Phát biểu tại buổi họp báo công bố Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Chiến lược) sáng 17/2, Bộ trưởng NN&PTNT Lê Minh Hoan nhận định, để thực hiện được mục tiêu trên, ngành nông nghiệp sẽ phải đổi mới tư duy sản xuất.

Đó là chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, tập trung vào nâng cao giá trị, hiệu quả, đa dạng theo chuỗi giá trị phù hợp với yêu cầu của thị trường. Chuyển từ phát triển đơn ngành sang tích hợp đa ngành, từ "đơn giá trị" sang tích hợp "đa giá trị"…

Theo Bộ trưởng, cần hướng nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái bằng việc áp dụng đồng bộ các quy trình, công nghệ; sử dụng hợp lý, tiết kiệm vật tư đầu vào cho sản xuất nông nghiệp, sử dụng hiệu quả các nguồn tài nguyên thiên nhiên, không gây ảnh hưởng tới môi trường, sức khỏe con người.

Ngành nông nghiệp sẽ hoàn chỉnh cơ cấu sản xuất nông nghiệp gắn với lợi thế cạnh tranh và yêu cầu thị trường. Theo đó, ngành nông nghiệp tiếp tục cơ cấu lại theo 3 trục sản phẩm: quốc gia, cấp tỉnh và địa phương và theo lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp; cùng với đó là tăng cường chế biến, ứng dụng khoa học công nghệ, đổi mới tổ chức thể chế của hợp tác xã, tổ hợp tác, doanh nghiệp, hiệp hội, hội.

Lãnh đạo Bộ NN&PTNT cho hay, ngành nông nghiệp sẽ chuyển mạnh từ xây dựng các chuỗi cung ứng nông sản sang phát triển các chuỗi giá trị ngành hàng. Ưu tiên hoàn chỉnh chuỗi giá trị cho các ngành hàng chủ lực của các địa phương.

Từ các vùng chuyên canh hàng hóa quy mô lớn của các nông sản chủ lực phát triển hợp tác xã, giảm các khâu trung gian, tăng cường liên kết với các doanh nghiệp chế biến, thương mại lớn để hình thành chuỗi giá trị. Lấy chuỗi giá trị của các nông sản để kết nối các vùng chuyên canh nhỏ, hình thành không gian kinh tế chung giữa các địa phương tương đồng về điều kiện, vượt qua địa giới hành chính.

Cùng với nông nghiệp, ngành chú trọng phát triển kinh tế nông thôn, chuyển cơ cấu lao động theo hướng phi nông nghiệp để giải quyết việc làm, đảm bảo thu nhập. Đó là đầu tư phát triển các khu, cụm công nghiệp, dịch vụ ở khu vực nông thôn, có các chính sách thu hút đầu tư để khuyến khích các doanh nghiệp công nghiệp, dịch vụ đầu tư vào nông thôn, nhất là các ngành sử dụng nhiều lao động, để từng bước giảm tình trạng di cư lao động từ nông thôn ra, đảm bảo "ly nông bất ly hương". Phát triển mạnh kinh tế dịch vụ ở khu vực nông thôn từ loại hình, quy mô... để tạo việc làm, thu hút lực lượng lao động không tham gia sản xuất nông nghiệp.

Bên cạnh đó, nâng cao hiệu quả, thu nhập từ sản xuất nông nghiệp, từng bước hình thành đội ngũ nông dân chuyên nghiệp, tạo điều kiện cho nông dân phát triển kinh tế, trang trại và kinh tế hợp tác. Có chính sách hỗ trợ để nông dân tại các vùng chuyên canh tham gia các chương trình đào tạo có chứng chỉ để sản xuất ra các sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn chất lượng và các yêu cầu mới của thị trường.

Bộ trưởng NN&PTNT cho biết, việc thực hiện chiến lược sẽ được thực hiện liên tục trong tháng 2 và tháng 3 tới. Tuy nhiên, tầm nhìn chiến lược là dài hạn, không chỉ mang tính chất giải quyết vấn đề, mà còn tiếp cận những xu thế của nền kinh tế toàn cầu, trong đó có xu thế tiêu dùng xanh của thế giới.

Cũng theo Bộ trưởng, nông nghiệp Việt Nam đang đứng trước 3 biến đổi lớn đó là biến đổi khí hậu, biến đổi thị trường và xu thế của thế giới.

"Thực tế quyết định thành công của chiến lược và những con số của chiến lược cần linh hoạt trong từng thời điểm. Không kỳ vọng chiến lược này năm sau đâu vào đó, bởi nền nông nghiệp nước ta manh mún, nhỏ lẻ, tự phát. Việc quan trọng hàng đầu cần tổ chức lại sản xuất, sau đó mới là hàng loạt câu chuyện công nghệ, khai phá thị trường mới", Bộ trưởng nói.

Về phát triển thị trường, Bộ trưởng cho rằng, đảm bảo đầu ra cho nông sản thì thị trường trong nước sẽ cần đổi mới hệ thống phân phối nông sản; kết nối hệ thống chế biến, phân phối và bán lẻ hiện đại, truyền thống với các chuỗi cung ứng nông sản và gắn với các vùng chuyên canh. Hình thành hệ thống chợ đầu mối gắn với chuỗi logistics ở các vùng trọng điểm sản xuất nông sản.

Với thị trường xuất khẩu, ngành chủ động phát huy cơ hội của các hiệp định thương mại tự do để giữ ổn định các thị trường truyền thống, mở rộng thị trường mới, tránh lệ thuộc vào một vài thị trường.

Nói về vấn đề được mùa mất giá hiện nay, Bộ trưởng cho biết, dường như nông nghiệp nước ta bị lời nguyền manh mún, nhỏ lẻ, tự phát. Đó là yếu điểm kéo theo hàng loạt câu chuyện được mùa mất giá, câu chuyện thị trường, câu chuyện dự báo. Thông tin minh bạch thì cung cầu quyết định giá, còn thông tin bất cân xứng thì không ai có thể can thiệp được. 

"Từ doanh nghiệp, nông dân cho đến truyền thông đều tham gia quyết định giá cả. Do đó, việc được mùa mất giá không phải chuyện của riêng ai", Bộ trưởng nhấn mạnh. 

Theo Bộ trưởng, Chiến lược này đặt nền tảng tổ chức lại sản xuất câu chuyện phát triển, cơ cấu lại nông nghiệp phải bắt đầu từ việc sản xuất. Ngành nông nghiệp không phải là ngành quyền lực, mà do tất cả là thị trường. Dù có kế hoạch nhưng ng nông dân thấy lợi ích, tâm lý đám đông cũng sẽ ảnh hưởng đến giá nông sản.

Tại cuộc họp, ông Trần Công Thắng, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn cho biết, các chính sách về sử dụng đất đai sẽ cần được sửa đổi linh hoạt, phát triển thị trường giao dịch, thúc đẩy tập trung đất đai. Về tín dụng, phát triển tín dụng chính thức cho hộ doanh nghiệp, hợp tác xã; tín dụng theo chuỗi.

Đồng thời, hạ tầng sẽ được đầu tư cơ bản cho vùng sâu vùng xa. Điển hình như việc phát triển hạ tầng thủy lợi phải đảm bảo đa mục tiêu, cho thủy sản, lâm nghiệp. Hạ tầng thương mại như: xây dựng hệ thống chợ, trung tâm đầu mối; hạ tầng logistics: cầu cảng, trung tâm kết nối vùng, giao thông kết nối vùng chuyên canh.

Ngành cũng sẽ hình thành hệ thống các doanh nghiệp đầu tư vào các ngành hàng chiến lược, liên kết với nông dân thông qua kinh tế hợp tác. Phát triển hệ sinh thái ngành hàng; trong đó doanh nghiệp đầu tầu đảm bảo vai trò hạt nhân; phát triển hợp tác xã với chuỗi giá trị; đồng thời đổi mới, nâng cao vai trò của hội, hiệp hội…

Năm 2050, Việt Nam sẽ thành nước có nền nông nghiệp hàng đầu thế giới

Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn bền vững đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Chiến lược) được Phó Thủ tướng Lê Văn Thành ký tại Quyết định số 150/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển nông nghiệp và nông thôn bền vững giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Theo đó, Chiến lược đặt mục tiêu cụ thể đến năm 2030, tốc độ tăng trưởng GDP nông lâm thủy sản đạt bình quân từ 2,5-3%/năm, tốc độ tăng năng suất lao động nông lâm thủy sản đạt bình quân từ 5,5-6%/năm; mở rộng và phát triển thị trường, nhất là thị trường xuất khẩu. Tốc độ tăng giá trị xuất khẩu nông lâm thủy sản đạt bình quân từ 5-6%/năm…

Đến năm 2050, Việt Nam sẽ trở thành một trong những nước có nền nông nghiệp hàng đầu thế giới với ngành công nghiệp chế biến nông sản hiện đại, hiệu quả, thân thiện với môi trường.

Nông thôn Việt Nam không còn hộ nghèo và trở thành "nơi đáng sống" văn minh, xanh, đẹp.

Bài liên quan

Phát triển nông nghiệp: Dư địa tăng trưởng nằm ở giá trị vô hình

Đến năm 2050, Việt Nam trở thành nước có nền nông nghiệp hàng đầu thế giới

Để nông nghiệp tiếp tục là điểm tựa vững chắc

Nông nghiệp Việt Nam về đích ngoạn mục trong năm 2021, nhưng năm 2022 thì sao?