3 trở ngại chính trong xuất khẩu nông sản Việt

VŨ KHUÊ
15:48 14/08/2018

Khó kiểm soát chất lượng sản phẩm, thiếu thông tin thị trường, vốn ít nên đầu tư công nghệ hiện đại manh mún... Bên cạnh đó, những trở ngại từ chính sách nhà nước, từ chính sách của nước nhập khẩu... là những rào cản khi xuất khẩu nông sản Việt Nam, nhất là những sản phẩm có giá trị gia tăng cao.

1103744-1532487074002698810057-0-0-562-1000-crop-15342063700162136202995

Hiện các nước đều có xu hướng muốn bảo hộ nền sản xuất giá trị gia tăng của nước mình

Khảo sát 100 doanh nghiệp nhỏ ngành thực phẩm của Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và Hỗ trợ doanh nghiệp (BSA) cho thấy, doanh nghiệp nhận biết còn khó khăn về các tiêu chuẩn như Viet Gap, Global Gap. Cụ thể, 98% doanh nghiệp có nghe, biết về Viet Gap và 44% doanh nghiệp có nghe, có biết về Global GAP, nhưng chỉ 11% có chứng nhận Viet Gap, 7% có Global GAP. Ngoài ra, doanh nghiệp có biết về HACCP, ISO 22000, còn các tiêu chuẩn khác ít chú ý.

3 trở ngại trong xuất khẩu nông sản

Đánh giá điểm yếu của những con số trên, theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, nông sản thực phẩm Việt Nam còn gặp nhiều khó khăn trong xây dựng tiêu chuẩn sản phẩm. Đó là thiếu liên kết trong sản xuất, tiêu thụ; thiếu vốn và kinh phí; cơ sở, trang thiết bị chưa đáp ứng; thiếu thông tin thị trường; trình độ nhân lực hạn chế; thiếu sự hỗ trợ sản xuất; thiếu thông tin pháp lý; thiếu thông tin khoa học công nghệ...

Mặc dù Việt Nam có nhiều doanh nghiệp đã nâng cao giá trị sản phẩm để xuất khẩu như Vinamilk và Unifarm; tuy nhiên, doanh nghiệp vẫn còn gặp nhiều chướng ngại vật khó vượt qua. Bà Lan minh chứng, như Unifarm dù không có đủ lượng sản phẩm để xuất khẩu sang Nhật, Hàn nhưng không dám mở rộng sản xuất vì sợ không kiểm soát được chất lượng nguyên liệu đầu vào...

Ông Đoàn Anh Tuân, Chủ tịch Công ty Chè Thế hệ mới cho rằng, ai cũng biết những điều lợi của xuất khẩu sản phẩm có giá trị gia tăng nhưng ít người biết có những rào cản khi xuất khẩu. Theo ông Tuân, có 3 trở ngại khiến xuất khẩu sản phẩm nông sản, thực phẩm Việt Nam chưa bền vững.

Trước hết, là trở ngại từ chính doanh nghiệp. Việt Nam có nhiều doanh nghiệp quy mô rất nhỏ, không đủ tiềm lực đầu tư vùng nguyên liệu cũng như thiết bị chế biến sâu và thiết bị đóng gói hiện đại. Doanh nghiệp Việt Nam mới chỉ là thế hệ thứ nhất, thứ hai sau khi đất nước mở cửa gần 30 năm nên tầm chiến lược phát triển không có, tư duy ngắn hạn, chạy theo bệnh thành tích về số lượng mà chưa chú ý đến giá trị gia tăng của sản phẩm, chưa chú trọng đến phát triển thương hiệu.

Thứ hai, là trở ngại từ chính sách của nước nhập khẩu và các đối tác. Nếu phân phối sản phẩm trong nước khó 1 thì xuất khẩu thương hiệu ấy khó 10. Hiện nay, các nước đều có xu hướng muốn bảo hộ nền sản xuất giá trị gia tăng của nước mình. Ông Tuân dẫn chứng, 20 năm trước xuất khẩu thành phẩm sang Nga rất dễ dàng, sau này gần như không thể do chính sách thuế nhập khẩu của Nga. Bởi các nước đều ý thức được sản xuất giá trị gia tăng sẽ thúc đẩy công nghiệp hỗ trợ phát triển, tạo thêm công ăn việc làm cho người dân...

Thứ ba, là trở ngại từ chính sách trong nước. Ông Tuân cho rằng, Nhà nước chưa có chính sách rõ rệt trong việc khuyến khích xuất khẩu thương hiệu quốc gia. Như thủ tục xuất khẩu rườm rà, nhập khẩu nguyên liệu mất nhiều thời gian, xuất khẩu mất nhiều chi phí, đặc biệt chi phí logictics còn cao...

Cần công nghệ mạnh tạo ra giá trị gia tăng

Để doanh nghiệp bước qua được những trở ngại này, ông Tuân kiến nghị, nên chăng Nhà nước cần có chính sách đặc biệt cho những doanh nghiệp xuất khẩu mang thương hiệu Việt. Muốn trở thành quốc gia xuất khẩu giá trị gia tăng thì Nhà nước phải có chính sách thuế phù hợp. "Ví dụ thuế nhập khẩu nguyên liệu sản xuất bằng 0 nhưng thuế nhập khẩu thành phẩm nước ngoài phải đánh cao thì mới bảo hộ được sản xuất trong nước", ông Tuân dẫn giải.

Đồng thời, có chính sách ưu đãi các doanh nghiệp mở hệ thống phân phối tại nước ngoài. Cũng như, đưa chính sách khuyến khích kiều bào tích cực phân phối hàng Việt. Nhà nước cần phải đầu tư xây dựng hình ảnh đất nước thông qua sản phẩm. Xây dựng hình ảnh, định vị một số ngành hàng có thế mạnh của đất nước giống như Thụy Sỹ có đồng hồ, Nhật Bản có ôtô, Nga có vũ khí... Khi đó, người tiêu dùng sẽ không mua đồng hồ của Trung Quốc kể cả khi chất lượng trên thực tế tốt hơn Thụy Sỹ.

Nhà nước cần phải có một chương trình táo bạo, mạnh mẽ đầu tư cho hướng xuất khẩu giá trị gia tăng, có nhiều chương trình xúc tiến quảng bá cho thương hiệu Made in Vietnam. Cần chú trọng đến bao bì, in ấn thiết kế để thành phẩm có thêm yếu tố xâm nhập thị trường quốc tế.

Đặc biệt, cần có một giải pháp tổng thể, như đầu tư cho giáo dục, đào tạo, khoa học công nghệ... Bởi thiếu một công nghệ mạnh thì không thể có được sản phẩm giá trị gia tăng. Hơn nữa, chúng ta không thể vay mượn công nghệ, máy móc nước ngoài để sản xuất giá trị gia tăng.

Bà Lan đồng tình, chúng ta cần học đối thủ cạnh tranh. Người Thái đang xuất khẩu thành công nhất phở Việt sang Mỹ với chất lượng tốt. Gạo Thái có những điểm thua kém Việt Nam nhưng luôn thắng Việt Nam trên thị trường xuất khẩu. Nước mắm Thái cũng lấy tên nước mắm Phú Quốc của ta để xuất khẩu, trong khi chúng ta đang "đánh nhau" ở thị trường trong nước. Yếu tố bị chấm điểm thấp nhất là năng lực công nghệ, nếu công nghệ không cải thiện được thì việc xuất khẩu sẽ càng khó khăn.

(Theo VnEconomy)

  • Cùng chuyên mục
Nhập khẩu đường biển của Hoa Kỳ giảm mạnh trong tháng 5 vì thuế quan Trump

Nhập khẩu đường biển của Hoa Kỳ giảm mạnh trong tháng 5 vì thuế quan Trump

Nhập khẩu tại một số cảng biển bận rộn nhất của Hoa Kỳ đã giảm mạnh vào tháng 5, sau khi Tổng thống Donald Trump áp thuế 145% đối với nhiều mặt hàng từ Trung Quốc, theo dữ liệu từ Descartes Datamyne.

Thị trường - 14/06/2025 06:45

Nâng tầm trải nghiệm với xe giường nằm cao cấp thế hệ mới THACO Mobihome 120

Nâng tầm trải nghiệm với xe giường nằm cao cấp thế hệ mới THACO Mobihome 120

THACO AUTO vừa giới thiệu mẫu xe giường nằm cao cấp thế hệ mới - THACO Mobihome 120, với thiết kế hiện đại, tích hợp nhiều tiện ích, khả năng vận hành ổn định, đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách và du lịch đường dài

Doanh nghiệp - 13/06/2025 14:05

Foxconn xuất khẩu 97% lượng iPhone từ Ấn Độ sang Hoa Kỳ nhằm tránh thuế quan

Foxconn xuất khẩu 97% lượng iPhone từ Ấn Độ sang Hoa Kỳ nhằm tránh thuế quan

Dữ liệu hải quan cho thấy gần như tất cả iPhone do Foxconn xuất khẩu từ Ấn Độ đều được chuyển đến Hoa Kỳ trong khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 5, theo Reuters.

Thị trường - 13/06/2025 12:56

EVNGENCO3: Đẩy mạnh đầu tư các dự án nguồn điện giai đoạn 2025 – 2030

EVNGENCO3: Đẩy mạnh đầu tư các dự án nguồn điện giai đoạn 2025 – 2030

Ngày 10/6/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Tổng Công ty Phát điện 3 - CTCP (EVNGENCO3), mã chứng khoán PGV, đã tổ chức thành công kỳ họp Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2025.

Doanh nghiệp - 13/06/2025 11:29

Giá dầu thế giới tăng vọt hơn 9% sau khi Israel tấn công Iran

Giá dầu thế giới tăng vọt hơn 9% sau khi Israel tấn công Iran

Giá dầu tăng vọt hơn 9% vào thứ Sáu, đạt mức cao nhất trong gần 5 tháng sau khi Israel tấn công Iran, làm leo thang căng thẳng ở Trung Đông và làm dấy lên lo ngại về nguồn cung dầu bị gián đoạn, theo Reuters.

Thị trường - 13/06/2025 11:20

Các nhà giao dịch Phố Wall đổ xô vào kim loại quí

Các nhà giao dịch Phố Wall đổ xô vào kim loại quí

Các nhà giao dịch Phố Wall săn lùng lợi nhuận nhận thấy các khoản đầu tư sinh lời nhất thời gian qua là ở thị trường kim loại quý, theo CNN.

Thị trường - 13/06/2025 08:42

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – Viên ngọc mới của châu Á

Vì sao InterContinental chọn Vịnh Hạ Long – Viên ngọc mới của châu Á

InterContinental Halong Bay, khu nghỉ dưỡng hạng sang mới nhất thuộc thương hiệu khách sạn cao cấp hàng đầu thế giới, đang được kỳ vọng sẽ thiết lập chuẩn mực mới cho du lịch nghỉ dưỡng miền Bắc. Điều gì khiến một thương hiệu toàn cầu như InterContinental lựa chọn Hạ Long?

Doanh nghiệp - 13/06/2025 08:00

MedArmor khai trương trung tâm y tế ứng dụng công nghệ AI tại TP.HCM

MedArmor khai trương trung tâm y tế ứng dụng công nghệ AI tại TP.HCM

MedArmor chính thức giới thiệu trung tâm chăm sóc sức khỏe và tầm soát ung thư ứng dụng công nghệ AI tại địa chỉ 33C Lê Thánh Tôn, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh.

Thị trường - 12/06/2025 14:46

Người trẻ kỳ vọng gì ở ngân hàng số hiện nay?

Người trẻ kỳ vọng gì ở ngân hàng số hiện nay?

Ngân hàng trong mắt người trẻ không còn là nơi để "gửi tiền cho an toàn" mà phải là một trải nghiệm số hóa - tiện lợi, cá nhân hóa, hợp gu, thậm chí còn mang tính giải trí. Muốn chạm được thế hệ số, ngân hàng không chỉ cần số hóa, mà phải thật sự hiểu họ.

Doanh nghiệp - 12/06/2025 12:10

Ông Trump nói sẽ thiết lập thuế quan đơn phương trong vài tuần tới

Ông Trump nói sẽ thiết lập thuế quan đơn phương trong vài tuần tới

Tổng thống Donald Trump đã nói với các phóng viên vào hôm thứ Tư rằng ông sẽ gửi thư cho các đối tác thương mại trong một hoặc hai tuần tới để thiết lập mức thuế quan đơn phương.

Thị trường - 12/06/2025 10:56

Mở rộng cơ hội vay vốn phục vụ sản xuất, kinh doanh qua kênh ngân hàng

Mở rộng cơ hội vay vốn phục vụ sản xuất, kinh doanh qua kênh ngân hàng

Sự nhập cuộc tích cực từ các ngân hàng thương mại trong việc tháo gỡ khó khăn cho nhu cầu sản xuất kinh doanh sẽ là động lực giúp các tiểu thương, hộ kinh doanh tiếp cận nguồn vốn dễ dàng với mức lãi suất ưu đãi.

Doanh nghiệp - 12/06/2025 10:50

Eximbank cung cấp giải pháp tài chính toàn diện cho doanh nghiệp SME

Eximbank cung cấp giải pháp tài chính toàn diện cho doanh nghiệp SME

Bên cạnh việc duy trì dòng tiền linh hoạt để vận hành, các SME còn gặp nhiều trở ngại trong việc tiếp cận nguồn vốn từ các kênh tài chính truyền thống. Để hỗ trợ các doanh nghiệp vượt qua những thách thức này, Eximbank đã đưa ra các giải pháp tài chính linh hoạt và phù hợp, đồng hành cùng các SME trên con đường phát triển bền vững.

Doanh nghiệp - 12/06/2025 10:49

PVFCCo - Phú Mỹ và PVOIL ký kết thỏa thuận hợp tác

PVFCCo - Phú Mỹ và PVOIL ký kết thỏa thuận hợp tác

Mới đây, PVFCCo – Phú Mỹ và PVOIL đã ký kết Thỏa thuận hợp tác chiến lược, mở ra giai đoạn hợp tác toàn diện, đa lĩnh vực giữa hai đơn vị thành viên thuộc Petrovietnam.

Doanh nghiệp - 12/06/2025 10:48

Giá vàng thế giới hướng tới mốc mới

Giá vàng thế giới hướng tới mốc mới

Giá vàng thế giới tăng mạnh, hiện đã vượt qua mốc 3.370 USD/ounce và được dự báo sẽ có thể lên tới 3.500 USD/ounce.

Thị trường - 12/06/2025 10:00

Doanh nghiệp xây dựng Bắc Ninh 'chết đứng' vì thiếu cát

Doanh nghiệp xây dựng Bắc Ninh 'chết đứng' vì thiếu cát

Tình trạng thiếu hụt nguồn cung cát xây dựng ở tỉnh Bắc Ninh đang gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng, vật liệu và hạ tầng. Hàng loạt công trình bị đình trệ, một số doanh nghiệp buộc phải tạm ngừng hoạt động do không có nguyên liệu đầu vào.

Thị trường - 12/06/2025 00:49

Ông Trump nói thỏa thuận thương mại với Trung Quốc 'đã hoàn tất'

Ông Trump nói thỏa thuận thương mại với Trung Quốc 'đã hoàn tất'

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump cho biết thỏa thuận thương mại với Trung Quốc 'đã hoàn tất', chờ ông và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ký, theo Yahoo Finance.

Thị trường - 11/06/2025 22:43