'Canh bạc' của giới trẻ trên thị trường chứng khoán Ấn Độ

"Bao nhiêu người trong số các bạn muốn giàu có?" Hàng trăm cánh tay giơ lên ​​tại một hội trường đông nghẹt ở thành phố Bengaluru, miền nam Ấn Độ. Những cánh tay đó giơ lên để trả lời Chandan Taparia, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu các công cụ phái sinh của tập đoàn tài chính Motilal Oswal.

Dạo quanh sân khấu với một loạt các biểu đồ kỹ thuật xuất hiện trên màn hình, Taparia chia sẻ các thủ thuật giao dịch trên thị trường với một nhóm đông nam giới trẻ Ấn Độ đang tập trung "nuốt" từng lời của anh và chăm chú ghi lại các chiến lược.

"Các anh em, nếu làm theo tôi, hãy tin tôi, anh em sẽ không thua". Taparia nói thêm: "Nếu anh em không chấp nhận rủi ro, anh em không thể tồn tại trên thị trường, anh em không thể đạt được mục tiêu của mình… Nếu thắng, anh em sẽ thống trị thế giới!"

Taparia là một trong những người có ảnh hưởng về tài chính, tổ chức các lớp học nâng cao cho đám đông những người mới học về phái sinh, nhiều người trong số họ đã đi hàng trăm cây số để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Nhà Giao dịch Quyền chọn Bharat.

Chuỗi hội thảo kéo dài cả ngày trên toàn quốc, được tổ chức bằng các ngôn ngữ địa phương theo từng khu vực của Ấn Độ, trên khắp các thành phố từ Kochi đến Lucknow. Chúng đang được hưởng ứng một cách điên cuồng bởi thế hệ Millennials và Gen Z của đất nước đông dân nhất thế giới.

Giao dịch quyền chọn, về cơ bản là đặt cược xem cổ phiếu sẽ giảm, tăng hay giữ nguyên giá trị; nó sẽ lệch bao nhiêu so với giá hiện tại; và những thay đổi đó sẽ xảy ra vào thời gian nào.

Khung cảnh này nói lên sự chuyển đổi diễn ra gần đây trên thị trường chứng khoán Ấn Độ, nơi từng được các nhà quản lý danh mục đầu tư toàn cầu coi là vùng nước đọng hầu như không thể đầu tư - Khi lần đầu tiên, hàng chục triệu nhà đầu tư trong nước đổ tiền vào cổ phiếu và các quỹ tương hỗ.

Một phần kết quả là Nifty 50 - chỉ số chứng khoán quan trọng nhất của Sở Giao dịch Chứng khoán Quốc gia Ấn Độ (NSE), theo dõi hiệu suất của 50 cổ phiếu hàng đầu theo vốn hóa thị trường từ 13 lĩnh vực của nền kinh tế Ấn Độ, đã tăng gấp đôi trong 5 năm qua, đánh bại chỉ số Nikkei 225 đang hồi sinh của Nhật Bản và vượt qua Shanghai Composite của Trung Quốc.

Ngay cả S&P 500 của Mỹ, với sáu công ty trị giá 1 nghìn tỷ USD trở lên, cũng không theo kịp tốc độ tăng trưởng này.

Thành tích vượt trội đó đã biến chứng khoán Ấn Độ trở thành cổ phiếu yêu thích của các nhà đầu tư toàn cầu, những người đang từ bỏ cổ phiếu Trung Quốc trong bối cảnh suy thoái và căng thẳng địa chính trị với Mỹ.

Khối lượng "giao dịch quyền chọn" trên cổ phiếu Ấn Độ thậm chí còn làm lu mờ khối lượng giao dịch cổ phiếu tại Phố Wall. Theo chi tiết được tiết lộ trong một vụ kiện ở New York, công ty giao dịch tần suất cao Jane Street được cho là đã kiếm được 1 tỷ USD từ các giao dịch quyền chọn ở Ấn Độ vào năm ngoái.

Theo Công ty Quản lý tài sản Robeco, sự gia tăng đầu tư trong nước cũng đã đẩy mức định giá cao hơn bao giờ hết, với chỉ số MSCI Ấn Độ giao dịch ở mức cao hơn trung bình 58% so với chỉ số MSCI Châu Á ngoại Nhật Bản trong ba năm qua.

Một số nhà đầu tư lo ngại bầu nhiệt huyết ngày càng tăng đang thúc đẩy bong bóng đầu cơ. Các hiện tượng trên thị trường Ấn Độ đang ngày càng giống phiên bản của cơn sốt cổ phiếu GameStop giữa các nhà đầu tư bán lẻ Hoa Kỳ vào năm 2021.

Mặc dù sống trong nền kinh tế lớn phát triển nhanh nhất thế giới, hàng trăm triệu người Ấn Độ vẫn phải đối mặt với tỷ lệ thất nghiệp cao, tiền lương trì trệ và khoảng cách giàu nghèo ngày càng lớn. Điều này khiến ảo tưởng về "tiền dễ kiếm", được tạo ra bởi những "chuyên gia tài chính mạng xã hội" nổi tiếng nhưng phần lớn không được kiểm soát, càng trở nên hấp dẫn hơn.

Sự gia tăng nhanh chóng của các công ty môi giới chiết khấu chi phí thấp, cùng với sự nhàm chán trong thời gian giãn cách vì COVID-19, đã giúp biến các giao dịch quyền chọn zero-day giá rẻ - các công cụ phái sinh hết hạn vào cùng ngày chúng được tạo ra - trở thành tấm vé nóng nhất trên thị trường sau khi được giới thiệu ở Ấn Độ ba năm trước.

Quyền chọn zero-day (0DTE), thường được gọi đơn giản là "quyền chọn zero-day" hoặc "quyền chọn zero-DTE", là một loại hợp đồng phái sinh tài chính. Không giống như các quyền chọn truyền thống có thể hết hạn sau vài tuần hoặc vài tháng, quyền chọn 0DTE có thời gian hết hạn chỉ là một ngày giao dịch. Do tính biến động cao và biến động giá nhanh chóng, không khuyến nghị quyền chọn hết hạn bằng 0 ngày cho người mới bắt đầu.

Raamdeo Agrawal, Chủ tịch của Motilal Oswal, công ty có hàng triệu khách hàng trên khắp Ấn Độ, đồng tài trợ cho Hội nghị Thượng đỉnh Nhà Giao dịch Quyền chọn Bharat, cho biết: "Có rất nhiều hoạt động đầu cơ và nó giống như một sòng bạc…".

Đám đông đang thực sự đặt lệnh quyền chọn "call" và "put", thực hiện lệnh tái cấu trúc quyền chọn đã mua. Ý tôi là, đây đúng là thứ điên rồ".

Ngay cả Ashok Devanampriya, người tổ chức hội nghị Bharat và nhà sáng lập Cautilya Capital có trụ sở tại Bengaluru, cũng thừa nhận rằng chỉ 1% trong số họ sẽ kiếm được tiền.

Các công ty môi giới, sàn giao dịch và chính phủ Ấn Độ có thể đang được hưởng thu nhập từ phí và thuế gia tăng do sự mở rộng nhanh chóng này, nhưng cơ quan giám sát thị trường vốn của nước này đã liên tục cảnh báo về việc thua lỗ của nhà đầu tư bán lẻ khi giá trị giả định của chỉ số những giao dịch quyền chọn đã tăng gấp đôi trong năm tài chính vừa qua lên đến 907 nghìn tỷ USD.

Khả năng tiếp cận các giao dịch quyền chọn với giá rẻ, có đòn bẩy tạo điều kiện cho khả năng tiếp cận lớn với chi phí nhỏ nhưng cũng làm tăng nguy cơ thua lỗ, đã dẫn đến việc Ashish Gupta, giám đốc đầu tư tại Axis Mutual Fund có trụ sở tại Mumbai, gọi điều đó là "trò chơi hóa" của thị trường chứng khoán.

Gupta nói: "Ở Ấn Độ, không có hình thức cờ bạc hợp pháp nào khác". Nghiên cứu của ông cho thấy các nhà giao dịch tích cực trong nước đã tăng lên 4 triệu vào năm ngoái từ mức dưới nửa triệu trước đại dịch. Hầu hết đều dưới 40 tuổi và phần lớn đến từ các thành phố nhỏ của Ấn Độ.

Bản chất gây nghiện của những cuộc cá cược đó, cũng như ảo tưởng về việc làm giàu nhanh chóng, đã lôi kéo những người Ấn Độ như Akash MB, một thanh niên 30 tuổi tham dự hội nghị thượng đỉnh Bengaluru. Hai năm trước, anh bỏ công việc bán hàng và bắt đầu tích cực giao dịch: "Tôi muốn kiếm tiền và có lãi."

Khoản lỗ ban đầu của anh tương đương 2.400 USD, gần với bình quân đầu người tổng sản phẩm quốc nội bình Ấn Độ. Nhưng anh tin rằng với nhiều kinh nghiệm hơn và bằng cách thực hiện giao dịch quyền chọn "chúng tôi có thể được kiếm tiền ngay hôm nay, chúng tôi có thể kiếm được tiền ngay bây giờ".

Một số nhà quản lý quỹ kỳ cựu nhìn cơn sốt này với thái độ khinh thường, trong đó có Rajiv Jain, người sáng lập GQG Partners có trụ sở tại Florida với các khoản đầu tư của Ấn Độ trị giá hơn 20 tỷ USD. Jain nói: "Cần phải có một cuộc trấn áp ở lĩnh cực đó… Việc những người trẻ này đầu cơ mang lại lợi ích gì cho xã hội?"

Trước những năm 1990, có rất ít nhà đầu tư bán lẻ trực tiếp trên thị trường chứng khoán trì trệ của nước này. Ngay cả sau khi đất nước mở cửa, niềm tin của công chúng vẫn ở mức thấp sau hàng loạt vụ lừa đảo chứng khoán khét tiếng.

Nhưng khi nền kinh tế Ấn Độ phát triển, thị trường vốn đã được hiện đại hóa, đưa ra những đổi mới như giao dịch trực tuyến và thanh toán bù trừ tập trung. Giấy chứng nhận cổ phiếu dễ bị giả mạo đang được thay thế bằng hồ sơ điện tử về quyền sở hữu cổ phiếu.

Tầng lớp trung lưu tuy nhỏ nhưng đang tăng dần với số tiền tiết kiệm dư thừa đã dẫn đến quá trình dân chủ hóa tài chính mang tính lịch sử ở quốc gia đông dân nhất thế giới, nhờ tăng trưởng kinh tế nhanh chóng và sự phổ biến của tài khoản ngân hàng, điện thoại di động và công ty môi giới chi phí thấp. Nhiều thế hệ gia đình trước đây giấu tiền thừa dưới gầm giường hoặc mua vàng, giờ đổ vào cổ phiếu và quỹ tương hỗ.

Điều này đã diễn ra nhờ một sự quảng cáo rầm rộ. Trong Giải vô địch Cricket thế giới T20 vào tháng trước mà Ấn Độ đã giành chiến thắng, thời gian nghỉ giải lao trong trận đấu tràn ngập quảng cáo của các công ty môi giới chi phí thấp và quỹ tương hỗ với sự góp mặt của các ngôi sao như đội trưởng đội tuyển quốc gia Rohit Sharma.

Nithin Kamath, đồng sáng lập của Zerodha, một trong những công ty môi giới chi phí thấp lớn nhất Ấn Độ đang quản lý khoản tài sản trị giá 4,5 nghìn tỷ Rupeenói rằng: "4 - 5 năm qua thật phi thường".

Theo HSBC Asset Management, số lượng tài khoản của nhà đầu tư ở Ấn Độ đã tăng hơn gấp ba lần lên khoảng 160 triệu kể từ năm 2020. Tài sản ròng của ngành quỹ tương hỗ được quản lý đã tăng gấp đôi lên khoảng 706 tỷ USD vào tháng 5.

Hiệu quả tài chính mạnh mẽ của các công ty Ấn Độ cũng đã củng cố thị trường. Macquarie, ngân hàng và nhà quản lý tài sản Australia, ước tính thu nhập trên mỗi cổ phiếu của Ấn Độ sẽ tăng 14% trong năm nay và năm tới, vượt xa các thị trường mới nổi khác.

Nợ của Ấn Độ cũng ngày càng dễ tiếp cận hơn, với việc đưa trái phiếu chính phủ vào chỉ số thị trường mới nổi của JPMorgan lần đầu tiên vào tháng trước nhằm thu hút hàng tỷ USD dòng vốn nước ngoài.

Farida Khambata, đồng sáng lập công ty đầu tư Cartica Management có trụ sở tại Washington, cho biết: "Nếu bạn có quyền ủy thác trong thị trường mới nổi và bạn muốn không làm phiền lòng những người nắm giữ bằng việc trở nên quá lớn ở Trung Quốc, thì bạn có tương đối ít lựa chọn… Bạn có thể đến Brazil để tìm thị trường hàng hóa, bạn có thể đến Hàn Quốc và Đài Loan với tư cách là thị trường công nghệ - và sau đó bạn có thị trường nội địa sâu rộng mà Ấn Độ cung cấp".

Theo Khambata, có nhà đầu tư trong nước làm cơ sở có nghĩa là Ấn Độ không còn dễ bị tổn thương trước những điều chỉnh của thị trường do dòng vốn chảy ra ngoài. Trước đây, Ấn Độ từng được Morgan Stanley mô tả là một trong "Năm quốc gia mong manh" phụ thuộc quá nhiều vào nguồn vốn nước ngoài. Cô nói: "Trước đó là câu chuyện 'Mỹ hắt hơi, thế giới mắc bệnh viêm phổi'… Động lực đã thay đổi hoàn toàn khi có được nền tảng trong nước".

Các sàn giao dịch của Ấn Độ cũng đã giới thiệu các sản phẩm phái sinh mới và giảm tối thiểu quy mô giao dịch quyền chọn. Điều đó, cùng với nhu cầu thu lợi nhuận nhanh chóng, đã làm gia tăng số lượng người chơi bán lẻ trong các chứng khoán đó.

Theo Bank of America, khối lượng giao dịch danh nghĩa của quyền chọn trên chỉ số Nifty 50 đạt trung bình khoảng 1,64 nghìn tỷ USD một ngày trong năm nay, vượt qua mức 1,44 nghìn tỷ USD của S&P 500.

Các quỹ nước ngoài đã lưu tâm đến thị trường Ấn Độ và chủ một ngân hàng đầu tư có trụ sở tại Mumbai cho biết thành công rõ ràng của Jane Street ở Ấn Độ "khiến mọi người ngồi dậy và nói 'chết tiệt, có tiền kiếm được ở Ấn Độ'".

Nhưng một số nhà phân tích lo ngại nhu cầu tăng cao đối với chứng khoán Ấn Độ có thể dẫn đến một đợt điều chỉnh nghiêm trọng khiến nền dân chủ tài chính này không đi đúng hướng và làm cho thế hệ nhà đầu tư mới sợ hãi, giống như vụ phá sản dotcom đầu những năm 2000 đã xảy ra ở châu Âu.

Andrei Stetsenko, một đối tác tại Farley Capital có trụ sở tại New York, cho biết dòng vốn vào các quỹ tương hỗ của Ấn Độ có thể bị ảnh hưởng "khi sự điều chỉnh không thể không xảy ra".

Nhưng ông hoài nghi điều này có làm chệch hướng quỹ đạo đầu tư của Ấn Độ hay không? Theo nhà quản lý tài sản Polen Capital, chỉ 7% tài sản tài chính của hộ gia đình Ấn Độ được nắm giữ dưới dạng cổ phiếu hoặc quỹ tương hỗ. Con số này nhỏ hơn nhiều so với 50% ở Mỹ và 41% ở Trung Quốc. Stetsenko lập luận rằng hơn một nửa tài sản tài chính vẫn còn là tiền gửi ngân hàng, điều này cho thấy vẫn còn dư địa để tăng trưởng.

Stetsenko nói: "Sẽ luôn có nguy cơ điều chỉnh... Cái hay của việc đó là cơ hội để bổ sung vào những vị trí mà bạn tin tưởng".

Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Ấn Độ cũng ngày càng lo ngại về sự bùng nổ của "khẩu vị rủi ro". Một trong những mục tiêu của cơ quan này là P R Sundar, một cựu giáo viên dạy toán 60 tuổi, người đã trở thành một chuyên gia giao dịch quyền chọn khi ông bắt đầu thường xuyên đăng video trên YouTube vào năm 2020, trong đợt phong tỏa toàn quốc đầu tiên vì COVID của Ấn Độ.

Đối với người hâm mộ, những chuyên gia tài chính mạng xã hội như Sundar - người đã thu hút được hơn 1 triệu người theo dõi và có một chiếc Rolls-Royce Phantom bên ngoài khu phức hợp văn phòng của mình ở Chennai - đã giúp làm rõ các sản phẩm tài chính phức tạp, trở thành hình mẫu đầy khát vọng cho những người muốn kiếm tiền trên thị trường.

Là con trai của một người lao động phổ thông, Sundar thích kể lại câu chuyện làm giàu của mình. Ông bắt đầu đầu tư vào năm 2007 với số tiền tiết kiệm được khoảng 30.000 USD khi trở về Ấn Độ sau 12 năm giảng dạy ở Singapore. Hiện tại, ông ước tính giá trị tài sản ròng của mình vào khoảng 12 triệu USD, điều mà ông cho là nhờ thành công trong lĩnh vực giao dịch quyền chọn và dạy những người giao dịch mới vào nghề.

Trang web của ông quảng cáo các khóa đào tạo có giá từ khoảng 700 USD và yêu cầu số vốn tối thiểu là 12.000 USD để tham gia. Sundar cho biết điều này sẽ loại bỏ những người không đủ khả năng chấp nhận rủi ro thị trường vốn có. Ông cảnh báo "thị trường chứng khoán là nơi khó 'kiếm tiền dễ' nhất... có rất nhiều người lên mạng xã hội và nói: 'Tôi là một nhà giao dịch thành công', 95% là lừa đảo".

Bản thân Sundar đã phải đối mặt với những lời chỉ trích rằng ông chỉ đăng các giao dịch thắng và kiếm được nhiều tiền hơn thông qua các chương trình đào tạo. Sundar đã bác bỏ những tuyên bố đó và nói rằng phần thu nhập của ông biến động. Ông nói: "Nếu chúng ta tiếp tục thua lỗ, làm sao một người có thể sống theo mức sống của tôi?", trích dẫn niềm yêu thích với những chiếc xe hào nhoáng của mình. "Các nhà giao dịch thua lỗ không đủ khả năng để làm điều đó".

Chỉ các nhà phân tích đã đăng ký giấy phép mới được phép đưa ra khuyến nghị tài chính. Nhưng nhiều "chuyên gia tài chính mạng xã hội", những người đưa ra lời khuyên của họ trong các nhóm trò chuyện khó kiểm soát, cho rằng họ chỉ đơn thuần cung cấp các dịch vụ giáo dục được cho phép.

Ủy ban Chứng khoán & Giao dịch Ấn Độ đã phạt Sundar hơn 700.000 USD sau khi cáo buộc họ bán tư vấn lệnh giao dịch tùy chọn hàng ngày trên ứng dụng nhắn tin Telegram mà không đăng ký theo quy định.

Sundar và vợ đồng ý lệnh cấm giao dịch một năm mà không thừa nhận hay phủ nhận rằng họ đã vi phạm luật. Sundar nói: "Tôi đã phạm một số sai lầm, tôi không phủ nhận điều đó. Nhưng không hiểu sao tôi cảm thấy mức phạt đưa ra lớn hơn nhiều".

Cơ quan giám sát hiện đã trấn áp nhằm hạn chế tình trạng dư thừa các công cụ phái sinh, hướng dẫn các công ty môi giới như Zerodha đưa ra cảnh báo rằng 9 trong số 10 nhà giao dịch quyền chọn cuối cùng sẽ thua lỗ. Những giao dịch thua lỗ đã gây ra hậu quả bi thảm.

Vào tháng 11/2023, một nhà phân tích phần mềm 26 tuổi đã tự sát bằng cách nhảy từ tầng 10 của tòa nhà văn phòng ở Chennai. Cảnh sát phát hiện anh ta đã vay ngân hàng 12.000 USD và thua lỗ trong giao dịch tiền.

Gupta tại Axis Mutual Fund cho biết: "Điều cuối cùng bạn muốn là một thế hệ thanh niên 20 tuổi mới, những người có trải nghiệm đầu tiên với thị trường sẽ gắn liền với những công cụ này và sau đó họ có thể sợ hãi suốt đời".

Vào đầu tháng 7, cổ phiếu của các công ty môi giới đại chúng đã niêm yết, bao gồm Angel One và Motilal Oswal, đã giảm sau khi Ủy ban Chứng khoán & Giao dịch Ấn Độ ban hành các quy định mới yêu cầu các khoản phí thống nhất không được chiết khấu cho khối lượng giao dịch lớn. Kamath tại Zerodha nói rằng điều đó có thể sẽ dẫn đến phí giao dịch và chấm dứt mô hình không tính phí. Cơ quan quản lý đã không trả lời yêu cầu bình luận về vấn đề này.

Vẫn còn phải chờ xem liệu hành động của Ủy ban Chứng khoán & Giao dịch Ấn Độ có ngăn cản được đội quân trẻ tham gia thị trường. Devanampriya của Cautilya Capital cho biết: "Mọi người sẵn sàng nắm lấy cơ hội của mình" do thiếu cơ hội ở Ấn Độ, đồng thời lập luận rằng tỷ lệ thanh niên Ấn Độ có được công việc ổn định quá ít.

"Khi bạn trở nên có năng lực và trở thành thành viên của câu lạc bộ 1% ưu tú, bạn sẽ bắt đầu kiếm tiền và theo thời gian, bạn sẽ trở thành một nhà đầu tư một cách tự nhiên".

Hy vọng được xếp vào hàng ngũ đó là Anand, một thanh niên 23 tuổi đã đi gần 500km về phía nam từ thành phố Vijayapura để tham dự hội nghị Bengaluru. "Tôi là một người nghèo," anh nói trong giờ nghỉ giữa các buổi hội thảo. "Nhưng tôi có một giấc mơ lớn cho cuộc đời mình."

Bài liên quan

Nhờ chứng khoán, thế hệ trẻ ở Mỹ kiếm được nhiều tiền hơn các nhóm tuổi khác kể từ năm 2019

Thế giới mất 3,5 triệu triệu phú vào năm 2022 vì trồi sụt chứng khoán

Renuka Jagtiani, nữ tỷ phú mới nhất của Ấn Độ là ai?

Forbes: Số lượng tỷ phú ở Ấn Độ tăng vọt, lên mức kỷ lục