Sáng 3/10, phát biểu tại Diễn đàn cấp cao về Công nghiệp 4.0 - Industry 4.0 Summit với chủ đề "Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp 4.0", Bộ trưởng KH&ĐT Nguyễn Chí Dũng cho rằng thời gian qua, Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đã trở thành một chủ đề lớn được toàn thế giới cũng như tất cả các cấp, các ngành và người dân Việt Nam quan tâm, theo dõi và tập trung thảo luận.

Điều này vừa nhằm tìm hiểu một cách kỹ lưỡng, chi tiết, cụ thể những nội hàm và các vấn đề liên quan đến khái niệm mới xuất hiện này - “Cách mạng công nghiệp 4.0”, vừa để nghiên cứu, tìm tòi, xây dựng các giải pháp, chính sách, bước đi cần thiết để tận dụng tối đa những cơ hội do Cuộc cách mạng đem lại cũng như hạn chế những tác động tiêu cực của Cuộc cách mạng đối với nền kinh tế, nhất là những ngành, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh sử dụng nhiều lao động.

3 yếu tố nền tảng của Chiến lược quốc gia vầ cách mạng công nghiệp 4.0

Theo ông, trên tinh thần nhanh chóng nắm bắt cơ hội để định hướng cho phát triển tổng thể nền kinh tế dựa trên cơ sở phát triển và ứng dụng các thành tựu của Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, Bộ KH&ĐT đã chủ động báo cáo các cấp có thẩm quyền và được Chính phủ, Thủ tướng giao nhiệm vụ xây dựng Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp 4.0 của Việt Nam. Hiện, Chiến lược đã được lấy ý kiến rộng rãi các bên liên quan và Bộ KH&ĐT đã tiếp thu, hoàn thiện trình Thủ tướng xem xét, quyết định.

"Cách mạng công nghiệp 4.0 là một khái niệm mới, được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 2013 trong một báo cáo của Chính phủ Đức. Nhưng đến nay, khái niệm này đã được cả thế giới quan tâm, số lượt tìm kiếm cụm từ này trên trang Google tăng một cách chóng mặt, đạt mức 30 triệu kết quả đối với cụm từ “Cách mạng công nghiệp 4.0”; 460 triệu kết quả đối với cụm từ “trí tuệ nhân tạo”; 2,8 tỷ kết quả đối với cụm từ “Internet vạn vật”;....", ông Nguyễn Chí Dũng chia sẻ.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, Cách mạng công nghiệp 4.0 có tác động làm thay đổi mọi mặt của đời sống cũng như các hoạt động kinh tế - xã hội ở tất cả các quốc gia với tốc độ lan truyền nhanh trên nền ứng dụng Internet; làm thay đổi mang tính hệ thống trong các ngành, lĩnh vực, thậm chí cả một quốc gia; thay đổi phương thức và cách tiếp cận của nền sản xuất...

Cuộc cách mạng đem lại cho các quốc gia cả cơ hội và thách thức. Nhiều nước đã và đang xây dựng, thực hiện các chính sách khác nhau để chủ động khai thác lợi ích của công nghệ mới, tận dụng cơ hội để thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao khả năng cạnh tranh, giải quyết các tồn tại do phát triển gây ra, ứng phó với những thách thức mà Cuộc cách mạng đem lại...

Vị Bộ trưởng nhận định Việt Nam đã nhanh chóng nắm bắt xu thế, không ngừng cải thiện mức độ sẵn sàng trong việc tiếp cận Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, chuẩn bị tốt các điều kiện để khai thác, tận dụng các lợi ích của Cuộc cách mạng này, gắn với xây dựng, tổ chức thực hiện các chiến lược, kế hoạch, quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

"Chúng ta có thể tự tin nói rằng, đây là một cơ hội quan trọng để Việt Nam nắm bắt nhằm mục tiêu tăng tốc phát triển nền kinh tế, hướng tới đưa nước ta trở thành nước công nghiệp, có thu nhập trung bình cao trong tương lai gần trên nền tảng một chiến lược tổng thể của quốc gia về Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, phù hợp với điều kiện cụ thể của Việt Nam và xu hướng chung của quốc tế", Bộ trưởng KH&ĐT khẳng định.

Lãnh đạo Bộ KH&ĐT cũng cho biết, Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp 4.0 của Việt Nam được xây dựng bao gồm 3 yếu tố nền tảng.

Cụ thể, một là đổi mới và hoàn thiện thể chế kinh tế theo hướng xây dựng hệ thống thể chế kinh tế thị trường đầy đủ, hiện đại, hội nhập và thân thiện với các mô hình kinh tế mới, dựa trên nền tảng của khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu phát triển, ứng dụng công nghệ, tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mới, nhanh chóng thương mại hóa các kết quả nghiên cứu.

Hai là phát triển hạ tầng kết nối, xây dựng và khai thác cơ sở dữ liệu lớn, bao gồm việc xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật số để áp dụng các công nghệ của Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 ở quy mô và phạm vi rộng, kết nối Internet tốc độ cao; xây dựng, chia sẻ các cơ sở dữ liệu.

Ba là phát triển nguồn nhân lực đủ về số lượng và chất lượng để thực hiện các hoạt động chuyển đổi, nâng cấp công nghệ và nghiên cứu phát triển các công nghệ, sản phẩm, dịch vụ mới.

Hỗ trợ các Startup Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế

Bên cạnh các yếu tố nền tảng được trình bày ở trên, dự kiến Chính phủ sẽ triển khai ba nhóm chính sách quan trọng. Bộ trưởng Dũng khẳng định tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 là con đường tất yếu của các quốc gia nếu muốn phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững, nhất là các nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Đối với Việt Nam, đây còn là một chủ trương lớn, quan trọng, một định hướng mang tầm chiến lược của Đảng và Nhà nước.

Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27 tháng 9 năm 2019 về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư. Nghị quyết có ý nghĩa hết sức quan trọng trong bối cảnh hiện nay, thể hiện quyết tâm chính trị rất cao của Đảng trong việc tận dụng có hiệu quả các cơ hội do cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đem lại để thúc đẩy quá trình đổi mới mô hình tăng trưởng, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với thực hiện các đột phá chiến lược và hiện đại hoá đất nước.

Đồng thời phát triển mạnh mẽ kinh tế số; phát triển nhanh và bền vững dựa trên khoa học-công nghệ, đổi mới sáng tạo và nhân lực chất lượng cao; nâng cao chất lượng cuộc sống, phúc lợi của người dân; bảo đảm vững chắc quốc phòng, an ninh, bảo vệ môi trường sinh thái.

"Bộ KH&ĐT đang mở rộng thêm Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam, mạng lưới tri thức Việt Nam ở các quốc gia phát triển hàng đầu nhằm quy tụ các chuyên gia công nghệ trong nước và quốc tế, hỗ trợ các Startup Việt Nam vươn ra thị trường quốc tế, tăng cường giáo dục đào tạo các cấp để tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho việc thực hiện các chính sách về Cách mạng công nghiệp lần thứ tư của Việt Nam", ông Dũng cho hay.

Cũng theo "tư lệnh" ngành KH&ĐT, để thực hiện thành công Chiến lược quốc gia về Cách mạng công nghiệp 4.0, Việt Nam cần một nguồn lực to lớn, một kế hoạch hành động hiệu quả, thiết thực; cần có sự tham gia của cả xã hội, nhất là các doanh nghiệp, và sự ủng hộ, hỗ trợ của các đối tác, các tổ chức quốc tế.

"Có thách thức lớn, tuy nhiên, với quyết tâm chính trị rất cao của Đảng và Chính phủ, với sự hưởng ứng nhiệt tình của cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ, hợp tác của các đối tác quốc tế, tôi tin tưởng rằng Việt Nam sẽ đạt được một bước tiến vượt bậc về kinh tế và khoa học công nghệ, tạo ra sự thay đổi căn bản trong mô hình tăng trưởng trong thời gian tới, bước lên nấc thang cao hơn trong chuỗi giá trị toàn cầu", ông Nguyễn Chí Dũng bày tỏ.

Bài liên quan

Bộ Chính trị ra Nghị quyết về cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư

Công nghệ AI tìm cơ hội từ cuộc cách mạng 4.0

Nam A Bank đưa công nghệ ngân hàng hiện đại 4.0 đến sinh viên TP.HCM

Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: 'Sẽ không thể thành công nếu không liên tục tìm tòi, sáng tạo, đổi mới tư duy'