49% người Mỹ không thích các tỷ phú công nghệ nhưng vẫn muốn được như họ, tại sao vậy?

AN AN
09:28 27/12/2023

Theo một cuộc khảo sát năm 2021 của Vox và Data for Progress, 37% người Mỹ cho rằng các tỷ phú là những hình mẫu tồi tệ, 49% cho biết họ có cảm xúc tiêu cực đối với họ. Và sức nóng được cảm nhận rõ ràng nhất từ các tỷ phú công nghệ tên tuổi như Mark Zuckerberg, Elon Musk và Jeff Bezos.

Nhưng bất chấp những cảm xúc tiêu cực, mọi người vẫn ngưỡng mộ các nhân vật này. Và đó không phải chỉ vì thành công về mặt tài chính của họ.

Một nghiên cứu năm 2021 của Bang Ohio và Cornell cho thấy những người chống lại tầng lớp người cực kỳ giàu có vẫn có xu hướng ngưỡng mộ cá nhân các tỷ phú như Musk và Bill Gates.

Elon Musk Reuters

Giám đốc điều hành Tesla và SpaceX, Elon Musk, trong cuộc trò chuyện với Thủ tướng Anh Rishi Sunak ở London, Anh, hôm thứ Năm, ngày 2 tháng 11 năm 2023. Ảnh Kirsty Wigglesworth/Reuters

Margaret O'Mara, Giáo sư lịch sử tại Đại học Washington, cho biết: "Bí mật của Thung lũng Silicon nằm ở cách kể chuyện".

O'Mara, người nghiên cứu lịch sử nước Mỹ hiện đại và ngành công nghệ, nêu bật lý do tại sao câu chuyện thành công của những gã khổng lồ công nghệ vẫn được công chúng biết đến, bất chấp mọi thái độ tiêu cực.

Tôn giáo của tinh thần kinh doanh

O'Mara mô tả sự ngưỡng mộ mãnh liệt đối với các tỷ phú công nghệ như một loại "tôn giáo của tinh thần kinh doanh", trong bối cảnh thiếu đi sự hiện diện của các hình mẫu khác và niềm tin suy giảm vào các tổ chức truyền thống như chính phủ, nhà thờ hay thậm chí là khoa học...

Gara o to Google

Nhà sáng lập Google, Larry Page và Sergey Brin, đã thuê nhà để xe Menlo Park và khai sinh ra công cụ tìm kiếm phổ biến nhất thế giới. Ảnh Google News

O'Mara nói: với các công ty truyền thống ở Mỹ, mọi người muốn tìm một huyền thoại để tin vào, điều đó sẽ mang lại cho họ sự thoải mái.

"Và khi bạn có những câu chuyện thực sự hấp dẫn và thú vị về toàn bộ công ty khởi nghiệp trong phòng ký túc xá hoặc nhà để xe của bạn, sau đó trở thành công ty nghìn tỷ đô la, thì câu chuyện làm giàu thú vị của các tỷ phú tự thân thực sự phù hợp với câu chuyện của nước Mỹ từ thời trước khi có Thung lũng Silicon", cô nói.

"Rõ ràng là những câu chuyện đó thật đặc biệt, nhưng tôi nghĩ vấn đề là ở chỗ ai cũng nghĩ họ có thể làm được điều này", O'Mara nhấn mạnh.

Hầu hết những câu chuyện này đều đánh giá thấp những lợi thế mà con người sinh ra như giới tính, chủng tộc và sắc tộc, tất cả đều quyết định những cơ hội bạn có thể nhận được và những người mà bạn có thể kết nối.

Một câu chuyện khác trong câu chuyện về tỷ phú công nghệ thu hút đông đảo công chúng là sự gián đoạn.

Cô nói: "Câu chuyện đó cũng đề cập đến một số điều thực sự sâu sắc trong văn hóa Mỹ. Đây là một quốc gia được thành lập dựa trên cách mạng, vì vậy trở thành một kẻ nổi loạn, không cúi đầu trước chính quyền và trở thành ông chủ của chính mình là một điều tuyệt vời".

Điều kiện để thành công

facebook-1684782366461

Thành công của những người như Mark Zuckerberg đã khắc sau vào tâm thức cộng đồng rằng, họ có thể làm những điều khác biệt, biến thế giới thành một nơi tốt đẹp hơn. Ảnh Deposit Photos

O'Mara nói: Một lý do khác khiến chúng ta dường như không thể từ bỏ những tỷ phú công nghệ này là vì họ đã xác định được các thuật ngữ thành công trong thời hiện đại.

O'Mara nói: "Ý tưởng rằng điều bạn nên khao khát làm không phải là làm việc cho một công ty lớn mà hãy bắt đầu công việc kinh doanh của riêng mình và tìm cách trở thành người sáng lập như Mark Zuckerberg", đã khắc sâu vào tâm thức cộng đồng.

Vì vậy, ngay cả khi mọi người chỉ trích những tỷ phú công nghệ này, họ thường đến từ một nơi mà họ nghĩ rằng họ có thể lặp lại thành công của mình và làm điều đó tốt hơn, O'Mara gợi ý.

Tâm lý áp đảo là "Tôi muốn xây dựng một mạng xã hội tốt hơn" hoặc "Tôi muốn trở thành người sáng lập và thành lập công ty nhưng tôi sẽ làm điều này khác đi và biến thế giới thành một nơi tốt đẹp hơn".

Sự hiểu biết của tỷ phú công nghệ về thành công được hình thành dựa trên tinh thần kinh doanh và chủ yếu là làm việc của riêng bạn. Nhưng việc tập trung vào chủ nghĩa cá nhân hiếm khi mang lại thành công trong cuộc sống thực, cô nói.

Hầu hết, sự thành công của những tỷ phú này không chỉ phụ thuộc vào sự chăm chỉ duy nhất của họ mà còn phụ thuộc vào các điều kiện bên ngoài như những mối quan hệ mà họ có được nhờ những đặc quyền mà họ sinh ra và sự chăm chỉ của nhiều người mà họ làm việc cùng.

O'Mara nói: "Có rất nhiều lý do để ngưỡng mộ những gì những người này đã làm và khám phá những gì khiến họ thành công. [Nhưng] tôi nghĩ biện pháp khắc phục tốt hơn sẽ là có một xã hội nơi có nhiều người không có lợi thế, mạng lưới và kết nối cũng như có cơ hội xây dựng thứ của riêng họ".

Sự sùng bái cá nhân

cult-of-personality-josef-pena

Sùng bái cá nhân, tranh của Josef Pena. Ảnh Fine Art America

Richard R. John, Giáo sư lịch sử kinh doanh và báo chí tại Đại học Columbia gọi sự cường điệu xung quanh các tỷ phú công nghệ là sự sùng bái cá nhân, điều này càng trở nên trầm trọng hơn không chỉ bởi các phương tiện truyền thông thông thường mà còn cả mạng xã hội.

Sùng bái cá nhân là sự tôn vinh có chủ ý của một nhân vật công cộng cụ thể, một thuật ngữ thường được sử dụng cho các nhân vật chính trị độc tài.

Trong suốt lịch sử, sự sùng bái cá tính của các nhân vật tỷ phú thường được truyền bá thông qua các nhà báo và phương tiện truyền thông, John nói, nhưng với sự ra đời của phương tiện truyền thông xã hội, nó đã phát triển ồ ạt với phạm vi tiếp cận chưa từng có.

John cho biết: "Nó không còn mang tính khu vực nữa mà giờ đây nó mang tính quốc gia và thậm chí là quốc tế".

Mặc dù việc sùng bái cá nhân nghe có vẻ hay ho trên giấy tờ nhưng nó có thể hủy hoại thành công của bạn về lâu dài. Và việc đặt cược mọi thứ vào một nhà lãnh đạo có sức lôi cuốn có thể khiến công ty mất cân bằng khi nhà lãnh đạo đó rời đi hoặc thất bại, O’Mara nói.

Vào năm 2018, nhà đầu tư công nghệ Roger McNamee nói với CNBC Make It rằng vấn đề thực sự ở Thung lũng Silicon là cái mà ông gọi là "sự sùng bái những người sáng lập", trong đó, hầu hết các nhà lãnh đạo tỷ phú công nghệ này đều nắm giữ quyền lực không được kiểm soát nhưng không cởi mở với những lời chỉ trích mang tính xây dựng.

  • Cùng chuyên mục
 Có gì ở đoàn tàu du lịch 'Hà Nội 5 Cửa Ô’ có giá vé cao nhất lên tới 750 nghìn đồng?

Có gì ở đoàn tàu du lịch 'Hà Nội 5 Cửa Ô’ có giá vé cao nhất lên tới 750 nghìn đồng?

Sau nhiều háo hức, mong đợi, ngày 6/9, đoàn tàu độc bản “Hà Nội 5 Cửa Ô - The Hanoi Train” đã chính thức lăn bánh phục vụ du khách với giá vé cao nhất lên tới 750 nghìn đồng.

Phong cách - 06/09/2025 20:49

CS PV GAS - Vị thế mới trong chuỗi LNG toàn cầu

CS PV GAS - Vị thế mới trong chuỗi LNG toàn cầu

Không chỉ đảm bảo nguồn khí cho thị trường trong nước, PV GAS đang định vị mình như một “điểm đến đối tác” trên bản đồ LNG toàn cầu, thông qua hạ tầng chuẩn quốc tế, danh mục đối tác rộng, công nghiệp hỗ trợ đạt chuẩn và tín nhiệm thương hiệu quốc tế.

Phong cách - 06/09/2025 15:36

Gen Z tại Việt Nam: Thích mua sắm trực tuyến và hàng hóa đã qua sử dụng

Gen Z tại Việt Nam: Thích mua sắm trực tuyến và hàng hóa đã qua sử dụng

Kết quả nghiên cứu cho thấy Gen Z tại Việt Nam có khát vọng tài chính mạnh mẽ, thường mua sắm trực tuyến và đặt ra yêu cầu cao về tính an toàn.

Phong cách - 06/09/2025 11:28

Đồng sáng lập Gojek bị tạm giam 20 ngày

Đồng sáng lập Gojek bị tạm giam 20 ngày

Các nhà điều tra Indonesia cho biết đã bắt giữ ông Nadiem Makarim, cựu bộ trưởng giáo dục, cũng là đồng sáng lập công ty gọi xe Gojek, vì là nghi phạm trong vụ án tham nhũng liên quan đến việc mua máy tính xách tay không đúng mục đích, Reuters đưa tin ngày 5/9.

Phong cách - 06/09/2025 08:54

PV GAS: Con người là trung tâm, đổi mới là sức mạnh

PV GAS: Con người là trung tâm, đổi mới là sức mạnh

Trải qua hơn 3 thập kỷ xây dựng và phát triển, Tổng Công ty Khí Việt Nam (PV GAS) không ngừng nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và xây dựng nền tảng cạnh tranh dài hạn, sẵn sàng thích ứng trong kỷ nguyên chuyển dịch năng lượng toàn cầu.

Phong cách - 05/09/2025 07:23

Apple có chiến lược buộc người dùng nâng cấp iPhone mỗi năm?

Apple có chiến lược buộc người dùng nâng cấp iPhone mỗi năm?

Cái được cho là “kém cỏi” của Apple lại giống như một chiến lược được tính toán kỹ lưỡng, bởi cách hãng buộc người dùng phải nâng cấp iPhone hằng năm.

Phong cách - 05/09/2025 06:45

Phát ngôn đáng chú ý của CEO sau khi sa thải 4.000 nhân viên

Phát ngôn đáng chú ý của CEO sau khi sa thải 4.000 nhân viên

CEO Salesforce Marc Benioff xác nhận sa thải khoảng 4.000 nhân viên chăm sóc khách hàng do trí tuệ nhân tạo (AI) cho phép ông cần ít người làm hơn.

Phong cách - 04/09/2025 06:45

Xe điện Việt xuất hiện trong buổi diễu binh, diễu hành ngày 2/9

Xe điện Việt xuất hiện trong buổi diễu binh, diễu hành ngày 2/9

Với nhiều người, khoảnh khắc xe điện Việt xuất hiện giữa rừng người và cờ hoa tại lễ diễu binh, diễu hành ngày 2/9 đã khơi dậy cảm xúc tự hào mãnh liệt, khi quá khứ hào hùng được tiếp nối bằng hình ảnh một Việt Nam hiện đại, đang chuyển đổi xanh mạnh mẽ và vươn mình trong kỉ nguyên mới.

Phong cách - 03/09/2025 09:33

3X3 HoopTopia Uprising 2025: Bùng nổ tinh thần thể thao trẻ dịp Quốc khánh 2/9

3X3 HoopTopia Uprising 2025: Bùng nổ tinh thần thể thao trẻ dịp Quốc khánh 2/9

Trong không khí kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, giới trẻ Hà Nội đã có một ngày hội thể thao sôi động với giải bóng rổ 3X3 HoopTopia Uprising 2025.

Phong cách - 01/09/2025 14:00

Người Việt chi hơn 13 tỷ đồng cho áo cờ đỏ sao vàng

Người Việt chi hơn 13 tỷ đồng cho áo cờ đỏ sao vàng

Dịp Quốc khánh năm nay ghi nhận cơn sốt mua sắm trên sàn thương mại điện tử. Hơn 198.000 sản phẩm thời trang và phụ kiện lấy cảm hứng từ Quốc kỳ đã được bán ra trong dịp 2/9.

Phong cách - 01/09/2025 12:15

Sao Mai và hành trình đưa tinh hoa nông sản Việt ra thế giới

Sao Mai và hành trình đưa tinh hoa nông sản Việt ra thế giới

Tận dụng lợi thế vùng nguyên liệu cùng công nghệ tiên tiến, CTCP Chế biến Nông sản Sao Mai đang tạo ra những sản phẩm giá trị cao, góp phần đưa tinh hoa nông sản Việt ra thế giới.

Phong cách - 30/08/2025 07:19

TP.HCM sẽ miễn thuế cho gần 2.000 dự án khởi nghiệp

TP.HCM sẽ miễn thuế cho gần 2.000 dự án khởi nghiệp

Gần 2.000 dự án khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân và thuế thu nhập doanh nghiệp, cũng như được chính quyền TP.HCM hỗ trợ tài chính.

Phong cách - 29/08/2025 10:42

Mãn nhãn với khí tài công nghệ cao được Viettel trình diễn tại triển lãm lớn nhất từ trước đến nay

Mãn nhãn với khí tài công nghệ cao được Viettel trình diễn tại triển lãm lớn nhất từ trước đến nay

Tại Triển lãm, Viettel trình diễn 50 sản phẩm công nghệ dân sự và quân sự, trong đó nhiều sản phẩm thuộc các nhóm công nghệ chiến lược quốc gia như mạng viễn thông thế hệ mới, chip bán dẫn, robot, an ninh mạng và hàng không vũ trụ.

Phong cách - 28/08/2025 19:13

Chủ nhân ca khúc tỷ view 'Gangnam Style' bị điều tra

Chủ nhân ca khúc tỷ view 'Gangnam Style' bị điều tra

Đồn cảnh sát Seodaemun của thủ đô Seoul đang điều tra Psy vì vi phạm Đạo luật Y tế và khám xét bệnh viện để thu giữ hồ sơ y tế của ca sĩ.

Phong cách - 28/08/2025 15:49

Cận cảnh xe chống đạn Lạc Hồng 900 LX do VinFast sản xuất

Cận cảnh xe chống đạn Lạc Hồng 900 LX do VinFast sản xuất

Lô xe Lạc Hồng 900 LX xuất xưởng đầu tiên được VinFast bàn giao cho Bộ Ngoại giao gồm 2 xe Chống đạn và 10 xe Tiêu chuẩn.

Phong cách - 28/08/2025 10:05

Peter Lynch đã biến 20 triệu USD thành hơn 14 tỷ USD thế nào?

Peter Lynch đã biến 20 triệu USD thành hơn 14 tỷ USD thế nào?

Tạp chí Time từng gọi Peter Lynch là "nhà quản lý quỹ giỏi nhất thế giới" còn giới đầu tư thì mệnh danh ông là "Tắc kè hoa Phố Wall" nhờ khả năng thích ứng linh hoạt với mọi giai đoạn thị trường.

Phong cách - 28/08/2025 06:45