3/4 doanh nghiệp logistics chỉ sẵn sàng chi dưới 1 tỷ đồng cho quỹ chuyển đổi số

Ngày 28/5, Sở Công Thương TP. Hải Phòng, Tạp chí Diễn đàn Doanh nghiệp đã đồng tổ chức Diễn đàn Logistics Vùng lần thứ V chủ đề "Chuyển đổi số - Động lực thúc đẩy tăng trưởng Vùng Đồng bằng sông Hồng – Hải Phòng 2024".

Phát biểu tại diễn đàn, ông Pham Phạm Tấn Công, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh, mặc dù lợi ích từ chuyển đổi số là rất rõ ràng nhưng quá trình chuyển đổi số trong lĩnh vực logistics của Việt Nam vẫn còn nhiều khó khăn cả ở cấp độ vĩ mô và vi mô, ở cả các cơ quan quản lý Nhà nước, địa phương và doanh nghiệp.

Khảo sát tại Báo cáo logistics năm 2023 của Bộ Công Thương mới đây cho thấy, có 90,5% các doanh nghiệp dịch vụ logistics tham gia khảo sát đang còn ở giai đoạn số hóa, bao gồm cấp độ 1 là tin học hóa và cấp độ 2 là kết nối. Trong đó, phần lớn các doanh nghiệp đang ở cấp độ 2 với tỷ lệ chiếm tới 73,5%.

"Nhìn chung, hiện tại trên thị trường, các doanh nghiệp dịch vụ logistics thực hiện chuyển đổi số đạt từ cấp độ 3 trở lên còn rất ít, chủ yếu tập trung ở nhóm doanh nghiệp lớn. Trong khi đó, phần lớn với 90% các doanh nghiệp dịch vụ logistics ở Việt Nam còn đang ở giai đoạn số hóa. Điều này cho thấy, chuyển đổi số trong ngành logistics tại Việt Nam vẫn đang ở giai đoạn đầu, chưa thực sự được chú trọng và đầu tư đúng mức", Chủ tịch VCCI chia sẻ.

Hiện thị trường logistics Việt Nam có sự tham gia của khoảng 43.000 doanh nghiệp trong nước, đa phần là các doanh nghiệp vừa và nhỏ và khoảng 30 doanh nghiệp cung cấp dịch vụ logistics xuyên quốc gia, với các tên tuổi lớn như: DHL, FedEx, Maersk Logistics, APL Logistics, CJ logistics, KMTC Logistics… Điều này cho thấy, sự cạnh tranh khốc liệt trên thị trường dịch vụ logistics và cũng đặt yêu cầu đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số nhằm tận dụng thành tựu Cách mạng công nghiệp 4.0.

Ông Phạm Tấn Công khẳng định, logistics được coi là xương sống của nền kinh tế. Chuyển đổi số đang không còn là xu hướng mà đã trở thành yêu cầu tất yếu của ngành logistics trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Sự phát triển của thị trường logistics tạo ra nhiều cơ hội cho các doanh nghiệp dịch vụ logistics, nhưng cũng đặt ra nhiều thách thức, đòi hỏi các doanh nghiệp phải nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua ứng dụng công nghệ số.

Chuyển đổi số là quá trình, không phải đích đến

Chia sẻ tại diễn đàn, đại diện cho tiếng nói của doanh nghiệp logistics, ông Nguyễn Hùng, Phó Chủ tịch HĐQT Công ty Công nghệ IOT Plus nhấn mạnh, ngành logistics vốn là ngành dịch vụ mũi nhọn, có giá trị gia tăng cao, làm nền tảng cho phát triển thương mại, nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế.

Tính đến năm 2024, ngành logistics tại Việt Nam đang trải qua một quá trình chuyển đổi số đáng kể và đang trên đà phát triển mạnh mẽ với tốc độ tăng trưởng trung bình 14-16%/năm, quy mô khoảng 40-42 tỷ USD/năm.

Tuy có tốc độ tăng trưởng cao, nhưng mức độ ứng dụng công nghệ trong ngành logistics Việt Nam vẫn còn thấp so với các nước trong khu vực. Nhiều doanh nghiệp vẫn đang sử dụng phương thức thủ công trong các khâu quản lý, vận hành. Bên cạnh đó, chi phí logistics của Việt Nam vẫn còn khá cao so với các quốc gia khác trong khu vực như Trung Quốc, Thái Lan,... Nguyên nhân chính là từ nhiều hạn chế về khả năng đáp ứng nhu cầu và phương thức vận hành còn truyền thống.

Việc áp dụng công nghệ, chuyển đổi số ngành logistics được coi là yêu cầu cần thiết để tối ưu nguồn lực, giảm thiểu hao phí, tiết kiệm chi phí – nhân lực và vật lực.

Từ thực tiễn chuyển đổi số doanh nghiệp, Phó Chủ tịch HĐQT Công ty Công nghệ IOT Plus khẳng định, chuyển đổi số không đơn giản chỉ là đầu tư vào công nghệ hay ứng dụng một phần mềm nào đó trong doanh nghiệp; mà là quá trình thay đổi cách làm việc, vận hành của doanh nghiệp. Chuyển đổi từ phương thức kinh doanh và hoạt động truyền thống sang hình thức kinh doanh thông minh hơn nhờ ứng dụng các công nghệ phù hợp. Sự chuyển dịch này phải xuất phát từ lãnh đạo thông qua tầm nhìn, định hướng, tạo môi trường thuận lợi để triển khai chuyển đổi số doanh nghiệp.

"Một yếu tố quan trọng với chuyển đổi số là quá trình này cần được lên dự toán cụ thể ngân sách. Điều này cần sự quyết định và cân nhắc của ban lãnh đạo để có thể xây dựng được kế hoạch và chiến lược chuyển đổi số phù hợp với doanh nghiệp. Doanh nghiệp cần hiểu rõ rằng "chuyển đổi số là một hành trình, không phải là một đích đến"", ông Hùng nói.

3/4 doanh nghiệp chỉ sẵn sàng dành dưới 1 tỷ cho quỹ chuyển đổi số

Chia sẻ tại diễn đàn, ông Đào Trọng Khoa, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp dịch vụ logistics (VLA) cho biết, theo một khảo sát của VLA với khoảng 464 doanh nghiệp logistics thì mức độ chuyển đổi số của doanh nghiệp còn rất thấp nhưng nhận thức về chuyển đổi số lại rất cao.

Theo đó, dù hầu hết các doanh nghiệp mới chỉ đạt mức độ 1,2 trong thang điểm 6 về chuyển đổi số nhưng 70-90% doanh nghiệp nhận thức rõ rằng chuyển đổi số là quan trọng và 72% doanh nghiệp quan tâm tới chuyển đổi số.

Tuy nhiên, rào cản lớn nhất hiện nay với chuyển đổi số doanh nghiệp là vấn đề tài chính. 3/4 doanh nghiệp được khảo sát cho biết chỉ sẵn sàng bỏ dưới 1 tỷ đồng cho quỹ chuyển đổi số doanh nghiệp.

"Một tỷ đồng dành cho chuyển đổi số gần như không làm được gì. Vì vậy rào cản lớn nhất để doanh nghiệp chuyển đổi số là hạn chế từ vốn và nguồn nhân lực", Phó Chủ tịch VLA chia sẻ.

Theo đó, để thúc đẩy chuyển đổi số ngành logistics, đại diện VLA nhấn mạnh 8 đề xuất với Chính phủ, doanh nghiệp.

Một là hoàn thiện khung pháp lý về chuyển đổi số quốc gia và chuyển đổi số ngành logistics, đặc biệt là vấn đề an ninh, bảo mật và quản trị công nghệ, kỹ thuật, các vấn đề quản lý nhà nước đối với doanh nghiệp.

Thứ 2 là hoàn thiện hạ tầng công nghệ thông tin, sẵn sàng đáp ứng nhu cầu về kết nối, xử lý dữ liệu đang tăng nhanh.

Thứ 3 định hướng, hướng dẫn các doanh nghiệp logistics triển khai chuyển đổi số trên các nền tảng công nghệ số.

Thứ 4 là bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đối với các phát minh, sáng chế, tác quyền công nghệ, sản phẩm.

Thứ 5, về phía doanh nghiệp, cần tích cực nâng cao cải thiện uy tín thương hiệu và chất lượng dịch vụ sau khi mua hàng.

Thứ 6 là đẩy mạnh đào tạo nghề về logistics, chú trọng kỹ năng nghề. Định hướng đào tạo kỹ năng nghề theo dự báo về nhu cầu hội nhập quốc tế về chuyển đổi số.

Thứ 7 là bồi dưỡng, nâng cao trình độ kiến thức chuyên sâu cho giảng viên ngành logistics.

Thứ 8 là hình thành và phát triển trung tâm đào tạo nguồn nhân lực logistics cho vùng hướng tới tính liên kết vùng trong đào tạo.

Bài liên quan

Các doanh nghiệp logistics Việt Nam dù có quy mô nhỏ nhưng rất năng động

Gỡ 'nút thắt' để phát triển logistics ở Nghệ An

[Gặp gỡ thứ Tư] Phó Cục trưởng Trần Thanh Hải: Chuyển đổi số, phát triển xanh là trọng tâm của logistics Việt Nam

Phát triển logistics miền Trung: Liên kết để phát triển