Sáng tạo hay bắt chước, khởi nghiệp Việt nên chọn hướng đi nào?
Một thống kê của Topica Founder Institute (TFI) trong năm 2015 cho thấy đa phần các startup thành công ở Việt Nam đều học hỏi và bản địa hóa từ mô hình tương tự đã thành công ở nước ngoài.

Ông Dũng Nguyễn, giám đốc quỹ đầu tư CyberAgent Việt Nam và Thái Lan.
Danh họa Pablo Picasso từng có câu nói nổi tiếng: “Good artists copy, great artists steal”, (tạm dịch: Nghệ sĩ giỏi biết bắt chước, nghệ sĩ vĩ đại thậm chí ăn trộm luôn).
Còn Dave McClure, nhà đầu tư thiên thần người Mỹ đã chắp cánh cho hàng trăm startup, cũng có câu nói tương tự: “It turns out all you gotta do is copy great shit 99 percent then innovate one percent every month and you can beat the crap outta most people”, (tạm dịch: Thực ra bạn có thể bắt chước đến 99% và sáng tạo chỉ 1% thôi cũng đủ để sản phẩm đánh bật các đối thủ khác trên thị trường).
Có thể thấy, bắt chước ý tưởng không hẳn là xấu và cũng hiếm có mô hình thành công nào ra đời từ một ý tưởng nguyên gốc. Mọi người vẫn nghĩ phiên bản iPhone đầu tiên xuất hiện năm 2007 là sự đột phá và sáng tạo. Tuy nhiên, điểm sáng tạo duy nhất chính là Apple đã biết cách chắp nối những công nghệ đã có vào cùng một thiết bị. Ngay cả Facebook hay Google cũng không phải mạng xã hội đầu tiên hay công cụ tìm kiếm đầu tiên trên thế giới.
Tại buổi huấn luyện khởi nghiệp do TFI tổ chức với chủ đề “Vision and Idea” – Tầm nhìn và Ý tưởng, ông Dũng Nguyễn - Giám đốc quỹ đầu tư CyberAgent, một lần nữa khẳng định lại quan điểm trên khi cho rằng không có ý tưởng hay, chỉ có cách làm mới. “Mọi ý tưởng các bạn khởi nghiệp nghĩ ra thực chất đều đã có rồi, vì thế cách đơn giản nhất để thực hiện ý tưởng là hãy bắt chước mô hình thành công nhất”.
Trước khi bắt tay đưa một mô hình, ý tưởng nào đó từ nước ngoài về Việt Nam, ông Dũng khuyên các bạn trẻ nên xem xét ý tưởng có giải quyết được vấn đề gì của thị trường không, sau đó là xác định thị trường cho vấn đề giải quyết có đủ lớn không.
Độ lớn ở đây sẽ được xác định bởi dòng tiền thuộc mô hình đó. Ví dụ, giống như thị trường âm nhạc tại Việt Nam, mặc dù số người dùng rất lớn, nhưng số người dùng chịu trả tiền lại vô cùng nhỏ, hai ông lớn trong ngành như Nhaccuatui và Zing Mp3 cũng chỉ có thể chủ yếu kiếm tiền từ quảng cáo. Trái ngược với thị trường US, Soundcloud hay Itunes dù cũng có hàng triệu người dùng nhưng dòng tiền lại rất đều đặn, nên không thể đưa những mô hình này về Việt Nam được.
Bên cạnh đó, không phải phải ý tưởng nào đưa về Đông Nam Á cũng thành công, và có những mô hình chỉ có thể phát triển tại khu vực này. Điển hình như Claim Di - Startup Thái Lan đã gọi vốn 2 triệu USD từ ứng dụng bảo hiểm xe hơi.
“Vì thế, trước khi thực hiện hóa ý tưởng, founder (người sáng lập-PV) nên xem lại động lực khởi nghiệp của mình là gì; xem xét mô hình đã có ai làm chưa, nếu thị trường đã có ông lớn thì liệu mình có làm nổi không; và ý tưởng có khả năng thực hiện hóa không”.
Đồng quan điểm này, ông Trần Việt Đức - General Partner của IDG Việt Nam cho biết ý tưởng tốt phải là ý tưởng có khả năng tăng trưởng, có dòng tiền nhanh, và đủ khả thi để thực hiện. Ông chia sẻ thêm rằng các mô hình khởi nghiệp thường mất từ 7-10 năm để chứng minh được giá trị, vì thế người sáng lập nên nhìn vào thị trường lớn, nếu thị trường dưới 50 triệu USD thì không nên làm.
Cũng tại buổi hội thảo, các chuyên gia cùng nhau thảo luận về vấn đề sau khi có ý tưởng, startup có cần tầm nhìn để phát triển?.

Ông Phạm Minh Tuấn, CEO Topica Edtech Group
Theo ông Phạm Minh Tuấn, người sáng lập, CEO của Topica Edtech Group, khởi nghiệp trong thời gian đầu không cần quá chú trọng vào tầm nhìn. Ông cho biết trong 5 năm đầu làm khởi nghiệp, Topica chưa có tầm nhìn, cái quan trọng là Topica có một mô hình đủ tốt để có thể tiếp tục tăng trưởng và vươn lên đứng đầu Đông Nam Á, đây sẽ là điều mà nhà đầu tư quan tâm.
Nhận định về thị trường hiện nay, dựa trên báo cáo gọi vốn từ TFI năm 2016, ông cho rằng các nhà đầu tư đang ngày càng cẩn trọng hơn trong từng thương vụ, vì thế chỉ người sáng lập chỉ cần giải quyết tốt bài toàn về mô hình thì sẽ không thiếu nhà đầu tư muốn rót vốn hợp tác.
“Startup hiện tại nên theo đuổi mô hình khởi nghiệp phát triển dựa trên nền tảng công nghệ. Mọi ngành truyền thống hầu hết đều đã có người làm vì thế sẽ có rất ít sân chơi dành cho người trẻ để tăng trưởng và đột phá”.
“Hãy khởi nghiệp với mô hình công nghệ, công nghệ hiện tại đang ngày càng xoáy sâu vào mọi ngóc ngách của nhu cầu con người, vì thế sẽ không thiếu ý tưởng để bạn lựa chọn”, CEO Topica kết luận.
(Theo Trí thức trẻ)
- Cùng chuyên mục
Hà Nội đã rực rỡ
Đường phố Hà Nội rực rỡ sắc đỏ - vàng của cờ hoa, băng rôn và áp phích khổ lớn chào mừng đại lễ kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9.
Phong cách - 17/08/2025 12:27
Ấn tượng 'Hà Nội - Từ mùa thu lịch sử năm 1945'
Tối 15/8, tại Quảng trường Cách mạng Tháng Tám Hà Nội đã diễn ra Chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên "Hà Nội - Từ mùa thu lịch sử năm 1945".
Phong cách - 16/08/2025 06:25
Bán một loại vỏ cây khô, doanh nghiệp Việt thu về gần 4.800 tỷ
Loại vỏ cây khô này của Việt Nam được nhiều quốc gia gom mua về làm gia vị và dược liệu đã giúp các doanh nghiệp ở nước ta thu về gần 4.800 tỷ trong 7 tháng năm 2025.
Phong cách - 15/08/2025 07:40
Miễn visa doanh nghiệp, du lịch: Việt Nam 'trải thảm đỏ' đón tỷ phú, nhà giàu
Nghị định của Chính phủ ưu tiên miễn thị thực cho lãnh đạo doanh nghiệp thuộc top 100 thế giới thể hiện thông điệp chủ động hội nhập, chào đón dòng khách quốc tế chất lượng cao - những tỷ phú, triệu phú có nhu cầu chi tiêu nhiều, lưu trú dài ngày và có ảnh hưởng tích cực đến hình ảnh điểm đến.
Phong cách - 14/08/2025 07:19
Hà Nội kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám bằng chương trình nghệ thuật đặc biệt
Chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên "Hà Nội - Từ mùa thu lịch sử năm 1945" được dàn dựng công phu, hoành tráng ghi lại những lát cắt lịch sử quan trọng trong suốt 80 năm kể từ ngày Cách mạng tháng Tám thành công đến nay của Hà Nội.
Phong cách - 13/08/2025 14:55
Đại Dũng - người xây mái vòm thép kỷ lục thế giới
Triết lý của ông Đại Dũng giản dị: "Muốn thay đổi thế giới, hãy thay đổi từ bên trong bạn". Đầu tư cho con người, công nghệ tự động hóa và quản trị số là chiến lược dài hạn.
Phong cách - 13/08/2025 10:34
Sau khi bị phá hoại, ngai vàng vua Nguyễn ở Huế được phục chế thế nào ?
Ngai vàng vua Nguyễn sẽ được phục chế đúng hiện trạng ban đầu, giữ nguyên tính chất, hình dáng, màu sắc, bảo đảm tính chính xác, trung thực về mặt lịch sử.
Phong cách - 13/08/2025 06:45
AI đổ bộ, tỷ phú xuất hiện như 'nấm sau mưa'
Trí tuệ nhân tạo (AI) không chỉ thay đổi thế giới công nghệ mà còn đang tạo ra một thế hệ tỷ phú mới với tốc độ kỷ lục. Chỉ trong vài tháng, các vòng gọi vốn khổng lồ từ Anthropic, OpenAI, Anysphere và loạt startup AI khác đã tạo ra hàng chục tỷ phú mới, đẩy định giá doanh nghiệp lên mức chưa từng thấy.
Phong cách - 12/08/2025 11:10
'Hết giờ làm, sếp đừng có gọi tôi': Lằn ranh mong manh giữa tự do và áp lực
Một khái niệm đang nổi lên trong xu thế làm việc toàn cầu, đó là “work-life integration', khiến ranh giới thời gian giữa công việc và cuộc sống bị xoá nhoà.
Phong cách - 12/08/2025 08:34
Giám đốc Meta: 'Bằng đại học là chưa đủ để nổi bật'
Giám đốc Meta khu vực châu Á - Thái Bình Dương cho biết bằng đại học chỉ là "tấm vé vào cửa" ngành công nghệ. Tinh thần ham học hỏi, các chứng chỉ phù hợp mới giúp ứng viên ghi điểm.
Phong cách - 11/08/2025 10:35
Chơi chứng khoán năm 14 tuổi, thanh niên bỏ đại học, bán kem mỗi năm thu 17 tỷ
Dù không theo học đại học nhưng thanh niên người Mỹ Nico Vergara vẫn thành công vang dội khi lựa chọn con đường khởi nghiệp từ món kem trái cây, mang lại doanh thu hàng triệu USD và mở rộng sang nhiều lĩnh vực.
Phong cách - 10/08/2025 13:23
Cận cảnh món quà ‘có một không hai’ Tim Cook tặng Tổng thống Trump
Bên cạnh việc công bố mở rộng đầu tư vào Mỹ lên 600 tỷ USD, CEO Apple Tim Cook đã trao tặng Tổng thống Donald Trump một món quà mang đậm dấu ấn "Made in USA".
Phong cách - 10/08/2025 07:22
Siêu đô thị Hạ Long Xanh - Cú hích cho sự phát triển của phường Hà An
Sau khi hợp nhất thành đơn vị hành chính mới, phường Hà An (tỉnh Quảng Ninh) đang đứng trước cơ hội bứt phá, trở thành cực tăng trưởng công nghiệp – đô thị ven biển phía Tây tỉnh, với điểm nhấn là dự án Khu đô thị phức hợp Hạ Long Xanh.
Phong cách - 10/08/2025 06:12
Ông Trương Gia Bình: 'Hy Vọng là ngôi trường biến đau thương thành sức mạnh'
Đó là chia sẻ của ông Trương Gia Bình, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn FPT tại lễ khánh thành Trường Hy Vọng ở Khu đô thị công nghệ FPT Đà Nẵng vào chiều 8/8.
Phong cách - 09/08/2025 08:47
Taxi sẽ bay ở Nhật Bản từ năm 2027
Taxi bay ở Nhật Bản được thiết kế để chở một phi công và tối đa 4 hành khách với tốc độ lên tới 320km/h.
Phong cách - 08/08/2025 08:50
Vân Đồn được kỳ vọng trở thành đặc khu kinh tế đa ngành
Đặc khu Vân Đồn được kỳ vọng là một cực tăng trưởng chiến lược của tỉnh Quảng Ninh và cả nước, trở thành đặc khu kinh tế đa ngành, có khả năng cạnh tranh khu vực và quốc tế.
Phong cách - 07/08/2025 14:09
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 2 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 2 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 4 month ago
- Ý kiến
-
[Gặp gỡ thứ Tư] Đại sứ Hoa Kỳ Daniel Kritenbrink: 'Chúng tôi muốn một Việt Nam mạnh mẽ và thịnh vượng'
-
Từ Brexit nghĩ về Cộng đồng kinh tế ASEAN
-
Mã Pí Lèng: Hãy bình tĩnh - tỉnh táo trong xử lý
-
[CAFÉ cuối tuần] Phải xây sân bóng đá mới, Mỹ Đình chật quá rồi!
-
Chủ tịch FLC Trịnh Văn Quyết tiết lộ ‘văn hoá 5 không’ trong đầu tư
-
'Doanh nghiệp càng lớn, thanh, kiểm tra càng nhiều'