10 sự kiện kinh tế nổi bật năm 2022

Năm 2022 là một năm nền kinh tế Việt Nam phục hồi tích cực, nhiều kỷ lục mới được thiết lập nhưng đi kèm với đó là những thách thức lớn, chưa có tiền lệ. Dưới đây là 10 sự kiện kinh tế nổi bật năm 2022 do Tạp chí Nhà đầu tư bình chọn.

Tăng trưởng GDP cao nhất trong 15 năm

Theo số liệu được Bộ Kế hoạch và Đầu tư công bố, Kinh tế Việt Nam năm 2022 đạt mức tăng trưởng 8,02% - đây là mức tăng cao nhất kể từ năm 2007, vượt mục tiêu Quốc hội đề ra (6,5%) và là mức tăng trưởng cao nhất trong khu vực. Tuy nhiên, mức tăng trưởng cao năm 2022 có yếu tố từ nền tăng trưởng thấp của 2 năm 2020-2021 (lần lượt là 2,91% và 2,58%).

Lạm phát được kiềm chế, bất chấp tác động bất lợi từ bên ngoài

Bất chấp tác động của "cơn bão" lạm phát từ kinh tế Mỹ và nhiều nền kinh tế khác, lạm phát của Việt Nam được kiềm chế theo mục tiêu đề ra, bình quân năm 2022, CPI tăng 3,15% so với bình quân năm 2021. Đây là kết quả rất có ý nghĩa, khi mà dự báo lạm phát năm 2022 sẽ vào khoảng 5,7% tại các nước phát triển và 8,7% tại các nước đang phát triển và mới nổi.

Thu ngân sách đạt kỷ lục - Các gói hỗ trợ chưa từng có

Thu Ngân sách Nhà nước năm 2022 ước đạt 1.784,8 nghìn tỷ đồng là mức cao nhất từ trước đến nay, bằng 126,4% dự toán năm và tăng 13,8% so với năm trước.

Nhiều khoản thu thực tế đã vượt dự toán cả năm ngay từ tháng 11 như thu xuất nhập khẩu, dầu thô và các nhóm thu từ nội địa gồm khối doanh nghiệp nhà nước, ngoài quốc doanh, doanh nghiệp có vốn nước ngoài, thu tiền sử dụng đất,...

Đáng chú ý, năm 2022 là năm có những gói hỗ trợ phục hồi kinh tế chưa từng có từ chính sách tài khoá. Tính đến ngày 15/12/2022, tổng số tiền thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất đã được miễn, giảm, gia hạn khoảng 193,4 nghìn tỷ đồng (số tiền gia hạn khoảng 105,9 nghìn tỷ đồng; số tiền miễn, giảm khoảng 87,5 nghìn tỷ đồng).

Kim ngạch xuất nhập khẩu đạt mức kỷ lục, thặng dư thương mại lớn

Tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2022 dự kiến đạt khoảng 732 tỷ USD, tăng trên 10% so với năm 2021. Trong đó, xuất khẩu tăng khoảng 10,5%, đạt khoảng 371,5 tỷ USD, vượt 8% so với chỉ tiêu kế hoạch được Quốc hội và Chính phủ giao. Đáng chú ý, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tăng mạnh, sau 11 tháng đạt 49,04 tỷ USD, tăng 11,8% - mức cao nhất từ trước tới nay.

Nước ta đã có 39 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, trong đó có 9 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 10 tỷ USD.

Cán cân thương mại tiếp tục ghi nhận xuất siêu năm thứ 7 liên tiếp với thặng dư gần 11 tỷ USD.

Vốn FDI thực hiện tiếp tục tăng - dấu ấn công nghệ cao

Bắt nhịp với đà phục hồi kinh tế, giải ngân vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài năm 2022 đạt 22,4 tỷ USD, tăng 13,5% so với năm trước.

Năm 2022, lần đầu tiên một trung tâm Nghiên cứu và Phát triển (R&D) quy mô lớn và hiện đại do Samsung Việt Nam đầu tư tại Hà Nội chính thức khánh thành và đi vào hoạt động. Đây là trung tâm R&D lớn nhất của tập đoàn này tại khu vực Đông Nam Á, được kỳ vọng trở thành trung tâm số 1 toàn cầu của Samsung, góp phần đưa Việt Nam trở thành một trong những "cứ điểm" nghiên cứu, sản xuất hàng đầu của các tập đoàn công nghệ.

Tăng tốc xây dựng các công trình giao thông trọng điểm

Năm 2022 đánh dấu sự chuyển mình mạnh mẽ của ngành giao thông. Với hàng loạt các dự án trọng điểm được khởi công, tăng tốc xây dựng và khánh thành. Bên cạnh việc đưa vào khai thác và thông xe một số dự án cao tốc như Trung Lương - Mỹ Thuận, Vân Đồn –Móng Cái; Cao Bồ - Mai Sơn; La Sơn - Hoà Liên, hàng loạt các công trình giao thông trọng điểm cũng đã được khởi công, đặc biệt là 12 dự án thành phần cao tốc Bắc –Nam giai đoạn 2 với tổng chiều dài 729 km; các dự án cao tốc ở khu vực Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long; nhà ga hành khách, đường cất hạ cánh, đường lăn, sân đỗ máy bay thuộc giai đoạn 1 dự án sân bay Long Thành; dự án nhà ga hành khách T3 Tân Sơn Nhất...

Sự chuyển mình mạnh mẽ của kết cấu hạ tầng giao thông sẽ tạo động lực mới cho tăng trưởng kinh tế đất nước trong những năm tới.

Thị trường chứng khoán chao đảo, giảm mạnh nhất thế giới

Thị trường chứng khoán trải qua một năm đầy sóng gió khi VN-Index ghi nhận những chuỗi giảm mạnh, có thời điểm lùi về mốc 873,8 điểm ngày 16/11. Dù dần hồi phục về cuối năm nhưng nhiều cổ phiếu vẫn mất tới 60-70% thị giá so với đỉnh. Mức giảm mạnh từ giữa năm đã đưa chứng khoán Việt Nam trở thành thị trường giảm mạnh nhất thế giới.

Thị trường trái phiếu doanh nghiệp gần như "đóng băng", nhiều doanh nghiệp rơi vào tình trạng khó khăn, mất thanh khoản, "khát vốn".

Thị trường bất động sản suy giảm

Thị trường bất động sản từ tháng 4/2022 đến nay rơi vào trạng thái giảm cung, giảm cầu, thanh khoản lao dốc. Trước sức ép về dòng tiền, lãi suất, thanh khoản, nhiều chủ đầu tư ồ ạt giảm giá nhưng giao dịch vẫn trầm lắng.

Thị trường bất động sản suy giảm, kéo theo hệ luỵ cho hàng loạt cổ phiếu nhóm bất động sản nằm sàn thời gian dài,bị bán tháo dữ dội, kể cả những cổ phiếu thuộc nhóm VN30.

Nhiều vụ án kinh tế lớn được đưa ra xét xử

Năm 2022 gắn liền với nhiều đại án kinh tế, tham nhũng. Nhiều đại gia lần lượt ngã ngựa, rơi vào vòng lao lý như Trịnh Văn Quyết, Tập đoàn FLC; Đỗ Anh Dũng, Tập đoàn Tân Hoàng Minh; Trương Mỹ Lan, Tập đoàn Vạn Thịnh Phát; Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Tập đoàn AIC Group... Trong khu vực Nhà nước là hàng loạt đại án chấn động như: Vụ đưa nhận hối lộ xảy ra tại Cục lãnh sự, Bộ Ngoại giao; vụ án xảy ra tại Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á...

Các đại án kinh tế, tham nhũng dồn dập trong năm 2022 đã tác động trực tiếp đến nhiều lĩnh vực như tài chính, chứng khoán, bất động sản. Song dư luận cho rằng, đây là những biện pháp cần thiết để minh bạch, lành mạnh hoá thị trường và môi trường đầu tư.

Bất ổn trong điều hành giá xăng dầu

Năm 2022, chúng ta đã trải qua tới 3 lần thị trường thiếu nhiên liệu. Đỉnh điểm là vào tháng 8, hàng loạt cây xăng tại TP. HCM, các tỉnh phía Nam đồng loạt đóng cửa. Khan hiếm xăng dầu sau đó lan ra phía Bắc, nhiều cây xăng ngừng hoặc bán nhỏ giọt.

Giá xăng dầu một thời gian lập đỉnh, lên tới mức gần 33.000 đồng/lít (ngày 21/6) tạo áp lực lớn lên hoạt động vận tải, logistics, làm tăng chi phí cho hoạt động sản xuất, kinh doanh trong nước. Dù thị trường xăng dầu dần đi vào ổn định về cuối năm nhưng việc để đứt gãy nguồn cung xăng dầu thời gian qua cho thấy sự bất ổn trong điều hành giá xăng dầu và là bài học rất lớn cho các cơ quan quản lý nhà nước.

Bài liên quan

Biến động thị trường tiền tệ 2022, thách thức 2023

Thủ tướng: Điều hành chính sách tiền tệ cần cân bằng, đảm bảo cung ứng vốn cho nền kinh tế

Vận hội mới của chứng khoán Việt năm 2023

Chứng khoán 2022: Một năm nhìn lại