoặc ban hành mới văn bản làm cơ sở pháp lý cho lộ trình tinh giản biên chế, hợp nhất một số chức danh ở cơ quan Đảng, Nhà nước có tính tương đồng", ông Thăng nói. 

Đại biểu Cao Đình Thưởng thì cho rằng chủ trương về việc tinh giản biên chế rất tốt nhưng chưa có hướng dẫn khiến địa phương lúng túng, mỗi nơi làm một cách khác nhau. Việc giảm biên chế còn nặng tính cơ học, chưa tính toán thấu đáo. Vì vậy ông đề nghị Chính phủ chỉ đạo để thực hiện thống nhất.

Theo vị đại biểu Phú Thọ, việc tinh giản biên chế viên chức vừa qua làm xảy ra tình trạng thừa thiếu cục bộ ở các địa phương. "Không thể để nhồi nhét học sinh ở các thành phố, thị xã, không thể ghép điểm trường ở miền núi khiến các em đi học quá xa. Cần phải xã hội hoá mạnh mẽ trong lĩnh vực giáo dục", ông Thưởng đề nghị.

Đề xuất sáp nhập một số tỉnh, thành phố

Đại biểu Tạ Văn Hạ đánh giá, việc tinh giản biên chế, thu gọn bộ máy thời gian qua đã đạt nhiều kết quả, nhưng còn chậm, bộ máy nhà nước vẫn cồng kềnh; đặc biệt chưa tinh giản được những trường hợp có đạo đức công vụ, năng lực yếu kém, ngân sách nhà nước chi cho lương vẫn chiếm tỷ lệ lớn.

Vị đại biểu Quốc hội tỉnh Bạc Liêu cho rằng, tinh gọn bộ máy không thể làm trong ngày một ngày hai vì đây là lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm, nhưng đã đến lúc phải nhận thức rõ "tiền thuế của nhân dân không thể chịu nổi khi hàng năm chi thường xuyên chiếm hơn 60% ngân sách, chi đầu tư phát triển không còn nhiều".

Hiến kế một giải pháp cho vấn đề trên, ông Hạ nói Trung ương, Quốc hội, Chính phủ nên nghiên cứu sáp nhật một số tỉnh, thành.

Ông lấy ví dụ, nhìn sang các nước láng giềng, có diện tích lớn hơn Việt Nam 28 lần và dân số lớn hơn 15 lần nhưng chỉ có 33 đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành phố; có nước được hình thành bởi gần 70.000 hòn đảo, dân số 120 triệu cũng chỉ có 47 đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành. Việt Nam khi bước vào thời kỳ đổi mới 1986 gồm 44 tỉnh, thành nhưng nay đã 63 đơn vị.

"Gần đây, sau 10 năm mở rộng địa giới hành chính, sáp nhập Hà Nội và Hà Tây, thủ đô Hà Nội đã có bước phát triển mạnh mẽ cả về quy mô, diện mạo với nhiều thành tựu to lớn, toàn diện. Từ thực tiễn kinh nghiệm nêu trên, tôi đề nghị Chính phủ ngoài các giải pháp hiện có, nên nghiên cứu tham mưu với Đảng, Quốc hội xem xét giải pháp sáp nhập địa giới hành chính cấp tỉnh, thành phố", ông Hạ nói và khẳng định đây là giải pháp hiệu quả nhất để tinh giản biên chế, tinh gọn bộ máy.

Bài liên quan

[Kết quả lấy phiếu tín nhiệm] Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đứng đầu, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ 'đội sổ'

Ủy ban Kinh tế Quốc hội: ‘GDP bình quân đầu người khó về đích 3.200 USD - 3.500 USD’

Khai mạc Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XIV: Sẽ chất vấn việc thực hiện lời hứa của các thành viên Chính phủ

Giới thiệu Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng để Quốc hội bầu Chủ tịch nước