Thủ tướng đề nghị Hoa Kỳ dỡ bỏ cấm vận công nghệ với Việt Nam

Tại Hội nghị thượng đỉnh kinh doanh Việt Nam - Hoa Kỳ ngày 27/11, Thủ tướng Phạm Minh Chính điểm lại sự phát triển vượt bậc của quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư giữa hai nước trong gần 3 thập kỷ bình thường hóa quan hệ, trong đó có sự đóng góp lớn của các doanh nghiệp Hoa Kỳ.

Hội nghị do Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ tại Hà Nội (AmCham) và Phòng Thương mại Hoa Kỳ tại Washington tổ chức.

Quan hệ thương mại, đầu tư tăng trưởng vượt bậc

Thủ tướng nhấn mạnh, thương mại là lĩnh vực hợp tác kinh tế lớn nhất, thành công nhất trong quan hệ hai nước. Đến nay, Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất và là đối tác thương mại lớn thứ hai của Việt Nam. Với Hoa Kỳ, Việt Nam đã vươn lên trở thành một trong 10 đối tác thương mại lớn nhất.

Hợp tác thương mại đi đôi với thúc đẩy quan hệ kinh tế, đầu tư. Tuy nhiên, đầu tư của doanh nghiệp Hoa Kỳ vào Việt Nam đến nay vẫn còn khiêm tốn so với tiềm năng, Thủ tướng nhận xét.

Theo số liệu từ phía Việt Nam, kim ngạch thương mại hàng hóa hai chiều đạt kỷ lục 110,8 tỷ USD năm 2023 và tiếp tục tăng trưởng mạnh lên mức 110,9 tỷ USD 10 tháng đầu năm nay.

Tính đến tháng 10/2024, Hoa Kỳ có 1.400 dự án FDI còn hiệu lực tại Việt Nam với tổng vốn đăng ký gần 12 tỷ USD, đứng thứ 11/148 quốc gia, vùng lãnh thổ có đầu tư tại Việt Nam. Điều này cho thấy sự hấp dẫn của thị trường Việt Nam cũng như lòng tin của các doanh nghiệp Hoa Kỳ vào triển vọng kinh doanh và sự ổn định của Việt Nam.

Thủ tướng bày tỏ cảm ơn Hoa Kỳ ủng hộ Việt Nam “mạnh, độc lập, tự cường và thịnh vượng”, từ đó hai nước đã tích cực xây dựng các khuôn khổ pháp lý để thúc đẩy quan hệ thương mại, đầu tư, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp hợp tác. Một số doanh nghiệp Việt Nam đã đầu tư tại Mỹ như: VinFast, FPT, và CMC.

"Đây là điều rất mừng, hai nước đã tiến một bước rất xa trong quan hệ song phương, có đóng góp quan trọng của các doanh nghiệp hai nước, trong đó có doanh nghiệp Hoa Kỳ", Thủ tướng nói.

Đề nghị dỡ bỏ cấm vận công nghệ, mở ra không gian hợp tác mới

Thủ tướng dành nhiều thời gian chia sẻ với hội nghị về con đường phát triển, xây dựng chủ nghĩa xã hội, các yếu tố nền tảng, trụ cột, các chính sách, nhiệm vụ trọng tâm của Việt Nam về đối ngoại và hội nhập, phát triển kinh tế, giữ vững quốc phòng-an ninh, phát triển văn hóa, bảo đảm an sinh xã hội, xây dựng Đảng và hệ thống chính trị.

Theo Thủ tướng, Việt Nam đang xây dựng nền kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa, tuân thủ quy luật cung-cầu khách quan, đồng thời lưu ý rằng Việt Nam là một nước đang phát triển, quy mô nền kinh tế khiêm tốn nhưng có độ mở cao, nên sức chống chịu còn kém. Ngoài ra, Việt Nam đã trải qua chiến tranh tàn phá, nên cần có lộ trình phát triển phù hợp với điều kiện của Việt Nam, bối cảnh chung của thế giới.

Quan điểm xuyên suốt của Việt Nam là "coi con người là trung tâm, là chủ thể, đồng thời là mục tiêu, là động lực, nguồn lực cho sự phát triển; không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội, môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần", phù hợp xu hướng thế giới hiện nay, trong đó có Hoa Kỳ.

Sau gần 40 năm Đổi mới, từ một nước bị bao vây, cấm vận, Việt Nam hiện có quan hệ ngoại giao với gần 200 quốc gia, trong đó có quan hệ đối tác chiến lược toàn diện, đối tác chiến lược và đối tác toàn diện với 32 quốc gia; đã ký kết 17 hiệp định thương mại tự do với 65 nền kinh tế hàng đầu thế giới.

Việt Nam nằm trong nhóm 34 nền kinh tế lớn nhất thế giới và nhóm 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại, với kim ngạch xuất nhập khẩu năm nay ước đạt gần 800 tỷ USD. Hiện Việt Nam đã thu hút hơn 400 tỷ USD vốn FDI, dự kiến năm nay thu hút 40 tỷ USD vốn FDI, và vốn giải ngân đạt hơn 25 tỷ USD.

Chia sẻ về định hướng phát triển sắp tới, Thủ tướng cho biết Việt Nam sẽ tiếp tục đẩy mạnh 3 đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nhân lực; tạo đột phá mạnh mẽ về thể chế, xây dựng bộ máy tinh, gọn, mạnh, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, không ngừng cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh với tinh thần "thể chế thông thoáng, hạ tầng thông suốt, quản trị thông minh" để giảm thời gian, chi phí tuân thủ, chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, nhà đầu tư.

Ngoài ra, Việt Nam tiếp tục ưu tiên cho tăng trưởng để phát triển nguồn lực xây dựng đất nước. Theo đó, Việt Nam tập trung làm mới các động lực tăng trưởng truyền thống (đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng) và thúc đẩy các động lực mới như kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức.

Đồng thời, thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, phát triển những ngành, lĩnh vực mới nổi như điện toán đám mây, trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật với tinh thần "đổi mới để bay cao, sáng tạo để vươn xa, hội nhập để phát triển".

Trong sự phát triển đó, Thủ tướng bày tỏ mong muốn Hoa Kỳ bỏ cấm vận 1 số vấn đề về công nghệ vì lợi ích của hai bên và thể hiện sự thiện chí “gác lại quá khứ, hướng tới tương lai”.

"Chúng tôi có nhiều đau thương hơn mà cần phải gác lại, hiện vẫn đang rà phá bom mìn và xử lý hậu quả của chất độc màu da cam… Các bạn cấm đoán công nghệ đối với chúng tôi làm gì", ông nói.

Theo Thủ tướng, Việt Nam sẽ dùng những công nghệ đó để khắc phục hậu quả chiến tranh, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân chứ không dùng để chống lại nước khác đúng như chính sách quốc phòng "4 không" đề ra.

Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng kêu gọi Hoa Kỳ công nhận Việt Nam có nền kinh tế thị trường. "Đây là quyết sách chính trị hơn là kỹ thuật".

Thủ tướng chia sẻ thêm, sắp tới bản thân ông sẽ tiếp một loạt doanh nghiệp lớn của Hoa Kỳ vào đầu tư, tập trung vào chuyển đổi số và công nghệ. Muốn thúc đẩy đầu tư thì phía Hoa Kỳ phải dỡ bỏ cấm vận công nghệ.

Với việc thực hiện ba đột phá chiến lược về thể chế, hạ tầng và nguồn nhân lực, Việt Nam đang và sẽ đầu tư mạnh cho hạ tầng giao thông nhằm tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, giảm chi phí đầu vào, chi phí logistic, tạo không gian phát triển mới, tăng tính cạnh tranh hàng hoá.

Với các dự án lớn đang và sẽ triển khai, Thủ tướng kêu gọi doanh nghiệp Hoa Kỳ đầu tư vào các dự án lớn như trung tâm tài chính quốc tế ở TP.HCM và Đà Nẵng, đường sắt cao tốc Bắc - Nam, các cảng lớn ở Hải Phòng, Đà Nẵng, Bà Rịa - Vũng Tàu, nhằm đưa Việt Nam trở thành trung tâm trung chuyển quốc tế về hàng không và hàng hải của và khu vực và quốc tế.

Thủ tướng cũng đề nghị phía Hoa Kỳ tăng cường hợp tác, hỗ trợ với Việt Nam trong góp ý hoàn thiện chính sách, dành nguồn vốn ưu đãi, đào tạo nhân lực chất lượng cao, chuyển giao công nghệ tiên tiến, nâng cao năng lực quản trị hiện đại, phát triển hạ tầng.

"Sự có mặt này sẽ càng ý nghĩa hơn nếu biến thành các chương trình, dự án, sản phẩm cụ thể và hiệu quả cân đong đo đếm được, mang lại lợi ích cho doanh nghiệp và người dân, đóng góp cho quan hệ tốt đẹp Việt Nam - Hoa Kỳ, cho hòa bình, ổn định, phát triển và thịnh vượng trong khu vực và trên thế giới. Hy vọng dù ai lên nắm quyền thì quan hệ hai nước luôn tốt đẹp", Thủ tướng nói.

Trao đổi riêng với Nhadautu.vn, ông Adam Sitkoff, Giám đốc điều hành AmCham Hà Nội, cho biết, Hoa Kỳ chỉ hạn chế một số ít công nghệ cao đối với các nước. Phía Việt Nam cần đề xuất danh sách các công nghệ, từ đó chính quyền và Quốc hội Hoa Kỳ sẽ xem xét các quy trình liên quan để hướng tới chuyển giao.