Xu hướng cởi mở trong quản lý tiền số ở một số nước

QUANG MINH
08:38 03/05/2025

Khi các tài sản số tiếp tục phát triển, các nước sẽ chỉnh sửa quy định nhằm cân bằng giữa đổi mới công nghệ và bảo vệ người tiêu dùng và bảo đảm ổn định tài chính quốc gia.

Sự phát triển mạnh “như nấm sau mưa” của các đồng tiền số, còn gọi là tiền kỹ thuật số hay tiền mã hóa, khiến nhiều quốc gia và ngân hàng trung ương trên thế giới nhanh chóng hành động để quản lý loại tài sản này.

Theo trang CoinMarketCap, tổng giá trị vốn hóa của thị trường tiền số đến ngày 1/5/2025 khoảng 3.000 tỷ USD, trong đó đồng Bitcoin chiếm hơn 60% giá trị. Để so sánh, riêng vốn hóa của đồng Bitcoin tương đương 6% GDP của Mỹ và gấp hơn 3 lần GDP của Việt Nam năm 2024. Đồng tiền này hiện có giá dao động quanh mức 85.000 USD, lùi so với đỉnh 109.000 USD đạt được vào tháng 1/2025.

Bitcoin là đồng tiền số có giá trị nhất hiện nay. Ảnh: Verdict

Bên cạnh giá trị vốn hóa lớn, các đồng tiền số đã len lỏi sâu vào trong đời sống kinh tế ở các nước. Không chỉ đóng vai trò là đồng tiền thanh toán, thậm chí dự trữ, tiền số còn được giao dịch sôi động. Theo dữ liệu từ cổng thanh toán tiền điện tử Triple-A, tính đến giữa năm ngoái, có đến hơn 1/5 dân số Việt Nam sở hữu tiền ảo, chỉ sau Các Tiểu Vương quốc Ả-rập Thống nhất (UAE) với tỷ lệ 34,4%.

Điều này đặt ra yêu cầu cho các quốc gia phải quản lý loại hình tài sản này để đảm bảo sự ổn định của hệ thống tài chính – tiền tệ và lợi ích của người dân. Tuy vậy, mỗi nước có một cách tiếp cận khác nhau, từ cấm đoán đến chấp nhận.

Chính sách thắt chặt

Trong số các nền kinh tế lớn, Trung Quốc là nước có quan điểm cứng rắn nhất đối với tiền số, coi đó là một mối đe dọa đối với sự ổn định tài chính và phương tiện để thực hiện các hành vi vi pháp như rửa tiền.

Kể từ năm 2013, chính quyền Trung Quốc liên tục thắt chặt các quy định đối với sloại tài sản này. Năm 2013, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) cấm các tổ chức tài chính thực hiện các giao dịch liên quan đến Bitcoin, cho rằng đó là một hàng hóa ảo, không có giá trị pháp lý. Bốn năm sau, Trung Quốc cấm phát hành coin lần đầu (ICO) và cho đóng cửa các sàn giao dịch tiền số trong nước.

Đến năm 2021, Trung Quốc ban hành lệnh cấm toàn diện đối với các giao dịch tiền số và cả hoạt động "đào" tiền. PBOC tuyên bố tất cả các hành vi liên quan đến tiền số là "hoạt động tài chính phi pháp", với lý do chúng gây bất ổn kinh tế. Ngay cả các sàn giao dịch ở hải ngoại phục vụ người Trung Quốc giao dịch cũng trở thành mục tiêu. Đầu năm nay, nước này ban hành thêm quy định thắt chặt, trong đó yêu cầu các ngân hàng báo cáo các giao dịch tiền số đang ngờ.

Tuy thế, nền kinh tế thứ hai thế giới lại cho ban hành đồng nhân dân tệ số do PBOC phát hành, cho thấy nước này ưu tiên nền tài chính số do nhà nước kiểm soát, thay vì các tiền số bị thả nổi. Hơn nữa, nước này cũng thúc đẩy công nghệ blockchain, đầu tư nhiều cho các ứng dụng phi tiền số như chuỗi cung ứng và dịch vụ chính phủ.

Chính sách thân thiện với tiền số

Nhật Bản có một chế độ quản lý tiền điện số phát triển. Kể từ năm 2017, nước này đã công nhận tiền số là một tài sản hợp pháp theo Đạo luật Dịch vụ Thanh toán, có giá trị mua bán, đồng thời ban hành luật buộc tất cả các sàn giao dịch tiền điện tử phải đăng ký với Cơ quan Dịch vụ tài chính (FSA). FSA cũng yêu cầu các chính sách KYC (xác minh danh tính khách hàng) và chống rửa tiền (AML) nghiêm ngặt, mang lại sự bảo vệ lớn hơn cho nhà đầu tư khi giao dịch. Hiệp hội Giao dịch Tài sản ảo và mã hóa là cơ quan tự điều tiết và ban hành các tiêu chuẩn.

Đầu năm nay, FSA đề xuất phân loại tiền số là sản phẩm tài chính, có thể cho phép các quỹ ETF liên quan và áp dụng các quy tắc giao dịch nội bộ, gợi mở về một sự chuyển đổi theo hướng tích hợp tiền số vào tài chính chính thống, đồng thời vẫn giám sát chặt chẽ.

Tương tự, Liên minh châu Âu (EU) coi tiền số là tài sản có thể giao dịch. Quy định MiCA (Các thị trường tàu sản mã hóa), có hiệu lực đầy đủ vào tháng 12/2024, thiết lập một khung khổ toàn diện cho các tài số, dung hòa các quy định giữa các nước thành viên.

Để bảo vệ nhà đầu tư, MiCA yêu cầu tất cả nhà cung cấp dịch vụ tiền điện tử phải đăng ký và tuân thủ giám sát, đồng thời đặt ra giới hạn nghiêm ngặt về stablecoin (một dạng tiền mã hóa được thiết kế để duy trì giá trị ổn định, thường được gắn với một tài sản cụ thể như đồng đôla Mỹ) để ngăn chặn rủi ro hệ thống. EU cũng đang xem xét khả năng phát hành đồng euro kỹ thuật số để tăng cường vai trò quốc tế của đồng tiền này, nâng cao hiệu quả thanh toán và đối trọng với sự trỗi dậy của các tiền số và stablecoin.

Tại Anh, chính phủ nước này có quan điểm chủ động và tiến bộ đối với tài sản số, đặt mục tiêu trở thành trung tâm toàn cầu về công nghệ tiền điện tử và blockchain, đồng thời bảo vệ tốt người tiêu dùng và duy trì ổn định tài chính. Cơ quan Quản lý Tài chính yêu cầu doanh nghiệp tuân thủ quy định AML và KYC, đồng thời hỗ trợ stablecoin và tài sản kỹ thuật số.

Quy định về tiền số còn khác nhau ở nhiều nước. Ảnh: Bitcoinist

Ngay cạnh Việt Nam, Singapore là một trong những quốc gia thân thiện với tiền điện tử nhất. Nước này đưa ra các hướng dẫn rõ ràng cho các nhà cung cấp dịch vụ tài sản tiền điện tử theo Đạo Luật Dịch vụ thanh toán. Đạo luật này quy định các điều kiện tiên quyết liên quan đến token thanh toán kỹ thuật số, bao gồm cả các biện pháp AML và chống tài trợ khủng bố, qua đó đưa Singapore thành điểm đến lý tưởng cho các start up trong lĩnh vực tiền điện tử.

Còn ở Trung Đông, Dubai là một trung tâm tiên phong trong lĩnh vực tiền điện tử. Cơ quan Quản lý tài sản ảo Dubai có nhiệm vụ thực thi các quy định về tiền điện tử và tiểu vương quốc này tạo điều kiện thuận lợi để thu hút nhiều sàn giao dịch tiền điện tử lớn. Sự phát triển mạnh mẽ của các doanh nghiệp tiền điện tử tại đây phản ánh tham vọng của khu vực trong việc đa dạng hóa nền kinh tế.

Mỹ hướng tới cởi mở với tiền số

Cho đến nay, Mỹ chưa có một khuôn khổ pháp lý thống nhất, cụ thể để quản lý tiền kỹ thuật số. Thay vào đó, cùng lúc tồn tại nhiều quy định quy định hiện có từ nhiều cơ quan liên bang và tiểu bang.

Một số cơ quan chính tham gia quản lý loại hình tài sản này bao gồm Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch (SEC), Ủy ban Giao dịch Hàng hóa Tương lai (CFTC), Bộ Tài chính, Văn phòng Kiểm soát Tiền tệ (OCC) và Sở Thuế vụ Liên Bang (IRS), nhưng mỗi cơ quan áp dụng luật hiện hành theo cách riêng.

Ở cấp liên bang, SEC muốn phân loại các tài sản số là chứng khoán. Năm 2023, SEC áp dụng quan điểm quản lý bằng áp chế, nhưng từ đầu năm 2025, SEC đã có một số thay đổi như giảm bớt các hành động chấp pháp đối với các bên tham gia lớn như Coinbase và lập Nhóm Đặc nhiệm Tiền số vào ngày 21/1/2025 để xây dựng khuôn khổ pháp lý rõ ràng hơn cho phù hợp với các luật hiện hành.

Ngay trong giai đoạn tranh cử năm 2024, ông Donald Trump đã đề cập đến ý tưởng lập Kho dự trữ Bitcoin và muốn Mỹ dẫn đầu về tiền số, thậm chí khuyến khích tăng đào Bitcoin. Chỉ sau 3 ngày tiếp quản Nhà Trắng, ông Trump ký sắc lệnh hành pháp về tăng cường vai trò lãnh đạo của Mỹ trong công nghệ tài chính. Các chính sách của chính quyền Trump được cho là dần tháo gỡ các rào cản đối với việc giao dịch tiền số, trong đó có việc đưa tiền số gần hơn với các ngân hàng.

Như vậy, khi các tài sản số tiếp tục phát triển, các nước sẽ chỉnh sửa quy định nhằm cân bằng giữa đổi mới công nghệ và bảo vệ người tiêu dùng và bảo đảm ổn định tài chính quốc gia.

  • Cùng chuyên mục
 Hoa Kỳ, Trung Quốc bắt đầu các cuộc đàm phán phá băng thương mại vào thứ Bảy tới tại Geneva

Hoa Kỳ, Trung Quốc bắt đầu các cuộc đàm phán phá băng thương mại vào thứ Bảy tới tại Geneva

Bộ trưởng Tài chính Hoa Kỳ Scott Bessent và nhà đàm phán thương mại chính Jamieson Greer sẽ gặp Phó Thủ tướng Trung Quốc Hà Lập Phong tại Thụy Sĩ vào cuối tuần này để bắt đầu các cuộc đàm phán thương mại.

Thị trường - 07/05/2025 14:55

Thương vụ M&A ở mức thấp nhất trong 20 năm sau 'Ngày giải phóng' của ông Trump

Thương vụ M&A ở mức thấp nhất trong 20 năm sau 'Ngày giải phóng' của ông Trump

Các chủ ngân hàng và giám đốc điều hành đã dừng các vụ sáp nhập và mua lại (M&A) sau khi Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump phát động một cuộc chiến thương mại toàn cầu vào ngày 2 tháng 4.

Thị trường - 07/05/2025 06:58

Các quan chức cấp cao của Mỹ sắp gặp gỡ đối tác Trung Quốc bàn về thương mại

Các quan chức cấp cao của Mỹ sắp gặp gỡ đối tác Trung Quốc bàn về thương mại

Các quan chức cấp cao của Hoa Kỳ sẽ gặp một phái đoàn cấp cao của Trung Quốc vào cuối tuần này tại Thụy Sĩ trong cuộc đàm phán lớn đầu tiên giữa hai quốc gia kể từ khi Tổng thống Donald Trump châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại bằng mức thuế nhập khẩu cứng rắn.

Thị trường - 07/05/2025 06:30

Đối mặt với thuế quan và bất ổn, các công ty Canada tìm kiếm  thị trường mới ngoài Hoa Kỳ

Đối mặt với thuế quan và bất ổn, các công ty Canada tìm kiếm thị trường mới ngoài Hoa Kỳ

Cuộc chiến thuế quan của Tổng thống Donald Trump đang làm đảo lộn nhiều thập kỷ quan hệ thương mại chặt chẽ giữa hai nước láng giềng Bắc Mỹ và thúc đẩy nhiều công ty sản xuất của Canada phải xem xét lại các chiến lược kinh doanh dài hạn.

Thị trường - 06/05/2025 18:21

Các nhà sản xuất Trung Quốc đổ xô đến Nevada, Texas giữa áp lực thuế quan Hoa Kỳ

Các nhà sản xuất Trung Quốc đổ xô đến Nevada, Texas giữa áp lực thuế quan Hoa Kỳ

Một sự thay đổi đáng chú ý đang diễn ra trong ngành sản xuất toàn cầu khi ngày càng nhiều công ty Trung Quốc chuyển hoạt động sang Hoa Kỳ.

Thị trường - 06/05/2025 17:47

Bứt tốc kinh doanh với gói vay ưu đãi lãi suất dưới 4%/năm của PVcomBank

Bứt tốc kinh doanh với gói vay ưu đãi lãi suất dưới 4%/năm của PVcomBank

Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) triển khai gói vay ưu đãi hỗ trợ các khách hàng cá nhân là hộ kinh doanh, tiểu thương tiếp cận nguồn vốn với mức lãi suất hấp dẫn chỉ từ 3,99%/năm.

Doanh nghiệp - 06/05/2025 16:40

VPBank lập kỷ lục thu xếp khoản vay quốc tế lớn nhất

VPBank lập kỷ lục thu xếp khoản vay quốc tế lớn nhất

Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) vừa công bố thực hiện thành công thương vụ vay hợp vốn quốc tế với giá trị ban đầu 1 tỷ USD, có kèm tùy chọn mở rộng giá trị khoản vay tùy thuộc theo nhu cầu sử dụng vốn của VPBank.

Doanh nghiệp - 06/05/2025 16:40

Chuyến đi Mùa nắng Pác Miầu 2025 - viết tiếp hành trình 'Cùng em khôn lớn'

Chuyến đi Mùa nắng Pác Miầu 2025 - viết tiếp hành trình 'Cùng em khôn lớn'

Mới đây, Quỹ Vì Tầm Vóc Việt tổ chức chuyến đi "Mùa nắng Pác Miầu" thăm các em học sinh tại các điểm trường mầm non đang được bảo trợ bữa ăn bán trú của dự án "Cùng em khôn lớn" tại huyện Bảo Lâm, tỉnh Cao Bằng.

Doanh nghiệp - 06/05/2025 10:42

Ford Motor cảnh báo thiệt hại 1,5 tỷ USD vì thuế quan Trump

Ford Motor cảnh báo thiệt hại 1,5 tỷ USD vì thuế quan Trump

Ford Motor đã dừng công bố hướng dẫn hàng năm do sự không chắc chắn xung quanh thuế quan của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump, và cho biết các khoản thuế sẽ khiến công ty mất khoảng 1,5 tỷ USD thu nhập.

Thị trường - 06/05/2025 09:18

Các nhà chiến lược vẫn lạc quan về triển vọng kinh tế Trung Quốc

Các nhà chiến lược vẫn lạc quan về triển vọng kinh tế Trung Quốc

Khi các thị trường tài chính đặt hy vọng vào việc hạ nhiệt cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung, một số chuyên gia cảnh báo rằng tiến triển có ý nghĩa trong việc đạt được thỏa thuận giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vẫn còn khá xa vời.

Thị trường - 06/05/2025 08:58

Vinamilk hòa cùng niềm vui của ngày hội Thống nhất Non sông

Vinamilk hòa cùng niềm vui của ngày hội Thống nhất Non sông

Chuỗi hoạt động mừng kỷ niệm 50 năm Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, với các sự kiện chính diễn ra trong hai ngày 29 và 30 tháng 4, thu hút hàng trăm ngàn người náo nức tham gia. Vinamilk đã đồng hành cùng các khoảnh khắc hân hoan mừng đại lễ tại TP.HCM, tiếp thêm dinh dưỡng cho các lực lượng và người dân.

Doanh nghiệp - 05/05/2025 16:13

Văn Phú – Invest ủng hộ 720 triệu đồng xóa nhà tạm, nhà dột nát: Hành động vì cộng đồng và triết lý phát triển bền vững

Văn Phú – Invest ủng hộ 720 triệu đồng xóa nhà tạm, nhà dột nát: Hành động vì cộng đồng và triết lý phát triển bền vững

Hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ về việc đẩy nhanh chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước, Công ty Cổ phần Đầu tư Văn Phú – Invest đã đóng góp 720 triệu đồng vào Quỹ “Vì người nghèo” huyện Châu Thành, tỉnh Tây Ninh để xây dựng 8 căn nhà kiên cố cho các hộ có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn. Không chỉ là một hoạt động thiện nguyện, sự đóng góp này còn thể hiện rõ nét triết lý phát triển Bất động sản "Vị Nhân Sinh" mà Văn Phú – Invest theo đuổi.

Doanh nghiệp - 05/05/2025 16:12

Ưu đãi đặc quyền chào đón cao điểm nghỉ hè 2025 tại Ruby Tree Golf Villas

Ưu đãi đặc quyền chào đón cao điểm nghỉ hè 2025 tại Ruby Tree Golf Villas

Quần thể nghỉ dưỡng và thể thao Ruby Tree Golf Villas (Đồ Sơn, Hải Phòng) công bố chương trình ưu đãi đặc quyền cho du khách đặt phòng đến hết tháng 5/2025.

Doanh nghiệp - 05/05/2025 16:11

Nestlé Việt Nam kỷ niệm 30 năm thành lập, khẳng định niềm tin đối với thị trường Việt Nam

Nestlé Việt Nam kỷ niệm 30 năm thành lập, khẳng định niềm tin đối với thị trường Việt Nam

Nestlé vừa tổ chức lễ kỷ niệm 30 năm hình thành và phát triển tại Việt Nam. Nhân dịp này, Nestlé công bố tăng vốn hoạt động tại Việt Nam với khoản đầu tư lên gần 1.900 tỷ đồng vào việc mở rộng nhà máy Nestlé Trị An tại tỉnh Đồng Nai. Đây không chỉ là một trong những nhà máy chế biến cà phê hiện đại nhất của tập đoàn Nestlé, mà còn là nơi tạo ra giá trị gia tăng cho nông sản Việt, đưa hạt cà phê Việt Nam lên bản đồ cà phê thế giới.

Doanh nghiệp - 05/05/2025 16:08

Ngành sản xuất Việt Nam bi quan về thuế quan Trump

Ngành sản xuất Việt Nam bi quan về thuế quan Trump

Chính sách thuế quan mới của Mỹ đã khiến ngành sản xuất của Việt Nam suy giảm trở lại trong tháng 4 sau khi đã chỉ báo tăng trưởng lần đầu trong bốn tháng trong tháng 3.

Thị trường - 05/05/2025 12:04

Giá vàng trong tâm thế 'thận trọng '

Giá vàng trong tâm thế 'thận trọng '

Giá vàng miếng SJC trong nước sáng đầu tuần giảm mạnh 1,5 triệu đồng/lượng, về dưới mốc 120 triệu đồng/lượng. Giá vàng thế giới cũng đã về dưới mốc 3.250 USD/ounce.

Thị trường - 05/05/2025 12:03