'Phát triển vùng kinh tế trọng điểm miền Trung chưa đáp ứng được kỳ vọng'

Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung còn phát triển chậm

Tại Tọa đàm "Liên kết phát triển Vùng Kinh tế trọng điểm miền Trung trong bối cảnh mới" do Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 39-NQ/TW phối hợp với Tỉnh ủy Quảng Nam tổ chức vào ngày 1/7, ông Trần Tuấn Anh, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo Tổng kết Nghị quyết 39-NQ/TW khẳng định kinh tế - xã hội vùng kinh tế trọng điểm miền Trung đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Kinh tế của vùng đã có sự khởi sắc và tăng trưởng liên tục nhất là trong giai đoạn 2010-2019; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Trong giai đoạn 2001-2019, tốc độ tăng GRDP bình quân toàn Vùng luôn được duy trì ở mức tăng trưởng cao (10,25%/năm). Giai đoạn 2011-2019 có sự sụt giảm tốc độ tăng trưởng đáng kể so với thời kỳ trước (8,14%), song vẫn cao hơn mức tăng trưởng trung bình chung của cả nước (6,2%/năm).

Đạt nhiều kết quả ấn tượng, tuy nhiên theo Trưởng Ban Kinh tế Trung ương trong bối cảnh, tình hình mới của đất nước, phát triển vùng kinh tế trọng điểm miền Trung còn khá chậm, chưa đáp ứng được kỳ vọng của Trung ương, đang là "vùng trũng" trong các vùng kinh tế trọng điểm khác của cả nước.

Tăng trưởng kinh tế của vùng còn thiếu ổn định; quy mô kinh tế còn nhỏ, khoảng cách phát triển giữa các địa phương gia tăng. Hạ tầng kinh tế - kỹ thuật chưa đồng bộ cản trở tổ chức không gian phát triển; các đô thị thiếu liên kết thành một hệ thống thống nhất. Đáng chú ý là vai trò hạt nhân của TP. Đà Nẵng chưa cao.

Nhấn mạnh đến cơ chế điều phối, liên kết phát triển, ông Trần Tuấn Anh cho rằng, cơ chế điều phối Vùng đã được ban hành nhưng chưa mang lại nhiều kết quả do thiếu cơ chế ra quyết định và điều phối liên kết giữa các địa phương, xuất hiện những xung đột giữa lợi ích địa phương và lợi ích toàn vùng.

Trưởng Ban Kinh tế Trung ương cũng cho rằng cần làm sâu sắc kết quả, thuận lợi và khó khăn trong thực tiễn liên kết phát triển kinh tế vùng, nhất là việc ban hành, tổ chức thực hiện và hiệu lực, hiệu quả các cơ chế, chính sách liên kết vùng Kinh tế trọng điểm miền Trung thời gian qua. Từ đó, đề xuất được những định hướng về các thể chế, cơ chế, chính sách, nguồn lực mới, các động lực liên kết mới cho các ngành, lĩnh vực của vùng Kinh tế trọng điểm miền Trung.

Bàn giải pháp phát triển cho vùng kinh tế trọng điểm miền Trung

Tại toạ đàm, đại diện các bộ, ban ngành, lãnh đạo của các tỉnh trong vùng kinh tế trọng điểm miền Trung đã đưa ra nhiều đề xuất, ý kiến để thúc đẩy liên kết phát triển vùng trong thời gian tới.

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Lê Trí Thanh cho rằng cần cho phép các địa phương trong vùng được chủ động nghiên cứu, đề xuất các cơ chế chính sách phát triển để đưa vào quy định phát luật bởi vì chính địa phương đó mới biết họ cần và thiếu cái gì để phát triển. Ngoài ra, cần có một ban chỉ đạo trung ương về điều phối phát triển vùng kinh tế, để quản lý, điều hành phát triển vùng.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Quốc Phương đã đưa ra 3 quan điểm liên kết phát triển Vùng trong giai đoạn mới.

Ông Phương cho rằng các địa phương cần hoàn thiện thể chế liên kết vùng, lấy quy hoạch làm cơ sở pháp lý, là trung tâm để điều phối các hoạt động liên kết vùng, phát huy vai trò điều phối, có tính then chốt và hiệu quả của chính quyền Trung ương.

Thứ trưởng Bộ KH&ĐT đề xuất việc cần xây dựng bộ máy điều phối vùng có đủ thẩm quyền, năng lực và nguồn lực để thực hiện hiệu quả vai trò chỉ đạo, điều phối và tạo thuận lợi cho các chính quyền địa phương thực hiện liên kết vùng. Đặc biệt là đối với các lĩnh vực đặc thù như phát triển cơ sở hạ tầng vùng, quản lý và khai thác nguồn nước, thích ứng hiệu quả với thiên tai.

Cuối cùng, ông Phương nhấn mạnh liên kết vùng, phân công hợp tác giữa các địa phương với nhau phải tăng cường được năng lực quản trị địa phương, thực thi tốt hơn các nhiệm vụ chính quyền Trung ương phân cấp cho địa phương; tạo mối quan hệ hài hoà giữa lợi ích của từng địa phương, lợi ích chung của vùng và của toàn bộ nền kinh tế.

Ông Phương đề xuất Chủ tịch Hội đồng vùng do một Phó Thủ tướng làm Chủ tịch, một số Bộ trưởng làm Phó chủ tịch Hội đồng. Ngoài ra, cần đẩy mạnh phối hợp trong việc lập và tổ chức thực hiện các quy hoạch vùng, ngành quốc gia, quy hoạch tỉnh và các quy hoạch có liên quan trên địa bàn, trên cơ sở đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ giữa các quy hoạch. Trong đó, các địa phương xác định cụ thể các lĩnh vực cần liên kết, hình thành chuỗi giá trị.

Thứ trưởng Trần Quốc Phương đề xuất, cần phối hợp huy động nguồn lực cho đầu tư phát triển thông qua việc tổ chức chung Hội nghị xúc tiến đầu tư, huy động nguồn vốn đầu tư trực tiếp FDI. Trong đó, chú trọng hình thức PPP hoặc liên doanh trong thu hút FDI phát triển cơ sở hạ tầng các khu kinh tế biển, khu công nghiệp, cảng biển, đường bộ…. Phối hợp đầu tư xây dựng và hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông kết nối, phối hợp với quy hoạch các địa phương lân cận.

Kết luận toạ đàm, ông Trần Tuấn Anh, Trưởng Ban Kinh tế Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo tổng kết Nghị quyết 39 cho biết, những nội dung đối thoại, trao đổi tại tọa đàm sâu sắc, chất lượng, toàn diện, có tính thực tiễn cao, bám sát các chủ trương, định hướng lớn của Đảng tại Đại hội Đảng XIII để đề xuất các định hướng, các cơ chế, chính sách phù hợp để thúc đẩy liên kết phát triển vùng Kinh tế trọng điểm Miền Trung.

Nhiều ý kiến đề xuất nhiều giải pháp thiết thực, phù hợp để tăng cường liên kết đề cập tới nhiều ngành, lĩnh vực cụ thể của vùng kinh tế trọng điểm miền Trung tập trung vào đẩy nhanh tiến độ xây dựng quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh. Trong đó, xác định biển là trung tâm; đầu tư để liên kết hạ tầng giao thông, cảng biển, hệ thống logicstic; phát triển hệ thống đô thị ven biển bền vững và đồng bộ về mạng lưới, hoàn thiện mô hình chính quyền đô thị và cơ chế, chính sách tài chính phát triển đô thị.

Đồng thời, phát triển khoa học - công nghệ phục vụ các chương trình lớn của quốc gia; đổi mới sáng tạo, cách mạng công nghiệp lần thứ 4; xây dựng văn hóa vùng; phát triển nguồn nhân lực đào tạo đạt đẳng cấp quốc gia, quốc tế, trong bối cảnh hội nhập sâu rộng; chống cạn kiệt tài nguyên, già hóa dân số bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu và phòng chống thiên tai.

Bài liên quan

Doanh nghiệp tiếp tục đầu tư vào 'thủ phủ' đồ gỗ miền Trung

Doanh nghiệp châu Âu quan tâm đầu tư kinh tế xanh tại miền Trung

Bình Định trở thành điểm sáng đầu tư mới của miền Trung

Miền Trung Group xin trả dự án 700 tỷ ở Thanh Hóa