Giá dầu tăng cao kỷ lục: Liệu có xảy ra tình trạng khan hiếm, găm hàng?

Nhàđầutư
Giá dầu thế giới tăng cao đã tác động trực tiếp đến thị trường xăng dầu trong nước, bởi Việt Nam vẫn là nước vừa phải nhập khẩu xăng dầu thành phẩm, vừa nhập khẩu dầu thô để chế biến, lọc hoá dầu. Hiện, Bộ Công Thương đang đẩy mạnh các giải pháp để tránh tình trạng khan hiếm, găm hàng.
BẢO ANH-NGUYÊN LONG
19, Tháng 02, 2022 | 07:00

Nhàđầutư
Giá dầu thế giới tăng cao đã tác động trực tiếp đến thị trường xăng dầu trong nước, bởi Việt Nam vẫn là nước vừa phải nhập khẩu xăng dầu thành phẩm, vừa nhập khẩu dầu thô để chế biến, lọc hoá dầu. Hiện, Bộ Công Thương đang đẩy mạnh các giải pháp để tránh tình trạng khan hiếm, găm hàng.

Không lo khan hiếm?

Thời gian qua, giá dầu thô trên thị trường thế giới tiếp tục xu hướng tăng và tăng liên tục, đạt mức cao nhất trong 8 năm trở lại đây. Trong tuần qua, giá dầu Brent đã chạm ngưỡng 100 USD/thùng. Các chuyên gia phân tích thị trường dự báo, có thể tăng vượt ngưỡng 100 USD/thùng trong năm nay.

cua-hang-xang-dau-an-giang-ngung-phuc-vu

Trong tháng 2, có đến 23 cửa hàng xăng dầu trên địa bàn tỉnh An Giang treo bảng ngưng phục vụ. Ảnh: An Hòa

Giá xăng dầu tăng đã tác động trực tiếp đến thị trường trong nước. Thời gian qua, tại một số địa phương trong cả nước đã xảy ra tình trạng các cửa hàng dừng không bán xăng dầu hoặc bán nhỏ giọt, gây ảnh hưởng đến đời sống người dân, doanh nghiệp.

nguyen-hong-dien

 

Không thể cứ có quan niệm là lúc nào giảm thì mừng nhưng khi tăng lại không vui và gắt gay đối với các cơ quan chức năng như thời gian vừa qua. Quan niệm như vậy là không công bằng khi điều hành giá xăng dầu.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên

Theo quan sát của PV Nhadautu.vn, tuần đầu tháng 2, hàng chục cửa hàng xăng dầu ở các huyện An Phú, Phú Tân, Châu Phú, Châu Thành,Thoại Sơn tỉnh An Giang đã treo bảng ‘hết xăng’ tạm ngưng phục vụ.

Tại huyện Châu Thành, tỉnh An Giang có nhiều cửa hàng xăng, dầu (thuộc hệ thống PVoil) tạm ngưng hoạt động. Theo đại diện các cửa hàng xăng dầu này, lý do đóng cửa do hết xăng, nguồn cung chưa về kịp. Một số cửa hàng xăng dầu trên địa bàn huyện Phú Tân, tỉnh An Giang tuy không đóng cửa, nhưng chỉ bán dầu Do và xăng E5...

Đại diện cửa hàng xăng dầu Nguyễn Văn Việt (thị trấn Chợ Vàm, huyện Phú Tân, An Giang) cho biết, đã gửi đơn đến chính quyền địa phương xin nghỉ bán với lý do là giá mua vào xăng A95 là 24.560 đồng/lít, bằng với giá bán ra, doanh nghiệp không có lãi nên phải ngưng phục vụ.

Theo thống kê của Cục Quản lý thị trường An Giang, trên địa bàn có 23 cây xăng tạm ngưng hoạt động. Cụ thể, huyện Thoại Sơn có 7 cửa hàng; huyện Phú Tân, huyện An Phú và huyện Châu Thành, mỗi huyện 5 cửa hàng; huyện Châu Phú 1 cửa hàng tạm ngưng kinh doanh...

Không chỉ tại các tỉnh miền Tây, mà ngay tại TP.HCM, cho rằng càng bán ra càng lỗ, vào ngày 17/2, một số cây xăng chỉ bán cho người tiêu dùng theo định mức 30.000 đồng mỗi xe máy, tức mỗi người dân chỉ được mua hơn 1 lít xăng; có cây xăng không bán cho những người mang theo can...

Xăng dầu là nguồn nhiên liệu đầu vào thiết yếu của sản xuất và giao thương - với tính toán, chi phí xăng dầu chiếm khoảng 3,52% trong tổng chi phí sản xuất của toàn nền kinh tế. Do đó, khi giá xăng dầu tăng cao, chắc chắn sẽ tác động mạnh tới mỗi doanh nghiệp và từng người dân. Song, để đảm bảo nguồn cung loại hàng hoá đặc biệt quan trọng này, không có cách nào khác, cùng với các biện pháp sử dụng tiết kiệm, cùng với cân đối để giảm các nguồn thu từ thuế, phí, việc điều hành giá xăng dầu phải bám sát diễn biến giá thị trường thế giới.

Trước thực trạng giá xăng dầu gia tăng và có tình trạng dừng bán, biểu hiện găm hàng tại một số địa phương, Bộ Công Thương khẳng định, không lo khan hiếm nguồn cung xăng dầu. Theo Bộ Công Thương, ngay cả khi Nhà máy Lọc hoá dầu Nghi Sơn ngừng sản xuất thì cũng khó xảy ra tình trạng khan hiếm bởi thị trường xăng dầu Việt Nam đã liên thông với thị trường thế giới. “Hơn nữa, Việt Nam đã từng nhập khẩu gần như toàn bộ nguồn xăng dầu thành phẩm, khi chưa có nhà máy lọc hoá dầu trong nước”, Bộ Công Thương khẳng định.

Hiện nay, trong nước có 3 nhà máy lọc dầu là Nghi Sơn, Bình Sơn và Dung Quất, khi hoạt động ổn định sẽ đáp ứng khoảng 75% nguồn cung xăng dầu nội địa, phần còn lại là nhập khẩu. Vì vậy, theo các chuyên gia, việc đầu tiên trong điều hành để đảm bảo nguồn cung là luôn phải đặt ra các tình huống giả định từ sớm, nếu một trong 3 nhà máy gặp sự cố, thậm chí cả 3 đều sự cố thì phương án nguồn cung sẽ ra sao...

Để bảo đảm việc cung ứng xăng dầu cho thị trường được duy trì liên tục, Bộ Công Thương cho biết, đã chỉ đạo các doanh nghiệp đầu mối kinh doanh xăng dầu chủ động nguồn cung từ nguồn nhập khẩu và tính đến các phương án khác nhau trong trường hợp Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn không sản xuất ổn định nhằm bảo đảm duy trì nguồn cung xăng dầu liên tục cho thị trường trong nước. Đồng thời, Bộ Công Thương cũng xem xét để điều chỉnh phân giao hạn mức nhập khẩu xăng dầu cho các thương nhân đầu mối kinh doanh xăng dầu…

kiem-tra-cua-hang-xang-dau-dong-cua

Lực lượng chức năng tỉnh An Giang kiểm tra, xử lý những cửa hàng cố tình găm hàng chờ tăng giá. Ảnh: An Hòa

Điều hành giá phải đảm bảo hài hòa lợi ích

Ông Bùi Ngọc Bảo - Chủ tịch Hiệp hội xăng dầu Việt Nam cho biết, mức thuế nhập khẩu hiện nay có sự khác biệt rất lớn. Hiện tại, chủ yếu xăng dầu nhập khẩu sử dụng “Form B” (giấy chứng nhận xuất xứ C/O mẫu B). Form B thì chỉ hạn chế nhập khẩu trong các nước ASEAN; trong khi nguồn cung rất dồi dào nhưng không thể nhập được, bởi có chênh lệch về giá nhập khẩu. “Nhà nước cần phải có những giải pháp tổng thể. Nếu tháng 5 tới mà chúng ta vẫn chưa chắc chắn được rằng nhà máy (Nghi Sơn) có tiếp tục hay là vẫn đang còn tiến trình đàm phán… thì cần có giải pháp để đảm bảo nguồn cung trong nước”, ông Bảo nói.

Giá điều hành có thể chưa hoàn toàn có lợi cho doanh nghiệp tại thời điểm này, nhưng Bộ Công Thương cũng phải làm việc với các doanh nghiệp để chia sẻ lợi ích với 100 triệu dân.

Ông Trần Duy Đông-Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước

Một chuyên gia (xin giấu tên) cho rằng, cần giảm thiểu những hạn chế trong các quy định về giá, thuế, phí trong hoạt động nhập khẩu xăng dầu. Cùng với đó, phải linh hoạt trong công tác điều hành giá xăng dầu trong nước. “Trước các tác động giá từ bên ngoài có nguy cơ ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất cũng như gia tăng áp lực lạm phát, cần tính tới phương án điều chỉnh giá xăng dầu trong nước thông qua công cụ thuế, phí thu từ xăng dầu”, vị chuyên gia này nói.

Ông Trần Duy Đông - Vụ trưởng Vụ thị trường trong nước, Bộ Công Thương khẳng định, luôn phối hợp chặt chẽ với Cục Quản lý giá Bộ Tài chính để điều hành giá xăng dầu bám sát diễn biến giá xăng dầu thế giới, phù hợp với diễn biến cung cầu xăng dầu trong nước để bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường xăng dầu, khuyến khích các doanh nghiệp duy trì nguồn cung xăng dầu cho thị trường, hạn chế các hành vi đầu tư găm hàng hoặc buôn lậu xăng dầu qua biên giới sang các nước lân cận.

Theo ông Đông, khi điều hành giá xăng dầu, Nhà nước vẫn phải hài hòa lợi ích của người dân, của doanh nghiệp. “Giá điều hành có thể chưa hoàn toàn có lợi cho doanh nghiệp tại thời điểm này, nhưng Bộ Công Thương cũng phải làm việc với các doanh nghiệp để chia sẻ lợi ích với 100 triệu dân”, ông Đông nói.

Theo ông Đông, nguyên tắc chung của Bộ Công Thương là yêu cầu các doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định về dự trữ, quy định về bán hàng và không có hiện tượng tâm lý găm hàng, hay là hạn chế bán ra để nó ảnh hưởng tới nguồn cung phục vụ cho nhu cầu tiêu dùng người dân”, ông Đông khẳng định.

Trước diễn biến giá dầu thế giới tăng cao tác động trực tiếp tới đời sống của mỗi người dân và nền kinh tế, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đặc biệt nhấn mạnh đến vai trò của công tác truyền thông.

“Chúng tôi đề nghị các cơ quan truyền thông phối hợp với Bộ Công Thương để cung cấp thông tin đầy đủ, thường xuyên kịp thời khách quan để cho các tổ chức, cá nhân thường xuyên sử dụng các mặt hàng chiến lược này hiểu được tình hình, hiểu được quyết tâm của Chính phủ, trách nhiệm của Chính phủ, trách nhiệm của Bộ Công Thương, của các Bộ, ngành có liên quan trong việc điều hành mặt hàng này”, Bộ trưởng Diên nói.

Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, để người dân nói chung và các tổ chức, cá nhân có liên quan hiểu được việc điều hành giá xăng dầu - một mặt hàng chiến lược thì không thể để xảy ra tình trạng “một mình một chợ”, mà việc điều hành giá xăng dầu phải theo diễn biến của thị trường thế giới.

“Không thể cứ có quan niệm là lúc nào giảm thì mừng nhưng khi tăng lại không vui và gắt gay đối với các cơ quan chức năng như thời gian vừa qua. Quan niệm như vậy là không công bằng khi điều hành giá xăng dầu”, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Thời gian qua, giá dầu thô trên thị trường thế giới tiếp tục xu hướng tăng và tăng liên tục, đạt mức cao nhất trong 8 năm trở lại đây. Trong tuần qua, giá dầu Brent đã chạm ngưỡng 100 USD/thùng. Các chuyên gia phân tích thị trường dự báo, có thể tăng vượt ngưỡng 100 USD/thùng trong năm nay.

Ngoại tệ Mua tiền mặt Mua chuyển khoản Giá bán
USD 25170.00 25172.00 25472.00
EUR 26456.00 26562.00 27742.00
GBP 30871.00 31057.00 32013.00
HKD 3176.00 3189.00 3292.00
CHF 27361.00 27471.00 28313.00
JPY 160.49 161.13 168.45
AUD 15933.00 15997.00 16486.00
SGD 18272.00 18345.00 18880.00
THB 671.00 674.00 701.00
CAD 18092.00 18165.00 18691.00
NZD   14693.00 15186.00
KRW   17.52 19.13
DKK   3553.00 3682.00
SEK   2267.00 2353.00
NOK   2251.00 2338.00

Nguồn: Agribank

Điều chỉnh kích thước chữ