Ông Trump dọa áp thuế 25% đối với Mexico và Canada

CHÍ THÀNH
09:46 21/01/2025

Tổng thống Donald Trump cho biết trong buổi lễ ký kết tại Phòng Bầu dục vào tối Thứ Hai rằng chính quyền của ông sẽ áp thuế 25% đối với Mexico và Canada vào ngày 1/2, một sự thay đổi bất thường trong chính sách thương mại đối với khu vực Bắc Mỹ có thể làm tăng giá cho người tiêu dùng Mỹ.

Ông Trump phát biểu nhậm chức hôm 20/1 tại Điện Capitol. Ảnh Chip Somodevilla/Pool/AFP via Getty Images

Mexico và Canada là hai trong ba đối tác thương mại hàng đầu của Mỹ.

Năm ngoái, Hoa Kỳ đã nhập khẩu 475 tỷ USD hàng hóa từ Mexico và 418 tỷ USD từ Canada, tương đương với 30% giá trị của tất cả hàng hóa mà Hoa Kỳ xuất khẩu vào năm ngoái, theo dữ liệu thương mại liên bang.

Trong khi đó, Hoa Kỳ đã xuất khẩu 354 tỷ USD hàng hóa sang Canada vào năm ngoái và 322 tỷ USD sang Mexico, chiếm một phần ba giá trị của tất cả hàng hóa mà Hoa Kỳ xuất khẩu vào năm ngoái.

Ông Trump sẽ áp thuế khi nào?

Mức thuế mà ông Trump dự định áp dụng đối với cả hai quốc gia có khả năng sẽ làm tăng triển vọng rằng hai quốc gia này sẽ áp thuế trả đũa đối với hàng hóa của Hoa Kỳ, có khả năng gây tổn hại đến các doanh nghiệp trong nước Mỹ.

Ông Trump vẫn phác thảo chính sách thương mại rộng hơn của mình cho nhiệm kỳ thứ hai trong một hành động hành pháp vào Thứ Hai. Nhưng hành động đó — được các nguồn tin mô tả là 'để giữ chỗ' — không thiết lập mức thuế quan toàn cầu mới mà ông Trump đã hứa đưa ra ngay vào ngày đầu tiên ông nhậm chức.

Ông Trump đã đề xuất mức thuế quan toàn diện và trên diện rộng: lên đến 20% đối với hàng nhập khẩu từ tất cả các quốc gia, với mức thuế 25% đối với hàng hóa từ Mexico và Canada, cộng với mức thuế trừng phạt 60% đối với hàng hóa từ Trung Quốc.

Ông cũng cam kết sử dụng thuế quan như một công cụ đàm phán đối với các quốc gia khác, bao gồm, ví dụ, Đan Mạch để gây áp lực buộc quốc gia châu Âu này phải trao quyền kiểm soát Greenland cho Hoa Kỳ.

Khi được hỏi vào hôm thứ Hai tại buổi lễ ký kết tại Phòng Bầu dục về thuế quan đối với Trung Quốc, ông Trump lưu ý rằng mức thuế quan rộng rãi mà ông áp dụng trong nhiệm kỳ đầu tiên của mình vẫn có hiệu lực sau khi cựu Tổng thống Joe Biden phần lớn vẫn giữ nguyên chúng.

Và về thuế quan phổ quát, ông Trump đã trả lời rằng: "Chúng tôi có thể, nhưng chúng tôi vẫn chưa sẵn sàng cho điều đó".

Một lệnh hành pháp được ký hôm thứ Hai đã chỉ đạo các bộ trưởng Thương mại và Tài chính, cũng như Đại diện Thương mại Hoa Kỳ điều tra nguyên nhân gây ra thâm hụt thương mại của Hoa Kỳ với các quốc gia nước ngoài, xác định cách xây dựng "Sở Thuế vụ" để thu thuế, xác định các hoạt động thương mại không công bằng và xem xét kỹ các thỏa thuận thương mại hiện có để có thể cải thiện chúng.

Lệnh hành pháp cũng chỉ đạo các cơ quan chính phủ phân tích cách thức thỏa thuận thương mại Hoa Kỳ-Mexico-Canada (USMCA) do ông Trump ký trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông đang ảnh hưởng đến người lao động và doanh nghiệp Hoa Kỳ như thế nào — và liệu Hoa Kỳ có nên tiếp tục tham gia hiệp định thương mại tự do hay không.

Lệnh hành pháp của ông Trump yêu cầu các cơ quan đánh giá liệu chính sách thương mại chặt chẽ hơn của Hoa Kỳ có thể hạn chế thành công dòng chảy của fentanyl và dòng người di cư không có giấy tờ vào Hoa Kỳ hay không.

"Người Mỹ được hưởng lợi và xứng đáng có chính sách thương mại nước Mỹ trên hết", lệnh hành pháp của ông Trump viết.

"Do đó, tôi đang thiết lập một chính sách thương mại mạnh mẽ và được tiếp thêm sinh lực nhằm thúc đẩy đầu tư và năng suất, tăng cường lợi thế công nghiệp và công nghệ của quốc gia chúng ta, bảo vệ an ninh kinh tế và quốc gia của chúng ta và — trên hết — mang lại lợi ích cho người lao động, nhà sản xuất, nông dân, chủ trang trại, doanh nhân và doanh nghiệp Hoa Kỳ", ông Trump nhấn mạnh.

Tranh luận trong nhóm kinh tế của ông Trump

Hành động giữ chỗ diễn ra khi nhóm kinh tế của ông Trump họp thường xuyên để vạch ra lộ trình thực hiện mức thuế quan cao, toàn diện đối với cả đồng minh và đối thủ mà tổng thống đã hứa trong chiến dịch tranh cử.

Tổng thống Donald Trump có những giây phút lịch sử trong bài phát biểu nhậm chức tại Điện Capitol. Ảnh: AFP

"Tôi sẽ ngay lập tức bắt đầu cải tổ hệ thống thương mại của chúng ta để bảo vệ người lao động và gia đình người Mỹ", ông Trump phát biểu tại Điện Capitol Rotunda của Hoa Kỳ hôm thứ Hai.

"Thay vì đánh thuế công dân của chúng ta để làm giàu cho các quốc gia khác, chúng ta sẽ đánh thuế và đánh thuế các quốc gia nước ngoài để làm giàu cho công dân của chúng ta", ông nhấn mạnh.

Ông Trump cũng cho biết trong bài phát biểu của mình rằng ông sẽ thành lập một văn phòng chính phủ mới có tên là "Sở Thuế vụ Đối ngoại", có nhiệm vụ thu thuế hàng hóa nhập khẩu.

"Sẽ có một lượng tiền lớn đổ vào Kho bạc của chúng ta đến từ các nguồn nước ngoài", ông Trump cho biết.

Nhưng cách thực hiện vẫn là một câu hỏi đang được thảo luận khiến nhóm kinh tế của Trump chia rẽ.

Một số ý tưởng thay thế được đề xuất: thuế quan ít hơn nhưng tăng dần theo thời gian hoặc thuế quan không có hiệu lực trong vài tháng, giúp chính quyền có thời gian đưa các đối tác vào bàn đàm phán.

Nhóm kinh tế của ông Trump cũng đang thảo luận cơ sở pháp lý để hỗ trợ thuế quan, đặc biệt là với các quốc gia và công ty bị ảnh hưởng bởi thuế quan có khả năng sẽ đi kiện.

Các cố vấn đang cân nhắc sử dụng các quyền hạn khẩn cấp, điều này sẽ trao cho tổng thống thẩm quyền rộng rãi để quản lý hàng nhập khẩu.

Các quan chức có tư duy thị trường như Scott Bessent, người được ông Trump chọn làm Bộ trưởng Tài chính, và Kevin Hassett, người được ông chọn làm người đứng đầu Hội đồng Kinh tế Quốc gia, đã ủng hộ một cách tiếp cận nhẹ nhàng hơn.

Những người ủng hộ thuế quan như Peter Navarro, cố vấn thương mại Nhà Trắng, và Howard Lutnick, người được Trump chọn làm người đứng đầu Bộ Thương mại, đã lập luận rằng cần phải có toàn bộ sức mạnh để truyền tải thông điệp mà ông Trump mong muốn.

Về phần mình, ông Trump đã kêu gọi các đồng minh trên Đồi Capitol ủng hộ việc áp thuế. Nhưng chính sách cụ thể vẫn chưa được quyết định.

Chính sách của Trump có thể có tác động đáng kể

Nhưng những mức thuế đó có thể làm tăng chi phí cho những người Mỹ đang mệt mỏi vì nhiều năm lạm phát cao. Thuế quan do các công ty Mỹ nhập khẩu hàng hóa nước ngoài trả, nhưng những chi phí đó thường được chuyển cho người tiêu dùng dưới hình thức giá cao hơn.

Mặc dù ông Trump đảm bảo rằng các nước ngoài sẽ trả thuế quan - không phải người tiêu dùng Mỹ, nghiên cứu mới từ Viện Kinh tế Quốc tế Peterson cho thấy điều ngược lại: Chiến dịch áp thuế quan mạnh mẽ của Trump sẽ buộc người tiêu dùng Mỹ phải trả nhiều tiền hơn cho hầu hết mọi thứ - từ giày thể thao và đồ chơi sản xuất ở nước ngoài đến thực phẩm.

Viện Kinh tế Quốc tế Peterson phát hiện ra rằng thuế quan của ông Trump sẽ làm tăng giá, đặc biệt là đối với các thiết bị điện nhập khẩu, đồ chơi và đồ dùng thể thao. Và các doanh nghiệp sẽ phải chịu thuế mới để nhập khẩu thiết bị vận tải, hóa chất và các mặt hàng khác.

Những người ủng hộ kế hoạch áp thuế quan của ông Trump lập luận rằng thuế nhập khẩu sẽ được sử dụng một cách chiến lược để thúc đẩy lợi ích của Mỹ trên thế giới, giúp người tiêu dùng Mỹ tiết kiệm về lâu dài.

Trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã nhiều lần đe dọa áp thuế nhưng rồi lại rút lại lời đe dọa khi các nước ngoài ngồi vào bàn đàm phán.

Nhưng hầu hết các nhà kinh tế chính thống đều lo ngại rằng thuế quan của ông Trump có thể làm bùng phát lại cuộc khủng hoảng lạm phát của Hoa Kỳ, làm thị trường chứng khoán hoảng loạn và châm ngòi cho một cuộc chiến thương mại toàn diện.

Thuế quan của Hoa Kỳ thường khiến các nước khác trả đũa. Trong nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, mọi thứ từ ô tô và đậu nành của Hoa Kỳ đến rượu whisky đều bị áp thuế trả đũa.

Cuộc tranh luận về ý thức hệ diễn ra trong nhóm kinh tế của Trump gợi nhớ đến nhiệm kỳ đầu tiên của ông, khi Steven Mnuchin và Gary Cohn — cựu sinh viên Phố Wall từng giữ chức Bộ trưởng Tài chính và Hội đồng Kinh tế Quốc gia — đã lên tiếng chỉ trích việc dừng hoặc giảm nhẹ mức thuế mà ông Trump đề xuất, vì lo sợ bị trả đũa và suy thoái kinh tế.

Vào thời điểm đó, các cuộc thảo luận đã tiếp tục trong hơn một năm trước khi chính quyền công bố ý định áp thuế như một phần của cuộc điều tra an ninh quốc gia.

Mặc dù có nhiều báo cáo cho rằng ông Trump có thể cắt giảm chính sách thuế quan của mình trong nhiệm kỳ này, nhưng ông vẫn liên tục tuyên bố rằng ông sẽ thực hiện đúng các cam kết trong chiến dịch tranh cử của mình.

  • Cùng chuyên mục
Khởi sắc du lịch tàu biển, Khánh Hòa muốn đón 5,2 triệu khách quốc tế năm 2025

Khởi sắc du lịch tàu biển, Khánh Hòa muốn đón 5,2 triệu khách quốc tế năm 2025

Những ngày đầu năm, khách quốc tế tấp nập tới Khánh Hòa đặc biệt là thông qua du lịch tàu biển, báo hiệu sự phục hồi của thị trường khách này. Với tiền đề đó, năm 2025, ngành du lịch Khánh Hòa mong muốn đón 5,2 triệu khách quốc tế.

Thị trường - 25/01/2025 07:03

Các ngành, lĩnh vực nào được ưu tiên thực hiện kinh tế tuần hoàn?

Các ngành, lĩnh vực nào được ưu tiên thực hiện kinh tế tuần hoàn?

Kế hoạch thực hiện kinh tế tuần hoàn đặt mục tiêu đưa tỷ trọng năng lượng tái tạo trong tổng năng lượng sơ cấp đạt từ 47% đến năm 2030.

Thị trường - 25/01/2025 06:02

Vẹn ý Đảng, trọn lòng dân – 95 mùa xuân rạng rỡ

Vẹn ý Đảng, trọn lòng dân – 95 mùa xuân rạng rỡ

Trong không khí trang trọng và đầy cảm xúc tại Nhà Hát Lớn, Hà Nội, vào tối ngày 24/01/2025 đã diễn ra chương trình "Ý Đảng lòng dân" do Hội nhà báo Việt Nam chủ trì tổ chức, được truyền hình trực tiếp trên sóng VTV2 - Đài Truyền hình Việt Nam. Chương trình không chỉ đánh dấu kỷ niệm lịch sử 95 năm rực rỡ của Đảng Cộng sản Việt Nam, mà còn là một dịp quan trọng để nhìn lại và tôn vinh những giá trị văn hóa, truyền thống và lòng trung thành với Đảng trong lòng mỗi người dân.

Doanh nghiệp - 25/01/2025 06:00

GELEX đạt kết quả kinh doanh ấn tượng từ hoạt động kinh doanh lõi

GELEX đạt kết quả kinh doanh ấn tượng từ hoạt động kinh doanh lõi

Năm 2024, GELEX ghi nhận doanh thu thuần hợp nhất 33.759 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 3.616 tỷ đồng, trong đó có đóng góp tích cực từ khối sản xuất thiết bị điện.

Thị trường - 24/01/2025 14:04

GELEX Electric lãi trước thuế 2.118 tỷ đồng năm 2024

GELEX Electric lãi trước thuế 2.118 tỷ đồng năm 2024

Báo cáo tài chính vừa công bố cho thấy, GELEX Electric đạt kết quả kinh doanh ấn tượng với doanh thu hợp nhất năm 2024 đạt 21.130 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế đạt 2.153 tỷ đồng.

Thị trường - 24/01/2025 14:04

VIB: Lợi nhuận 2024 hơn 9.000 tỷ đồng, tăng trưởng tín dụng 22%, dẫn đầu ngành

VIB: Lợi nhuận 2024 hơn 9.000 tỷ đồng, tăng trưởng tín dụng 22%, dẫn đầu ngành

VIB tiếp tục duy trì đà tăng trưởng vượt trội, xây dựng bảng tổng kết tài sản vững mạnh, nâng cao hiệu quả hoạt động, tiên phong trong áp dụng chuẩn mực quốc tế.

Doanh nghiệp - 24/01/2025 11:47

'Ý Đảng lòng dân' - Mừng 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và đón Xuân Ất Tỵ

'Ý Đảng lòng dân' - Mừng 95 năm ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và đón Xuân Ất Tỵ

Hướng tới kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930 – 3/2/2025) và đón chào Xuân Ất Tỵ, Hội Nhà báo Việt Nam long trọng tổ chức chương trình mang tên "Ý Đảng lòng dân" vào ngày 24 tháng 01 năm 2025 tại Nhà hát Lớn Hà Nội. Chương trình truyền hình trực tiếp trên kênh VTV2 của Đài Truyền hình Việt Nam.

Doanh nghiệp - 24/01/2025 09:00

Nông dân thủ phủ mai vàng miền Trung 'khóc cười' vụ Tết

Nông dân thủ phủ mai vàng miền Trung 'khóc cười' vụ Tết

Vụ mai Tết năm nay, nông dân ở thủ phủ mai vàng An Nhơn (Bình Định) "kẻ khóc người cười". Có nhà vườn "trúng đậm" khi canh được thời tiết, có nhà vườn thấp thỏm khi cận Tết mai vẫn chưa bung nụ.

Thị trường - 24/01/2025 06:23

Mâm cơm đoàn viên ngày Tết: Khi hạnh phúc đơn giản là hai chữ sum vầy

Mâm cơm đoàn viên ngày Tết: Khi hạnh phúc đơn giản là hai chữ sum vầy

Dù không đầy sơn hào hải vị, bữa cơm đoàn viên vẫn là bữa cơm ngon nhất trong năm bởi ở đấy có hương vị hạnh phúc tròn đầy.

Doanh nghiệp - 23/01/2025 14:03

Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) thuộc top 10 đơn vị có thị phần môi giới lớn nhất năm 2024

Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) thuộc top 10 đơn vị có thị phần môi giới lớn nhất năm 2024

Mới đây, Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HOSE) công bố danh sách top 10 Công ty chứng khoán có thị phần môi giới lớn nhất trên thị trường. Với hiệu quả hoạt động vượt trội năm 2024, Công ty Chứng khoán Vietcombank (VCBS) vinh dự được bình chọn trong danh sách nêu trên. 10 công ty thuộc danh sách chiếm 68,25% thị phần môi giới toàn thị trường.

Doanh nghiệp - 23/01/2025 14:03

Chợ hoa Đà Nẵng ngóng khách

Chợ hoa Đà Nẵng ngóng khách

Chỉ còn vài ngày nữa là đến Tết Nguyên đán Ất Tỵ, thế nhưng chợ bán hoa Tết ở trung tâm TP. Đà Nẵng vẫn còn khá trầm lắng, sức mua chậm.

Thị trường - 23/01/2025 10:44

Chứng khoán SHS: Lợi nhuận trước thuế 2024 đạt 1.234,7 tỷ đồng, vượt 20% kế hoạch năm

Chứng khoán SHS: Lợi nhuận trước thuế 2024 đạt 1.234,7 tỷ đồng, vượt 20% kế hoạch năm

CTCP Chứng khoán Sài Gòn – Hà Nội (Mã CK: SHS) vừa công bố BCTC Quý IV/2024. Công ty báo lãi lũy kế cả năm 2024 đạt 1.234,7 tỷ đồng, đạt 120% kế hoạch cả năm và gấp 1,8 lần cùng kỳ.

Doanh nghiệp - 23/01/2025 08:00

Nỗ lực sử dụng thuế quan của ông Trump có thể gặp khó tại Quốc hội Mỹ

Nỗ lực sử dụng thuế quan của ông Trump có thể gặp khó tại Quốc hội Mỹ

Nỗ lực sử dụng thuế quan của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhằm bù đắp cho việc cắt giảm hàng nghìn tỷ USD tiền thuế, có khả năng vấp phải sự phản đối tại Quốc hội Mỹ, theo Reuters.

Thị trường - 23/01/2025 07:07

Giá cổ phiếu Nvidia tăng vọt sau khi ông Trump công bố dự án AI Stargate

Giá cổ phiếu Nvidia tăng vọt sau khi ông Trump công bố dự án AI Stargate

Giá cổ phiếu Nvidia (NVDA) tăng hơn 4% vào thứ Tư, dẫn đầu ngành công nghệ và một số cổ phiếu chip tăng cao hơn sau thông báo của ông Trump về dự án cơ sở hạ tầng AI trị giá 500 tỷ USD.

Thị trường - 23/01/2025 07:05

CTS: Giải trình chênh lệch LNST Quý IV/2024 so với cùng kỳ năm trước

CTS: Giải trình chênh lệch LNST Quý IV/2024 so với cùng kỳ năm trước

Thực hiện Thông tư số 96/2020/TT-BTC ngày 16 tháng 11 năm 2020 của Bộ tài chính hướng dẫn công bố thông tin trên thị trường chứng khoán, CTS giải trình chênh lệch LNST Quý IV/2024 so với cùng kỳ năm trước.

Doanh nghiệp - 22/01/2025 16:42

Trải nghiệm nghỉ dưỡng trọn vẹn tại khách sạn cao cấp Legend Valley Hà Nam

Trải nghiệm nghỉ dưỡng trọn vẹn tại khách sạn cao cấp Legend Valley Hà Nam

Cách Hà Nội khoảng 1 giờ lái xe, khách sạn Legend Valley là điểm đến hoàn hảo cho những kế hoạch vui chơi, nghỉ dưỡng và tổ chức sự kiện cuối tuần với hệ thống phòng và tiện ích đẳng cấp cùng loạt hoạt động ngoài trời phong phú, hấp dẫn.

Doanh nghiệp - 22/01/2025 15:40