Đại biểu Quốc hội băn khoăn việc duy trì quỹ bình ổn giá xăng, dầu

Từ đầu tháng 10, tình trạng đứt gãy nguồn cung, khan hiếm xăng, dầu xảy ra trên diện rộng, dẫn đến các cây xăng đóng cửa hay hình ảnh người dân xếp hàng dài. Do đó, các đại biểu Quốc hội băn khoăn vai trò của quỹ bình ổn giá xăng, dầu và có nên duy trì quỹ này nữa hay không.

Ngày 11/11, Quốc hội khóa XV tiếp tục làm việc, thảo luận liên quan đến dự thảo Luật Giá (sửa đổi), nhiều đại biểu Quốc hội (ĐBQH) trao đổi về quỹ bình ổn giá xăng, dầu.

Đại biểu Phạm Văn Hòa, Đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Tháp cho biết, về bình ổn giá xăng, dầu, đề nghị nên cân nhắc việc tiếp tục duy trì hay không. Bởi, quỹ này không nằm trong cân đối ngân sách Nhà nước, nguồn hình thành từ giá do người tiêu thụ chi trả.

Hiện tại, người tiêu dùng trả 300 đồng/lít, nhưng lại do doanh nghiệp quản lý quyết định, người tiêu dùng không tiếp cận được thông tin về việc sử dụng quỹ nên rất bất cập, nghi ngờ có thể gian dối. Mặt khác, giá xăng, dầu trong nước đã liên thông với giá thế giới, cần theo cơ chế thị trường sẽ phù hợp hơn. Trong trường hợp cần thiết, Nhà nước sẽ điều tiết giá xăng, dầu bằng công cụ khác như thuế, phí để hỗ trợ cho đối tượng yếu thế.

Trong khi, đại biểu Đỗ Ngọc Thịnh, đoàn ĐBQH tỉnh Khánh Hoà nói rằng, từ đầu tháng 10 vừa qua tình trạng đứt gãy nguồn cung khan hiếm xăng, dầu xảy ra trên diện rộng, không hiếm gặp hình ảnh các cây xăng đóng cửa hay người dân xếp hàng dài chờ đến lượt mua.

"Vậy không rõ vai trò của quỹ bình ổn giá xăng, dầu ở đâu? Liệu có nên duy trì quỹ này nữa hay không? Có nên chăng đã đến lúc phải thay đổi cơ chế quỹ bình ổn giá bằng các công cụ điều tiết giá khác hiệu quả hơn để giá cả hàng hóa vận hành theo quy luật của thị trường", đại biểu Thịnh băn khoăn.

Theo đại biểu, vấn đề này cần được liên Bộ Tài chính - Bộ Công Thương cân nhắc một cách thận trọng hơn. Việc quy định lập quỹ bình ổn giá thành một điều luật riêng tại dự thảo Điều 22 là không phù hợp.

Tương tự, đại biểu Trần Xuân An, đoàn ĐBQH tỉnh Đồng Nai cho biết, những gì đang diễn ra cho thấy cần phải có những sự điều chỉnh thật sự phù hợp trong việc chúng ta bình ổn giá, xác định mục tiêu để cho thị trường được ổn định, nhưng cũng cần phải bảo đảm lợi ích, quyền của doanh nghiệp.

"Trong trường hợp đối với xăng, dầu, tại sao doanh nghiệp nói rằng càng nhập, càng bán thì càng lỗ? Chúng ta xác định mối quan hệ này thế nào để thực hiện thật sự hài hòa, đặc biệt là liên quan tới quỹ bình ổn giá xăng, dầu, nhiều đại biểu Quốc hội đã phát biểu", đại biểu An nói và không đồng tình với việc tiếp tục duy trì quỹ này.

Đại biểu An nói thêm, theo quy định của dự thảo Luật Giá, không có một từ nào quy định về quỹ bình ổn giá xăng, dầu mà chỉ dùng Điều 22 quy định về quỹ bình ổn giá. Quỹ bình ổn giá này không phải là một biện pháp bình ổn giá nhưng được nói rất dài trong báo cáo giải trình, tiếp thu, đặc biệt là báo cáo giải trình của cơ quan soạn thảo liên quan đến quỹ bình ổn giá xăng, dầu, nhắc đi nhắc lại là phải giữ.

"Chúng ta chỉ nói một điều về quỹ bình ổn giá nhưng không đả động gì đến quỹ bình ổn giá xăng, dầu, cứ đi giải trình là phải giữ quỹ bình ổn giá xăng, dầu. Liên quan đến quỹ này, báo cáo giải trình có nêu một ý cần phải làm rõ thêm, đó là sử dụng từ quỹ bình ổn giá xăng, dầu là bước đệm để chúng ta quản lý, sử dụng giá xăng, dầu. Không hiểu bước đệm này là bước đệm gì", đại biểu nhìn nhận và cho rằng, còn rất nhiều công cụ khác để điều chỉnh, không nhất thiết phải để quỹ còn nhiều vấn đề phải tranh luận, tiếp tục làm rõ.

Còn đại biểu Vũ Tuấn Anh, đoàn ĐBQH tỉnh Phú Thọ cho bày tỏ, việc hình thành quỹ bình ổn giá xăng, dầu đã góp phần làm giảm sốc về giá khi giá xăng dầu thế giới tăng cao hoặc giảm quá mạnh.

Việc sử dụng quỹ bình ổn giá đã hạn chế tác động xấu đến nền kinh tế và đời sống của nhân dân. Xét về bản chất thì giá cả hàng hóa, dịch vụ thực hiện trích quỹ bình ổn giá vẫn vận hành theo cơ chế thị trường, vẫn tăng, giảm. Nhưng khi sử dụng công cụ quỹ bình ổn giá sẽ có tác động làm cho giá cả tăng chậm hơn hoặc giảm chậm hơn.

Do đó, nếu sử dụng được các biện pháp bình ổn giá khác như thông qua điều hòa, kiểm soát cung, cầu của dự thảo luật thì không cần thiết phải sử dụng công cụ quỹ bình ổn giá. Tuy nhiên, trong điều kiện hiện nay và một số năm tiếp theo, việc bình ổn giá xăng, dầu thông qua điều hòa, kiểm soát cung, cầu còn khó khăn.

"Tôi thống nhất giữa quỹ bình ổn giá như dự thảo, song cần quy định rõ là chỉ lập đối với quỹ bình ổn giá xăng dầu. Đồng thời, cần có quy định cụ thể về việc công khai, minh bạch việc trích và sử dụng quỹ bình ổn giá xăng, dầu để đảm bảo việc thực thi trong luật này", vị ĐQBH tỉnh Phú Thọ cho hay.

Bài liên quan

Đại biểu Quốc hội: Có tình trạng 'cài thầu quen, chèn thầu lạ' trong đấu thầu

Đại biểu Quốc hội TP. Hà Nội: 'Tham nhũng vặt' với vòi bạch tuộc vừa nhiều vòi, vừa đeo đẳng

NHNN chỉ đạo đảm bảo nguồn vốn cho doanh nghiệp đầu mối nhập khẩu xăng dầu

Hành vi bán xăng dầu qua các cột bơm mini có thể bị phạt tiền từ 15-50 triệu đồng