Tại Diễn đàn Doanh nghiệp Việt Nam thường niên (VBF) 2017, ông Mark Gillin - Trưởng nhóm Công tác Thuế & Hải quan cho biết, trong thời gian vừa qua, Chính phủ thực sự quan tâm đến việc đổi mới môi trường đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp, cải cách hành chính. Cộng đồng doanh nghiệp gần đây đang kỳ vọng rất nhiều về một chính phủ kiến tạo.

"Tuy nhiên theo quan sát của chúng tôi, quá trình thực thi chính sách còn rất nhiều vấn đề đáng phải bàn luận”, 

Nhà đầu tư bức xúc

Pháp luật đầu tư luôn khẳng định nguyên tắc bảo hộ đầu tư, theo đó trường hợp quy định mới có ưu đãi đầu tư thấp hơn so với mức ưu đãi tại giấy phép đã cấp, nhà đầu tư được tiếp tục áp dụng ưu đãi đầu tư theo quy định như đã nêu tại giấy phép. Tuy nhiên, Nhóm Công tác Thuế cho biết, có nhiều trường hợp doanh nghiệp đã được cấp giấy phép với mức ưu đãi cụ thể, nhưng khi cơ quan thuế vào kiểm tra lại từ chối áp dụng những ưu đãi này, thậm chí còn yêu cầu doanh nghiệp nộp số thuế bổ sung, lãi chậm nộp và phạt do kê khai sai thuế.

Bài liên quan

Phó tổng Ernst & Young Việt Nam: Ra chính sách tháo gỡ cho doanh nghiệp nhưng thực thi lại 'quá nhẫn tâm'

“Các nhà đầu tư rất bức xúc và cho rằng vấn đề hoàn thuế giá trị gia tăng (GTGT), hiện nay rất nhiều doanh nghiệp bị vướng mắc trong quá trình hoàn thuế GTGT. Có trường hợp Tổng Cục thuế căn cứ vào việc doanh nghiệp sử dụng sai mẫu tờ khai thuế GTGT đầu vào Mẫu 01 thay vì Mẫu 02 để từ chối hoàn thuế. Mặc dù trước đó doanh nghiệp đã thực hiện kê khai điều chỉnh theo đúng mẫu quy định theo hướng dẫn của Cục thuế địa phương”, ông Mark Gillin nói.

Nhóm Công tác Thuế & Hải quan cũng đưa ra những vướng mắc cụ thể của các nhà đầu tư trong quá trình làm viêc với cơ quan thuế, hải quan.

Doanh nghiệp đã phải rất vất vả giải trình với Tổng Cục thuế thậm chí còn phải làm việc với với Bộ Công thương để xin xác nhận loại hình sản phẩm của Dự án thuộc đối tượng được hoàn thuế. Đến nay đã hơn 6 tháng trôi qua kể từ khi doanh nghiệp giải trình với Tổng Cục thuế, doanh nghiệp vẫn chưa nhận được phản hồi chính thức nào.

Bài liên quan

Năm 2017 truy thu hơn 3.000 tỷ đồng chuyển giá, gấp 2,3 lần năm 2016

Về việc áp mã HS, kết luận kiểm tra sau thông quan của Cơ quan hải quan về vấn đề áp mã HS đối với hàng nhập khẩu tại từng thời điểm khác nhau lại khác nhau. Nhưng vấn đề là cơ quan hải quan lại truy thu thuế hồi tố lại từ thời điểm doanh nghiệp áp dụng mã theo kết luận lần đầu do chính cơ quan hải quan ban hành.

"Trong trường hợp trên, doanh nghiệp thấy rất bất công khi họ là người phải gánh chịu hậu quả từ sai sót của cơ quan hải quan. Đồng thời, họ cũng rất hoang mang, không biết thực hiện như thế nào khi nhận được các hướng dẫn khác nhau từ cơ quan hải quan, bởi không có gì đảm bảo họ sẽ không bị xử phạt trong tương lai dù đã tuân thủ đúng theo kết luận này", Nhóm Công tác thuế nêu vương mắc từ phía doanh nghiệp.

Bài liên quan

'Nghị định 20 về chống chuyển giá làm tăng chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp lên rất nhiều'

Làm sai nhưng không bồi thường thiệt hại

Một vấn đề cũng được Nhóm Công tác Thuế & Hải quan nêu ra tại Diễn đàn VBF 2017 là Luật trách nhiệm bồi thường nhà nước có quy định về việc Nhà nước có trách nhiệm bồi thường cho doanh nghiệp bị thiệt hại do hành vi thực thi chính sách thuế và hải quan trái pháp luật của cơ quan nhà nước gây ra. Đồng thời Bộ tài chính cũng đã ban hành các quy định về việc xử lý kỷ luật cán bộ thuế, cán bộ hải hải quan có hành vi vi phạm.

Tuy nhiên, trên thực tế, khi cơ quan thuế làm sai, cán bộ thuế thiếu trách nhiệm khi thực thi gây ra tổn thất cho doanh nghiệp nhưng lại không bồi thường thiệt hại cho doanh nghiệp. Trong khi doanh nghiệp làm sai, không tuân thủ thì ngay lập tức phải chịu các chế tài, hình phạt rất nặng nề, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động kinh doanh.

Nhóm cũng cho rằng pháp luật về thuế hiện nay vẫn chưa có quy định cụ thể và hướng xử lý đối với hành vi ban hành các văn bản, quyết định, công văn có nội dung sai luật, sai thẩm quyền, những văn bản ban hành có nội dung trái ngược nhau cho cùng một vấn đề tương tự.

Chính vì không có chế tài xử lý với những trường hợp này nên tình trạng thiếu cẩn trọng của cán bộ thuế trong việc soạn thảo văn bản, quyết định truy thu thuế, công văn trả lời doanh nghiệp càng ngày càng gia tăng.

Nhóm Công tác Thuế & Hải quan kiến nghị, cơ quan Thuế cần phải tuyệt đối tuân thủ cam kết với nhà đầu tư, thực thi trên tinh thần tôn trọng luật pháp; cần xem xét bản chất của giao dịch để đánh giá, không nên áp đặt và quy chụp những lỗi sai hành chính để phủ nhận toàn bộ bản chất của giao dịch; cần phải có chế tài rõ ràng đối với các cán bộ thuế khi cán bộ thuế thực thi sai, đưa ra các văn bản trả lời trái luật để cán bộ có trách nhiệm hơn với chính quyết định mà mình đưa ra. ·

Nhóm này cũng đề cao sự cần thiết phải có một đường dây nóng và thực sự nóng để tiếp nhận phản ánh cũng như giải đáp khúc mắc của doanh nghiệp. Đặc biệt những người phụ trách giải đáp phải là những cán bộ có kiến thức về pháp luật thuế hoặc có đủ thẩm quyền liên hệ với bộ phận chức năng để giải quyết thấu đáo cho doanh nghiệp.