Ngày 2/4, ông Lê Hoàng Bách, Tổng Giám đốc Nhà xuất bản (NXB) Giáo dục đã chia sẻ với báo chí về việc tăng giá sách giáo khoa (SGK) từ năm học 2019-2020.

Theo ông, giá SGK hiện hành do NXB Giáo dục xuất bản và phát hành đã được đăng ký giá với Bộ Tài chính từ năm 2011 và không thay đổi trong suốt 8 năm qua. Trong khi đó, các chi phí đầu vào như: Nhân công, nguyên nhiên vật liệu, chí phí vận chuyển… đều tăng, khiến cho hoạt động xuất bản - phát hành SGK của NXB bị lỗ trong những năm gần đây.

Tăng giá SGK từ 1.000-1.800 đồng

Trước thực tế đó, NXB Giáo dục kiến nghị với Bộ GD&ĐT, Bộ Tài chính và Ban chỉ đạo điều hành giá của Chính phủ xem xét được điều chỉnh giá bán SGK hiện hành từ năm học 2019-2020.

Theo Luật Giá và các quy định hiện hành thì SGK thuộc nhóm mặt hàng phải thực hiện kê khai giá. NXB Giáo dục tiến hành xin ý kiến, triển khai thủ tục một cách cẩn trọng, chặt chẽ theo đúng quy định của pháp luật.

Ngày 6/11/2018, NXB có Công văn số 1273/CV-NXBGDVN báo cáo Bộ GD&ĐT xem xét chủ trương điều chỉnh giá SGK hiện hành từ năm học 2019-2020. Ngày 16/1/2019, Ban cán sự đảng Bộ GD&ĐT họp thống nhất đồng ý chủ trương thực hiện quy trình điều chỉnh giá SGK hiện hành của NXB.

Tiếp đó, NXB đã có công văn báo cáo và nhận được sự đồng thuận về việc tăng giá SGK của Bộ Tài chính, Ban Chỉ đạo điều hành giá Chính phủ. Cùng với đó, NXB gửi công văn xin ý kiến Tổng cục Thống kê về việc đánh giá tác động của việc tăng giá bán SGK tới Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2019. Phương án điều chỉnh giá SGK mà NXBGDVN đưa ra sẽ làm tăng CPI năm 2019 khoảng 0,07%.

Cũng theo ông Bách, do SGK là mặt hàng nhạy cảm, có tác động tới toàn xã hội, Ban cán sự đảng Bộ GD&ĐT và lãnh đạo Bộ GD&ĐT đã họp nhiều lần bàn về đề nghị điều chỉnh giá bán SGK của NXB. Bộ cũng yêu cầu NXB Giáo dục khẩn trương rà soát cơ cấu và chi phí giá thành, phương án điều chỉnh giá và báo cáo bộ để xem xét có ý kiến chính thức.

Bộ GD&ĐT báo cáo Thủ tướng về việc này và được sự nhất trí chủ trương của Chính phủ và các bộ, ngành ủng hộ. "Trên cơ sở đó Tổng Giám đốc NXB Giáo dục quyết định và thực hiện thủ tục điều chỉnh giá SGK theo đúng thẩm quyền và quy định của pháp luật", ông Bách khẳng định.

Với phương án được phê duyệt, giá bán của các bộ SGK từ lớp 1 đến lớn 12 sẽ được điều chỉnh tăng bình quân từ 1.000-1.800 đồng/cuốn. Bảng giá SGK từ lớp 1 đến lớp 12 được tổ chức niêm yết công khai tại các cửa hàng sách của NXB Giáo dục, các công ty Sách - Thiết bị trường học cả nước và trên webiste của NXB. SGK phục vụ năm học 2019-2020 sẽ bắt đầu được phát hành từ tháng 4/2019. 

Ngoài ra, lãnh đạo NXB Giáo dục cho biết luôn quan tâm tới con em các gia đình chính sách, vùng sâu vùng xa. Dự kiến năm 2019, NXB sẽ tặng 25.000 bộ SGK cho con gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn; tổ chức cuộc vận động quyên góp, ủng hộ SGK, STK đã qua sử dụng tặng học sinh có hoàn cảnh khó khăn, tặng thư viện và tủ sách dùng chung. Đồng thời, dự trữ SGK để sẵn sàng hỗ trợ các địa phương khi có thiên tai, bão lụt xảy ra...

Nói về việc này, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ cho biết bộ đồng ý với chủ trương của NXB. Bộ cũng đưa ra 9 câu hỏi về điều chỉnh về giá SGK, lãi suất và chi phi phát sinh.

Ban Chỉ đạo điều chỉnh về giá của Chính phủ đã họp và ra thông cáo 162 ghi rõ đồng ý với phương án điều chỉnh giá của NXB Giáo dục và yêu cầu nghiên cứu tác động xã hội của việc này. Ông Độ cho biết thêm phương án NXB đưa ra là bộ sách lớp 1 tăng 6.400 đồng, bộ sách tăng cao nhất 25.000 đồng.

Tuy nhiên, Bộ GD&ĐT thấy đây là vấn đề nhạy cảm tác động đến đời sống người dân nên đã yêu cầu NXB dừng tăng giá SGK năm học 2019-2020. Dù vậy, sau khi Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chủ trì họp với liên bộ để chia sẻ với những khó khăn của NXB, Bộ GD&ĐT thấy rằng NXB đã điều chỉnh tăng giá SGK là 16,9 % thay vì 27% để bù đủ chi phí cho việc xuất bản, phát hành.

"Như vậy, điều chỉnh giá thấp hơn so với chi phí thực tế NXB phải chịu nên ngày 27/3, Bộ GD&ĐT ra thông báo đồng ý chủ trương và nói rõ NXB chịu trách nhiệm trước việc tăng giá sách này, đảm bảo đủ SGK cho năm học mới...", Thứ trưởng Độ nhấn mạnh.

Bộ GD&ĐT cũng yêu cầu NXB phải cam kết cung cấp đầy đủ, đồng bộ, kịp thời SGK có chất lượng cho giáo viên và học sinh trong cả nước, không để xảy ra tình trạng thiếu SGK làm ảnh hưởng đến việc dạy, học; có chính sách hỗ trợ sách cho học sinh, giáo viên vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị được giao.

Bí ẩn nguồn tiền gánh lỗ cho SGK

Chia sẻ về việc bù lỗ cho SGK những năm qua, ông Nguyễn Văn Tùng, Phó Tổng biên tập NXB Giáo dục cho biết năm 2015 lỗ 53,7 tỷ đồng, năm 2016 lỗ 43,3 tỷ đồng, năm 2017 lỗ 37 tỷ đồng, năm 2018 lỗ 50 tỷ đồng.

Trả lời về cơ cấu giá thành cho việc xuất bản, phát hành của NXB Giáo dục ông cho hay giấy và công in chiếm 65%, phát hành chiếm 20%, 15% là cho chi phí nhân công và quản lý.

"Trung bình mỗi năm lỗ 40 tỷ đồng. Lỗ đây là lỗ của SGK, NXB còn có những khoản sách khác nữa để bù lỗ cho khoản này", Phó Tổng biên tập NXB Giáo dục khẳng định và cho biết thêm SGK chiếm 60% doanh thu của NXB, lợi nhuận của một năm bao nhiều thì lãnh đạo NXB xin chuẩn bị tài liệu gửi sau.

Về việc đấu thầu xuất bản SGK, đại diện NXB giáo dục thông tin công tác này được công khai, minh bạch. Ông đưa ra dẫn chứng năm 2018, có sự tham gia đấu thầu của hơn 70 nhà in, NXB Giáo dục chọn ra được 55 nhà in (phần lớn ngoài NXB Giáo dục) đủ điều kiện và trúng thầu

Theo tính toán, mỗi năm, NXB Giáo dục Việt Nam xuất bản, phát hành khoảng trên 100 triệu bản SGK. Với sự điều chỉnh tăng giá như trên, bình quân, NXB thu về ít nhất 108 tỷ đồng. Đó còn chưa kể, từ năm học 2019-2020, sách bổ trợ của NXB Giáo dục cũng tăng giá.

Về thông tin NXB Giáo dục kêu lỗ 40 tỷ đồng/năm nhưng mức chi chiết khấu cho phát hành SGK lên tới 250 tỷ đồng, tương đương với 20% doanh thu hàng năm, ông Tùng phân tích những con số này mang tích chất khái lược, không chi tiết.

Chiết khấu này chi phí cho các khâu vận chuyển, trả thù lao bán hàng, kho bãi, vận chuyển đến nơi vùng sâu, vùng xa... Vị Phó Tổng biên tập cũng mong muốn được sự ủng hộ từ báo chí để hoàn thành nhiệm vụ chính trị, hoàn vốn và đóng ngân sách Nhà nước đầy đủ.

Ông nói thêm: "Kể cả được điều chỉnh giá SGK thì năm 2019 NXB cũng phải bù lỗ 50 tỷ đồng, vì năm 2018 giá giấy tăng 20% tương đương 120 tỷ cho việc xuất bản SGK . Nếu, NXB không được tăng giá sẽ lỗ 170 tỷ, được tăng giá chỉ bù được 20% tăng giá giấy. Kết hoạch tài chính của NXB cũng tính toán bù cho khoản lỗ này nhờ các nguồn thu khác".

Bài liên quan

Vụ trưởng từng từ chức vì phản đối cách làm chương trình, SGK

Hàng ngàn tỷ đồng mỗi năm mua SGK rồi… bán giấy vụn

Vụ nâng điểm cho 114 thí sinh tại Hà Giang, Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ nói gì?

Đề nghị truy tố 3 bị can sửa điểm thi THPT ở Hòa Bình