Tiếp tục chương trình phiên họp thứ 23, chiều 11/5, dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự án Luật Đất đai (sửa đổi).

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế Vũ Hồng Thanh cho biết, ngày 10/5, Ủy ban Kinh tế (UBKT) đã có báo cáo đầy đủ thẩm tra dự án Luật Đất đai (sửa đổi) theo Tờ trình 136 ngày 25/4/2023 của Chính phủ.

Một trong những nội dung được nhiều đại biểu cũng như doanh nghiệp quan tâm đó là về các trường hợp cho thuê đất (Điều 116). Cụ thể, UBKT đề nghị bổ sung đánh giá tác động cụ thể quy định về mua, bán quyền thuê trong hợp đồng thuê trong trường hợp thuê đất trả tiền hằng năm, hoạt động kinh doanh bất động sản nếu có trong trường hợp này.

Báo cáo, làm rõ về mục tiêu chính sách của việc duy trì 2 hình thức cho thuê đất khi mà sự phân biệt giữa thuê đất trả tiền 1 lần và trả tiền hằng năm theo quy định tại dự thảo luật không ở nội dung các quyền và nghĩa vụ của người sử dụng đất mà chủ yếu ở hình thức trả tiền thuê đất;

Cơ sở của việc quy định 2 trường hợp được lựa chọn hình thức trả tiền thuê đất 1 lần, nhất là từ góc độ phù hợp với tính chất, mục đích sử dụng đất như theo yêu cầu tại tại Nghị quyết số 18; Nội hàm, phạm vi của "đất công trình công cộng có mục đích kinh doanh; đất thương mại dịch vụ để hoạt động du lịch".

Bên cạnh đó, đối với đất thương mại, dịch vụ, cần tạo thuận lợi theo hướng cho doanh nghiệp được lựa chọn hình thức trả tiền 1 lần hoặc trả tiền hằng năm tương ứng với tính chất của hoạt động kinh doanh trên đất, thời hạn, mục đích sử dụng đất và khả năng tài chính của doanh nghiệp.

Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho biết, dự thảo luật chưa làm rõ được một số nội dung: Mức điều chỉnh giá thuê đất ổn định cho kỳ 5 năm tiếp theo làm cơ sở để nhà đầu tư tính toán chi phí đầu tư dự án; Điều kiện để được thế chấp quyền thuê trong hợp đồng thuê tại các tổ chức tín dụng đối với đất trả tiền thuê đất hằng năm;

Cơ chế để tổ chức tín dụng nhận thế chấp theo dõi tình hình tổ chức, cá nhân thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất, trường hợp người sử dụng đất không thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất và bị thu hồi đất theo quy định tại khoản 6 Điều 77.

Về miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, UBKT đề nghị quy định cụ thể tại Điều 153, tách bạch các trường hợp được "miễn" với trường hợp được "giảm". Cân nhắc kỹ lưỡng quy định tại điểm k khoản 1 Điều 153 về miễn, giảm tiền sử dụng đất, tiền thuê đất đối với trường hợp sử dụng đất không phải đất quốc phòng, an ninh cho mục đích quốc phòng, an ninh của doanh nghiệp quân đội, công an; sử dụng đất để xây dựng nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, bảo đảm tính công bằng trong hoạt động sản xuất, kinh doanh giữa các doanh nghiệp.

Một vấn đề nữa được Nhân dân đặc biệt quan tâm là về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất (Chương XII). UBKT đề nghị nghiên cứu bảo đảm việc bồi thường bằng đất khác mục đích sử dụng với loại đất thu hồi phải có giá trị tương đương với đất thu hồi để bảo đảm quyền lợi của người có đất thu hồi.

Trong xác định mức bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho người có đất thu hồi cần tính toán để điều tiết, phân phối phần địa tô chênh lệch, bảo đảm hài hòa lợi ích của Nhà nước, người bị thu hồi đất và nhà đầu tư.

Tiếp tục rà soát để quy định thống nhất theo hướng "bồi thường" bao gồm các khoản Nhà nước phải chi trả để bù đắp cho thiệt hại cho người sử dụng đất khi bị thu hồi đất; "hỗ trợ" là những khoản mà Nhà nước chi trả thêm để hỗ trợ thêm cho người bị thu hồi đất. Rà soát, bổ sung quy định về các khoản thiệt hại mà Nhà nước phải chi trả như: chi phí tháo dỡ công trình, thiệt hại do phải ngừng kinh doanh hoặc tạm ngừng kinh doanh, chi phí khác liên quan để gửi, giữ tài sản do phải di dời cơ sở kinh doanh…

Ngoài ra, về bảng giá đất, có ý kiến đề nghị quy định rõ ràng, cụ thể trong dự thảo luật về các phương pháp định giá đất và trường hợp áp dụng cụ thể để bảo đảm tính công khai, minh bạch trong định giá đất. Nhưng cũng có ý kiến đề nghị thu hẹp các phương pháp định giá đất, cân nhắc ưu tiên sử dụng phương pháp hệ số điều chỉnh...

12 triệu lượt ý kiến góp ý đối với dự thảo Luật Đất đai

Trình bày tờ trình của Chính phủ về Dự án Luật Đất đai (sửa đổi), Phó Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà cho biết việc tổ chức lấy ý kiến Nhân dân đã được triển khai nghiêm túc, đồng bộ, dân chủ. Đã có trên 12 triệu lượt ý kiến góp ý đối với dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi).

Các nội dung được Nhân dân quan tâm góp ý tập trung vào: Bồi thường, hỗ trợ, tái định cư với trên 1,23 triệu lượt ý kiến; giao đất, cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất với trên 1 triệu lượt ý kiến; tài chính đất đai, giá đất với trên 1,03 triệu lượt ý kiến; quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất với trên 1 triệu lượt ý kiến. Việc tiếp thu, giải trình ý kiến của Nhân dân để hoàn thiện dự án luật được Chính phủ thực hiện ngay trong quá trình lấy ý kiến.

Dự thảo Luật Đất đai hoàn thiện gồm 16 chương, 247 điều, trong đó tăng 3 mục, bổ sung mới 24 điều, bỏ 13 điều so với dự thảo luật lấy ý kiến Nhân dân.

Về các nội dung cụ thể, Phó Thủ tướng cho biết, dự thảo luật đã bổ sung tại Điều 32 quy định người sử dụng đất đang được Nhà nước cho thuê đất trả tiền 1 lần cho cả thời gian thuê được lựa chọn chuyển sang thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm và tiền thuê đất đã nộp được khấu trừ vào tiền thuê đất hàng năm phải nộp.

Về thu hồi, trưng dụng đất, đây là nội dung nhận được nhiều ý kiến của Nhân dân. Tiếp thu các ý kiến góp ý, dự thảo luật đã sửa đổi toàn bộ nội dung của Điều 75 theo hướng Nhà nước thu hồi đất để thực hiện các dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng nhằm phát huy nguồn lực đất đai, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, phát triển hạ tầng kinh tế - xã hội theo hướng hiện đại, thực hiện chính sách an sinh xã hội, bảo vệ môi trường và bảo tồn di sản văn hóa. Quy định cụ thể các trường hợp thu hồi đất đối với các loại công trình công cộng từng lĩnh vực.

Về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất, cơ quan soạn thảo đã nghiên cứu, tiếp thu quy định cụ thể, luật hóa một số quy định trong các nghị định hướng dẫn thi hành Luật Đất đai hiện hành đã được thực tế chứng minh là phù hợp đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người có đất thu hồi, tạo sự đồng thuận, giảm khiếu kiện; đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương trong tổ chức thực thi...

Bài liên quan

[Gặp gỡ thứ Tư] Sửa Luật Đất đai: Cần cân nhắc việc để doanh nghiệp tự thỏa thuận đền bù với người dân

'Lấy ý kiến Nhân dân về dự thảo Luật Đất đai cần tránh hình thức'

Trả tiền thuê đất hàng năm, doanh nghiệp lo bị phá vỡ phương án tài chính

Luật Đất đai sửa đổi cần bổ sung cơ chế tài chính để chống đầu cơ