Nan giải cuộc chiến thanh toán “tiền bẩn”
Ngân hàng và cổng thanh toán ngân hàng hiện nay trở thành con đường chuyển tiền nhanh, hiệu quả nhất cho các hành vi phi pháp của tội phạm công nghệ cao...

Nan giải cuộc chiến thanh toán “tiền bẩn”
Một số vụ việc đấu tranh với tội phạm công nghệ cao gần đây cho thấy, cổng thanh toán của một số đơn vị trong hệ thống ngân hàng trở thành một mắt xích vô tình để bọn tội phạm chuyển tiền.
Thực tế, việc chuyển tiền cho nhau từ các hành vi phi pháp như đánh bạc, chơi điện tử qua mạng ăn tiền (game online), mua bán hàng hóa dịch vụ phi pháp thông qua hệ thống ngân hàng là có thật.
Tuy nhiên, sự việc chỉ được phát hiện khi cơ quan điều tra công bố thông qua các vụ án.
Khó nhưng vẫn chống được
Phân tích vấn đề này, luật sư Trương Thanh Đức cho biết, việc ngăn chuyển tiền, thanh toán từ các hành vi vi phạm pháp luật là khó.
Ví dụ, A chuyển tiền cho B thông qua chơi cờ bạc trực tuyến thông qua tài khoản ngân hàng nhưng lấy lý do là mua bán hàng hóa, dịch vụ hợp pháp thì ngân hàng đành chịu.
"Ngân hàng không thể dò hỏi khách hàng lý do thực tế chuyển tiền là gì vì có thể bị khách hàng tẩy chay và mất mối làm ăn. Nhưng đừng nghĩ vậy mà chối bỏ trách nhiệm của mình, khi muốn, ngân hàng và công an có thể minh bạch dòng tiền đáng ngờ", ông Trương Thanh Đức nói.
Theo ông, ngân hàng không thể không nghi ngờ để làm rõ sự thật, hoặc chí ít là phối hợp với cơ quan công an khi khách hàng chuyển tiền hàng chục, hàng trăm tỷ, hoặc cả hàng nghìn tỷ như vụ đánh bạc của Phan Sào Nam vừa qua.
Hay như, khách hàng A không mở các đăng ký dịch vụ kinh doanh có dòng tiền lớn mà lại có bao nhiêu người (B,C,D...) nộp tiền cho A thì phải nghi ngờ và nghĩ cách để xác minh hay trình báo cơ quan chức năng.
Trong đào tạo chống rửa tiền (nhân viên ngân hàng là đối tượng số 1 phải học), có đưa ra ví dụ: A bán bánh bao, dòng tiền thu nhập đều đặn là 10 triệu đồng/ngày, bỗng dưng có ngày doanh số giao dịch vọt lên gấp 10 hay 20 lần, đó chính là thông tin gây nghi ngờ và báo cáo xem xét chi tiết.
Thậm chí, như thế nào là khái niệm "dòng tiền bất thường" đều được giải thích rất rõ trong quá trình đào tạo và được thể hiện rõ ràng trong Luật Phòng, chống rửa tiền và văn bản dưới luật này.
Chỉ có điều, có một vấn đề tế nhị là ngân hàng hoặc trung gian thanh toán sợ bị mất khách nên có thể lờ đi, đến đâu hay đến đó. Cụ thể, có thể là pháp nhân chuyển tiền nghi ngờ về một hoặc nhiều giao dịch nhưng vì muốn giữ chân khách hàng nên bỏ qua.
"Thông tư 41/2011/TT-NHNN ngày 15/12/2011 về hướng dẫn nhận biết và cập nhật thông tin khách hàng trên cơ sở rủi ro phục vụ công tác phòng, chống rửa tiền đã đề cập vấn đề này rất kỹ.
Nói chung là khung khổ pháp lý ở phần tổ chức tín dụng trong phòng chống rửa tiền là có cả. Hàng ngày các đơn vị này đều báo cáo Cục Phòng chống rửa tiền. Vấn đề là phải làm đến nơi đến chốn", ông Đức nhấn mạnh.
Thắt chặt theo quy định
Theo một lãnh đạo cấp vụ của Ngân hàng Nhà nước, sắp tới, cơ quan quản lý sẽ sửa đổi một số vấn đề tại Nghị định 101 về thanh toán không dùng tiền mặt và Thông tư 39 về trung gian thanh toán, sẽ quy định trách nhiệm cụ thể của trung gian thanh toán, tổ chức tín dụng trong việc rà soát khách hàng và các đối tác cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin hoạt động hợp pháp; yêu cầu họ phải tuân thủ các quy định pháp luật về phòng chống rửa tiền, tài trợ khủng bố và các hoạt động phi pháp khác trong Luật Hình sự... như là chơi cờ bạc trực tuyến.
Theo ông này, thắt chặt hơn quy định theo thông lệ tốt nhất không có nghĩa sẽ thắt chặt điều kiện kinh doanh mà phải thực hiện các quy trình kiểm soát nội bộ ở từng tổ chức chặt chẽ và khoa học hơn.
Cụ thể, sẽ có quy định để tăng cường quản trị rủi ro, yêu cầu rà soát khách hàng đặc biệt trước và sau khi ký hợp đồng dịch vụ giữa đối tác và ngân hàng hay trung gian thanh toán; đảm bảo các đối tác ký hợp đồng với ngân hàng phải là chủ thể kinh doanh hàng hóa, dịch vụ hợp pháp.
Ngoài ra, theo ông Nguyễn Đăng Hùng, Phó tổng giám đốc Napas, trong một bài viết tại hội thảo cuối năm 2017, ông Hùng có đề cập đến vấn đề là Việt Nam phải phát triển nhanh hệ thống thanh toán bù trừ điện tử các giao dịch bán lẻ (ACH).
Theo đó, ACH sẽ tăng cường khả năng xử lý các giao dịch bán lẻ theo lô, thời gian thực, hỗ trợ đa kênh, đa phương tiện, đa tiền tệ, thời gian 24/7, đặc biệt là sẽ sử dụng tin điện theo chuẩn mực quốc tế (ISO 20022) để hội nhập thanh toán quốc tế.
Hệ thống có thể xử lý bù trừ khối lượng lớn các giao dịch bán lẻ cho các tổ chức tín dụng, trung gian thanh toán, doanh nghiệp và cá nhân.
Ngoài ra, hệ thống ACH còn giúp hoàn thiện hạ tầng thanh toán theo xu hướng tập trung, hiệu quả, an toàn, đáng tin cậy và sẽ là nền tảng cho các phương thức thanh toán không dùng tiền mặt.
"Ngoài những lợi ích về tăng giá trị của các nhà cung cấp dịch vụ, hệ thống ACH còn hỗ trợ việc quản lý tập trung, hiệu quả và toàn diện thị trường thanh toán bán lẻ, đồng thời đảm bảo hạn chế rủi ro trong hoạt động thanh toán", ông Hùng nhấn mạnh.
Theo Vneconomy
- Cùng chuyên mục
Sân chơi 'tài chính thông minh' cho thế hệ Z, Alpha
Tạo sân chơi "Tài chính thông minh" nhằm nâng cao nhận thức và hiểu biết của thế hệ Z, Alpha về tài chính cá nhân hướng tới mục tiêu phát triển tài chính toàn diện.
Ngân hàng - 11/04/2025 16:49
Những thách thức của ngành ngân hàng năm 2025
Trước những thay đổi trong môi trường tài chính và sự chuyển mình về công nghệ, các tổ chức tài chính nói chung và ngân hàng nói riêng sẽ phải điều chỉnh chiến lược của mình để giữ vững sự phát triển bền vững.
Ngân hàng - 04/02/2025 07:24
BAOVIET Bank 2024: Tăng trưởng ổn định, đẩy mạnh chuyển đổi số hướng tới phát triển bền vững
Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) vừa công bố kết quả kinh doanh năm 2024, ghi nhận sự phát triển ổn định và chiến lược kinh doanh linh hoạt, hiệu quả.
Ngân hàng - 21/01/2025 18:01
BAOVIET Bank ưu đãi mừng sinh nhật 16 tuổi
Nhân kỷ niệm 16 năm thành lập (14/1/2009 – 14/1/2025), Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) triển khai chuỗi chương trình “Sinh nhật linh đình - Ngàn quà siêu đỉnh” nhằm tri ân khách hàng đã tin tưởng và đồng hành cùng ngân hàng trong thời gian qua.
Ngân hàng - 02/01/2025 14:52
Dư nợ tín dụng tại Quảng Ninh đạt 196.000 tỷ đồng
Tính đến nay, dư nợ tín dụng của các ngân hàng trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh đạt 196.000 tỷ đồng, dự kiến dư nợ tín dụng của các ngân hàng đến hết tháng 12/2024 đạt 199.000 tỷ đồng, đạt 100% kế hoạch đề ra.
Ngân hàng - 27/11/2024 10:08
Chính sách tiền tệ khó nới lỏng thêm
Sức ép tỷ giá vẫn là nhân tố quan trọng để lãi suất khó giảm thêm.
Ngân hàng - 20/11/2024 09:48
Ngân hàng hưởng lợi từ áp dụng các tiêu chuẩn ESG
Việc thực hành ESG sẽ giúp các các tổ chức tín dụng (TCTD) cải thiện hiệu quả quản trị rủi ro, từ đó nâng cao chất lượng hoạt động và lợi nhuận.
Ngân hàng - 20/11/2024 09:36
BAOVIET Bank ưu đãi doanh nghiệp vay mua ô tô lãi suất chỉ từ 5,99%/năm
Nhằm tri ân khách hàng hướng đến kỷ niệm 60 năm ngày thành lập Bảo Việt, Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) triển khai chương trình “Combo ôtô alo Bảo Việt” dành cho KHDN vay mua xe ô tô +++ năm 2024.
Ngân hàng - 29/10/2024 09:00
BAOVIET Bank: Phát triển ổn định trong 9 tháng đầu năm 2024
Ngân hàng TMCP Bảo Việt (BAOVIET Bank) vừa công bố kết quả kinh doanh trong 9 tháng đầu năm 2024, thể hiện sự phát triển ổn định và chiến lược kinh doanh linh hoạt, thận trọng.
Ngân hàng - 22/10/2024 19:50
Techcombank công bố lợi nhuận Quý 3 đạt 22,8 nghìn tỷ đồng
Lợi nhuận trước thuế của Techcombank đạt 22,8 nghìn tỷ đồng, tổng thu nhập hoạt động (TOI) đạt 37,4 nghìn tỷ đồng trong 9 tháng đầu năm tăng lần lượt so với cùng kỳ là 33,5% và 28,9%.
Ngân hàng - 21/10/2024 18:36
Khoảng 100.000 tỷ đồng tín dụng bị ảnh hưởng do bão số 3
Doanh nghiệp, người dân là khách hàng của các tổ chức tín dụng chịu ảnh hưởng nặng nề của cơn bão dẫn đến khó khăn trong việc trả nợ, không đáp ứng các điều kiện vay…. Thống kê cho thấy, dư nợ của TCTD bị ảnh hưởng do bão lũ, sạt lở là khoảng 100.000 tỷ đồng.
Ngân hàng - 21/09/2024 07:00
BAOVIET Bank ủng hộ 1,28 tỷ đồng cho người dân bị thiệt hại từ cơn bão số 3 (Yagi)
Phát huy truyền thống đoàn kết, tinh thần tương thân tương ái cùng chung tay giúp đỡ đồng bào các địa phương bị thiệt hại bởi cơn bão số 3 (Yagi), BAOVIET Bank đã ủng hộ 1,28 tỷ đồng nhằm giúp người dân sớm ổn định cuộc sống, khôi phục sản xuất kinh doanh.
Ngân hàng - 17/09/2024 16:53
VietinBank: Tăng trưởng dư nợ đi kèm với kiểm soát chặt chẽ chất lượng tín dụng
Theo số liệu cung cấp tại Hội nghị cập nhật KQKD quý II/2024 và số liệu trên BCTC bán niên, VietinBank tiếp tục khẳng định vị thế ngân hàng dẫn đầu với tăng trưởng tín dụng ở mức cao, thực chất, bền vững ngay từ đầu năm 2024.
Ngân hàng - 10/09/2024 10:06
BaoViet Bank ưu đãi lãi vay từ 3% cho khách hàng cá nhân
BaoViet Bank triển khai chương trình ưu đãi cho khách hàng cá nhân vay vốn có tài sản bảo đảm với lãi suất từ 3% một năm, từ nay đến hết ngày 31/12.
Ngân hàng - 21/08/2024 08:00
Triển khai chiến lược phát triển bền vững, HDBank báo lãi 8.165 tỷ, nợ xấu chỉ 1,59%
HDBank (Mã chứng khoán: HDB) vừa công bố báo cáo tài chính quý II/2024 với lợi nhuận trước thuế bán niên lên đến 8.165 tỷ đồng, tăng 48,9% so với cùng kỳ. Các chỉ tiêu hiệu quả và an toàn hoạt động tiếp tục được nâng cao, khẳng định hướng đi đúng của chiến lược phát triển bền vững.
Doanh nghiệp - 30/07/2024 15:56
Tổng tài sản NCB vượt 100.000 tỷ đồng
Lũy kế 6 tháng đầu năm, thu nhập lãi thuần của NCB tăng hơn 5% lên 495 tỷ đồng. Hoạt động kinh doanh chứng khoán tiếp tục là điểm sáng, khi ghi nhận mức lãi 122,2 tỷ đồng, tăng gấp hơn 2,4 lần. Trừ chi phí, lợi nhuận trước thuế 6 tháng đầu năm 2024 của NCB đạt 7,2 tỷ đồng.
Tài chính - 28/07/2024 16:14
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Tổng Bí thư Tô Lâm: 'Bộ tứ trụ cột' để giúp đất nước cất cánh
Sự kiện - Update 1 month ago
Thủ tướng: Cần truyền cảm hứng cho doanh nhân cống hiến vì đất nước
Sự kiện - Update 1 month ago
Chuyên gia: Không nên quá ‘hoảng loạn’ với con số thuế 46% từ Mỹ
Tài chính - Update 2 month ago