Trước mắt là hai sự kiện lớn: Vòng loại World Cup, là SEA Games lần thứ 31 được tổ chức tại Việt Nam vào cuối năm tới…

Nói tới SEA Games 31, lại bàn luận chút. Lâu nay nhiều người không chú ý, giờ mới biết: Đua ngựa được đưa vào hệ thống thi đấu SEA Games từ 1983 rồi liên tiếp các kỳ SAE Games gần đây đều có môn đua ngựa. Nhưng tới kỳ SEA Games lần này tại Việt Nam thì sẽ không có môn đua ngựa.

Đua ngựa là môn thể thao Olympic, được đưa vào thi đấu ở Thế Vận hội từ năm 1912. Môn thể thao này cũng được đưa vào thi đấu ở Á Vận hội ASIAD từ năm 1982. Liên đoàn đua ngựa Châu Á có 35 thành viên, trong đó bao gồm cả các quốc gia trong khối ASEAN, chỉ trừ ba nước chưa tham gia là Việt Nam, Lào và Đông Timo.

Con ngựa là hình ảnh quen thuộc, đẹp đẽ trên quy mô toàn cầu, từ cổ tới kim. Với người Việt, chuyện về con ngựa không lạ lẫm gì. Trong lịch sử chiến tranh vệ quốc và xây dựng đất nước, người Việt đã chăn nuôi, chăm sóc, gắn bó và sử dụng thành thục ngựa chiến, ngựa thồ, ngựa cưỡi…

Văn học, thành ngữ, ca dao, dân ca Việt có nhiều hình ảnh về con ngựa, mà đều là những hình ảnh đẹp, như: “mã đáo thành công”, “mã thượng phong hầu”, trong chiến trận thì “ngựa tung bờm phi nước đại”, “vó ngựa tựa hồng phong cuộn về tin báo tiệp”, lúc thanh bình thì “dập dìu tài tử giai nhân, ngựa xe như nước, áo quần như nêm”…

Mở đầu truyền thuyết nước Việt, đã có chuyện Sơn Tinh mang lễ vật “voi chín ngà, gà chín cựa, ngựa chín hồng mao” mà cưới được Mỵ Nương, con gái yêu của Vua Hùng. Lịch sử hình thành kinh thành Thăng Long xưa, tức Hà Nội ngày nay, sách “Thăng Long cổ tích khảo” có chép truyền thuyết Lý Công Uẩn, tức vua Lý Thái Tổ, người mở đầu triều Lý rực rỡ bền vững kéo dài 226 năm, khi xây thành Thăng Long, đã được con ngựa trắng huyền thoại giúp sức cho mới thành công.

Xây thành xong, vua Lý Thái Tổ cho rằng đấy chính là hiện thân của thần Long Đỗ và phong cho con ngựa trắng này là Bạch Mã đại vương. Lý Công Uẩn lấy ngựa đặt tên cho con trai mình là Lý Phật Mã, sau này người con ấy lên ngôi, kế nghiệp nhà Lý với niên hiệu Lý Thái Tông. Lịch sử cách mạng và kháng chiến, Bác Hồ hiện lên gắn với hình ảnh ngựa thật đẹp qua câu thơ của Tố Hữu: “Nhớ Người những sáng tinh sương/Ung dung yên ngựa trên đường suối reo”… Như vậy, con ngựa đã là một hình ảnh gắn bó với những gì đẹp đẽ, bền vững trong lịch sử Việt Nam.

Đấy là chuyện xưa, còn ngày nay, những hình ảnh về phiên chợ Bắc Hà hay miền đất biên ải Mường Khương, vẫn đang nhiều bóng ngựa, con ngựa là một phần của đời sống đương đại. Ngựa vàng đưa chàng và nàng đi dự hội bắn súng, ngựa trắng đón dâu, ngựa tía dành cho quý tử cưỡi, đến cả món ăn, là món thắng cố… ngựa, cũng lừng danh trong văn hóa ẩm thực. Ngựa đã là một phần quan trọng của đời sống và văn hóa Việt từ xa xưa đến hiện tại.

Môn thể thao đua ngựa cũng đã có lịch sử khá lâu rồi ở Việt Nam. Trường đua ngựa Phú Thọ được mở ra ở Sài Gòn từ năm 1932. Ở Hà Nội có sân Quần Ngựa nổi tiếng là nhộn nhịp một thời…

Vậy mà mới đây, việc ra mắt đoàn kỵ binh ngựa, nói thật là chẳng hoành tráng, không “đã” mắt ngắm mấy. Giờ thì lại chuyện Việt Nam tổ chức SEA Games không đưa môn đua ngựa vào chuong trình thi đấu. Thế là thật tiếc!

Hôm mới rồi, tôi đang ngồi café với các bạn văn thì có điện thoại. Có một cuộc họp bàn trù bị cho việc thành lập Liên đoàn thể thao liên quan đến đua ngựa và cưỡi ngựa, họ mời tôi đến dự, quan sát. Thế là tôi phi xe đến ngay…

Hóa ra, qua đấy lại thấy rất nhiều chuyện hay. Ban vận động thành lập Liên đoàn đua ngựa Việt Nam đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ra quyết định công nhận. Cuộc họp sôi nổi bàn luận, có cả lãnh đạo Tổng cục TDTT tham dự, việc thành lập Liên đoàn đã sắp thành hiện thực.

Việc này có căn nguyên từ thực tế là sau một thời kỳ tạm lắng xuống, hiện nay phong trào đua ngựa, cưỡi ngựa trong thể thao và biểu diễn đã phát triển mạnh trở lại, thu hút nhiều người tham gia. Nhiều trường đua, câu lạc bộ và dự án về ngựa có quy mô đầu tư lớn, có chương trình phát triển bài bản, chuyên nghiệp, tiếp thu những kinh nghiệm quốc tế, ra đời để thúc đẩy thể thao và  phát triển du lịch đã được hình thành tại nhiều địa phương trong cả nước như Thiên Mã ở Lâm Đồng, Hồng Phát ở Long An, Đại Nam ở Bình Dương…

Tại Hà Nội, có CLB cưỡi ngựa, dạy cưỡi ngựa thể thao rèn luyện sức khỏe với một trang trại lớn ở Vân Canh. Ở TP.HCM, có CLB Saigon Pony Club với các huấn luyện viên, giáo viên người nước ngoài dạy cưỡi ngựa. Và không chỉ thế, các CLB dạng này còn có cả ở một số tỉnh thành khác nữa…

Đã có một số công ty nước ngoài được cấp phép hay đang xin phép làm dự án mở trường đua ngựa kèm theo những dịch vụ giải trí, cá cược đua ngựa như Chamvit Hàn Quốc đầu tư ở Sóc Sơn, Hà Nội, GOMAX I&D Hàn Quốc ở Vĩnh Phúc, SIBC International Ltd Hong Kong ở Cần Thơ, Golden Horse ở Bắc Ninh, Keyhinge Toys ở Đà Nẵng… Các dự án nói trên, giá trị đầu tư thấp nhất từ 200 triệu USD lên đến 1.500 triệu USD.

Như thế thì việc thành lập Liên đoàn thể thao chuyên về ngựa là rất cần thiết. Tên gọi của liên đoàn có thể còn phải trao đổi, bàn thảo, như là đua ngựa, cưỡi ngựa thể thao hay thể thao cưỡi ngựa, nhưng dứt khoát đây sẽ là một tổ chức xã hội - nghề nghiệp có vai trò quan trọng trong tập hợp, đoàn kết, tư vấn, hỗ trợ các cá nhân và tập thể có liên quan nhằm phát triển việc nuôi dưỡng, khai thác đàn ngựa, thúc đẩy phong trào thể thao, cưỡi ngựa nghệ thuật, góp phần phát triển kinh tế, du lịch và cả quốc phòng đất nước.

Một điều thú vị nữa, vị đứng đầu Ban vận động thành lập Liên đoàn là một doanh nhân rất có tiếng tăm, đã bôn ba lập nghiệp ở cả trong nước và nước ngoài, có nhiều thành công. Ông doanh nhân này lại vô cùng yêu… ngựa, gắn bó với ngựa và đua ngựa. Ông nói: “Dứt khoát, SEA Games tới, Việt Nam sẽ tham gia môn đua ngựa. Với tố chất con người Việt Nam, tôi đoan chắc các vận động viên đua ngựa của ta sẽ sớm có huy chương”.

Nghe thế, thì tôi bớt ngay đi nỗi tiếc nuối SEA Games 31 không có môn đua ngựa. Và đinh ninh, tôi sẽ phải tìm hiểu về ông doanh nhân này. Nghe qua cuộc đời ông cũng nhiều lý thú và tình yêu với môn đua ngựa của ông, có khi tôi lại có vài kỳ phóng sự hay về người mê đua ngựa và ngựa đua để hầu chuyện bạn đọc đấy!  

Bài liên quan

Câu lạc bộ Cưỡi ngựa Olympic - tiền đề cho đua ngựa Việt Nam hội nhập quốc tế

Đằng sau dự án trường đua ngựa 200 triệu USD tại Đà Nẵng của một công ty đồ chơi Trung Quốc

Đà Nẵng có chuyển đổi KCN Liên Chiểu thành trường đua ngựa?

Lấy 80 ha đất nông nghiệp làm trường đua ngựa 9.700 tỷ ở Sóc Sơn