Trung Quốc khó có thể 'trừng phạt' EU để tránh chiến tranh thương mại

Trung Quốc có thể sẽ áp dụng các biện pháp trả đũa có giới hạn và có mục tiêu để chống lại Liên minh châu Âu sau khi khối này công bố việc tăng thuế đối với ô tô điện của Trung Quốc, trong khi Bắc Kinh thận trọng trong phản ứng bởi nó có thể gây phản tác dụng, hãng tin Bloomberg bình luận.

Động thái của EU nhằm áp thuế đối với xe Trung Quốc lên tới 48% bắt đầu từ tháng tới đã khiến EU cùng với Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ và các quốc gia khác hành động nhằm hạn chế sự gia tăng nhập khẩu từ quốc gia châu Á này.

Bộ Thương mại Trung Quốc và Phòng Thương mại Trung Quốc tại EU đã chỉ trích động thái này của Brussels sau thông báo hôm thứ Tư.

Mặc dù việc trả đũa có thể giúp ngăn cản các động thái bảo hộ thương mại tiếp theo trên khắp thế giới, nhưng mối nguy hiểm đối với Bắc Kinh là phản ứng quá mạnh sẽ khuyến khích sự liên kết xuyên Đại Tây Dương chống lại Trung Quốc, đi ngược lại những nỗ lực của Chủ tịch Tập Cận Bình nhằm khuyến khích "quyền tự chủ chiến lược" ở châu Âu.

Joe Peissel, nhà phân tích kinh tế tại công ty nghiên cứu Trivium China, cho biết: "Nếu Trung Quốc đáp trả bằng thuế quan mạnh mẽ, họ có nguy cơ gây ra một cuộc chiến thương mại".

Ông nói: Bắc Kinh đang cố gắng để tránh điều đó.

Trung Quốc đã phải đối mặt với nguy cơ căng thẳng thương mại gia tăng với Mỹ, khi cựu Tổng thống Donald Trump, người đã đưa ra nhiều đợt tăng thuế đối với hàng hóa Trung Quốc trong nhiệm kỳ đầu tiên.

Dưới thời Tổng thống Joe Biden, ngày càng có sự phối hợp giữa các nền kinh tế phát triển để chống lại Trung Quốc, với việc Nhóm G7 trong những tuần gần đây bắt đầu chỉ trích quốc gia này vì đã bóp méo nền kinh tế toàn cầu.

Merics, một viện nghiên cứu tập trung vào Trung Quốc có trụ sở tại Berlin, dự đoán rằng sự trả đũa của Trung Quốc sẽ tập trung vào các mặt hàng nông sản như phô mai và thịt lợn.

Sau khi EU bắt đầu điều tra chống bán phá giá đối với xe điện, Bắc Kinh bắt đầu điều tra các sản phẩm rượu của châu Âu như rượu mạnh.

Các công ty Trung Quốc đã nộp đơn chính thức yêu cầu các cơ quan chức năng điều tra chống bán phá giá đối với thịt lợn nhập khẩu từ EU, tờ Global Times của nhà nước cho biết hôm thứ Năm.

Bất kỳ hạn chế nào đối với sản phẩm sẽ gây tổn hại cho Tây Ban Nha, nhà cung cấp thịt lớn nhất của EU cho Trung Quốc.

Truyền thông nhà nước cũng đưa ra tín hiệu rằng Bắc Kinh đang xem xét mức thuế cao tới 25% đối với ô tô nhập khẩu có động cơ lớn, điều này sẽ ảnh hưởng đến một phần doanh số bán hàng của các nhà sản xuất ô tô Đức tại nước này.

Nhà phân tích hàng đầu của Merics, Jacob Gunter, đã viết trong một ghi chú hôm thứ Năm: "Bắc Kinh sẽ không nhắm mục tiêu vào các sản phẩm của EU mà họ vẫn cần".

Ông cho biết những hàng hóa đó bao gồm máy móc, đầu vào công nghiệp chất lượng cao, hóa chất và các mặt hàng công nghệ y tế.

Tránh phản ứng thái quá

Tác động từ động thái của chính EU cũng có thể bị hạn chế.

Hiệu quả của các nhà sản xuất ô tô Trung Quốc có nghĩa là ngay cả khi áp dụng mức thuế mới, họ vẫn có thể kiếm được lợi nhuận.

Các công ty Trung Quốc cũng đang tìm cách nhanh chóng xây dựng các nhà máy ở châu Âu, điều này sẽ làm giảm tác động của các biện pháp đối với hàng nhập khẩu.

Ja Ian Chong, Phó Giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Quốc gia Singapore, cho biết: "Bắc Kinh có lẽ muốn tránh một cuộc chiến thuế quan trong khi tiếp tục cho phép xe điện của mình thâm nhập thị trường châu Âu".

"Một phản ứng thái quá có thể gây nguy hiểm cho cả hai mục tiêu", ông nói.

Chong nói rằng các động thái trả đũa có thể được điều chỉnh để nhắm vào các thành viên EU hoặc thậm chí các khu vực cụ thể nhằm gây áp lực.

Phản ứng ban đầu của Trung Quốc là một làn sóng lên án bằng lời nói.

Bộ Thương mại yêu cầu EU sửa chữa "sai lầm" của mình. Phòng Thương mại Trung Quốc tại EU gọi động thái này là "bảo hộ" và cho rằng một số cáo buộc về trợ cấp là "vô căn cứ hoặc phóng đại".

Sự phản đối của Trung Quốc

"EU đã coi thường sự thật và các quy định của WTO, phớt lờ sự phản đối mạnh mẽ liên tục của Trung Quốc, phớt lờ những lời kêu gọi và bất đồng chính kiến ​​của nhiều chính phủ và ngành công nghiệp thành viên EU, đồng thời đã hành động đơn phương. Trung Quốc rất quan ngại và cực kỳ không hài lòng với điều này, đồng thời ngành công nghiệp Trung Quốc vô cùng thất vọng và kiên quyết phản đối điều này", tuyên bố của Bộ Thương mại cho hay.

Người phát ngôn của Bộ Thương mại tại cuộc họp giao ban hôm thứ Năm tuyên bố rằng Trung Quốc có thể khiếu nại với Tổ chức Thương mại Thế giới vào một thời điểm nào đó.

Nhưng trong thời gian chờ đợi, hai bên có thể tiến hành các đàm phán song phương. Sau khi công bố mức thuế mới, EU cho biết họ đã liên hệ với chính quyền Trung Quốc "để thảo luận về những phát hiện này và tìm ra những cách khả thi để giải quyết vấn đề".

Tu Xinquan, người đứng đầu Viện Nghiên cứu WTO của Trung Quốc tại Đại học Kinh doanh và Kinh tế Quốc tế ở Bắc Kinh, cho biết: "Vẫn còn không gian để đàm phán. Quyết định cuối cùng sẽ được đưa ra trong vài tháng nữa, vì vậy vẫn còn thời gian. Ngay cả sau khi thuế quan được áp dụng, vẫn có thể phối hợp các quan điểm".

Hàng không và nông nghiệp nằm trong số các lĩnh vực mà Bắc Kinh cảnh báo riêng rằng EU có thể bị nhắm tới trước quyết định của Brussels, Bloomberg đưa tin vào tuần trước.

Theo những người quen thuộc với vấn đề này, có nhiều thứ khác nhau mà Trung Quốc có thể đưa ra để 'dọa' lại EU, trong bối cảnh nhà sản xuất máy bay Airbus SE có trụ sở tại Pháp hiện đang đàm phán một thương vụ bán máy bay lớn cho Trung Quốc vào thời điểm hiện tại.

Mặc dù vậy, cây gậy này cũng sẽ được sử dụng, theo Alicia Garcia Herrero, nhà kinh tế trưởng khu vực Châu Á Thái Bình Dương tại Natixis SA.

"Đây chỉ là sự khởi đầu. Trung Quốc sẽ không trả đũa ngay lập tức nhưng cuối cùng họ sẽ tìm ra cách", bà nói.

Bài liên quan

Trung Quốc kêu gọi EU xem xét lại thuế đánh vào xe điện nhập khẩu

Các hãng xe điện Trung Quốc làm gì để đánh bại Tesla và các nhà sản xuất ô tô truyền thống châu Âu?

Elon Musk phản đối thuế quan của Mỹ đối với xe điện Trung Quốc

Thuế quan mới của Mỹ sẽ tác động đến xe điện và các mặt hàng xuất khẩu khác của Trung Quốc như thế nào?