Chiều 14/11, Quốc hội tiếp tục thảo luận ở hội trường về dự án Luật Đất đai (sửa đổi). Đây là dự án luật được đại biểu Quốc hội (ĐBQH) đặc biệt quan tâm. Trong đó có 45 đại biểu đã có những ý kiến góp ý cụ thể và 228 ý kiến của 218 đại biểu góp ý qua thảo luận tại tổ.

Giải trình làm rõ các vấn đề đại biểu nêu, Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà cho biết, báo cáo của bộ đã tiếp thu và rất khẩn trương cùng với cơ quan thẩm tra của Quốc hội để giải trình, báo cáo định hướng tiếp thu, hoàn thiện. Nội dung thảo luận rất tập trung, cốt lõi và quan trọng của dự thảo Luật Đất đai lần này. Qua thống kê, vấn đề tài chính và định giá đất là vấn đề quan tâm số 1 của các ĐBQH.

Về tài chính đất đai, bên cạnh vấn đề quy hoạch thì đây là 1 trong 2 công cụ mà Nhà nước thực hiện quyền quản lý Nhà nước và quyền đại diện cho chủ sở hữu toàn dân về đất đai. Trong đó, việc phân bổ lại nguồn lực đất đai, phát huy giá trị đất đai và đưa nguồn lực này vào phát triển kinh tế - xã hội và giải quyết hài hòa các mối quan hệ. Quan hệ về mặt giá trị tài chính hoặc áp dụng các công cụ về mặt kinh tế như thuế, các phí, chi phí... là những công cụ rất rộng và có thể khẳng định vấn đề định giá là vấn đề hết sức then chốt của mọi vấn đề.

"Nếu như chúng ta đang băn khoăn về vấn đề là 5 phương pháp, tại sao giá vẫn sai? Bởi, chúng ta đã có đầu vào không đúng. Thực tế, các phương pháp đều phải lấy dữ liệu, dữ liệu đó là đầu vào, giá cả, những thông tin về bất động sản và các thông tin khác", ông Trần Hồng Hà lý giải.

Bộ trưởng Trần Hồng Hà cho rằng, hướng sắp tới vẫn kết hợp 5 phương pháp, nhưng về lâu dài chỉ 1 phương pháp. Tức là trên cơ sở thu thập đầy đủ cơ sở dữ liệu về giá đất và Nhà nước thực hiện vấn đề giao đất. Thị trường sơ cấp cũng phải theo thị trường, đấu thầu, đấu giá là cơ bản. Khi có đầy đủ giá theo thị trường, sẽ xác định vùng đất, thửa đất, số lượng thửa đất chuẩn và độ tin cậy của các thửa đất chuẩn. Từ đó, có thể xác định được giá đất, đồng thời cũng giải quyết những bất cập hiện nay.

"Từ giá đất này, chúng ta sẽ thực hiện rất nhiều công việc để đảm bảo ổn định trong vấn đề trách nhiệm đóng góp về mặt tài chính của người sử dụng đất cũng như tính được giá đất cụ thể, công khai được giá đất cụ thể. Người dân có quyền tiếp cận thông tin này thông qua hệ thống cơ sở dữ liệu về bản đồ địa chính, số hóa đất đai", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Hà nói.

Bên cạnh đó, các đại biểu góp ý về vấn đề cách thức, tư vấn về hội đồng…, vị Bộ trưởng cho rằng trong 5 năm tới rất cần, nhưng về cơ bản là không thể can thiệp vào, vì là giá thị trường. Chúng ta phải đưa ra điều kiện để người dân tự nguyện đăng ký, chế định đăng ký và không lấy giá trong hợp đồng để bắt buộc người dân phải đóng nghĩa vụ trách nhiệm khi giao dịch đất đai.

Vấn đề tài chính sẽ giải quyết được vấn đề đất đai lãng phí, đầu cơ, thổi giá, bởi thông qua hệ thống thuế mà chúng ta xác nhận. Vấn đề định giá đúng, chúng ta sẽ tính được giá trị gia tăng lên, địa tô chênh lệch do Nhà nước, người dân đầu tư hay do doanh nghiệp đầu tư.

"Chúng ta sẽ điều tiết được hài hòa các mối quan hệ lợi ích các bên và đặc biệt sẽ giải quyết được điều hòa giữa địa phương này với địa phương khác. Bởi, vấn đề đất đai là tài sản chung của toàn dân nên phải đảm bảo công bằng", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Về vấn đề thu hồi và bồi thường, theo ông Trần Hồng Hà, các tiêu chí giao đất không phải đấu thầu, đấu giá đã rất rõ. Nhưng, trường hợp nào đất đai cần phải đấu thầu, đấu giá. Bộ trưởng khẳng định có 2 hình thức. Trong đó, đấu thầu, đấu giá là một hình thức, tức là Nhà nước sẽ thu hồi. Hình thức thứ hai là Nhà nước không thu hồi và thỏa thuận.

Ở đây, vấn đề các đại biểu quan tâm là trong trường hợp nào sẽ thu hồi và đấu thầu, đấu giá và mang lại lợi ích gì. Đó là đảm bảo một mặt bằng, chính sách đền bù để điều tiết địa tô. Bởi vì, những khu vực chuyển mục đích và địa tô chênh lệch tăng lên, Nhà nước phải quản lý thì mới làm được. Quan trọng nhất vẫn thực hiện được hài hòa lợi ích của người dân, Nhà nước và doanh nghiệp.

Về vấn đề thỏa thuận, tư lệnh ngành TN&MT cho hay hiện nay, không hạn chế thỏa thuận. Những khu vực không có chuyển mục đích, thỏa thuận từ đất trồng lúa thông qua hình thức hợp tác xã đóng góp vốn, góp vốn… vẫn ủng hộ. Tương tự là hình thức đất phi nông nghiệp, đất sản xuất, dịch vụ.

Tuy nhiên, ở đâu có thỏa thuận Nhà nước sẽ can thiệp vào để đảm bảo chính sách về giá, chính sách về đảm bảo lợi ích cho người dân phải công bằng, minh bạch. Đồng thời, tiếp tục triển khai Nghị quyết 18, nhưng việc hiện nay khó khăn nhất là làm sao xác định được điều kiện, tiêu chí. Bởi, hiện nay cũng đang áp dụng cả 2 hình thức.

Về vấn đề quy hoạch, Bộ trưởng nhấn mạnh, quy hoạch đất đai sẽ gắn với quy hoạch giao thông. Bởi, đất đai có phát triển, có gia tăng giá trị hay không phụ thuộc vào hạ tầng giao thông, phụ thuộc vào ý tưởng quy hoạch. Vấn đề là làm sao quản lý đất đai theo không gian, quản lý đến thửa đất dựa vào quy hoạch xây dựng, bao gồm xây dựng đô thị nông thôn.

"Chúng ta chỉ quản lý về chỉ tiêu phân bổ đất đai để làm sao quản lý, sử dụng một cách hiệu quả, khai thác bền vững, kèm theo các tiêu chí. Có được những quy hoạch như quy hoạch cấp huyện có thể gắn kết đến đâu. Bởi vì quy hoạch xây dựng của một huyện không thể không nói đến thửa đất. Quy hoạch cấp huyện không thể không nói đến quy hoạch cấp xã. Nếu quy hoạch cấp huyện mà không nói đến cấp xã thì không biết cấp huyện là gì, nội hàm là gì", Bộ trưởng cho hay.

Còn trong đấu thầu, đấu giá sẽ không không tổ chức đấu thầu, đấu giá khi chưa có những ý tưởng, kế hoạch tốt nhất, những quy hoạch chi tiết cũng như khi chưa có góc nhìn về không gian và khai thác, sử dụng, kể cả công trình ngầm.

"Nếu kết hợp các mục đích này, chúng ta hoàn toàn có thể đưa được giá trị đất đai cao hơn và sử dụng đất đai là một nguồn lực để đầu tư phát triển hạ tầng. Đấy là vấn đề về mặt quy hoạch. Do đó, vấn đề kế hoạch rất quan trọng để đảm bảo phân bổ chỉ tiêu sử dụng này như các đại biểu nói, vì chúng ta không thể phân bổ một lúc", Bộ trưởng nhấn mạnh và cho rằng, kế hoạch xây dựng, các quy hoạch về tỉnh đặt ra 30 năm nhưng không phải sử dụng trong một năm mà phải xem xét về phát triển dân cư, lực lượng sản xuất, về nguồn vốn đầu tư, công nghệ…

Vì vậy, việc quy hoạch, kế hoạch cùng với tài chính đất đai và định giá đất là những công cụ để thể hiện quyền năng của Nhà nước về quản lý.

Bài liên quan

Hôm nay, Quốc hội thảo luận ở hội trường về Luật Đất đai sửa đổi

'Người dân không chấp nhận việc thu hồi đất chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân'

'Giá trần bảng giá đất Nhà nước ban hành chưa phản ánh đúng thực tế'

Đại biểu Quốc hội băn khoăn việc duy trì quỹ bình ổn giá xăng, dầu