Mỹ cấm giao dịch bằng đồng USD và euro, 40% giao dịch của Nga thanh toán bằng đồng rúp

Sàn giao dịch, còn được gọi là MOEX, và Ngân hàng Trung ương Nga đã nhanh chóng đưa ra các tuyên bố hôm thứ Tư, một ngày nghỉ lễ ở Nga, trong vòng một giờ sau khi Washington công bố một đợt trừng phạt mới nhằm cắt giảm dòng tiền và hàng hóa để duy trì cuộc chiến của Moscow ở Ukraine.

Ngân hàng Trung ương Nga cho biết: "Do việc Hoa Kỳ áp dụng các biện pháp hạn chế đối với Moscow Exchange Group, giao dịch trao đổi và thanh toán bằng USD và euro đều bị đình chỉ".

Động thái này có nghĩa là các ngân hàng, công ty và nhà đầu tư sẽ không còn có thể giao dịch một trong hai loại tiền tệ thông qua một sàn giao dịch trung tâm, nơi mang lại những lợi thế như thanh khoản và giám sát tốt hơn.

Thay vào đó, họ sẽ phải giao dịch qua quầy, nơi các giao dịch được thực hiện trực tiếp giữa hai bên. Ngân hàng Trung ương Nga cho biết họ sẽ sử dụng dữ liệu từ các giao dịch đó để thiết lập tỷ giá hối đoái chính thức.

Trong một diễn biến liên qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin vào tuần trước cho biết gần 40% kim ngạch thương mại của nước này hiện được tính bằng đồng rúp khi tỷ trọng được thực hiện bằng đồng USD, euro và các loại tiền tệ phương Tây "không thân thiện" khác đã giảm đi.

Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg (SPIEF), ông Putin cho biết các quốc gia "thân thiện với Nga" là những quốc gia đáng được quan tâm đặc biệt vì họ sẽ xác định tương lai của nền kinh tế toàn cầu, "và họ đã chiếm 3/4 khối lượng giao dịch của chúng ta".

Ông nói thêm rằng Nga sẽ tìm cách tăng tỷ lệ thanh toán được thực hiện bằng tiền tệ của các nước BRICS, đề cập đến liên minh kinh tế gồm các thị trường mới nổi bao gồm Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi.

Putin cho biết các khoản thanh toán cho hàng xuất khẩu của Nga bằng "cái gọi là tiền tệ 'độc hại' của các quốc gia không thân thiện" đã giảm một nửa trong năm qua.

Ông Putin nói thêm: "Cùng với đó, tỷ trọng của đồng rúp trong hoạt động xuất nhập khẩu ngày càng tăng, hiện ở mức gần 40%. Các báo cáo cho thấy con số này tăng từ khoảng 30% một năm trước và cao hơn mức 15% trong những năm trước chiến tranh".

Tổng thống Nga lên kế hoạch chi tiết cho một cuộc cải tổ lớn đối với thị trường tài chính trong nước, bao gồm kế hoạch tăng gấp đôi giá trị thị trường chứng khoán Nga vào cuối thập kỷ này, giảm nhập khẩu và tăng cường đầu tư vào tài sản cố định.

Nhiều người Nga giữ tiền tiết kiệm bằng đồng USD hoặc euro vì lo ngại các cuộc khủng hoảng định kỳ trong những thập kỷ gần đây khi đồng rúp mất giá. Ngân hàng Trung ương Nga trấn an người dân rằng những khoản tiền gửi này được đảm bảo an toàn.

"Các công ty và cá nhân có thể tiếp tục mua bán USD và euro thông qua các ngân hàng Nga. Tất cả số tiền bằng USD và euro trong tài khoản cũng như tiền gửi của người dân và công ty vẫn an toàn", ngân hàng cho biết.

Một người tại một công ty xuất khẩu hàng hóa lớn của Nga không bị trừng phạt nói với Reuters: "Chúng tôi không quan tâm, chúng tôi có đồng nhân dân tệ. Kiếm được USD và euro ở Nga thực tế là không thể".

Với việc Moscow theo đuổi mối quan hệ thương mại và chính trị chặt chẽ hơn với Bắc Kinh, đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đã vượt qua đồng USD để trở thành đồng tiền được giao dịch nhiều nhất trên MOEX, chiếm 53,6% tổng lượng ngoại tệ được giao dịch trong tháng 5.

Khối lượng giao dịch USD/rúp trên MOEX có xu hướng vào khoảng 1 tỷ rúp (11 triệu USD) mỗi ngày, trong khi giao dịch đồng euro/rúp dao động ở mức khoảng 300 triệu rúp (3 triệu USD) mỗi ngày. Đối với giao dịch nhân dân tệ/rúp, khối lượng hàng ngày hiện thường xuyên lên tới 8 tỷ rúp (90 triệu USD).

Tỷ giá USD nhảy vọt

Vào đêm trước ngày lễ quốc gia, đồng rúp đóng cửa ở mức 89,10 so với đồng USD và ở mức 95,62 so với đồng euro. Sau tin tức về lệnh trừng phạt, một số ngân hàng ngay lập tức tăng tỷ giá đồng USD.

Ngân hàng Norvik cho biết hôm thứ Tư rằng họ đang đề nghị mua USD với giá chỉ 50 rúp nhưng bán với giá 200 rúp, mặc dù sau đó họ đã điều chỉnh tỷ giá thành 88,20/97,80. Ngân hàng Tsifra mua USD với giá 89 rúp và bán ở giá 120 rúp.

Bộ Tài chính Mỹ cho biết họ đang "nhắm vào cấu trúc hệ thống tài chính của Nga, vốn đã được định hướng lại để tạo điều kiện thuận lợi cho đầu tư vào ngành công nghiệp quốc phòng và mua các hàng hóa cần thiết để tiếp tục chiến tranh với Ukraine".

Ngân hàng Trung ương Nga đã chuẩn bị cho các biện pháp trừng phạt như vậy trong khoảng hai năm. Vào tháng 7 năm 2022, ngân hàng cho biết họ đang lập mô hình các kịch bản trừng phạt khác nhau với những người tham gia thị trường ngoại hối và các tổ chức cơ sở hạ tầng.

Nhà môi giới T-Investments của Nga cho biết trên Telegram: "Đây là tin xấu nhưng đã được chờ đợi từ trước".

Forbes Nga đã đưa tin vào năm 2022 rằng ngân hàng trung ương đang thảo luận về cơ chế quản lý tỷ giá hối đoái đồng rúp nếu giao dịch hối đoái bị tạm dừng trong trường hợp có lệnh trừng phạt đối với MOEX và Trung tâm thanh toán bù trừ quốc gia của tổ chức này, cũng bị ảnh hưởng bởi lệnh trừng phạt mới.

MOEX cho biết giao dịch cổ phiếu và thị trường tiền tệ thanh toán bằng USD và euro cũng sẽ chấm dứt.

Thị trường tiền tệ bao gồm các công cụ nợ ngắn hạn, rủi ro thấp như trái phiếu chính phủ và nợ thương mại.

Bài liên quan

Putin muốn kinh tế Nga phát triển nhanh hơn thế giới

Chờ đợi gì từ Tổng thống tái đắc cử Vladimir Putin và một nước Nga đang trỗi dậy?

Tỉ phú Nga đề nghị chuyển 1 tỉ USD cho Ukraine với hy vọng giảm nhẹ trừng phạt

Xung đột Ukraine gây ra cuộc khủng hoảng lương thực tồi tệ nhất kể từ năm 2008