Lúa chín đầy đồng nhưng vì sao các ông lớn như Vinafood 1, Vinafood 2 chưa chịu thu mua?
Một nghịch lý đang diễn ra tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long là hiện tượng lúa chín đầy đồng nhưng doanh nghiệp, trong đó có cả các doanh nghiệp lớn của nhà nước vẫn 'bình chân như vại', không chịu thu mua lúa cho bà con nông dân. Vì sao vậy?

Nhiều nhà máy xay xát phải ngưng hoạt động vì không đủ điều kiện vừa sản xuất vừa phòng chống dịch. Ảnh: TL
Nhiều doanh nghiệp lớn 'án binh bất động'?
Tại cuộc họp trực tuyến về tiêu thụ lúa gạo do Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) vừa tổ chức, đại diện các địa phương vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) đặt câu hỏi: Nhiều 'ông lớn' đang án binh bất động trong khi lúa chín đầy đồng, vì sao?
Ông Trần Anh Thư, Phó chủ tịch UBND tỉnh An Giang đã nêu thẳng đích danh Tổng công ty lương thực miền Bắc (Vinafood 1) và Tổng công ty lương thực miền Nam (Vinafood 2) là 2 trong số 10 doanh nghiệp xuất khẩu gạo lớn nhất do Bộ Công Thương công bố, thế nhưng trong lúc nông dân thu hoạch rộ, lúa không bán được thì hai ông này vẫn 'án binh bất động', không biết kho tàng, nhà máy của “ổng” để không làm gì? Vì thế ông Thư đề nghị Bộ NN&PTNT kiểm tra chấn chỉnh hoạt động của hai ông doanh nghiệp này bởi vì đây là doanh nghiệp nhà nước.
Theo số liệu của Bộ NN&PTNT, cả nước có trên 582 cơ sở xay xát gạo quy mô công nghiệp, chủ yếu tập trung ở ĐBSCLvới 558 doanh nghiệp - chiếm 95,9 %. Trong đó, cơ sở có công suất trên 100.000 tấn thóc/năm chiếm 3%; cơ sở có công suất trên10.000 tấn thóc/năm chiếm 58,5%; cơ sở có công suất dưới 10.000 tấn thóc/năm chiếm 38,5%.
Tổng công suất kho chứa bảo quản lúa gạo đạt 7 triệu tấn; tổng sản lượng chế biến công nghiệp đạt 13,5 triệu tấn quy gạo, chiếm khoảng 55 - 60% sản lượng chế biến; lượng sản phẩm còn lại được chế biến tại các cơ sở nhỏ với công nghệ đơn giản phục vụ tiêu thụ trong nước.
Theo đánh giá của Bộ NN&PTNT, trình độ công nghệ chế biến lúa gạo của Việt Nam đạt mức trung bình tiên tiến. Công nghệ thiết bị cho chế biến gạo gần đây đã có nhiều tiến bộ so với các nước trong khu vực và phần lớn do các doanh nghiệp trong nước chế tạo.
Như vậy, với năng lực hiện có thì khâu tàng trữ, chế biến, bảo quản cho cả vụ hè thu cũng không thành vấn đề, thế nhưng vì sao nhiều doanh nghiệp “án binh bất động”?

Thương lái mua lúa phản ánh phương tiện đi chưa về đích thì giấy test SARS-CoV-2 đã hết hạn. Ảnh: ĐT
Các doanh nghiệp kêu 'khó'
Ông Phạm Xuân Quế - Tổng giám đốc Vinafood 1 cho biết: Dưới góc độ doanh nghiệp, chúng tôi lo nhất là nguyên liệu đầu vào vì đây là sự sống còn của doanh nghiệp, nếu không có nguồn nguyên liệu, chân hàng để đảm bảo thì Vinafood 1, các công ty lớn sẽ không có đủ nguồn hàng để cung ứng xuất khẩu. Vinafood 1 là một trong những đơn vị xuất khẩu đang đứng trong top đầu, điều đó chứng tỏ lượng lúa đông xuân chúng tôi đã mua rất ổn định.
Tuy nhiên, theo ông Quế, trong giai đoạn vừa qua do thực hiện giãn cách xã hội và đánh giá lại năng lực sản xuất cả các nhà máy, không chỉ Vinafood 1 mà tất cả các công ty đều gặp khó khăn trong khâu thực hiện “ba tại chỗ” để đảm bảo duy trì được sản xuất; cũng có đơn vị của Vinafood 1 đã xảy ra trường hợp dương tính với SARS-CoV-2 buộc cả nhà máy phải cách ly, đóng cửa chứ không phải doanh nghiệp không tích cực, không nỗ lực thu mua lúa cho nông dân.
Ông Quế cho biết hiện đang chỉ đạo các đơn vị xây dựng phương án đảm bảo duy trì sản xuất nhưng đồng thời cũng đảm bảo phòng chống dịch.
“Trong thời điểm này, chúng tôi cần phải đưa ra giải pháp thiết thực để khôi phục chuỗi ngành hàng. Riêng về khâu chế biến chúng tôi đang từng bước tổ chức lại sản xuất. Tất cả các công đoạn: giám định, kiểm dịch, phun khử trùng, vận tải… đều phải do con người thực hiện, trong khi con người lại là đối tượng giãn cách theo Chỉ thị 16 nên rất khó khăn để đưa ra được giải pháp vừa sản xuất vừa đảm bảo giãn cách, phòng chống dịch”, ông Quế nói.
Theo ông Đỗ Hà Nam, Tổng giám đốc Công ty cổ phần xuất nhập khẩu Intimex, Phó chủ tịch Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA), do ảnh hưởng của dịch COVID-19 và khó khăn trong logistics, các doanh nghiệp lớn hiện nay khả năng xuất hàng đi được chỉ khoảng 50% nhưng lao động phục vụ cho khâu sản xuất hiện đang không đảm bảo.
Trong giai đoạn này các doanh nghiệp không dám ký hợp đồng xuất khẩu vì nếu không đảm bảo được sản xuất thì không giao hàng đúng hẹn, trong khi đó, giá cước vận tải tăng gấp nhiều lần, đặc biệt khu vực châu Phi giá cước rất cao, tàu hàng vào cảng cả tháng không bốc hàng lên được.
Riêng Intimex, hiện đã ký hợp đồng giao cho tháng 7, tháng 8 là 100.000 tấn, nhưng trong tháng 7 mới đi được 30.000 trên tổng số 50.000 tấn có nghĩa có 40% hàng chưa đi được do vấn đề tàu. Trong tháng 8, này không biết có đi nổi được 50% số hàng hợp đồng hay không. Và nếu như việc chậm trể thực hiện hợp đồng cứ tiếp tục thế này thì mất uy tín doanh nghiệp và có thể mất cả thị trường. Việc tiêu thụ trong nước cũng rất khó khăn do khâu vận chuyển, lưu thông, phân phối hàng hóa làm cho giá bán từ rẻ đến đắt hơn cả giá gạo xuất khẩu.
Trước tình hình hiện nay, ông Nam có 3 kiến nghị: Thứ nhất là phải xem hệ thống logistics là huyết mạch của nền kinh tế. Hiện nay, 95% lúa gạo đi bằng đường thuỷ, chúng tôi đề nghị lương thực cũng giống vải của Bắc Giang nếu lương thực thì cho đi, còn cách nào làm an toàn thì nghĩ cách chứ không thể nào đưa ra một loạt yêu cầu rồi làm khó không đi được. Đặc thù của đường thủy là thời gian duy chuyển phải nhiều ngày mới đến đích, nhiều chủ ghe mua lúa phản ánh đi chưa đến đâu thì giấy xét nghiệm đã hết hạn.
Thứ hai là địa phương cũng phải hỗ trợ, tạo điều kiện tối đa cho nhà máy hoạt động trở lại để giải quyết đầu ra cho bà con chứ nơi mở, nơi đóng thì doanh nghiệp rất khó làm ăn. Điển hình như ở huyện Vĩnh Thạnh, TP. Cần Thơ đã ra lệnh dừng hoạt động 100% nhà máy xay xát trên địa bàn từ ngày mùng 7 - 16/8, như vậy giữa thành phố và huyện nó khác xa nhau rất nhiều.
Vấn đề sau cùng là ưu tiên vốn cho doanh nghiệp mua gạo, đây là vấn đề muôn thuở nhưng mà rõ ràng không có tiền thì không mua được lương thực. Chúng ta làm gì làm nhưng bây giờ doanh nghiệp tồn kho quá lớn, chỉ riêng Intimex chúng tôi đã tồn 100.000 tấn gạo thì mua thêm làm sao? Muốn mua thêm thì phải cho số hàng đó lưu thông đi thì mới mua tiếp được.
- Cùng chuyên mục
Bệnh viện Đa khoa Đức Việt chính thức khởi công - Dấu ấn mới cho y tế Hà Nội
Ngày 22/8, tại xã Xuân Mai, TP. Hà Nội, Công ty Cổ phần Y khoa Đức Việt tổ chức Lễ khởi công Bệnh viện Đa khoa Đức Việt, một công trình y tế hiện đại, quy mô, được kỳ vọng trở thành điểm sáng trong hệ thống chăm sóc sức khỏe chất lượng cao của Thủ đô và khu vực lân cận.
Doanh nghiệp - 22/08/2025 14:32
Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực đổi tên, sẵn sàng cho hành trình mới
Công ty Tài chính Cổ phần Điện lực (EVNFinance, MCK: EVF) vừa công bố thông tin, chính thức đổi tên thành Công ty Tài chính Tổng hợp Cổ phần Điện lực (tên viết tắt EVF), theo Quyết định số 2055/QĐ-QLGS6 ngày 19/8/2025 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Doanh nghiệp - 22/08/2025 12:12
NCB cung cấp giải pháp tài chính linh hoạt cho doanh nghiệp lớn ngành du lịch, giải trí và chứng khoán
Ngân hàng TMCP Quốc Dân (NCB) vừa ra mắt loạt giải pháp tín dụng chuyên biệt dành riêng cho doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực chứng khoán và du lịch giải trí, giúp khách hàng chủ động dòng tiền, nâng cao năng lực cạnh tranh và đón đầu cơ hội tăng trưởng.
Doanh nghiệp - 22/08/2025 12:11
EVNHANOI sẵn sàng cung ứng điện cho Đại lễ Quốc khánh 2/9
Chiều ngày 20/8, Thứ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hoàng Long cùng đoàn công tác liên ngành đã kiểm tra công tác cấp điện dịp Đại lễ Quốc khánh 2/9.
Thị trường - 22/08/2025 12:09
PECC2 ký kết thỏa thuận nguyên tắc thực hiện dự án nhà máy điện LNG Công Thanh 4.500MW
Mới đây, Công ty Cổ phần Nhiệt điện Công Thanh và Liên danh Doosan Enerbility (Hàn Quốc) - Công ty Cổ phần Tư vấn Xây dựng Điện 2 (PECC2) đã chính thức ký kết thỏa thuận nguyên tắc thực hiện Dự án Nhà máy điện Công Thanh 4.500MW (Giai đoạn 1: 1.500MW; Giai đoạn 2: 3.000MW).
Doanh nghiệp - 22/08/2025 11:08
Hòa Phát bàn giao ngôi trường trị giá 42 tỷ đồng cho tỉnh Quảng Ngãi
Ngày 21/8, Tập đoàn Hòa Phát, CTCP Thép Hòa Phát Dung Quất đã tổ chức lễ khánh thành, bàn giao đưa vào sử dụng công trình Trường tiểu học Bình Đông, tại xã Vạn Tường (tỉnh Quảng Ngãi).
Thị trường - 22/08/2025 08:19
‘Doanh nghiệp gỗ Việt cần chào bán thêm các mặt hàng mới tới các thị trường cũ’
Ông Phùng Quốc Mẫn, Chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM (HAWA), cho rằng để tránh bỏ trứng một giỏ, các doanh nghiệp cần chào bán thêm các mặt hàng mới cho các thị trường cũ như Nhật Bản không chỉ có dăm gỗ, viên nén; Hàn Quốc không chỉ có ván công nghiệp.
Thị trường - 22/08/2025 06:45
Giá vàng miếng tăng vọt
Giá vàng miếng trong nước vụt tăng mạnh trong phiên sáng nay (21/8), hiện giao dịch quanh mức 124,4 - 125,4 triệu đồng/lượng (mua - bán).
Thị trường - 21/08/2025 09:25
Capital Square chính thức ra mắt, định hình không gian sống đẳng cấp Diva
Vừa qua, tổ hợp Capital Square đã chính thức ra mắt thị trường, đem đến cho cư dân tinh hoa và nhà đầu tư tầm nhìn toàn cảnh về một khu đô thị đẳng cấp, tạo dựng không gian sống xứng tầm đẳng cấp “diva” tại lõi trung tâm Đà Nẵng.
Doanh nghiệp - 21/08/2025 09:00
Tái khởi động vận hành dự án lọc hoá dầu Long Sơn
Ngày 20/8, Công ty TNHH Hóa dầu Long Sơn (LSP) thông báo tái khởi động vận hành toàn bộ tổ hợp hóa dầu tích hợp, nhờ vào sự cải thiện biên lợi nhuận vận hành sau khi giá dầu thô giảm trong thời gian gần đây.
Thị trường - 21/08/2025 08:03
Thắp lửa non sông: Chuỗi câu chuyện 35 năm PV GAS
Năm 2025 đánh dấu cột mốc 35 năm hình thành và phát triển của Tổng công ty Khí Việt Nam (PV GAS) – một hành trình không chỉ được đo đếm bằng thời gian, mà còn được khắc sâu bởi dấu ấn của con người, của văn hóa doanh nghiệp, của những sáng kiến cải tiến, nghiên cứu khoa học, an sinh xã hội và khát vọng vươn xa.
Doanh nghiệp - 20/08/2025 16:39
Ngân hàng UBS lại nâng dự báo giá vàng
Nhiều yếu tố tiếp tục hỗ trợ giá vàng đi lên trong thời gian tới, bao gồm nhu cầu mua vào của các ngân hàng trung ương và quỹ ETF.
Thị trường - 20/08/2025 16:21
BAF chuẩn bị có thêm trang trại 2.000 tỷ đồng ở Quảng Trị
BAF Việt Nam, chủ thương hiệu "heo ăn chay" vừa tổ chức thành công Lễ động thổ Trang trại chăn nuôi lợn công nghệ cao Gia Hân (Quảng Trị), tổng vốn đầu tư 2.000 tỷ đồng.
Thị trường - 20/08/2025 11:34
Viettel đầu tư 1 tỷ USD khởi công hai công trình trọng điểm quốc gia
Ngày 19/8/2025, Tập đoàn Công nghiệp – Viễn thông Quân đội (Viettel) chính thức khởi công xây dựng Trung tâm Dữ liệu An Khánh và Trung tâm Nghiên cứu & Phát triển Viettel với tổng vốn đầu tư hơn 1 tỷ USD.
Doanh nghiệp - 20/08/2025 08:16
Quảng Trị đón dự án khu công nghiệp nghìn tỷ - Động lực mới thu hút đầu tư
Sáng 19/8/2025 tại Quảng Trị đã chính thức khởi công Dự án Đầu tư xây dựng và Kinh doanh kết cấu hạ tầng KCN Tây Bắc Hồ Xá (KCN Tây Bắc Hồ Xá) tại xã Vĩnh Linh, tỉnh Quảng Trị, đánh dấu bước chuyển mình trong hành trình phát triển công nghiệp bền vững của địa phương sau sáp nhập.
Doanh nghiệp - 20/08/2025 08:00
Doanh nghiệp gỗ Việt tính chuyện kinh doanh trên đất Mỹ
Ông Ngô Sỹ Hoài - Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội gỗ và lâm sản Việt Nam (VIFOREST) cho biết để ứng phó với thuế đối ứng của Mỹ, doanh nghiệp gỗ Việt Nam đang nghĩ cách làm mới thị trường Mỹ bằng cách liên kết với nhau để sản xuất ngay trên đất Mỹ…
Thị trường - 20/08/2025 06:45
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 3 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 3 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 4 month ago