Làm cao tốc Bắc - Nam: Trung Quốc dễ thắng thầu?
Tập đoàn Thái Bình Dương (Trung Quốc) đã làm việc với lãnh đạo Bộ GTVT và đề xuất tham gia đầu tư theo hình thức hợp tác công - tư (PPP) Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông.
Thậm chí nhà đầu tư này đề xuất bỏ tiền làm toàn tuyến. Trong khi đó, Bộ GTVT sẽ đưa ra đấu thầu quốc tế các đoạn tuyến dự án này, còn chuyên gia đề xuất giải pháp khác để chọn được nhà đầu tư tốt.
Các chuyên gia lo ngại cao tốc Bắc - Nam phía Đông sẽ rơi vào nhà đầu tư kém năng lực, dẫn tới đội vốn, chậm tiến độ, chất lượng kém Ảnh minh họa: Phạm Thanh
Ðấu thầu không xong sẽ đấu thầu lại
Theo kế hoạch được duyệt, Dự án đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông thực hiện trong giai đoạn 2017-2020, chia thành 11 đoạn. Trong đó có 3 đoạn đầu tư bằng ngân sách nhà nước, 8 đoạn còn lại kêu gọi đầu tư vốn tư nhân theo hình thức PPP. Với 8 đoạn đầu tư theo hình thức PPP, Bộ GTVT đang duyệt hồ sơ mời thầu quốc tế với 21 gói thầu/8 dự án. Dự kiến tháng 4 tới, Bộ GTVT sẽ phát hành hồ sơ mời thầu quốc tế. Sau đó, vào khoảng đầu tháng 7/2019, bộ này sẽ công bố kết quả đấu thầu.
Trao đổi với báo chí trước đó, Bộ trưởng GTVT Nguyễn Văn Thể cho biết, trong tháng 4 tới sẽ bàn giao mốc mặt bằng dự án cho các địa phương. Đoạn nào có ít người dân bị ảnh hưởng, phải di dời sẽ tập trung làm trước. Dự kiến, trong năm nay ngân sách bố trí khoảng 7.000/15.000 tỷ đồng cho giải phóng mặt bằng dự án. Sau quá trình đấu thầu, vào cuối năm 2019 sẽ công bố các nhà đầu tư trúng thầu. “Cao tốc Bắc - Nam là dự án BOT đường bộ đầu tiên đấu thầu quốc tế chọn nhà đầu tư. Hiện có không ít tập đoàn nước ngoài quan tâm tới các dự án giao thông của Việt Nam. Tuy nhiên, các nhà đầu tư này đều đặt điều kiện Chính phủ phải bảo lãnh doanh thu, tỷ giá. Vấn đề này chúng tôi đã báo cáo Chính phủ, đưa ra thảo luận nhiều, nhưng hiện chưa có quyết định”, ông Thể nói. Ông Thể cam kết, các dự án thuộc cao tốc Bắc Nam sẽ đấu thầu quốc tế, đấu thầu lần 1 không tìm được nhà thầu sẽ tiếp tục đấu thầu lại, không chỉ định thầu.
Về phía nhà đầu tư nước ngoài, ít ngày trước, cổng thông tin của Bộ GTVT đăng tải thông tin buổi làm việc giữa Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Văn Công với Chủ tịch Tập đoàn Thái Bình Dương (Trung Quốc) Nghiêm Giới Hòa. Tại buổi làm việc này, ông Nghiêm Giới Hòa gợi ý, với Dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông của Việt Nam có thể đầu tư theo hình thức EPC hoặc BTO. Với hợp đồng tổng thầu EPC (thiết kế, cung cấp thiết bị, công nghệ và thi công) do một chủ thể thực hiện và chính quyền giám sát. Còn với hợp đồng BTO (xây dựng - chuyển giao - kinh doanh), sẽ gắn trách nhiệm của chủ thể đầu tư trong xây dựng và duy tu.
Theo ông Hòa, mô hình lý tưởng nhất là doanh nghiệp tư nhân đầu tư toàn bộ (hợp đồng EPC), sau này nhà nước mua lại toàn bộ hoặc mua dần từng phần dự án. “Hình thức đầu tư EPC các dự án hạ tầng mà Tập đoàn tham gia là đầu tư vốn và tự thực hiện toàn bộ, từ thiết kế, thi công tới nhân công, vật liệu… Không chia nhỏ dự án, bán thầu để đảm bảo chất lượng, tiến độ dự án”, ông Hòa cho hay và bày tỏ mong muốn tham gia đầu tư Dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông theo cách thức đó.
Thứ trưởng Nguyễn Văn Công cho hay, chủ trương đầu tư các đoạn tuyến Dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông với hình thức nào đã được Quốc hội Việt Nam thông qua và sẽ đấu thầu rộng rãi, minh bạch, không chỉ định thầu. Do đó, trước các đề xuất của Tập đoàn Thái Bình Dương, ông Công cho rằng, cần thời gian thảo luận và nghiên cứu thêm. “Trước mắt, chúng tôi mong tập đoàn sẽ tham gia đấu thầu một số dự án thành phần của đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông sắp đưa ra chào thầu quốc tế”, ông Công nói.
Vì sao doanh nghiệp châu Âu, Nhật khó thắng thầu?
Trao đổi với PV Tiền Phong, TS Nguyễn Hữu Đức (chuyên gia tư vấn dự án giao thông của Tổ chức JICA - Nhật Bản) cho rằng, chọn nhà đầu tư nước nào để làm cao tốc Bắc - Nam không quan trọng, kể cả nhà đầu tư Trung Quốc. Điều quan trọng là phải đảm bảo chất lượng công trình, đúng tiến độ, không đội vốn, không lặp lại trường hợp nhiều dự án có nhà thầu Trung Quốc thời gian qua đều chậm tiến độ, đội vốn, chất lượng kém. “Muốn vậy cán bộ và bộ máy của Việt Nam phải đủ năng lực quản lý. Còn nếu không quản lý được, thì nhà đầu tư sẽ làm bậy”, ông Đức nói. Ông dẫn trường hợp dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông (Hà Nội) do tổng thầu Trung Quốc thực hiện làm ví dụ.
PGS.TS Phạm Xuân Mai (Đại học Bách khoa TPHCM) cũng tỏ ra lo ngại với bức tranh nhà đầu tư Trung Quốc tham gia vào cao tốc Bắc - Nam. Đặc biệt khi nhà thầu và nhà đầu tư Trung Quốc thường đưa ra giá thấp để trúng thầu, sau đó thi công rồi cố tình trì hoãn tiến độ để yêu cầu tăng vốn gấp 2-3 lần ban đầu. Trong khi chất lượng công trình thường rất kém. Điều này, theo ông Mai, có phần tới từ vấn đề quản lý của Việt Nam, ngoài năng lực còn có chuyện mập mờ, tiếp tay cho nhà thầu.
Về kêu gọi nhà đầu tư quốc tế uy tín từ các nước phát triển (như Nhật Bản, châu Âu) tham gia các dự án BOT giao thông của Việt Nam, theo TS Nguyễn Hữu Đức, sẽ rất khó. Do ở Việt Nam có nhiều rào cản, từ cung cách quản lý, thủ tục phức tạp, tham nhũng, thiếu minh bạch; thường yêu cầu giá rẻ, trong khi các nước phát triển thường làm chất lượng, giá thành cao; tỷ giá chưa ổn định... Với những rào cản này thường chỉ nhà đầu tư Trung Quốc dễ dàng đáp ứng. Từ các phân tích trên, ông Đức cho rằng, với việc đấu thầu quốc tế chọn nhà đầu tư cho 8 đoạn cao tốc Bắc - Nam, các nhà đầu tư Trung Quốc sẽ có lợi thế.
Đây cũng là lo ngại của TS Phạm Xuân Mai, nên ông Mai hy vọng các cơ quan quản lý đặt ra tiêu chí ràng buộc để hoặc loại nhà thầu năng lực yếu hoặc ngăn chặn các chiêu trò của nhà thầu sau khi trúng thầu. Bắt buộc các nhà thầu, nhà đầu tư phải thực hiện theo đúng cam kết hợp đồng do bài học từ dự án đường sắt Cát Linh - Hà Đông, các dự án nhiệt điện... vẫn còn đó.
Văn phòng Chính phủ vừa có thông báo kết luận của Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng về công tác giải phóng mặt bằng dự án cao tốc Bắc - Nam phía Đông. Phó Thủ tướng giao Bộ GTVT chủ trì triển khai ngay công tác cắm mốc giải phóng mặt bằng; phối hợp địa phương triển khai tốt công tác giải phóng mặt bằng, thông tin tiến độ thường xuyên, định kỳ. Chủ tịch UBND các địa phương trực tiếp chỉ đạo các đơn vị liên quan trong giải phóng mặt bằng.
Toàn tuyến đường bộ cao tốc Bắc - Nam phía Đông có tổng chiều dài 654km (trừ nhiều đoạn đã khai thác), được chia thành 11 đoạn, tổng mức đầu tư khoảng 118.716 tỷ đồng. Tuyến đường đi qua địa phận 13 tỉnh thành, nối Hà Nội tới Vĩnh Long. Khi các đoạn tuyến hoàn thành sẽ kết nối với 1 số đoạn tuyến cao tốc hiện có, như cao tốc Pháp Vân - Ninh Bình, Đà Nẵng - Quảng Ngãi.
(Theo Tiền Phong)
- Cùng chuyên mục
Tập đoàn bánh kẹo Hàn Quốc khởi công nhà máy thứ 3 tại Việt Nam, rộng hơn 52.000 m2
Công ty Orion Food Vina của Hàn Quốc vừa tổ chức Lễ khởi công Nhà máy Yên Phong 2C, chuyên sản xuất bao bì, tại Khu công nghiệp Yên Phong 2C, tỉnh Bắc Ninh, đánh dấu cột mốc quan trọng trong chiến lược mở rộng đầu tư và phát triển bền vững tại Việt Nam.
Đầu tư - 12/11/2025 14:26
Đà Nẵng tìm nhà đầu tư cho 2 dự án khu đô thị gần 130ha
HĐND TP. Đà Nẵng đã thông qua danh mục đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư đối với 2 dự án gồm khu đô thị du lịch Bến Hiên và khu đô thị du lịch Thu Bồn.
Bất động sản - 12/11/2025 14:24
Petrovietnam bắt tay doanh nghiệp Đức đầu tư dự án khí công nghiệp 37 triệu USD tại TP.HCM
Liên doanh đầu tư xây dựng Nhà máy sản xuất khí công nghiệp tại Khu công nghiệp Cái Mép, TP.HCM với công suất 200.000 tấn/năm và tổng mức đầu tư khoảng 37 triệu USD.
Đầu tư - 12/11/2025 13:39
Hơn 100.000 người nhận 'án tử' khi WeMakePrice phá sản, tổng thiệt hại hơn 400 tỷ USD
Một trong những "ông lớn" thương mại điện tử Hàn Quốc, WeMakePrice vừa bị tuyên bố phá sản, làm ảnh hưởng 100.000 người với tổng thiệt hại ước tính khoảng 580 tỷ won (tương đương hơn 400 tỷ USD).
Đầu tư - 12/11/2025 13:02
Dự án của Doosan Vina ở Dung Quất về tay HD Hyundai
Lãnh đạo Công ty HD Hyundai Eco Vina cho biết, việc chuyển nhượng dự án của Công ty TNHH Doosan Enerbility Việt Nam tại Khu kinh tế Dung Quất dự kiến hoàn thành trong tháng 12/2025.
Đầu tư - 12/11/2025 07:31
TP.HCM: Đầu năm 2026 khởi công tuyến Metro số 2
Tuyến đường sắt đô thị số 2 (Bến Thành - Tham Lương) có chiều dài hơn 11 km, với 9 ga ngầm và 1 ga trên cao sẽ chính thức được khởi công vào giữa tháng 1/2026. Tổng mức đầu tư của tuyến Metro số 2 hơn 47.000 tỷ đồng.
Đầu tư - 12/11/2025 07:28
Tăng trưởng kinh tế quý IV chịu áp lực lớn
Ngân hàng UOB (Singapore) vừa công bố Báo cáo Triển vọng kinh tế Việt Nam quý IV/2025. Ngân hàng này nhấn mạnh, để đạt được mục tiêu tăng trưởng chính thức 8,3–8,5%, quý IV/2025 Việt Nam sẽ cần tăng trưởng từ 9,7–10,5%.
Đầu tư - 11/11/2025 09:28
Công nghệ phát hiện âm thanh bất thường của FPT được bảo hộ tại Mỹ
Nhờ tính mới và khả năng ứng dụng cao, công nghệ đột phá về mạng nơ-ron trong hệ thống phát hiện âm thanh bất thường của FPT đã được cấp bằng sáng chế tại Mỹ, khẳng định cam kết tiên phong đổi mới sáng tạo AI và góp phần nâng cao vị thế của Việt Nam trên bản đồ AI toàn cầu.
Công nghệ - 10/11/2025 11:23
Nghệ An tìm chủ cho dự án nhà ở xã hội 1.760 tỷ
Dự án nhà ở xã hội tại phường Vinh Phú, tỉnh Nghệ An có tổng mức đầu tư 1.760 tỷ đồng, quy mô dân số khoảng 5.500 người.
Đầu tư - 10/11/2025 07:18
Quảng Trị có thêm dự án điện gió hơn 9.100 tỷ
Dự án Nhà máy điện gió Halcom Hồng Đức có tổng mức đầu tư hơn 9.100 tỷ đồng, công suất 200W, cung cấp điện năng hơn 549 Gwh/năm.
Đầu tư - 09/11/2025 18:48
6 tỷ đồng vẫn khó mua chung cư ở Hà Nội
Tưởng chừng với 6 tỷ đồng có thể dễ dàng sở hữu căn hộ chung cư 2 phòng ngủ tại nội đô, nhưng thực tế không hề dễ dàng
Đầu tư - 09/11/2025 16:19
Sôi động thị trường điện gió ở miền Trung
Các địa phương tại miền Trung đang kêu gọi đầu tư hàng loạt dự án điện gió, trong xu hướng thị trường năng lượng tái tạo trên toàn quốc đang có chuyển biến tích cực.
Đầu tư - 07/11/2025 15:35
Hải Phòng gắn tiến độ phát triển nhà ở xã hội vào kịch bản tăng trưởng
Hải Phòng đang dồn lực tháo gỡ các vướng mắc, đặc biệt về thủ tục hành chính và điều kiện thu nhập để đẩy nhanh tiến độ phát triển nhà ở xã hội.
Đầu tư - 07/11/2025 10:57
Thúc đẩy liên kết giữa FDI và doanh nghiệp trong nước: Yêu cầu bức thiết
Nghị quyết số 50-NQ/TW ngày 20/8/2019 của Bộ Chính trị (về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030) đã nhấn mạnh: "Phát triển mạnh mẽ liên kết giữa khu vực đầu tư nước ngoài với khu vực trong nước, nhất là với doanh nghiệp nhỏ và vừa, để nâng cao năng lực nội sinh và sức cạnh tranh của nền kinh tế". Trong 6 năm qua, mặc dù đã có một số chuyển biến tích cực trong việc liên kết FDI với doanh nghiệp trong nước, nhưng kết quả còn cách xa kỳ vọng.
Đầu tư - 07/11/2025 08:50
Đà Nẵng sẽ trở thành 'phòng thí nghiệm' cho các mô hình tài chính mới
Lãnh đạo TP. Đà Nẵng cho biết, Đà Nẵng xác định sẽ trở thành "phòng thí nghiệm" cho các mô hình tài chính mới, từ tài sản số, tiền số, thanh toán số đến những giải pháp ứng dụng blockchain và trí tuệ nhân tạo…
Đầu tư - 07/11/2025 06:45
Hai tuyến đường sắt trọng điểm trở thành đòn bẩy mới cho Quảng Ninh
Hai tuyến đường sắt trọng điểm sẽ trở thành đòn bẩy để Quảng Ninh phát triển bền vững, hiện đại và liên kết vùng.
Đầu tư - 07/11/2025 06:45
- Đọc nhiều
Đáng đọc
- Đáng đọc
Gần 1 tỷ USD trái phiếu 'chảy về' một Group
Tài chính - Update 2 week ago
Nhóm vật liệu xây dựng nào sẽ phục hồi rõ nét hơn dịp cuối năm?
Thị trường - Update 3 week ago
