Những doanh nghiệp nào 'dính' vụ bán rẻ 43 ha đất ‘vàng’ ở Bình Dương?

Như Nhadautu.vn đưa tin, Cơ quan CSĐT Bộ Công an vừa chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án và bản kết luận điều tra đến Viện KSND tối cao, đề nghị truy tố cựu Bí thư Tỉnh ủy Bình Dương Trần Văn Nam cùng 20 đồng phạm về tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước gây thất thoát, lãng phí.”

Căn cứ tài liệu, chứng cứ thu đã thu thập, Bộ Công an kết luận, bị can Trần Văn Nam đã có hành vi vi phạm pháp luật trong việc áp giá tính tiền sử dụng đất, tạo điều kiện để Tổng Công ty 3/2 chuyển nhượng toàn bộ dự án trên khu đất 43ha từ Nhà nước sang tư nhân với giá rẻ, gây thất thoát hơn 1.063 tỷ đồng.

Đáng chú ý, trong bản kết luận của Cơ quan CSĐT Bộ Công an cho thấy, có đến 8 doanh nghiệp là pháp nhân liên quan đến vụ án đứng sau để các bị can hợp thức hóa sai phạm.

Các doanh nghiệp “ruột” của các bị can

“Sân sau” lớn nhất để các bị can thực hiện hành vi vi phạm, trái quy định của pháp luật là Tổng Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương TNHH MTV (Tổng Công ty 3/2).

Theo đó, tiền thân Tổng Công ty 3/2 là Xí nghiệp sản xuất hàng cao su 3/2 Sông Bé, được thành lập vào tháng 10/1982 theo quyết định của Tỉnh ủy Sông Bé. Sau nhiều lần thay đổi đăng ký kinh doanh, bổ sung ngành nghề kinh doanh, vốn kinh doanh, tại lần thay đổi thứ 6 (tháng 10/2000), công ty đổi tên thành Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương, là doanh nghiệp Nhà nước, chịu sự chỉ đạo và quản lý mọi mặt của UBND tỉnh với vốn kinh doanh là hơn 58,7 tỷ đồng.

Năm 2010, Tỉnh ủy Bình Dương giao UBND tỉnh chỉ đạo Ban chỉ đạo đổi mới phát triển doanh nghiệp tỉnh phối hợp với Văn phòng Tỉnh ủy và các doanh nghiệp Đảng tiến hành làm thủ tục để chuyển Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương thành tổng công ty theo mô hình công ty mẹ - công ty con.

Năm 2006, UBND tỉnh Bình Dương ra quyết định chuyển công ty hoạt động theo mô hình công ty mẹ - công ty con, là công ty Nhà nước có vốn điều lệ 548,6 tỷ đồng.

Theo quyết định năm 2010 của UBND tỉnh Bình Dương, công ty chuyển thành Tổng công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương TNHH MTV, là công ty do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ (Tinh ủy Bình Dương là chủ sở hữu) với số vốn điều lệ là 621 tỷ đồng.

Ngày 12/8/2010, Tỉnh uỷ Bình Dương bổ nhiệm ông Nguyễn Văn Minh, chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc giữ chức vụ Chủ tịch HĐTV kiếm Tổng Giám đốc; Trần Văn Quen, Phó Chủ tịch HĐQT, Phó Tổng Giám đốc giữ chức vụ thành viên HĐTV; Trần Nguyên Vũ, thành viên HĐQT, Giám đốc tài chính là thành viên HĐTV; Huỳnh Công Phát, Trưởng phòng Hành chính và Huỳnh Thanh Hải, Trưởng ban xây dựng cơ bản là thành viên HĐTV.

Trên cơ sở đề nghị của UBND tỉnh Bình Dương, ngày 22/2/2011, Tỉnh ủy Bình Dương đã thống nhất chủ trương giao chủ tịch UBND tỉnh thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước theo đúng pháp luật về hoạt động sản xuất kinh doanh đối với doanh nghiệp thuộc sở hữu của Đảng như các doanh nghiệp nhà nước thuộc tỉnh...

Ngày 8/2/2012, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt phương án sắp xếp doanh nghiệp 100% vốn nhà nước thuộc UBND tỉnh Bình Dương giai đoạn 2011 - 2015, theo đó với các doanh nghiệp của Đảng có thể vận dụng cơ chế, chính sách của nhà nước để thực hiện việc sắp xếp các doanh nghiệp trực thuộc theo quy định hiện hành.

Năm 2015, sau khi tăng vốn điều lệ thành 1.350 tỷ đồng, Tổng Công ty 3/2 tiến hành cổ phần hóa theo quyết định của UBND tỉnh Bình Dương. Trên cơ sở phương án sử dụng đất, kết quả xác định giá trị doanh nghiệp là hơn 4.346 tỷ đồng (trong đó giá trị thực tế phần vốn nhà nước là 1.773 tỷ đồng) được Tỉnh ủy, UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt.

Do khoản lợi nhuận sau thuế còn tồn tại Tổng Công ty 3/2 chưa được nộp về tỉnh ủy theo quy định, Tỉnh ủy đã đồng ý tăng thêm phần vốn nhà nước 1.226 tỷ đồng cho đủ số vốn 3.000 tỷ đồng.

Trên cơ sở quyết định của UBND tỉnh Bình Dương về việc phê duyệt phương án cổ phần hóa Tổng Công ty 3/2, ngày 26/3/2018, Tổng Công ty 3/2 tổ chức bán đấu giá cổ phần thu được 1.968 tỷ đồng.

Ngày 1/11/2018, Tổng Công ty 3/2 chính thức chuyển thành công ty cổ phần với cơ cấu cổ đông gồm: nhà nước nắm giữ 60,97% vốn điều lệ; cổ đông chiến lược nắm giữ 29% (Công ty CP Sam holding 8%, Công ty TNHH Phát Triển 15%, Công ty CP U&I 6%); công nhân viên và cổ đông mua qua đấu giá nắm giữ 10,02%. Người đại diện theo pháp luật là Trần Nguyên Vũ, kiêm Tổng Giám đốc.

Ngày 18/10/2018, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Bình Dương đồng ý chuyển giao 60,97% phần vốn của Tỉnh ủy Bình Dương tại Tổng Công ty 3/2 cho Công ty TNHH MTV Đầu tư và Quản lý dự án Bình Dương (Impco) quản lý và cử ông Huỳnh Thanh Hải làm Chủ tịch HĐTV, kiêm Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV Đầu tư và quản lý dự án Bình Dương, đại diện phần vốn của Đảng tại Tổng Công ty 3/2 sau khi cổ phần hóa.

Tiếp theo là Công ty CP Bất động sản Âu Lạc (Công ty Âu Lạc), được thành lập và hoạt động từ ngày 22/06/2010 với ngành nghề kinh doanh, tư vấn và quản lý bất động sản…, vốn điều lệ 6 tỷ đồng, gồm 3 cổ đông sáng lập là ông Dương Đình Tâm, góp 2,7 tỷ đồng (chiếm 45%); ông Huỳnh Trung Nam góp 2,7 tỷ đồng (chiếm 45%); ông Nguyễn Quốc Hùng, góp 600 triệu đồng (chiếm 10%). Người đại diện pháp luật của công ty là ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch HĐQT. Tại lần thay đổi thứ 4 (tháng 11/2018), người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc.

Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng Tân Phú (Công ty Tân Phú) thành lập và hoạt động theo giấy phép của Công ty TNHH Hai thành viên trở lên từ ngày 9/9/2010. Ngành nghề kinh doanh là bất động sản, quyền sử dụng đất thuộc sở hữu… với vốn điều lệ 200 tỷ đồng, gồm 2 thành viên góp vốn là Công ty Âu Lạc góp 140 tỷ đồng (chiếm 70%); Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (đại diện là ông Huỳnh Thanh Hải) góp 60 tỷ đồng (chiếm 30%). Người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng Giám đốc. Tại lần thay thứ 7 ngày 1/2/2021, người đại diện pháp luật là bà Đồng Thị Lan, Tổng Giám đốc.

Trong khi đó, Công ty CP Đầu tư và Phát triển Kim Oanh TP.HCM (Công ty Kim Oanh) được đổi tên từ Công ty A Đông Hải, thành lập và hoạt động theo giấy phép của Công ty TNHH Hai thành viên trở lên cấp ngày 8/5/1993, đăng ký thay đổi lần thứ 6 ngày 25/2/2013. Ngành nghề kinh doanh là sản xuất vật liệu xây dựng, kinh doanh nhà ở... vốn điều lệ công ty là 12 tỷ đồng, gồm 5 thành viên góp vốn, người đại diện pháp luật là bà Trần Thị Mộng Hằng, Giám đốc.

Tại công ty này có đến 16 lần thay đổi giấy phép đăng ký kinh doanh, người đại diện pháp luật và vốn điều lệ. Trong đó, lần thay đổi lần thứ 9 ngày 28/3/2014, nâng vốn điều lệ của công ty lên thành 400 tỷ đồng gồm: Công ty CP Đầu tư và Phát triển Thuận Lợi góp 388 tỷ đồng (chiếm 97%); bà Trần Thị Mộng Hằng góp 7 tỷ đồng, (chiếm 1,75%); ông Bùi Văn Minh góp 3 tỷ đồng (chiếm 0,75%); bà Bùi Thị Yến góp 1 tỷ đồng (chiếm 0,25%). Người đại diện pháp luật lúc này là bà Đặng Thị Kim Oanh, Giám đốc; lần thay đổi thứ 13 ngày 3/1/2018, thay đổi loại hình doanh nghiệp và đổi tên thành Công ty Kim Oanh, vốn điều lệ 750 tỷ đồng, gồm 75.000.000 cổ phần mệnh giá 10.000 đồng/cổ phần; Lần thay đổi thứ 15 ngày 29/4/2020, thay đổi cổ đông và tỷ lệ góp vốn; thay người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Phú Đức, giữ chức vụ Tổng Giám đốc; lần thay đổi thứ 16 ngày 27/8/2020, ghi nhận bà Đồng Thị Lan, giữ chức vụ Chủ tịch HĐQT, đồng đại diện pháp luật công ty.

Công ty CP Đầu tư và Phát triển Tân Thành (Công ty Tân Thành) hoạt động từ ngày 2/11/2007, vốn điều lệ 480 tỷ đồng với tỷ lệ góp vốn từ Tổng Công ty 3/2 là 144 tỷ đồng bằng quyền sử dụng khu đất 150ha (chiếm 30%); phía 2 đối tác Hàn Quốc góp 336 tỷ đồng (chiếm 70%). Ngành nghề kinh doanh bất động sản, kinh doanh sân golf... người đại diện theo pháp luật là ông Suk Steve Sang Keun, Tổng Giám đốc.

Sau đó, ngày 20/4/2011, công ty được chuyển đổi từ doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài thành doanh nghiệp 100% vốn trong nước với điều lệ như trên, trong đó thay đổi tỷ lệ góp vốn như sau: Tổng Công ty 3/2 góp vốn 14 tỷ đồng bằng khu đất 150ha, (chiếm 30%) vốn điều lệ; Công ty TNHH Phát Triển góp 153,6 tỷ đồng (chiếm 32%); Công ty CP Hưng Vượng góp 182,4 tỷ đồng (chiếm 38%). Người đại diện pháp luật lúc này là ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch HĐQT. Tiếp đến, năm 2017 công ty được cổ phần hóa với vốn điều lệ giữ nguyên.

Tại lần thay đổi thứ 4, ngày 1/2/2021, công ty này thay đổi người đại diện pháp luật là ông Lê Trọng Nghĩa, Tổng Giám đốc.

Công ty CP Hưng Vượng (Công ty Hưng Vượng) có tiền thân là Xí Nghiệp Chế biến lâm sản xuất khẩu 3/2, được cổ phần hóa năm 2004, vốn điều lệ là 36,4 tỷ đồng, trong đó Công ty Sản xuất - Xuất nhập khẩu Bình Dương (ông Nguyễn Văn Minh làm đại diện) góp hơn 18,5 tỷ đồng (chiếm 51%). Ngành nghề sản xuất gia công, kinh doanh các sản phẩm từ gỗ… người đại diện theo pháp luật là ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch HĐQT.

Sau nhiều lần thay đổi giấy đăng ký kinh doanh, tại lần thay đổi lần thứ 5 ngày 15/12/2015, vốn điều lệ công ty tăng lên 150 tỷ đồng, trong đó Tổng Công ty 3/2 là cổ đông (chiếm 30,9%); ông Nguyễn Văn Minh (chiếm 23,1%); bà Nguyễn Thục Anh (chiếm 5,1%); ông Võ Hồng Cường (chiếm 17,1%). Người đại diện theo pháp luật là ông Nguyễn Văn Minh, Chủ tịch HĐQT. Tại lần thay đổi thứ 6 ngày 4/5/2019, người đại diện pháp luật là ông Võ Hồng Cường, Chủ tịch HĐQT.

Công ty TNHH Phát Triển (Công ty Phát Triển) được thành lập và hoạt động từ ngày 19/3/2002 với vốn điều lệ 18,6 tỷ đồng, gồm 2 thành viên góp vốn, trong đó bà Nguyễn Thục Anh góp 51% vốn điều lệ; bà Trần Đình Như Ý, góp 49% vốn điều lệ. Người đại diện theo pháp luật là bà Nguyễn Thục Anh, Chủ tịch HĐTV.

Tại lần thay đổi thứ 5 ngày 30/12/2016, vốn điều lệ tăng lên 38 tỷ đồng, trong đó bà Nguyễn Thục Anh góp 51% vốn điều lệ; bà Trần Đình Như Ý, góp 49% vốn điều lệ; Người đại diện theo pháp luật: bà Nguyễn Thục Anh, Chủ tịch HĐTV, người đại diện không thay đổi.

Tại lần thay đổi thứ 7 ngày 19/8/2019, vốn điều lệ tiếp tục được tăng lên thành 300 tỷ đồng, trong đó bà Nguyễn Thục Anh góp 51% vốn điều lệ; bà Trần Đình Như Ý, góp 49% vốn điều lệ. Lúc này, người đại diện theo pháp luật là bà Nguyễn Thục Anh, Chủ tịch HĐTV và Trần Đình Như Ý, Phó Chủ tịch HĐTV.

Cuối cùng là Công ty CP Tư vấn và thẩm định giá Đông Nam (Công ty Đông Nam) hoạt động từ ngày 3/1/2007, đăng ký thay đồi lần thứ 9 vào ngày 21/9/2018. Ngành nghề kinh doanh là dịch vụ thẩm định giá với vốn điều lệ 3,5 tỷ đồng. Người đại diện pháp luật là ông Hồ Đắc Hiếu, Tổng Giám đốc.

Quá trình hợp thức hóa sai phạm như thế nào?

Theo kết luận điều tra, khi tính tiền sử dụng đất đối với khu đất 43ha giao cho Tổng Công ty 3/2 theo quyết định số của UBND tỉnh Bình Định, Cục thuế đã có văn bản tham mưu cho UBND tỉnh chấp thuận giá đất khu dịch vụ tại khu liên hợp là 51.914 đồng/m2 (giá đất năm 2006) để tính thu tiền sử dụng đất đối với Tổng Công ty 3/2, trái quy định pháp luật.

Cục thuế cũng đã áp giá đất bình quân 51.914 đồng/m2 để tính tiền sử dụng đất đối với khu đất 43ha giao cho Tổng Công ty 3/2, gây thất thu ngân sách nhà nước số tiền 106 tỷ đồng.

Tiếp đó, khi tính tiền sử dụng đất đối với khu đất 145ha giao cho Tổng Công ty 3/2, Cục thuế tiếp tục áp giá đất bình quân 51.914 đồng/m2 để tỉnh tiền sử dụng đất đối với khu đất 145ha giao cho Tổng Công ty 3/2, gây thất thu ngân sách nhà nước số tiền 654 tỷ đồng.

Tổng cộng, hành vi áp giá đất bình quân 51.914 đồng/m2 để tính tiền sử dụng đất đối với khu đất 43ha và 145ha giao cho Tổng công ty 3/2 gây thất thoát nhà nước số tiền 761 tỷ đồng.

Cũng theo kết luận điều tra, ngày 8/12/2016, Tổng Công ty 3/2 ký hợp đồng chuyển nhượng khu đất 43ha cho Công ty Tân Phú với giá 250 tỷ đồng (theo thỏa thuận với Công ty Âu Lạc vào năm 2010), không định giá để xác định giá trị khu đất tại thời điểm chuyển nhượng, trái với chủ trương của Tỉnh ủy Bình Dương và trái với quy định của pháp luật.

Mặc dù biết Tổng Công ty 3/2 đã chuyển nhượng khu đất 43 ha cho Công ty Tân Phú nhưng Thường trực Tỉnh ủy Bình Dương vẫn quyết định cho Tổng Công ty 3/2 tiếp tục chuyển nhượng 30% vốn góp tại Công ty Tân Phú cho Công ty Âu Lạc, qua đó toàn bộ dự án khu dân cư - thương mại - dịch vụ Tân Phú trên khu đất 43ha được chuyển dịch sang Công ty Âu Lạc (công ty tư nhân), thoát ly hoàn toàn khỏi sở hữu của nhà nước.

Hành vi chuyển nhượng khu đất 43ha cho Công ty Tân Phú với giá 250 tỷ đồng, trái quy định của pháp luật, gây thiệt hại cho nhà nước khoản tiền chênh lệch giá tại thời điểm chuyển nhượng là 302,8 tỷ đồng.

Sau khi đã góp vốn vào Công ty Tân Thành số tiền 144 tỷ đồng, chiếm 30% vốn góp và được Công ty Tân Thành thanh toán phần giá trị còn lại của khu đất 145ha với tổng số tiền 303 tỷ đồng, ngày 9/6/2017, Tổng Công ty 3/2 ký hợp đồng đưa khu đất 145ha vào góp vốn tại Công ty Tân Thành với trị giá 139 tỷ đồng để nắm giữ 30% cổ phần, không định giá để xác định giá trị khu đất tại thời điểm góp vốn, trái với chủ trương của Tỉnh ủy Bình Dương và trái với quy định của pháp luật.

Do Tổng Công ty 3/2 vẫn nắm giữ 30% vốn góp tại Công ty Tân Thành nên hành vi sử dụng khu đất 145ha góp vốn vào doanh nghiệp này với trị giá 139 tỷ đồng gây thiệt hại cho nhà nước khoản tiền chênh lệch giá tại thời điểm góp vốn là 1.160 tỷ đồng.

Bài liên quan

Bắt con rể cựu chủ tịch vụ 'thâu tóm' 43ha đất công ở Bình Dương

Cựu Bí thư tỉnh Bình Dương Trần Văn Nam bị cáo buộc gây thất thoát hơn 1.000 tỷ

Bắt cựu Bí thư Bình Dương Trần Văn Nam

Cận cảnh 43 ha 'đất vàng' của Tổng Công ty 3/2 khiến hàng loạt lãnh đạo tỉnh Bình Dương bị kỷ luật