Sự sụp đổ của hai anh em cựu tỷ phú giàu nhất Mỹ
Theo Forbes, mức án phạt gian lận của cựu tỷ phú phá sản Sam Wyly giảm từ 1,3 tỷ USD xuống còn 500 triệu USD.
Cựu tỷ phú Sam Wyly thường nghỉ ngơi và đọc sách trong căn biệt thự Edgemere nằm ở khu phố giàu có.
“Nhiều người sẽ cảm ơn tôi vì đã giúp người chồng quá cố của họ, hoặc một thành viên trong gia đình trở nên giàu có, hoặc cảm ơn tôi vì giúp họ có một công việc tốt ở một trong những công ty của tôi. Họ đều là những người tốt bụng”, Forbes dẫn lời Wyly, 85 tuổi.
Cựu tỷ phú muốn được nhớ đến với chuỗi cửa hàng thủ công mỹ nghệ Michael’s và một số công ty khác. Các công ty này đã giúp ông trở thành một trong những người giàu nhất nước Mỹ vào năm 2000 với tổng tài sản trị giá 750 triệu USD.
Tuy nhiên, người ta nhớ đến ông với án gian lận thuế nhiều hơn.
Vào năm 2010, Ủy ban Chứng khoán và Sở Thuế vụ đã buộc tội Sam Wyly và người anh Charles vào một trong những vụ trốn thuế lớn nhất lịch sử. Theo cáo buộc, hai anh em đã tận dụng một mạng lưới quỹ để che giấu doanh số cổ phiếu, từ đó tạo ra hàng trăm triệu USD lợi nhuận bất chính.
Cuối cùng, Wyly bị kết án và phải trả 1,3 tỷ USD cho các khoản thuế, tiền lãi và tiền phạt, trong đó có 1,1 tỷ USD phải trả cho IRS và 200 triệu USD tiền nợ SEC.
Tuy nhiên, theo người con trai lớn Evan Wyly và luật sư Jim Lee, Wyly giờ đã trong sạch.

Sam Wyly từng là một trong những người giàu nhất nước Mỹ vào năm 2000. Ảnh: Forbes.
Ông đã trả cho SEC 200 triệu USD, trong khi IRS đồng ý cho phép Sam Wyly chỉ cần trả 300 triệu USD vào tháng 10. Điều đó có nghĩa là cuối cùng Sam Wyly chỉ phải trả tổng cộng 500 triệu USD, giảm đến 800 triệu USD so với án phạt ban đầu.
Ông này chỉ trả toàn bộ khoản thuế mà không thể trả tiền lãi và tiền phạt, theo Evan Wyly.
Sau khi thỏa thuận với IRS, ông cũng thoát khỏi phá sản. Cựu tỷ phú 85 tuổi đã không còn nợ, dù tài sản cá nhân của ông vẫn bị sụt giảm đáng kể. Sau khi tuyên bố phá sản vào năm 2014, ông buộc phải bán hết đất đai, các tác phẩm nghệ thuật và những tài sản khác.
Các tài sản còn lại, bao gồm quỹ ủy thác của những người con, đang được thanh lý để hoàn trả 300 triệu USD cho các chủ nợ.
“Tôi đã già rồi. Tôi không cần nhiều”, cựu tỷ phú chia sẻ.
Sam Wyly sống trong căn nhà nghỉ hưu với tiền thuê khá khiêm tốn đối với một cựu tỷ phú: 7.500 USD/tháng, theo hồ sơ tòa án. Ông được phép giữ lại hạng thương gia tại American Airlines, những bức tranh đã ủy thác cho gia đình và chiếc Lexus IS 200t đời 2017.
Sam Wyly có sáu người con, chín người cháu và chín người chắt. Con gái Christiana của ông mới đây kết hôn với Kimbal, em trai của Elon Musk. Giờ ông sống một cuộc sống yên bình dù tài sản của cựu tỷ phú này đã bốc hơi gần hết.
Thành công với cuộc bùng nổ máy tính
Sam Wyly được sinh ra ở vùng nông thôn Louisiana trong cuộc Đại suy thoái. Mẹ ông quản lý một trường dạy nhảy còn bố ông sở hữu một đồn điền bông. Sau một năm thất thu, cả gia đình phải sống trong một căn nhà gỗ không có hệ thống ống nước và điện.
Wyly tốt nghiệp Đại học Louisiana Tech và sau đó kiếm học bổng để lấy bằng MBA tại Đại học Michigan.
Sau khi tốt nghiệp, ông đến Texas để tham gia nghĩa vụ quân sự bắt buộc và sau đó trở thành đại diện bán hàng tại IBM và Honeywell.
Năm 1963, ông thành lập Universal Computing bằng 1.000 USD với ý tưởng xây dựng một công ty lớn sẽ trả tiền để truy cập vào một máy tính dùng chung. Cơ sở đầu tiên nằm ở khuôn viên Đại học Southern Methodist. Đó là một quyết định đúng đắn.
Công ty tăng trưởng nhanh chóng với doanh thu từ 700.000 USD (năm 1964) lên 7 triệu USD (năm 1966) và 60 triệu USD (năm 1968).
Các nhà đầu tư ồ ạt mua cổ phiếu và đẩy giá trị vốn hóa của công ty lên đến 1 tỷ USD.

Charles Wyly - anh trai của Sam Wyly. Ảnh: Forbes.
Từ thành công của Universal Computing, ông bắt tay vào những dự án tiếp theo. Wyly muốn xây dựng một hệ thống mạng kỹ thuật số trên toàn quốc, giúp các máy tính có thể truyền dữ liệu bên ngoài đường dây điện thoại. Nhưng AT&T, công ty muốn duy trì hoạt động kinh doanh dữ liệu đó, đã cản trở ông.
Công ty của Wyly, Datran, đã chi 100 triệu USD cho trận chiến về kỹ thuật và quy định nhưng thất bại. Sau đó, ông tố cáo vị thế độc quyền của AT&T tại tòa án.
Vụ việc dẫn đến khoản bồi thường trị giá 50 triệu USD cho Datran và các bên khác vào năm 1980, giúp mở đường cho sự sụp đổ của Ma Bell trong năm 1984.
Trong thời gian đó, Wyly bận rộn bắt đầu hoặc mua lại nhiều doanh nghiệp khác, bao gồm Bonanza Steakhouse. Ông mua lại một nhà hàng bít tết nhỏ trong khu vực vào năm 1967 và mở rộng đến 600 cơ sở trước khi bán lại trong năm 1989.
Ông bắt đầu công ty Sterling Software vào năm 1981 và bán với giá 4 triệu USD hồi tháng 3/2000, ngay trước khủng hoảng dot-com.
Năm 1982, ông đã tìm đến Michael’s và biến thương hiệu chỉ có sáu cơ sở thành nhà bán lẻ thủ công mỹ nghệ hàng đầu cả nước. Wyly bán Michael’s cho Bain và Blackstone với giá 6 triệu USD vào năm 2006.
Ngay cả trước khi bước vào hàng ngũ tỷ phú, Wyly đã là một nhà tài trợ tên tuổi của Đảng Cộng hòa. Vào năm 1960, ông ủng hộ nỗ lực trở thành tổng thống Mỹ của Nixon ở Texas và sau đó quyên góp cho các chiến dịch của George H.W. Bush, George W. Bush, John McCain, Bob Dole và Jeb Hensarling.
Ông cũng lên tiếng phản đối Tổng thống Trump về quan điểm chống nhập cư. Cựu tỷ phú đang thực hiện một cuốn sách viết về những người nhập cư thành công như Indra Nooyi của PepsiCo, Sergey Brin của Google và Elon Musk của Tesla. “Có rất nhiều cuộc nói chuyện về chống nhập cư nhưng chúng ta là một quốc gia của người nhập cư. Tất cả chúng ta đều đến từ một vùng nào đó”, Wily nhận định.
“Kế hoạch bí mật”
Những rắc rối của anh em nhà Wyly bắt đầu với kế hoạch chuyển tiền ra nước ngoài của Sam Wyly sau cuộc khủng hoảng tiết kiệm và cho vay trong thập niên 80.
Khi một ngân hàng đột ngột rút tín dụng của Michael’s, Wyly mất niềm tin vào hệ thống ngân hàng Mỹ, theo lời khai của ông.
Cựu tỷ phú đã tiến hành lập hàng chục tài khoản ở Quần đảo Cayman và Isle of Man từ năm 1992 đến năm 2005. Họ đã sử dụng “kế hoạch bí mật” này để che giấu việc bán 14 triệu cổ phiếu tại các công ty giao dịch công khai mà họ quản lý. Kế hoạch này tạo ra 550 triệu USD lợi nhuận, theo SEC.
Họ cũng ngụy trang quyền sở hữu. Theo các tài liệu của tòa án, hai anh em sở hữu 37% cổ phần Michael’s, 34% cổ phần Sterling Software và 16% Scottish RE, nhưng hồ sơ công ty vào thời điểm đó chỉ ghi nhận khoảng 25% số cổ phần đó.
Điều này cho phép họ bán một lượng lớn cổ phiếu mà không thu hút sự chú ý từ truyền thông và giới đầu tư.
Số tiền thu được từ việc bán cổ phiếu đã chi phí cho lối sống thượng lưu với khách sạn xa xỉ, nghệ thuật và trang sức.
Hai anh em đã mua các trang trại tại Aspen và dinh thự trị giá 8 triệu USD ở Malibu. Họ mua đồ trang sức đắt tiền như viên ruby trị giá 622.000 USD, vòng cổ trị giá 759.000 USD cho vợ mình.

Một trong những cơ ngơi đồ sộ cũ của cựu tỷ phú 85 tuổi. Ảnh: Forbes.
Ngoài ra, hai anh em cũng chuyển 300 triệu USD vào các quỹ phòng hộ, để 120 triệu USD trong tài khoản ngân hàng, theo tài liệu của toà án.
Ngay từ đầu, anh em nhà Wyly đã một mực chối tội.
“Giống với mọi kế hoạch của các công ty bảo hiểm lớn, sự đánh đổi cho những gì tôi làm là bạn có thể trì hoãn các giao dịch và thuế lãi vốn”, ông cho biết.
Năm 2014, hai anh em bị kết tội lừa đảo. Thẩm phán ra lệnh cho Sam phải trả 198,1 triệu USD, và Charles - người đã chết trong một vụ tai nạn xe hơi năm 2011 - bị phạt 101,2 triệu USD.
IRS cũng yêu cầu Sam Wily và Charles trả lần lượt 2,03 tỷ USD và 1,1 tỷ USD.
Năm 2016, mức phạt đối với Sam là 1,1 tỷ USD và hiện giảm còn 300 triệu USD.
Choáng ngợp bởi tiền phạt và phí pháp lý, cựu tỷ phú tuyên bố phá sản hồi năm 2014 và dừng lối sống xa hoa.
Ông bán căn biệt thự của mình ở Highland Park, căn hộ nằm tại New York cùng hiệu sách, trang trại. Cựu tỷ phú cũng bán đấu giá bộ sưu tập nghệ thuật và sa thải nhân viên.
“Tôi vẫn có những món ăn ngon và nơi đẹp đẽ để đi. Tôi từng chạy vòng quanh thế giới, nhưng giờ tôi không còn quan tâm đến điều đó. Phá sản là một cách để dọn dẹp mọi thứ và đảm bảo rằng đó không phải là thứ gây ảnh hưởng đến con cháu tôi”, ông cho biết.
Và đến nay, cựu tỷ phú vẫn khẳng định: “Tôi không làm gì sai cả. Mọi thứ tôi làm đều có ý nghĩa”.
(Theo Zing.vn)
- Cùng chuyên mục
Đầu tư cho quản trị trong ESG, doanh nghiệp Việt nắm bắt cơ hội lớn
Quản trị - chữ "G" ít được đề cập trong bộ tiêu chí ESG nhưng gần đây đã ngày càng nhận được sự quan tâm của các doanh nghiệp để trả lời câu hỏi: Làm sao để quản trị mục tiêu phát triển bền vững (PTBV) và cụ thể như Net Zero?
Doanh nghiệp - 11/06/2025 11:30
PVcomBank đồng hành cùng lễ khai mạc vòng chung kết Robocon 2025
Ngày 8/6/2025, vòng chung kết Cuộc thi Sáng tạo Robot Việt Nam 2025 (Robocon 2025) đã chính thức khai mạc tại Nhà thi đấu Ninh Bình, thành phố Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình.
Doanh nghiệp - 11/06/2025 09:00
Garden Apartment – Giá trị gia tăng kép ở The Matrix One Premium
Nếu khả năng tăng giá giúp chủ sở hữu có thêm tài sản cả khi ngủ, thì với bất động sản dòng tiền, "lãi kép" lại mang đến sức hấp dẫn khó cưỡng.
Doanh nghiệp - 11/06/2025 09:00
SkyM ra mắt ấn tượng: tầm nhìn vịnh Hạ Long và hồ nhạc nước chinh phục giới đầu tư
Tại sự kiện giới thiệu chính thức thu hút hơn 1.000 nhà đầu tư miền Bắc, dự án SkyM của BIM Land đã chứng minh giá trị sống - nghỉ dưỡng - đầu tư ấn tượng.
Doanh nghiệp - 11/06/2025 08:00
Hoa Kỳ, Trung Quốc đạt được thỏa thuận khung nới lỏng hạn chế xuất khẩu
Các quan chức Hoa Kỳ và Trung Quốc đã nhất trí về một khuôn khổ để đưa thỏa thuận đình chiến thương mại trở lại đúng hướng và giải quyết các hạn chế xuất khẩu của Trung Quốc đối với khoáng sản đất hiếm và nam châm, theo Reuters.
Thị trường - 11/06/2025 07:53
Techcombank sang Hoa Kỳ và Châu Âu tìm kiếm nhân tài người Việt
Lần đầu tiên sau ba năm triển khai, chiến dịch Overseas Talent Roadshow 2025 mở rộng quy mô tổ chức khi cả 3 doanh nghiệp trong hệ sinh thái Techcombank – One Mount – Masterise cùng tới Los Angeles, Hoa Kỳ nhằm tìm kiếm nhân tài quốc tế người Việt.
Doanh nghiệp - 10/06/2025 15:58
VPBank lọt Top 5 Doanh nghiệp có kết quả đánh giá ACGS cao nhất Việt Nam
VPBank vinh dự được lọt vào Top 5 doanh nghiệp có kết quả đánh giá ACGS cao nhất Việt Nam năm 2024, khẳng định vị thế tiên phong của ngân hàng trong việc nâng cao chất lượng quản trị doanh nghiệp.
Doanh nghiệp - 10/06/2025 12:01
TP. Thủ Đức được kỳ vọng là khu vực dẫn dắt thị trường bất động sản TP.HCM năm 2025
Thủ Đức - nhờ vào vị trí đắc địa cùng hạ tầng giao thông thuận lợi, hiện đang trở thành cực tăng trưởng mới của thị trường bất động sản TP. HCM.
Doanh nghiệp - 10/06/2025 12:00
Flamingo Ibiza Hải Tiến Resort: Nghỉ dưỡng biển bốn mùa, điểm đến 365 ngày rực rỡ
Không chỉ là nơi dừng chân cho kỳ nghỉ hè, Flamingo Ibiza Hải Tiến Resort đang khẳng định vị thế là điểm đến quanh năm với trải nghiệm phong phú suốt 365 ngày, mỗi mùa một dấu ấn riêng biệt.
Doanh nghiệp - 10/06/2025 11:30
Ông Trump lạc quan về đàm phán thương mại Mỹ - Trung
Đàm phán thương mại Mỹ - Trung kéo dài sang ngày thứ hai hôm nay tại London khi các quan chức hai nước tìm cách xoa dịu một cuộc tranh chấp gay gắt lan rộng từ thuế quan sang hạn chế đất hiếm.
Thị trường - 10/06/2025 10:18
Xem Vietlott là thú vui, cụ ông 80 tuổi ở Tây Hồ trúng hơn 39 tỷ
Ông N.X.H., 80 tuổi hiện đã về hưu và đang sinh sống quận Tây Hồ, TP. Hà Nội vừa trúng giải Vietlott hơn 39 tỷ đồng. Ông cho biết, hàng ngày thường mua từ 5-10 vé và coi các xổ số tự chọn của Vietlott là thú vui lành mạnh của tuổi già.
Thị trường - 10/06/2025 08:53
Hàng Việt vẫn đi đường vòng khi xuất khẩu sang Canada
Hàng Việt vẫn phải đi đường vòng thông qua các kênh phân phối trung gian đặt tại Hoa Kỳ, thay vì xuất khẩu trực tiếp sang Canada, một quan chức Cục Xúc tiến thương mại cho biết.
Thị trường - 10/06/2025 07:25
Mở bán thành công La Pura, Phát Đạt khẳng định vai trò dẫn dắt thị trường BĐS phía Nam
Ngày 8/6/2025, sự kiện mở bán chính thức dự án La Pura tạo tiếng vang lớn khi hơn 95% tổng quỹ hàng của phân khu Zenia giao dịch thành công. Kết quả này khẳng định uy tín và năng lực của Phát Đạt trong việc phát triển dự án, đồng thời cho thấy vai trò dẫn dắt thị trường bất động sản phía Nam của doanh nghiệp này.
Doanh nghiệp - 09/06/2025 11:21
Cao điểm hàng giả, không nhận ra Saigon Square, chợ Bến Thành
Sau đợt truy quét hàng giả thời gian gần đây, nhiều ki-ốt tại Saigon Square và chợ Bến Thành, Tân Định (quận 1), An Đông (quận 5) vẫn trong tình trạng đóng cửa, then cài.
Thị trường - 09/06/2025 10:02
Giá vàng tuần này sẽ thế nào?
Một số chuyên gia dự báo, vàng có xu hướng tăng trong tuần này do vẫn giữ được các vùng hỗ trợ quan trọng và vẫn là kênh trú ẩn an toàn trong bối cảnh địa chính trị bất ổn.
Thị trường - 09/06/2025 10:01
Cố vấn kinh tế của ông Trump tự tin về thỏa thuận thương mại với Trung Quốc
Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Kevin Hassett cho biết ông "rất hài lòng" với thỏa thuận thương mại giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, khi hai bên gặp nhau vào thứ Hai tại London.
Thị trường - 09/06/2025 09:09
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 3 week ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 3 week ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago